ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2008) 4 ΑΑΔ 298
15 Μαΐου, 2008
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
PETER MAYERSPETH,
Αιτητής,
v.
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
2. ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1011/2007)
Πολεοδομία και Χωροταξία ― Απόρριψη αίτησης για πολεοδομική άδεια και άσκηση ιεραρχικής προσφυγής κατά της απορριπτικής απόφασης ― Η απαίτηση να αιτιολογείται η απόφαση επί της ιεραρχικής προσφυγής, ειδικά σε σχέση και με τους λόγους που την θεμελιώνουν.
Ο αιτητής προσέφυγε κατά της απόφασης απόρριψης της ιεραρχικής του προσφυγής, εναντίον πολεοδομικής απόφασης που αφορούσε ακίνητό του.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση, είναι εκείνη της απόρριψης της ιεραρχικής προσφυγής του αιτητή. Κατά την απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής του αιτητή, δόθηκε αποφασιστική σημασία στις θέσεις της αρμόδιας Πολεοδομικής Αρχής, οι οποίες αφορούσαν όχι στην ιεραρχική προσφυγή του αιτητή, αλλά στην αρχική αίτηση του αιτητή για παραχώρηση πολεοδομικής αδείας. Ουσιαστικά ούτε ερευνήθηκαν, αλλά ούτε και δίδεται οποιαδήποτε αιτιολογία, στην προσβαλλόμενη απόφαση, αναφορικά με τις θέσεις του αιτητή, όπως προβλήθηκαν στην ιεραρχική του προσφυγή. Δεν μπορεί αντί άλλης αιτιολογίας, απλά να επαναλαμβάνεται, ως λόγος απόρριψης της ιεραρχικής προσφυγής, ο ίδιος λόγος που δόθηκε για απόρριψη της αρχικής αίτησης, χωρίς να εξετάζονται οι λόγοι που προβάλλονται στην ιεραρχική προσφυγή. Ο αιτητής πέτυχε να δείξει, ότι οι καθ' ων η αίτηση δεν προέβησαν σε πλήρη και επαρκή έρευνα, όταν έλαβαν την προσβαλλόμενη απόφασή τους, και δεν την αιτιολόγησαν δεόντως, όπως είχαν υποχρέωση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Προσφυγή.
Α. Λάντος, για τον Αιτητή.
Α. Ζερβού (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή του ο αιτητής ζητά δήλωση του δικαστηρίου ότι η απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής, ημερ. 7.5.07, η οποία κοινοποιήθηκε στον αιτητή, είναι άκυρη ή ακυρώσιμη. Ζητά επίσης διάταγμα του δικαστηρίου κηρύττον την προαναφερόμενη απόφαση, άκυρη.
Μεταξύ των λόγων για τους οποίους ο αιτητής ζητά τις προαναφερόμενες θεραπείες περιλαμβάνονται και οι εξής:
(α) Ότι οι καθ' ων η αίτηση ενήργησαν υπό καθεστώς πραγματικής και νομικής πλάνης.
(β) Ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι προϊόν ανεπαρκούς και/ή ελαττωματικής ερεύνης και/ή δεν λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα, και
(γ) Ότι η προσβαλλόμενη πράξη και/ή απόφαση στερείται νόμιμης και/ή επαρκούς αιτιολογίας.
Τα αδιαμφισβήτητα πραγματικά γεγονότα είναι ότι ο αιτητής είναι ο εγγεγραμμένος ιδιοκτήτης τεμαχίου γης στο Παραλίμνι, το οποίο βρίσκεται σε γεωργική ζώνη και εκτός του ορίου ανάπτυξης και υδατοπρομήθειας του Δήμου Παραλιμνίου. Το τεμάχιο του αιτητή εφάπτεται εγγεγραμμένου δημόσιου δρόμου το επίσημο πλάτος του οποίου δεν ξεπερνά τα 2 μέτρα. Την 21.10.05 ο αιτητής υπέβαλε στην αρμόδια Πολεοδομική Αρχή αίτηση με την οποία ζητούσε τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας για ανέγερση μεμονομένης κατοικίας. Η αίτηση του απορρίφθηκε στις 28.2.06, από την Πολεοδομική Αρχή, για το λόγο ότι το τεμάχιο του αιτητή στο οποίο προτεινόταν η ανάπτυξη δεν διέθετε ικανοποιητική προσπέλαση, κατά παράβαση των προνοιών της παραγράφου 1(γ) της Πολιτικής 3(Α) της Δήλωσης Πολιτικής, δεδομένου ότι το υπό ανάπτυξη τεμάχιο εφαπτόταν δρόμου το πλάτος του οποίου είναι περιορισμένο (1,80 μέχρι 2,00 μέτρα).
Εναντίον της προαναφερόμενης απορριπτικής απόφασης της Πολεοδομικής Αρχής ο αιτητής υπέβαλε, στις 14.4.06, ιεραρχική προσφυγή με βάση τις πρόνοιες του Άρθρου 31 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου. Τα κύρια επιχειρήματα του αιτητή, στην ιεραρχική προσφυγή του, ήταν ότι αυτός αγόρασε το προαναφερόμενο τεμάχιο γης το 2005 με σκοπό να ανεγείρει εκεί κατοικία για ιδιοκατοίκηση. Η προαναφερόμενη Δήλωση Πολιτικής τέθηκε σε εφαρμογή στο Δήμο Παραλιμνίου στις 30.4.03. Όμως πριν τις 30.4.03 αρμόδια Αρχή για την έκδοση αδειών ήταν ο Δήμος Παραλιμνίου, ο οποίος στα συνορεύοντα, του τεμαχίου του αιτητή, τεμάχια έδωσε άδειες για ανέγερση κατοικιών χωρίς να λάβει υπόψη το πλάτος του παρακείμενου δρόμου ο οποίος είναι εγγεγραμμένος δρόμος και παρέχει πρόσβαση στα τεμάχια εκείνα. Επί τόπου μάλιστα ο προαναφερόμενος δρόμος είναι διευρυμένος στο σημείο που εφάπτεται του τεμαχίου του αιτητή και παρόλο που η διεύρυνση δεν είναι εγγεγραμμένη, ο δρόμος έχει, στην πράξη, κανονικό πλάτος και αποτελεί την κύρια πρόσβαση για πολλά από τα τεμάχια που έχουν αναπτυχθεί με βάση το παλαιό σχέδιο ανάπτυξης.
Οι καθ' ων η αίτηση ζήτησαν και εξασφάλισαν τις απόψεις της αρμόδιας Πολεοδομικής Αρχής η οποία αιτιολόγησε την προσβαλλόμενη απόφαση της. Με την αρμόδια Πολεοδομική Αρχή συμφώνησε και ο Διευθυντής Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως ο οποίος εισηγήθηκε την απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής. Αντίθετα ο Δήμος Παραλιμνίου δεν έφερε οποιαδήποτε ένσταση και εισηγήθηκε την παραχώρηση της ζητούμενης πολεοδομικής άδειας.
Η θέση της αρμόδιας Πολεοδομικής Αρχής ήταν ότι η ύπαρξη κατάλληλης, ικανοποιητικής, άνετης και ασφαλούς δημόσιας προσπέλασης (όπως ο όρος ερμηνεύεται από τη σχετική εντολή 1/94 του Υπουργού Εσωτερικών) αποτελεί, σύμφωνα με την προαναφερόμενη παράγραφο 1(γ) της Πολιτικής 3(Α) της Δήλωσης Πολιτικής, αναγκαία προϋπόθεση για ανάπτυξη τεμαχίων γης. Στην προκείμενη περίπτωση ο δημόσιος δρόμος (επί του οποίου εφάπτεται το τεμάχιο του αιτητή), στη μεγαλύτερη του έκταση, έχει περιορισμένο πλάτος, το οποίο δεν ξεπερνά τα 2 μέτρα και σε κάποια σημεία του φαίνεται και να έχει μετατοπιστεί σε σχέση με την όδευση, όπως φαίνεται στα χωρομετρικά σχέδια. Η ερμηνεία του όρου «ικανοποιητική προσπέλαση», στα πλαίσια των προνοιών της προαναφερόμενης παραγράφου 1(γ), γίνεται με την προαναφερόμενη εντολή 1/94 του Υπουργού Εσωτερικών. Στην προκείμενη περίπτωση έχει εφαρμογή η παράγραφος 2.1 της εντολής όπου αναφέρεται πως ικανοποιητική προσπέλαση θα μπορούσε να θεωρηθεί «δημόσιος δρόμος εγγεγραμμένος στα βιβλία του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, ο οποίος χρησιμοποιείται απρόσκοπτα και άνετα από οχήματα». Ο δρόμος που εφάπτεται του τεμαχίου του αιτητή, στην προκείμενη περίπτωση, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί απρόσκοπτα λόγω του ότι το εγγεγραμμένο του πλάτος, κατά το μεγαλύτερο του μήκος, είναι μικρότερο από 2 μέτρα. Προστίθεται συναφώς, στην εισήγηση της αρμόδιας Πολεοδομικής Αρχής, ότι έστω και εάν επί τόπου είναι δυνατή η προσπέλαση στο τεμάχιο του αιτητή εφόσον υπάρχει ελαφρά διεύρυνση του εν λόγω δρόμου με χαβάρα, «η προσπέλαση δεν έχει νομική υπόσταση». Η Πολεοδομική Αρχή σημείωσε συναφώς τους κινδύνους, που κατά τη γνώμη της δημιουργούνται εάν, όπου χαραχθεί ή διαπλατυνθεί κάποιος δρόμος μέσω του οποίου είναι δυνατή η προσπέλαση σε ορισμένα τεμάχια, έστω και αν αυτός δεν έχει διασφαλιστεί με βάση το Νόμο και τις απαιτούμενες διαδικασίες, ο δρόμος αυτός θεωρείται ικανοποιητική προσπέλαση στα πλαίσια της προαναφερόμενης παραγράφου της Πολιτικής 3(Α) της Δήλωσης Πολιτικής.
Η προσβαλλόμενη απόφαση, ημερ. 7.5.07, με την οποίαν απορρίφθηκε η ιεραρχική προσφυγή του αιτητή, αναφέρει σχετικά τα εξής:
«.. αφού εξέτασε τα πραγματικά γεγονότα και νομικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την υποβληθείσα πολεοδομική αίτηση, την απόφαση/απόψεις της Πολεοδομικής Αρχής, καθώς και τους λόγους που επικαλεσθήκατε για υποστήριξη της προσφυγής, αποφάσισε να απορρίψει την Ιεραρχική Προσφυγή, κρίνονται ότι η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής, να αρνηθεί τη χορήγηση της αιτούμενης πολεοδομικής άδειας για το λόγο που καταγράφεται στη σχετική Γνωστοποίηση ημερ. 28.2.2006, είναι ορθή και σύμφωνη με την πολεοδομική Νομοθεσία και τις σχετικές πρόνοιες της Δήλωσης Πολιτικής, που ισχύει στο Δήμο Παραλιμνίου από το Μάιο, 2003.»
Η Γνωστοποίηση ημερ. 28.2.06, στην οποία γίνεται αναφορά στην προσβαλλόμενη απόφαση (Γνωστοποίηση Αρνήσεως Χορηγήσεως Πολεοδομικής Αδείας), αναφέρει ως λόγο αρνήσεως χορηγήσεως της αδείας τα εξής:
«Το τεμάχιο στο οποίο προτείνεται η ανάπτυξη δεν διαθέτει ικανοποιητική προσπέλαση κατά παράβαση των προνοιών της παραγράφου 1(γ) της Πολιτικής 3(Α) της Δήλωσης Πολιτικής. Συγκεκριμένα το υπό ανάπτυξη τεμάχιο εφάπτεται δρόμου το πλάτος του οποίου είναι περιορισμένο (1,80 - 2,00 μέτρα).»
Μελέτησα με προσοχή όλα τα ενώπιόν μου στοιχεία και παρατηρώ τα εξής:
1. Η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση είναι εκείνη της απόρριψης της ιεραρχικής προσφυγής του αιτητή.
2. Κατά την απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής του αιτητή δόθηκε αποφασιστική σημασία στις θέσεις της αρμόδιας Πολεοδομικής Αρχής οι οποίες αφορούσαν όχι στην ιεραρχική προσφυγή του αιτητή αλλά στην αρχική αίτηση του αιτητή για παραχώρηση πολεοδομικής αδείας.
3. Ουσιαστικά ούτε ερευνήθηκαν αλλά ούτε και δίδεται οποιαδήποτε αιτιολογία, στην προσβαλλόμενη απόφαση, αναφορικά με τις θέσεις του αιτητή όπως προβλήθηκαν στην ιεραρχική του προσφυγή και ιδιαίτερα τη θέση του ότι πριν τις 30.4.03 η αρμόδια Αρχή για την έκδοση αδειών, δηλαδή ο Δήμος Παραλιμνίου, εξέδωσε άδειες για ανέγερση κατοικιών παρά το ότι και στις κατοικίες εκείνες η προσπέλαση επιτυγχάνεται μέσω του προαναφερόμενου δρόμου (στον οποίο εφάπτεται και το τεμάχιο του αιτητή). Αυτή η θέση, κατά την εκτίμηση μου, θα έπρεπε να είχε εξεταστεί υπό το φως μάλιστα του γεγονότος ότι ο Δήμος Παραλιμνίου, στην προκείμενη περίπτωση, δεν είχε ένσταση αλλά και σύστησε την παροχή πολεοδομικής αδείας στον αιτητή. Δεν φαίνεται πουθενά να εξετάστηκε καθ' οιονδήποτε τρόπο, από τους καθ' ων η αίτηση, η θετική για τον αιτητή προσέγγιση του Δήμου Παραλιμνίου. Επιπρόσθετα οι καθ' ων η αίτηση δεν εξέτασαν ουσιαστικά τη θέση του αιτητή, όπως φαίνεται στην ιεραρχική του προσφυγή, ότι ο εγγεγραμμένος δρόμος, ο οποίος επί τόπου είναι διευρυμένος, παρέχει ικανοποιητική πρόσβαση στο τεμάχιο του αιτητή και στα παρακείμενα τεμάχια, εφόσον επί τόπου έχει κανονικό πλάτος. Αντίθετα, οι καθ' ων η αίτηση, απλά υιοθέτησαν, ως αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασής τους, τις (προγενέστερες) θέσεις της Πολεοδομικής Αρχής, οι οποίες βασίστηκαν σε νομικήν ερμηνεία και όχι σε εξέταση της επί τόπου πραγματικής κατάστασης των πραγμάτων και οι οποίες είχαν αποτελέσει το λόγο απόρριψης της αρχικής αίτησης του αιτητή.
4. Οι καθ' ων η αίτηση αντί να εξετάσουν, όπως όφειλαν, τις θέσεις που προέβαλε ο αιτητής στην ιεραρχική του προσφυγή και να αιτιολογήσουν επαρκώς την απόρριψή τους, απλά απέρριψαν την ιεραρχική προσφυγή του αιτητή παραπέμποντας στον αρχικό λόγο που είχε δοθεί από την αρμόδια Πολεοδομική Αρχή για την απόρριψη της αρχικής αίτησης του αιτητή για παραχώρηση πολεοδομικής άδειας για το τεμάχιο γης του. Επίσης επιβεβαίωσαν την ορθότητα της αρχικής απόφασης, παραγνωρίζοντας όμως τα όσα ο αιτητής υπέβαλε στην ιεραρχική του προσφυγή. Δεν μπορεί, κατά την κρίση μου, αντί άλλης αιτιολογίας, απλά να επαναλαμβάνεται, ως λόγος απόρριψης της ιεραρχικής προσφυγής, ο ίδιος λόγος που δόθηκε για απόρριψη της αρχικής αίτησης, χωρίς να εξετάζονται οι λόγοι που προβάλλονται στην ιεραρχική προσφυγή.
Ενόψει των προαναφερομένων παρατηρήσεων μου και για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω θεωρώ ότι ο αιτητής πέτυχε να δείξει ότι οι καθ' ων η αίτηση δεν προέβησαν σε πλήρη και επαρκή έρευνα, όταν έλαβαν την προσβαλλόμενη απόφασή τους, και δεν αιτιολόγησαν δεόντως, όπως είχαν υποχρέωση, την προσβαλλόμενη απόφασή τους.
Κατά συνέπεια η προσφυγή επιτυγχάνει και γίνεται δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής, ημερ. 7.5.07, η οποία κοινοποιήθηκε στον αιτητή, είναι άκυρη, για τους προαναφερόμενους λόγους. Έξοδα €1.000, περιλαβανομένου Φ.Π.Α., υπέρ του αιτητή.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.