|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 766/2007)
26 Ιανουαρίου 2009
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ Α. ΜΟΥΓΙΑΣΗΣ,
Αιτητής,
- ΚΑΙ -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΔΙΑ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΜΥΝΗΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
---------------------------
Λ. Κληρίδης, για τον Αιτητή.
Κ. Σταυρινός, Δικηγόρος της Δημοκρατίας,
για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Προσβάλλεται η απόφαση των καθ΄ ων ημερ. 16.3.07, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του αιτητή για απαλλαγή από θητεία στην Εθνική Φρουρά. Η εν λόγω επιστολή αποστάληκε προς τον τότε δικηγόρο του αιτητή και τον πληροφορούσε ότι όλοι οι πολίτες της Δημοκρατίας υποχρεούνται να υπηρετήσουν στην Εθνική Φρουρά, με δεδομένο ότι το άρθρο 2 του περί Εθνικής Φρουράς Νόμου αρ. 20/64, ως τροποποιήθηκε, περιλαμβάνει στον όρο «πολίτης της Δημοκρατίας» ο οποίος και υπέχει την υποχρέωση αυτή και «.. πρόσωπο Κυπριακής καταγωγής εξ αρρενογονίας ..».
Ο πατέρας του αιτητή, ως αναφέρεται στην αίτηση, και ο άλλος του γιος, ήταν εσφαλμένα καταχωρημένοι στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης ως κατέχοντες την Κυπριακή ιθαγένεια, ήταν δε και εγγεγραμμένοι στο μόνιμο εκλογικό κατάλογο ως άτομα δικαιούμενα να ψηφίζουν στην Κύπρο. Όμως με επιστολή του Γενικού Διευθυντή των καθ΄ ων ημερ. 29.3.07, έγινε παραδοχή ότι εκ παραδρομής εγγράφησαν τα άτομα αυτά στους εκλογικούς καταλόγους, ζητήθηκε δε η παράδοση των σχετικών εκλογικών βιβλιαρίων τους στην Υπηρεσία Εκλογών ή στον Έπαρχο Λευκωσίας. Γινόταν έκκληση επίσης όπως αυτοί προχωρήσουν σε αντικατάσταση της πολιτικής τους ταυτότητας ώστε να αναφέρεται σε αυτές η Σουηδική ιθαγένεια. Η επιστολή αυτή επισυνάπτεται στην αίτηση.
Στη σχετική ένσταση αναφέρεται ότι ο αιτητής γεννήθηκε στις 18.4.88 στη Λευκωσία και είναι κάτοχος δελτίου ταυτότητας χορηγηθέντος από την αρμόδια υπηρεσία της Κύπρου. Ο πατέρας του αιτητή γεννήθηκε το 1950 στην Κύπρο αλλά μετανάστευσε στη Σουηδία το 1970, απ΄ όπου πήρε και μόνιμη άδεια εγκατάστασης το 1978. Λόγω του ότι τίθετο προς τούτο, προϋπόθεση της Σουηδικής κυβέρνησης, αποκήρυξε την Κυπριακή υπηκοότητα με σχετική αίτηση του. Ο πατέρας του αιτητή υπέβαλε αίτημα στις 11.4.06 προς το Τμήμα Στρατολογίας των καθ΄ ων, ζητώντας την απαλλαγή του από την υποχρέωση θητείας λόγω του ότι είναι Σουηδός υπήκοος. Μετά από σχετικές διαβουλεύσεις το Τμήμα Μετανάστευσης σε σχετική του επιστολή ημερ. 10.5.06 πληροφόρησε το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς, το οποίο είχε απευθύνει σ΄ αυτό σχετικό αίτημα, ότι ναι μεν ο αιτητής δεν είναι Κύπριος πολίτης, αλλά είναι πρόσωπο Κυπριακής καταγωγής εξ αρρενογονίας, δικαιούμενος να αποκτήσει την Κυπριακή υπηκοότητα μετά από σχετική αίτηση. Όταν λοιπόν ο δικηγόρος του αιτητή υπέβαλε αίτηση για την απαλλαγή του από την υποχρέωση θητείας, οι καθ΄ ων απάντησαν με την υπό ημερ. 16.3.07 επιστολή, η οποία απάντηση και είναι η επίδικη, που αποτέλεσε και το έναυσμα για την καταχώρηση της παρούσας προσφυγής. Ο αιτητής κατατάχθηκε εν τέλει στις τάξεις της Εθνικής Φρουράς για τη σχετική θητεία του, απολύθηκε δε στις 9.9.07, λόγω σύντμησης της θητείας σε 14 μήνες, ως τέκνο τρίτεκνης αρρενογονικής οικογένειας.
Οι καθ΄ ων προέβαλαν τρεις διαφορετικές προδικαστικές ενστάσεις και συγκεκριμένα ότι με την προσφυγή δεν προσβάλλεται εκτελεστή διοικητική πράξη, ότι η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη και επίσης ότι είναι άνευ αντικειμένου. Παρόλο που το θέμα δεν απετέλεσε αντικείμενο περαιτέρω σχολιασμού από τις δύο πλευρές, είναι σαφές ότι η προσφυγή δεν είναι εκπρόθεσμη εφόσον, όπως αναφέρεται στο αιτητικό της, η φερόμενη ως «απόφαση» των καθ΄ ων ημερ. 16.3.07, παρελήφθη από τον τότε δικηγόρο του αιτητή στις 27.3.07. Επί τούτου δεν υπήρξε αντίλογος. Η προσφυγή καταχωρήθηκε στις 7.6.07 και επομένως εντός της σχετικής προθεσμίας. Περαιτέρω, η προσφυγή δεν στερείται αντικειμένου για το λόγο και μόνο ότι ο αιτητής απολύθηκε ήδη από την Εθνική Φρουρά, εφόσον σε συμμόρφωση με την κλήση του για στράτευση, όφειλε να υπηρετήσει, ασχέτως αν απολύθηκε μετά από σύντμηση της θητείας του.
Κατά τα άλλα στην πολύ συνοπτική γραπτή αγόρευση εκ μέρους του αιτητή, αναφέρεται ότι η προσφυγή συνεχίζεται (παρόλο που στις 16.4.08 αναφέρθηκε από τη δικηγόρο που εμφανίστηκε εκ μέρους του κ. Λ. Κληρίδη ότι υπήρχε ενδεχόμενο απόσυρσης της προσφυγής διότι είχαν προκύψει κάποια θέματα), ως επί λέξει αναφέρεται «.. όχι με βάση το αιτητικό της προσφυγής αλλά με βάση άλλο λόγο διότι θεωρεί (ο αιτητής) το επίδικο θέμα, θέμα αρχής.». Ο μοναδικός λόγος, συνεχίζει η γραπτή αγόρευση που στηρίζει την προσφυγή, είναι ότι εφόσον ο πατέρας του αιτητή απεκήρυξε την Κυπριακή ιθαγένεια, δεν θα ήταν δυνατό να ισχύει ή να εφαρμόζεται η θεωρία της αρρενογονίας, εφόσον αυτή η σχέση έπαυσε πλέον να υφίσταται.
Είναι πρόδηλο ότι η πρώτη ένσταση περί μη προσβολής εκτελεστής διοικητικής πράξης είναι ορθή, εφόσον σαφέστατα η επιστολή ημερ. 16.3.07, η οποία και αποτελεί το έρεισμα για την προσφυγή, είναι απλώς πληροφοριακού χαρακτήρα και έτσι ακριβώς εξάγεται και από το σαφές λεκτικό της. Στην παρόμοια υπόθεση Florides v. Republic (1979) 3 C.L.R. 37, η προσφυγή απερρίφθη διότι προσβαλλόταν πράξη πληροφοριακού και γνωμοδοτικού χαρακτήρα, εφόσον πληροφορείτο ο εκεί αιτητής ότι υπείχε υποχρέωση να υπηρετήσει θητεία στην Εθνική Φρουρά, παρά το γεγονός ότι ήταν ο μεγαλύτερος γιος προσώπου που λάμβανε σύνταξη ανικανότητας με βάση το Νόμο αρ. 4/62. Περαιτέρω, στην απόφαση Daniel Sarierddin ν. Δημοκρατίας, συνεκδικαζόμενες υποθέσεις αρ. 1565/00 και 157/01, ημερ. 10.1.02, η προσφυγή εναντίον της επιστολής του Υπουργείου Άμυνας με την οποία πληροφορήθηκε ο αιτητής ότι λόγω του θρησκεύματος του δεν ήταν δυνατό να εξαιρεθεί της υποχρέωσης θητείας, απορρίφθηκε στη βάση του ότι η επιστολή εκείνη δεν ήταν εκτελεστή διοικητική πράξη, αλλά απλά πληροφοριακού χαρακτήρα. Εκτελεστή ήταν η πράξη με την οποία ο αιτητής κλήθηκε πράγματι να καταταγεί στην Εθνική Φρουρά και η οποία στη συνέχεια εξετάστηκε στην έτερη συνεκδικαζόμενη προσφυγή.
Είναι σαφές από τη νομολογία ότι η προσβαλλόμενη πράξη πρέπει να είναι εκτελεστή διοικητική πράξη και αρκεί να γίνει αναφορά στο σύγγραμμα του Ε. Σπηλιωτόπουλου: «Εγχειρίδιο διοικητικού δικαίου» 12η Έκδ. (2007) Τόμος 1ος, σελ. 106 παρ. 86 και σελ. 123 παρ. 104. Το περιεχόμενο ανακοινώνσεων (K.K. New Extra Ltd v. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 437) ή επιστολών που εκφράζουν θέσεις του οργάνου (Διονυσίου ν. ΚΟΤ (2007) 3 Α.Α.Δ. 203), ή επιστολών που πληροφορούν απλά το διοικούμενο σε σχέση με τυχόν δικαιώματα του ή σε σχέση με τι είχε λάβει χώραν ή πώς επηρεαζόταν ακίνητο από ρυμοτομία (Γαβριηλίδης ν. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 146), στερούνται εκτελεστότητας. Όπως εξηγήθηκε στη Γεναγρίτη ν. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 1029, που αναφέρθηκε και στην πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας Αλεξάνδρου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 27/06, ημερ. 14.5.08:
«... πράξη πληροφοριακού χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα πράξη που πληροφορεί τον αιτητή για μια κατάσταση πραγμάτων ή για τις πρόνοιες ενός νόμου, ή πράξη στην οποία εκφράζεται η πρόθεση και όχι η βούληση της διοίκησης δεν είναι εκτελεστή πράξη.»
Εδώ, εκτελεστή ήταν η πράξη κλήτευσης του αιτητή στην Εθνική Φρουρά για θητεία, η οποία όμως δεν προσβλήθηκε, κατ΄ αναλογία και με την υπόθεση Sarierddin - πιο πάνω - αλλά και την Διονυσίου ν. ΚΟΤ - πιο πάνω - όπου εκτελεστή πράξη θα προέκυπτε από διαδικασία προαγωγής του υπαλλήλου, αλλά όχι από απλώς απορριπτική απάντηση σ΄ αίτημα του αιτητή για αναγνώριση προηγούμενης υπηρεσίας για σκοπούς ενδεχόμενης προαγωγής.
Περαιτέρω πρέπει να λεχθεί ότι ο αιτητής δεν απάντησε στην πιο πάνω προδικαστική ένσταση, αναφέροντας μάλιστα ρητά, όπως έχει λεχθεί και πριν, ότι η προσφυγή συνεχίστηκε όχι με βάση το αιτητικό της, αλλά ως θέμα αρχής, γεγονός που υποδηλώνει αμέσως τη μετατόπιση της αρχικής θέσης του αιτητή και την εξ αντικειμένου ανυπαρξία οποιασδήποτε διοικητικής πράξης προς προσβολή της.
Η προσφυγή επομένως απορρίπτεται ως απαράδεκτη με €1.200 έξοδα εναντίον του αιτητή και υπέρ των καθ΄ ων.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ