ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


(2008) 4 ΑΑΔ 185

28 Μαρτίου, 2008

[ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]

(Υπόθεση Αρ. 862/2003)

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

PAPAETIS MEDICAL CO LTD,

Αιτήτρια,

v.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

1.    ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ,

2.    ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ,

3.    ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ

   ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ,

Καθ' ων η αίτηση.

________________________

(Υπόθεση Αρ. 895/2003)

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

CARAMONDANI BROS LTD,

Αιτητές,

v.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ

ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ,

Καθ' ων η αίτηση.

(Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 862/2003, 895/2003)

 

Έννομο Συμφέρον ― Προσφοροδότη να προσβάλει την κατακύρωση, όταν ο ίδιος κρίθηκε έγκυρος μεν, αλλά σε παράβαση όρων των προσφορών.

Προσφορές ― Επιτροπή Αξιολόγησης ― Η ρύθμιση της λειτουργίας της στον Καν. 18 της Κ.Δ.Π. 104/99 ― Δεν παραβιάστηκε στην κριθείσα περίπτωση.

Προσφορές ― Τεχνικές Επιτροπές ― Όροι νομιμότητας της σύστασης και λειτουργίας τους ― Δεν ήταν εφικτό να διαπιστωθεί η συνδρομή τους στην κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις και συνέπειες.

Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Τεκμήριο της νομιμότητας ― Δεν εξαρκούσε για να καλύψει τις διαπιστούμενες παρατυπίες στην κριθείσα περίπτωση.

Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Το δόγμα της απαγόρευσης της ταυτόχρονης επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας ― Δεν παρείχετο πεδίο εφαρμογής του στην κριθείσα περίπτωση.

Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Λόγοι ακυρώσεως ― Όσοι ανάγονται στη δημόσια τάξη, εξετάζονται και αυτεπαγγέλτως.

Οι αιτητές επεδίωξαν την ακύρωση της κατακύρωσης των επιδίκων προσφορών στο ενδιαφερόμενο μέρος, αντί σε αυτούς.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:

1.  Οι καθ' ων η αίτηση, από τη στιγμή που οι προσφορές των αιτητών δεν απορρίφθηκαν από την αρχή, ως παραβιάζουσες ουσιώδη όρο του διαγωνισμού, αλλά εξετάστηκαν στην ουσία τους και βαθμολογήθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης ως έγκυρες προσφορές και στη συνέχεια εξετάστηκαν μέχρι τέλους, εμποδίζονται να προβάλλουν έλλειψη εννόμου συμφέροντος των αιτητών.

2.  Ο Κ. 18 της Κ.Δ.Π. 104/99 καθορίζει μόνο τον αριθμό των προσώπων, από τα οποία απαρτίζεται η επιτροπή αξιολόγησης - τρία, τουλάχιστον, μέλη. Δεν προσδιορίζεται η ιδιότητα ή ο,τιδήποτε άλλο σε σχέση με αυτά. Η συσταθείσα στην παρούσα περίπτωση Επιτροπή Αξιολόγησης ήταν πενταμελής, ώστε δεν τίθεται θέμα παραβίασης του συγκεκριμένου Κανονισμού.

3.  Δεν εντοπίζονται στο διοικητικό φάκελο πρακτικά των συνεδριάσεων της Τεχνικής Επιτροπής, για τις οποίες γίνεται λόγος στην επιστολή ημερομηνίας 4/6/2003, η οποία είναι υπογεγραμμένη από τον Α. Πίττα, Γραμματέα. Από την εν λόγω επιστολή, προκύπτει ότι η Τεχνική Επιτροπή συνήλθε στις 12/5/2003, 30/5/2003 και 5/6/2003 και εξέτασε την Έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης, με άγνωστο, όμως, ποιοι ήταν παρόντες στις εν λόγω συνεδριάσεις και τί συζητήθηκε. Δεν έχει, επίσης, από τους καθ' ων η αίτηση, παρουσιαστεί ο,τιδήποτε, από το οποίο να προκύπτει εάν η συγκεκριμένη Τεχνική Επιτροπή είναι μόνιμη, ή εάν έχει συσταθεί για τους σκοπούς και μόνο του συγκεκριμένου διαγωνισμού.

     Οι πιο πάνω ελλείψεις εμποδίζουν το Δικαστήριο, στα πλαίσια ελέγχου, να διαπιστώσει το νομότυπο της σύστασης της Τεχνικής Επιτροπής, εάν αυτή συνήλθε ως συλλογικό όργανο και εάν τα μέλη της ήταν αυτά που προνοούνται από τον Κ. 7(1)(2) των Κανονισμών. Η θέση των καθ' ων η αίτηση ότι δεν είναι δυνατό να ανατραπεί το τεκμήριο της κανονικότητας με απλές αναφορές για έλλειψη εγγράφων διορισμού, δεν τυγχάνει εδώ, καθ' οιονδήποτε τρόπο, εφαρμογής. Οι καθ' ων η αίτηση δεν μπορεί, κατ' επίκληση και μόνο του τεκμηρίου της κανονικότητας, να διορθώνουν παραλείψεις που προκύπτουν μέσα από τα ενώπιον του δικαστηρίου τεθέντα και να εισηγούνται ότι το δικαστήριο, παρά την έλλειψη στοιχείων, πρέπει να υποθέσει ότι όσα δεν προκύπτουν έγιναν νομότυπα. Δεν είναι αυτή η έννοια του τεκμηρίου της κανονικότητας.

4.  Τα περί εφαρμογής στην παρούσα υπόθεση του δόγματος της επιδοκιμασίας - αποδοκιμασίας δεν ευσταθούν.

5.  Επειδή ο πιο πάνω λόγος ακύρωσης συνιστά λόγο που μπορεί να εξεταστεί αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο, αφού αποτελεί λόγο δημόσιας τάξης, καίτοι αυτός δεν εγείρεται στην Προσφυγή 895/03, δικαιολογείται και σ' αυτή την περίπτωση η ακύρωση.

Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα.

Αναφερόμενες Υποθέσεις:

General Constructions Ltd ν. Δήμου Λεμεσού (1992) 4 Α.Α.Δ. 2766,

Thermphase Ltd ν. Δημοκρατίας κ.ά. (1992) 4 Α.Α.Δ. 3780,

Συλβέστρου & Κιτρομηλίδη Λτδ κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 2250,

A. J. Pericleous (Services) Ltd ν. Δημοκρατίας (2000) 4 Α.Α.Δ. 224,

Κ.Ο.Α. ν. Α. Kaminarides Ltd (2006) 3 A.A.Δ. 197.

Προσφυγή.

Ν. Παρτασίδου (κα) για Γ. Τριανταφυλλίδη, για την Αιτήτρια στην Υπόθεση Αρ. 862/2003.

Α. Μιχαηλίδης, για τους Αιτητές στην Υπόθεση Αρ. 895/2003.

Λ. Χριστοδουλίδου - Ζαννέτου (κα), Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.

Αλ. Κουντουρή Παπαευσταθίου (κα), για το Ενδιαφερόμενο Μέρος και στις δύο υποθέσεις.

Cur. adv. vult.

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Με τις δύο αυτές προσφυγές, οι οποίες, λόγω ταυτότητας πραγματικών και νομικών θεμάτων, συνεκδικάστηκαν, αμφισβητείται η νομιμότητα της απόφασης του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, (το «Συμβούλιο Προσφορών»), ημερομηνίας 16/7/2003, με την οποία η προσφορά για την προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων για τον 100% έλεγχο χειραποσκευών στους αερολιμένες Λάρνακας και Πάφου κατακυρώθηκε στην εταιρεία Galatariotis Telecommunications Ltd, («το ενδιαφερόμενο μέρος»), αντί στους αιτητές.

Σύμφωνα με τα γεγονότα που περιβάλλουν τις υποθέσεις, το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων, (το «Τμήμα»), με σχετικές δημοσιεύσεις, ζήτησε προσφορές για την προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων για τον 100% έλεγχο χειραποσκευών στους πιο πάνω αερολιμένες. Ανταποκρίθηκαν εμπρόθεσμα επτά προσφοροδότες, μεταξύ των οποίων αιτητές και ενδιαφερόμενο μέρος. Υποβλήθηκαν, συνολικά, δέκα προσφορές, οι οποίες δόθηκαν στο Τμήμα για αξιολόγηση. Εκεί, πενταμελής Επιτροπή Αξιολόγησης, (η «Επιτροπή Αξιολόγησης»), ετοίμασε Έκθεση, την οποία υπέβαλε στην Τεχνική Επιτροπή Προσφορών του Συμβουλίου Προσφορών (η «Τεχνική Επιτροπή»), με την εισήγηση όπως η προσφορά κατακυρωθεί στο ενδιαφερόμενο μέρος, επειδή η προσφορά του εξασφάλισε την ψηλότερη τελική βαθμολογία και ήταν η μόνη που πληρούσε τους όρους και τις προδιαγραφές των εγγράφων του διαγωνισμού.  Από τις δέκα προσφορές που υποβλήθηκαν, πέντε αποκλείστηκαν από την αρχή και πέντε βαθμολογήθηκαν. Μεταξύ αυτών που βαθμολογήθηκαν είναι μία των αιτητών στην Προσφυγή 862/03 - («εταιρεία Papaetis») - μία των αιτητών στην Προσφυγή 895/03 - («εταιρεία Caramondani») - και μία του ενδιαφερομένου μέρους.  Η βαθμολογία που εξασφάλισαν είναι 58.15, 68,90 και 92 βαθμοί, αντίστοιχα. Οι άλλες δύο προσφορές που βαθμολογήθηκαν δεν ενδιαφέρουν την παρούσα διαδικασία.

Η Επιτροπή Αξιολόγησης, στην Έκθεσή της, μεταξύ άλλων, για την προσφορά της εταιρείας Papaetis, σημειώνει ότι η παράδοση των εργασιών της πρώτης φάσης δε γίνεται εντός 21 εβδομάδων, όπως προβλέπεται στις προδιαγραφές. Εξειδικεύει, επίσης, επί μέρους σημεία, στα οποία η προσφορά δεν ικανοποιεί τις τεχνικές προδιαγραφές του διαγωνισμού. Ανάλογα σημειώνει και για την προσφορά της εταιρείας Caramondani, σε σχέση με την παράδοση των εργασιών της πρώτης φάσης και παραθέτει και γι' αυτήν σημεία, τα οποία δεν είναι σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές του διαγωνισμού.

Η εταιρεία Papaetis, μετά την υποβολή των προσφορών, στις 9/5/2003, απέστειλε στον Πρόεδρο του Συμβουλίου Προσφορών επιστολή, με την οποία έθεσε διάφορα ζητήματα σε σχέση με τις προδιαγραφές των προσφορών που είχαν υποβληθεί. Προς τον Πρόεδρο επιστολή απηύθυνε και η Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, θέτοντας και αυτή διάφορα ζητήματα, τα οποία, κατά την άποψή της, έχρηζαν περαιτέρω διερεύνησης. Συγκεκριμένα, ζητήθηκε να διερευνηθούν τα πιο κάτω:-

«(α) Οι λόγοι για τους οποίους δόθηκε ψηλότερη εκτίμηση δαπάνης στην έκθεση αξιολόγησης, παρουσιάζοντας την τιμή της προσφοράς που συστήνεται για κατακύρωση ως λογική.

(β) Οι λόγοι για τους οποίους παρουσιάστηκαν ως ουσιώδεις αποκλίσεις από τους όρους προσφοράς τα σημεία που αναφέρονται στην παρ. 5* πιο πάνω.

(γ) Κατά πόσον η χαμηλότερη προσφορά (αρ. 1) μπορεί να θεωρηθεί ότι πληροί ουσιαστικά τις προδιαγραφές.

(δ) Κατά πόσον η απαίτηση παράδοση της Α΄ φάσης εντός 21 εβδομάδων ήταν ρεαλιστική, έχοντας υπόψη ότι τελικά μόνο 2 από τις 10 προσφορές την ικανοποιούν.

(ε) Το λογικό κόστος της όλης εργασίας.»

Στις 18/6/2003, ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Τμήματος, με επιστολή του προς το Γενικό Λογιστή, Πρόεδρο του Συμβουλίου Προσφορών, έδωσε εξηγήσεις σε σχέση με την απαίτηση των προδιαγραφών για παράδοση της πρώτης φάσης των εργασιών εντός 21 εβδομάδων. Για το ζήτημα αυτό ασχολήθηκε και η Επιτροπή Αξιολόγησης στην Έκθεσή της.

Στη συνέχεια, η Τεχνική Επιτροπή, αφού εξέτασε την Έκθεση που ετοίμασε η Επιτροπή Αξιολόγησης, με επιστολή της ημερομηνίας 4/6/2003 προς τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Προσφορών, ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα εξής:-

«Από τα πιο πάνω φαίνεται ότι οκτώ από τις δέκα προσφορές που υποβλήθηκαν δεν μπόρεσαν να ικανοποιήσουν την απαίτηση των προδιαγραφών για αποπεράτωση των εργασιών της πρώτης φάσης μέσα σε 21 εβδομάδες, όπως ζητήθηκε στους όρους των προσφορών (Volume B appendix A - completion period) και επιβεβαιώθηκε με το - Addendum 1 - Answer 6 to tenderer No. 2.

Η Επιτροπή κρίνει την πιο πάνω απόκλιση ουσιώδη καθότι επηρεάζει την λειτουργία του Αεροδρομίου, την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού και συνεπάγεται αυξημένο κόστος.

Οι μόνες προσφορές που ικανοποίησαν την πιο πάνω απαίτηση είναι οι πιο κάτω:

(α) Air Control Ltd - Logan Fabricom Ltd                     £3.537.275

(β) Galatariotis Telecommunications Ltd                    £4.438.184

Το σύστημα που προσφέρεται από την εταιρεία Air Control Ltd - Logan Fabricom Ltd δεν μπορούσε να βαθμολογηθεί καθότι υπάρχουν τα σημεία που αναφέρονται στην παράγραφο 2 της έκθεσης αυτής για τα οποία η Επιτροπή έκρινε ότι είναι αναρμόδια για να αποφανθεί κατά πόσο συνιστούν ουσιώδεις αποκλίσεις.

Η προσφορά της εταιρείας Galatariotis Communication Ltd ανταποκρίνεται ουσιωδώς προς τις προδιαγραφές και θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή για κατακύρωση.»

Στην ίδια επιστολή σημειώθηκαν και οι παρατηρήσεις του εκπροσώπου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, ο οποίος συμμετείχε στην Τεχνική Επιτροπή ως παρατηρητής, και οι οποίες έχουν ως εξής:-

«(α)  Η εκτίμηση δαπάνης που δόθηκε (£3,5 εκ. συν Φ.Π.Α.) είναι κατά £900.000 χαμηλότερη της τιμής της προσφοράς που συστήνεται για κατακύρωση.

  (β)  Στην έκθεση αξιολόγησης αναφέρεται σαν εκτίμηση δαπάνης το ποσό των £4,5 εκ. συν Φ.Π.Α., γεγονός το οποίο με βάση την εκτίμηση δαπάνης που δόθηκε στο Γενικό Λογιστή και Γενικό Ελεγκτή με τα έγγραφα προκήρυξης του διαγωνισμού (£3,5 εκ. συν Φ.Π.Α.) δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και δυνατόν να προκαλέσει λανθασμένες εντυπώσεις στα αρμόδια όργανα λήψης της απόφασης κατακύρωσης.

  (γ)  Από τις 10 προσφορές που υποβλήθηκαν, οι 8 είναι εκτός των όρων της προσφοράς, όσον αφορά την παράδοση της Α΄ Φάσης εντός 21 εβδομάδων.  Ο όρος αυτός, σε συνάρτηση με το τι απαιτείται για την Α΄ Φάση, δεν θεωρείται ρεαλιστική.

  (δ)  Από τις υπόλοιπες δύο προσφορές, η μια περιλαμβάνει δύο όρους οι οποίοι χρειάζεται να εξεταστούν από τη Νομική Υπηρεσία.

         Σημειώνεται ότι και οι δύο προσφορές περιλαμβάνουν ακριβώς τα ίδια μηχανήματα 'X-Ray' και έχουν διαφορά τιμής £900.000 περίπου.

  (ε)  Ενόψει των πιο πάνω η Ελεγκτική Υπηρεσία διατηρεί επιφυλάξεις ως προς (α) τη λογικότητα της τιμής της προσφοράς που συστήνεται για κατακύρωση, (β) του ανταγωνισμού που αναπτύχθηκε, και (γ) της ορθότητας του όρου/απαίτησης για συμπλήρωση της Α΄ Φάσης εντός 21 εβδομάδων.»

Στις 9/7/2003, το όλο θέμα συζητήθηκε στη συνεδρία του Συμβουλίου Προσφορών, το οποίο, αφού έλαβε υπόψη όλα τα ενώπιόν του έγγραφα, περιλαμβανομένης της Έκθεσης της Επιτροπής Αξιολόγησης, ημερομηνίας 18/4/2003, και της επιστολής της Τεχνικής Επιτροπής, ημερομηνίας 4/6/2003, αποφάσισε ομόφωνα όπως ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Προσφορών διαπραγματευθεί με το μοναδικό προσφοροδότη που πληρούσε τους όρους και προδιαγραφές των εγγράφων του διαγωνισμού, δηλαδή το ενδιαφερόμενο μέρος, με σκοπό τη μείωση της τιμής του, και την επαναφορά του θέματος στο Συμβούλιο Προσφορών για λήψη απόφασης.

Στις 14/7/2003, σε συνεδρία, προεδρεύοντος του Προέδρου του Συμβουλίου Προσφορών, συζητήθηκε με εκπρόσωπο του ενδιαφερομένου μέρους το ζήτημα υποβολής αναθεωρημένης τιμής της προσφοράς του. Το ενδιαφερόμενο μέρος, με επιστολή του ημερομηνίας 15/7/2003, προσέφερε έκπτωση Λ.Κ.400.000,00 επί του συνολικού ποσού της προσφοράς. Το Συμβούλιο Προσφορών, σε συνεδρία του, στις 16/7/2003, υιοθέτησε τις εισηγήσεις της Επιτροπής Αξιολόγησης και κατακύρωσε την προσφορά στο ενδιαφερόμενο μέρος.

Με τις προσφυγές, αμφισβητείται η νομιμότητα της πιο πάνω απόφασης.

Με την ένστασή τους, οι καθ' ων η αίτηση και στις δύο προσφυγές εγείρουν προδικαστικά ζήτημα εννόμου συμφέροντος των αιτητών. Ισχυρίζονται ότι αυτοί δε νομιμοποιούνται να προσβάλουν την επίδικη απόφαση, για το λόγο ότι οι προσφορές που υπέβαλαν ήταν εκτός προδιαγραφών.

Είναι, από τα ενώπιόν μου στοιχεία, γεγονός ότι η προσφορά που υπέβαλε η εταιρεία Caramondanis και μία από τις τρεις προσφορές της εταιρείας Papaetis αξιολογήθηκαν, βαθμολογήθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης και το Συμβούλιο Προσφορών, στη συνεδρία του ημερομηνίας 9/7/2003, ασχολήθηκε με αυτές. Είναι, επίσης, γεγονός ότι η Τεχνική Επιτροπή έκρινε την απαίτηση των προδιαγραφών για αποπεράτωση των εργασιών της πρώτης φάσης εντός 21 εβδομάδων ως ουσιώδη και ότι οι προσφορές των αιτητών δεν πληρούσαν την προϋπόθεση αυτή.

Έχοντας υπ' όψη τα πιο πάνω, θεωρώ ότι η προδικαστική ένσταση δεν ευσταθεί. Οι καθ' ων η αίτηση, από τη στιγμή που οι προσφορές των αιτητών δεν απορρίφθηκαν από την αρχή, ως παραβιάζουσες ουσιώδη όρο του διαγωνισμού, αλλά εξετάστηκαν στην ουσία τους και βαθμολογήθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης ως έγκυρες προσφορές και, στη συνέχεια, εξετάστηκαν μέχρι τέλους, εμποδίζονται να προβάλλουν έλλειψη εννόμου συμφέροντος των αιτητών. Σε ανάλογες περιπτώσεις, τονίστηκε ότι οι καθ' ων η αίτηση, εφόσον λαμβάνουν υπόψη και αξιολογούν προσφορά μέχρι και το τελικό στάδιο της διαδικασίας, κωλύονται να επικαλούνται ότι η προσφορά αυτή παραβιάζει ουσιώδη όρο του διαγωνισμού και, ως εκ τούτου, ο προσφοροδότης δεν έχει έννομο συμφέρον*.

Με την απόρριψη των προδικαστικών ενστάσεων, προχωρώ να εξετάσω τις προσφυγές στην ουσία τους.

Οι αιτητές στην Προσφυγή 862/03 προβάλλουν σειρά νομικών ισχυρισμών, οι οποίοι, κατά την εισήγησή τους, τεκμηριώνουν λόγους ακυρότητας. Ισχυρίζονται, εν πρώτοις, ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης δε διορίστηκε νομότυπα. Υποστηρίζουν ότι, από τα διάφορα παραρτήματα, δεν προκύπτει απόφαση διορισμού της σύμφωνα με τον Κ. 18(1) των περί Προσφορών του Δημοσίου (Γενικοί) Κανονισμών του 1999, (Κ.Δ.Π. 104/99), (οι «Κανονισμοί»), ο οποίος προβλέπει ότι, με το άνοιγμα των προσφορών και την παραλαβή τους από την ενδιαφερόμενη υπηρεσία, ο προϊστάμενός της διορίζει τριμελή, τουλάχιστον, επιτροπή για αξιολόγηση των προσφορών και ετοιμασία σχετικής έκθεσης. Το μόνο, ισχυρίζονται, το οποίο υπάρχει είναι η Έκθεση Αξιολόγησης, την οποία υπογράφουν πέντε μέλη και ένας παρατηρητής. Οι αμφιβολίες που δημιουργούνται τόσο ως προς τη σύσταση όσο και ως προς τη σύνθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης, αφού δεν προκύπτει, από τα διάφορα παραρτήματα, εάν τα πρόσωπα που ετοίμασαν την Έκθεση μπορούσαν να είναι μέλη της, αλλά και εάν τα ίδια αυτά πρόσωπα ήταν παρόντα σε όλες τις συνεδρίες που προηγήθηκαν της ετοιμασίας της, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τον περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμο του 1999, (Ν. 158(Ι)/99), (όπως τροποποιήθηκε), δικαιολογούν ακύρωση της απόφασης, αφού η Έκθεση υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Προσφορών.

Αυτός ο λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί. Ο Κ. 18 των Κανονισμών καθορίζει μόνο τον αριθμό των προσώπων, από τα οποία απαρτίζεται η επιτροπή αξιολόγησης - τρία, τουλάχιστον, μέλη. Δεν προσδιορίζεται η ιδιότητα ή ο,τιδήποτε άλλο σε σχέση με αυτά. Η συσταθείσα στην παρούσα περίπτωση Επιτροπή Αξιολόγησης ήταν πενταμελής, ώστε δεν τίθεται θέμα παραβίασης του συγκεκριμένου Κανονισμού. Τα όσα οι αιτητές προβάλλουν σε σχέση με τα ονόματα των μελών της Επιτροπής Αξιολόγησης αποτελούν γενικούς και αόριστους ισχυρισμούς, οι οποίοι δεν οδηγούν πουθενά.

Ένας άλλος λόγος, τον οποίο οι αιτητές επικαλούνται, είναι το παράνομο της σύστασης της Τεχνικής Επιτροπής, η εισήγηση της οποίας, επίσης, λήφθηκε υπόψη από το Συμβούλιο Προσφορών. Η Τεχνική Επιτροπή, υπέβαλαν, δε συστάθηκε όπως προβλέπεται από το Άρθρο 16(1)(α) του περί Προσφορών του Δημοσίου Νόμου του 1997, (Ν. 102(Ι)/97), (όπως έχει τροποποιηθεί), (ο «Νόμος»),  με αποτέλεσμα η σύνθεση και, κατ' επέκταση, η λειτουργία της να μην είναι νόμιμες. Παρέπεμψαν σχετικά στην A. J. Pericleous (Services) Ltd ν. Δημοκρατίας (2000) 4 Α.Α.Δ. 224.

Η θέση των καθ' ων η αίτηση στα πιο πάνω είναι ότι αυτά στερούνται νομικής σημασίας. Το σύνολο, υπέβαλαν, των γεγονότων και περιστατικών της υπόθεσης και, ειδικότερα, το γεγονός ότι στα πρακτικά των συνεδριάσεων της Τεχνικής Επιτροπής αναφέρονται τα ονόματα αυτών που συμμετείχαν σ' αυτή φανερώνουν το νόμιμο της σύνθεσης και λειτουργίας της. Δεν είναι δυνατό με απλές αναφορές για έλλειψη εγγράφων διορισμού να ανατραπεί το τεκμήριο της κανονικότητας και νομιμότητας, το οποίο υπάρχει. Ελλείψει αναφοράς, εκ μέρους των αιτητών, ότι τα πρόσωπα που παρίσταντο στις συνεδριάσεις της Τεχνικής Επιτροπής στερούνταν νόμιμης παρουσίας, καταδεικνύεται το ατεκμηρίωτο του ισχυρισμού τους. Προβάλλουν, περαιτέρω, ότι οι αιτητές εμποδίζονται να επικαλεστούν τα πιο πάνω στη βάση του δόγματος της επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας. Δεν είναι δυνατό, από τη μια, να ζητούν ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης και κατακύρωση της προσφοράς σ' αυτούς και, από την άλλη, να ισχυρίζονται ότι η Τεχνική Επιτροπή δεν είχε νόμιμα συσταθεί και λειτουργήσει.

Ανάλογες είναι και οι θέσεις του ενδιαφερομένου μέρους, το οποίο, επιπρόσθετα και κατ' επίκληση της Κ.Ο.Α. ν. Α. Kaminarides Ltd (2006) 3 A.A.Δ. 197, εισηγήθηκε ότι οι αιτητές δεν μπορούν να επικαλούνται ότι η σύσταση των Επιτροπών δεν είναι νόμιμη, αλλά θα καθίστατο νόμιμη, εάν ο διαγωνισμός κατακυρωνόταν στους ιδίους.

Το Άρθρο 16(1)(α) του Νόμου προβλέπει τα εξής:-

«16. - (1) Κατά την εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων και καθηκόντων του το Κεντρικό Συμβούλιο έχει εξουσία -

(α) Να συστήνει μόνιμες ή ad hoc τριμελείς τουλάχιστο τεχνικές επιτροπές για μελέτη και έγκριση προδιαγραφών, καθώς και για μελέτη αξιολογήσεων ειδικών ερευνών και για υποβολή εκθέσεων σε εξειδικευμένα τεχνικά θέματα· ή»

Είναι σαφές, από το λεκτικό του πιο πάνω Άρθρου, ότι το Συμβούλιο συστήνει είτε μόνιμες είτε ad hoc τεχνικές επιτροπές, με τρία τουλάχιστο μέλη.

Έχω εξετάσει τα όσα τέθηκαν ενώπιόν μου με την ένσταση, αλλά και όσα περιέχονται στο Φάκελο - Τεκμήριο 1. Πουθενά δεν έχω εντοπίσει πρακτικά των συνεδριάσεων της Τεχνικής Επιτροπής, για τις οποίες γίνεται λόγος στην επιστολή ημερομηνίας 4/6/2003, η οποία είναι υπογεγραμμένη από τον Α. Πίττα, Γραμματέα. Από την εν λόγω επιστολή, προκύπτει ότι η Τεχνική Επιτροπή συνήλθε στις 12/5/2003, 30/5/2003 και 5/6/2003 και εξέτασε την Έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης, με άγνωστο, όμως, ποιοι ήταν παρόντες στις εν λόγω συνεδριάσεις και τι συζητήθηκε. Δεν έχει, επίσης, από τους καθ' ων η αίτηση, παρουσιαστεί ο,τιδήποτε, από το οποίο να προκύπτει εάν η συγκεκριμένη Τεχνική Επιτροπή είναι μόνιμη, ή εάν έχει συσταθεί για τους σκοπούς και μόνο του συγκεκριμένου διαγωνισμού.

Οι πιο πάνω ελλείψεις εμποδίζουν το Δικαστήριο, στα πλαίσια ελέγχου, να διαπιστώσει το νομότυπο της σύστασης της Τεχνικής Επιτροπής, εάν αυτή συνήλθε ως συλλογικό όργανο και εάν τα μέλη της ήταν αυτά που προνοούνται από τον Κ. 7(1)(2) των Κανονισμών. Η θέση των καθ' ων η αίτηση ότι δεν είναι δυνατό να ανατραπεί το τεκμήριο της κανονικότητας με απλές αναφορές για έλλειψη εγγράφων διορισμού, δεν τυγχάνει εδώ, καθ' οιονδήποτε τρόπο, εφαρμογής. Οι καθ' ων η αίτηση δεν μπορεί, κατ' επίκληση και μόνο του τεκμηρίου της κανονικότητας, να διορθώνουν παραλείψεις που προκύπτουν μέσα από τα ενώπιον του δικαστηρίου τεθέντα και να εισηγούνται ότι το δικαστήριο, παρά την έλλειψη στοιχείων, πρέπει να υποθέσει ότι όσα δεν προκύπτουν έγιναν νομότυπα. Δεν είναι αυτή η έννοια του τεκμηρίου της κανονικότητας. Τα όσα παρατίθενται πιο κάτω από την υπόθεση A. J. Pericleous (Services) Ltd ν. Δημοκρατίας, (πιο πάνω), είναι απολύτως σχετικά:- (σελ. 234)

«Οι αιτητές έχουν, επίσης, υποβάλει ότι η Τεχνική Επιτροπή δεν είχε συσταθεί από το Κεντρικό Συμβούλιο όπως ρητά προβλέπεται από το Άρθρο 16(1)(α) του Νόμου. Επομένως η Τεχνική Επιτροπή έχει ενεργήσει αναρμοδίως.

Δεν έχει τεθεί οτιδήποτε ενώπιον του Δικαστηρίου που να δείχνει ότι η Τεχνική Επιτροπή έχει συσταθεί από το Κεντρικό Συμβούλιο. Η Τεχνική Επιτροπή έχει ενεργήσει ως γνωμοδοτικό όργανο. Αποτελεί αρχή του διοικητικού δικαίου ότι η αναρμοδιότητα του γνωμοδοτικού οργάνου οδηγεί στην ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης (Βλ. Δαγτόγλου, Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, 2α έκδοση, 1994, παραγ. 581). Ακολουθεί πως η προσβαλλόμενη πράξη πρέπει να ακυρωθεί και γι' αυτό το λόγο.»

Τα περί εφαρμογής στην παρούσα του δόγματος της επιδοκιμασίας - αποδοκιμασίας δε βρίσκω να ευσταθούν, όπως δε βρίσκω να είναι σχετικά τα αποφασισθέντα στην Κ.Ο.Α. ν. A. Kaminarides Ltd, (πιο πάνω).

Ενόψει της πιο πάνω κατάληξης, θεωρώ αχρείαστο να ασχοληθώ με τους υπόλοιπους λόγους ακύρωσης που προβάλλονται.

Επειδή ο πιο πάνω λόγος ακύρωσης συνιστά λόγο που μπορεί να εξεταστεί αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο, αφού αποτελεί λόγο δημόσιας τάξης, θεωρώ, καίτοι αυτός δεν εγείρεται στην Προσφυγή 895/03, ότι δικαιολογείται και σ' αυτή η ακύρωση.

Οι προσφυγές επιτυγχάνουν, με έξοδα υπέρ των αιτητών.

Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, με βάση το Άρθρο 146.4(β) του Συντάγματος.

Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα.

 


 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο