ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπόθεση Αρ. 2449/2006)

 

5 Σεπτεμβρίου 2008

 

[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑ,

Αιτητής,

- ΚΑΙ -

 

ΑΡΧΗΣ ΛΙΜΕΝΩΝ ΚΥΠΡΟΥ,

Καθ΄ ων η αίτηση.

---------------------------

Α. Κωνσταντίνου, για τον Αιτητή.

Κ. Κενεβέζος, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.

Ε. Νικολαΐδου (κα), για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 1.

Γ. Τριανταφυλλίδης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 2.

Καμιά εμφάνιση για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 3.

---------------------------

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

        ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.:  Σύμφωνα με τα αναντίλεκτα γεγονότα, οι καθ΄ ων διόρισαν τα τρία ενδιαφερόμενα μέρη στη θέση του Διοικητικού Λειτουργού στις 3.9.01, στις 20.12.02, στις 7.12.04 και τέλος στις 16.11.06.  Η τελευταία αυτή απόφαση αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.   Οι τρεις προηγούμενες αποφάσεις ακυρώθηκαν μετά από προσφυγή του ιδίου αιτητή ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, το οποίο και ακύρωσε το διορισμό των ενδιαφερομένων μερών με τις αποφάσεις του στις προσφυγές 969/01, ημερ. 5.12.02, 163/03, ημερ. 15.11.04, και 62/05, ημερ. 28.7.06.  Οι προσφυγές αυτές συνεκδικάστηκαν με τις προσφυγές υπ΄ αρ. 956/01, 110/03 και 272/03, και 59/05 αντίστοιχα. Σε κάθε περίπτωση οι καθ΄ ων, μετά από επενεξέταση, διόριζαν εκ νέου τα τρία ενδιαφερόμενα μέρη με αναδρομική ισχύ από τις 3.9.01, που ήταν η ημερομηνία του αρχικού διορισμού.

 

        Παραπονείται επομένως ο αιτητής και για το νέο διορισμό των ενδιαφερομένων μερών και την προτίμηση αυτών έναντι του ιδίου, προβάλλοντας σειρά λόγων προς ακύρωση της απόφασης. Η εισήγηση είναι ότι παραγνωρίστηκε η αξία του, εφόσον υπερτερεί έναντι των ενδιαφερομένων μερών σε πλεονέκτημα, πείρα, αξία και προσόντα, δεν λήφθηκε δε υπόψη επαρκώς ή καθόλου, η όλη σταδιοδρομία του.  Οι καθ΄ ων ενήργησαν με πλάνη ως προς τα πράγματα και τα προσόντα του αιτητή έναντι των ενδιαφερομένων μερών, ενώ η προσβαλλόμενη απόφαση είναι προϊόν αλλότριου σκοπού, επηρεασμένη στην κρίση της, άνευ αιτιολογίας και σε παραβίαση της χρηστής διοίκησης.  Περαιτέρω, παραγνώρισαν αναιτιολόγητα το πλεονέκτημα που ο αιτητής είχε από πλευράς προσόντων έναντι των υπολοίπων, ενώ η σύνθεση των καθ΄ ων κατά τη λήψη της απόφασης ήταν παράνομη.   Η τελευταία αυτή θέση δεν εμφανίζεται πλέον στη γραπτή αγόρευση του αιτητή.

 

        Ο αιτητής κατέχει τους τίτλους B.Sc. Information Systems Management, M.Sc. Transportation Management in Shipping και Certificate on Advanced Chartering Problems, όλα από πανεπιστήμια της Νέας Υόρκης.  Περαιτέρω, από το 1993 μέχρι το 1996, εργάστηκε σε ναυτικό οίκο στην Αμερική, ενώ από το 1996 εργοδοτείται σε Κυπριακή εταιρεία ως Planning and Administration Cordinator, διεκδικώντας έτσι σχετική πείρα και γνώσεις που πληρούν τις προϋποθέσεις του σχεδίου υπηρεσίας για την επιδιωκόμενη από τον αιτητή θέση, πρώτου διορισμού ως Διοικητικός Λειτουργός. 

 

        Στη γραπτή αγόρευση του ο αιτητής ασχολείται κατά πρώτο λόγο με την κατ΄ ισχυρισμόν πλάνη των καθ΄ ων ως προς το πλεονέκτημα του.  Συγκεκριμένα, ενώ σε δύο προηγούμενες αποφάσεις τους πίστωσαν τον αιτητή ως έχων το πλεονέκτημα του M.Sc., στην υπό κρίση απόφαση αρνήθηκαν, αντιφατικά, να τον πιστώσουν με αυτό.  Το ιστορικό αποκαλύπτει ότι κατά την πρώτη και δεύτερη επανεξέταση,  δηλαδή, στις 20.12.02 και 7.12.04, οι καθ΄ ων, μετά την πρώτη ακυρωτική απόφαση στην οποία κρίθηκε ότι έπρεπε να είχε εξεταστεί και να διερευνηθεί το ζήτημα της γνώσης του αιτητή επί τη βάσει του μεταπτυχιακού, το έλαβαν όντως υπόψη, πιστώνοντας τον συνακόλουθα με το πλεονέκτημα της γνώσης στη λειτουργία και διοίκηση λιμανιών καθώς και της γνώσης στη διοίκηση και εκπαίδευση του προσωπικού.  Κατά την τελευταία επανεξέταση, εν τούτοις, δεν πίστωσαν τον αιτητή με το πλεονέκτημα, χωρίς να δώσουν προς τούτο ειδική αιτιολογία όπως απαιτείται από τη νομολογία και ενώ κατά τα άλλα είχαν ενώπιον τους τα ίδια ακριβώς στοιχεία.

 

        Ταυτόχρονα, η απόφαση αυτή συγκρούεται με τα ενώπιον των καθ΄ ων στοιχεία με δεδομένο ότι είχε παρουσιαστεί και το περιεχόμενο των σπουδών για την απόκτηση του M.Sc. από το οποίο περιεχόμενο ήταν εμφανές ότι από τα δώδεκα μαθήματα, τα επτά αφορούσαν στη διοίκηση και οργάνωση λιμανιών.  Η επιτυχία στα πιο πάνω μαθήματα, προσέδιδε γνώση για τη διοίκηση και λειτουργία των λιμανιών και επομένως δεν μπορούσαν εκ των υστέρων οι καθ΄ ων να αφαιρέσουν από τον αιτητή το πλεονέκτημα σε σχέση με τα προηγούμενα, αλλά και με την κατ΄ ισχυρισμόν μη τεκμηρίωση της γνώσης στη διοίκηση και εκπαίδευση προσωπικού. 

        Το σχέδιο υπηρεσίας προβλέπει πέραν του πανεπιστημιακού διπλώματος ή τίτλου ή ισοτίμου προσόντος σε κατάλληλο θέμα, ως επιπρόσθετο προσόν, «τη γνώση ή και πείρα σε θέματα που αφορούν στη διοίκηση και λειτουργία των λιμανιών ή σε εργατικά θέματα ή στη διοίκηση και εκπαίδευση προσωπικού ή τις δημόσιες σχέσεις ή γνώση άλλων γλωσσών». 

 

        Το ιστορικό της επίμαχης θέσης καταγράφηκε ήδη στην αρχή του σκεπτικού και σ΄ αυτό συμφωνούν όλα τα μέρη μέσα από τις γραπτές  αγορεύσεις τους όπου διαπιστώνεται ταυτογνωμία όσον αφορά το γεγονός ότι στην επίδικη επανεξέταση οι καθ΄ ων δεν πίστωσαν το επιπρόσθετο προσόν λόγω του ότι αυτό (με βάση τα αναλυτικά μαθήματα του σχετικού πτυχίου), δεν περιλάμβανε και γνώση στη διοίκηση των λιμανιών, πρόσθετα της αναγκαίας γνώσης στη λειτουργία αυτών.  Το ερώτημα είναι κατά πόσο αιτιολογήθηκε ειδικά η αλλαγή στη στάση των καθ΄ ων ενόψει του ότι στις προηγούμενες αποφάσεις-επανεξετάσεις, μετά τις ακυρωτικές αποφάσεις, είχε γίνει διαδοχικά δεκτή η ύπαρξη της εκ μέρους του αιτητή κατοχής γνώσης και στη διοίκηση και στη λειτουργία των λιμανιών με αναφορά και πάλι στα ίδια μαθήματα του μεταπτυχιακού του.

 

        Κρίνεται ότι δεν δόθηκε η αναγκαία ειδική και επαρκής αιτιολογία από τους καθ΄ ων.  Στην επίδικη απόφαση τους ημερ. 16.11.06, σημειώθηκε ειδικά στην παρ. 2.4.4 ότι υπήρχε προηγούμενη απόφαση περί θετικής αναγνώρισης του πλεονεκτήματος, (ως το ονομάζει), αλλά μετά από «. ενδελεχή έρευνα και διαπίστωση ότι πρόκειται περί σωρευτικής απαίτησης, όχι μόνο στη λειτουργία αλλά και στη διοίκηση των λιμανιών, το Συμβούλιο έκρινε ότι δεν υπάρχει γνώση στη διοίκηση, αλλά μόνο στη λειτουργία λιμανιών και επομένως δεν μπορεί να του προσδοθεί το συγκεκριμένο πλεονέκτημα». 

 

        Ένα διοικητικό όργανο έχει τη δυνατότητα απόκλισης από δική του προηγούμενη απόφαση σ΄ ένα ζήτημα, με την προϋπόθεση ότι δίδεται προς τούτο ειδική αιτιολογία.  (Frangoulides v. Public Service Commission (1985) 3 C.L.R. 1680,  Χ"Χάννα ν. Δημοκρατίας (αρ. 1) (1999) 3 Α.Α.Δ. 216 και Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας  1929-59 σελ. 188).  Εδώ, αυτό το οποίο έπραξαν οι καθ΄ ων ήταν να επανεξετάσουν, όπως ακριβώς όφειλαν, μετά και την τρίτη ακυρωτική απόφαση, την όλη γνώση και/ή πείρα του αιτητή, στη διοίκηση και λειτουργία λιμανιών.  Η βάση επανεξέτασης, τόσο νομικά όσο και πραγματικά, είχε βεβαίως αναφορά στα δεδομένα του 2001, με τη διαφορά ότι έκτοτε μέσα από τις δικές τους αποφάσεις οι καθ΄ ων είχαν ήδη αναγνωρίσει υπέρ του αιτητή ορισμένες καταστάσεις.  Το ότι απαιτείται σωρευτική «γνώση και/ή πείρα», τόσο στη διοίκηση όσο και στη λειτουργία λιμανιών είναι αυτόδηλο από το λεκτικό. 

 

        Όπως ορθά υποδεικνύει και ο συνήγορος του αιτητή, οι ίδιοι οι καθ΄ ων το είχαν διαπιστώσει αυτό στις προηγούμενες αποφάσεις τους ημερ. 20.12.02 και 7.12.04.  Και στις δύο αυτές αποφάσεις οι    καθ΄ ων πίστωσαν τον αιτητή με το πλεονέκτημα, στην δε τελευταία (Παράρτημα Γ στην ένσταση παρ. 4.9.4), γίνεται αναφορά στη διοίκηση λιμανιών «. που είναι η σωρευτική απαίτηση του πλεονεκτήματος μαζί με τη λειτουργία».  Ως προς τούτο δεν αντιτάσσουν οτιδήποτε οι καθ΄ ων ή τα ενδιαφερόμενα μέρη. Και περαιτέρω, ενώ ο αιτητής είχε πιστωθεί με το πλεονέκτημα της γνώσης στη λειτουργία και διοίκηση λιμανιών στη βάση της αναλυτικής κατάστασης των μαθημάτων που παρακολούθησε στο State University of  New York Maritime College, τόσο στις 20.12.02 όσο και στις 17.12.04, εν τούτοις χωρίς να καταγράφει οποιαδήποτε ειδική αιτιολογία του αφαιρέθηκε αυτό το πλεονέκτημα, απλά με τη νεοφανή θεώρηση ότι απαιτείτο σωρευτική γνώση τόσο στη διοίκηση όσο και στη λειτουργία των λιμανιών.  Όμως αυτό ήταν ήδη διαπιστωμένο εκ των προτέρων από τους καθ΄ ων και δεν θα μπορούσε να αποτελέσει αιτιολογία για απόκλιση από τις σχετικές δικές τους προηγούμενες διαπιστώσεις.  Πρόσθετα, για αιτιολογημένη απόκλιση, θα αναμενόταν η διαμόρφωση ενός πειστικού σκεπτικού όπου θα καταγραφόταν, για παράδειγμα, μια ανάλυση των μαθημάτων που περιέχονταν στο μεταπτυχιακό του αιτητή ώστε να εξηγηθεί για ποιο λόγο τα μαθήματα τα οποία περιγράφονταν και θεωρούνταν από τον αιτητή ως σχετικά προς την απόκτηση γνώσης για τη διοίκηση λιμανιών, δεν θα μπορούσαν να γίνονταν δεκτά ως τέτοια.  Τη στιγμή, μάλιστα, που οι ίδιοι οι καθ΄ ων στις προηγούμενες αποφάσεις τους θεώρησαν με ειδική αναφορά «.. στην αναλυτική κατάσταση των μαθημάτων που παρακολούθησε στο State University of New York Maritime College ..» ως παρέχοντα γνώση στη λειτουργία και διοίκηση λιμανιών.

 

        Υπενθυμίζεται ότι με βάση την αναλυτική κατάσταση των μαθημάτων αυτών που ο αιτητής είχε επισυνάψει στην πρώτη προσφυγή του (και είναι τώρα επισυνημμένη ως έγγραφο 2 στην παρούσα γραπτή αγόρευση του), αρκετά μαθήματα έχουν αναφορά σε «management» και είναι επιτρεπτό να υποτεθεί (με βάση τις προηγούμενες αποφάσεις των καθ΄ ων), ότι αυτά τα μαθήματα  είχαν  αποτελέσει αντικείμενο εξέτασης από τους καθ΄ ων, με εύλογη την κατάληξη ότι ο αιτητής στη βάση αυτή είχε την απαιτούμενη γνώση στη διοίκηση λιμανιών.  Η αλλαγή επομένως στη στάση των καθ΄ ων θα ήταν επιτρεπτή, με ρητή και εξειδικευμένη αναφορά στα ίδια αυτά μαθήματα, ανεξάρτητα από τη σωρευτική απαίτηση για γνώση στη λειτουργία και τη διοίκηση.

 

        Τέτοια ορθά αναμενόμενη ανάλυση έγινε, για παράδειγμα, στην περίπτωση του ενδιαφερομένου μέρους Παναγιώτη Αγαθοκλέους, όταν στην παρ. 2.4.3 της επίδικης απόφασης υπάρχει ρητή καταγραφή σε μαθήματα που περιλαμβάνονταν στα έγγραφα που υποβλήθηκαν στη δική του αίτηση και που πιστοποιούσαν γνώση σε εργατικά θέματα στη διοίκηση και εκπαίδευση προσωπικού. 

 

        Δεν έγινε όμως κάτι αντίστοιχο και για την περίπτωση του αιτητή, παρόλο που αρκετά μαθήματα στο μεταπτυχιακό του κύκλο περιγράφονται ως «organizational management», «marketing management», «parts and terminal management», κτλ.  Όλα αυτά βέβαια για τη διαπίστωση της γνώσης στη διοίκηση και όχι σε σχέση με τη διαπίστωση της πείρας, την οποία οι καθ΄ ων ανέλυσαν με ιδιαίτερη προσοχή στην ίδια     παρ. 2.4.4 της επίδικης απόφασης.  Δεν ήταν όμως η πείρα το ζητούμενο, αλλά η γνώση και ορθά ο κ. Κωνσταντίνου υποδεικνύει στην απαντητική του αγόρευση, ότι λανθασμένα οι καθ΄ ων και οι δικηγόροι των ενδιαφερομένων μερών 1 και 2 δίνουν έμφαση και τονίζουν την πείρα την οποία ο αιτητής δεν διεκδίκησε, σε αντιστάθμιση, ανεπιτυχώς όμως, της γνώσης.  Οι συνήγοροι των καθ΄ ων και των ενδιαφερομένων μερών δεν εξηγούν την απόκλιση από την άποψη της γνώσης.

 

        Η υπαγωγή εκ  νέου των ίδιων ακριβώς στοιχείων χωρίς καμία απολύτως διαφοροποίηση αυτών τούτων των στοιχείων, δεν δικαιολογεί αλλαγή και στη στάση των καθ΄ ων, χωρίς να δοθεί προς τούτο ειδική και επαρκής αιτιολογία. 

        Τα όσα έχουν αναφερθεί πιο πάνω, δικαιολογούν και την άλλη θέση του αιτητή, ότι η αλλαγή της απόφασης των καθ΄ ων έγινε παρά την ένδειξη ότι ο αιτητής κατείχε την απαραίτητη γνώση μέσα από τα μαθήματα που παρακολούθησε και πέρασε με επιτυχία.  Η πτυχή αυτή δεν διερευνήθηκε καθόλου, παρά μόνο παραμερίσθηκε από τους καθ΄ ων.

 

        Επομένως οι καθ΄ ων  έσφαλαν διπλά:  Τόσο αποκλίνοντας χωρίς αιτιολογία από προηγούμενη δική τους απόφαση με την οποία είχαν αναγνωρίσει στον αιτητή το επιπρόσθετο προσόν, όσο και διότι απέκλιναν παρά την προς το αντίθετο ένδειξη που προερχόταν από τα μαθήματα του αιτητή και στα οποία δεν έκαμαν οποιαδήποτε εξειδικευμένη αναφορά.  Ως προς το πρώτο, η καταγραφείσα ως αιτιολογία θέση ότι απαιτείτο σωρευτική γνώση στη λειτουργία καις τη διοίκηση, αποτελεί και πλάνη επειδή ακριβώς οι καθ΄ ων ήδη γνώριζαν την απαίτηση αυτή του σχεδίου υπηρεσίας.  Δεν είναι επομένως ούτε ειδική ούτε επαρκής.  (Σπηλιωτοπούλου: Εγχειρίδιον Διοικητικού Δικαίου Ενημέρωσις 1978 σελ. 421-422, παρ. 459).

 

        Σε σχέση με τη γνώση στη διοίκηση και εκπαίδευση προσωπικού και πάλι παρουσιάζεται ότι οι καθ΄ων στην επίδικη απόφαση δεν μνημόνευσαν ειδικά τα μαθήματα που περιέχονταν στο μεταπτυχιακό και που πιθανώς να είχαν ή να μην είχαν σχέση με το ζητούμενο, κατά διαζευκτικό βέβαια τρόπο, όσον αφορά τη διοίκηση και εκπαίδευση προσωπικού.   Εφόσον οι καθ΄ ων δέχονται ότι ο αιτητής επικαλέσθηκε γνώση σε σχέση με τα πιο πάνω, θα αναμενόταν τουλάχιστο η ενδελεχής εξέταση των μαθημάτων που περιγράφονταν ως «organizational management» και «organizational behaviour», για να διαπιστωθεί κατά πόσο ήταν ή όχι επαρκή.  Πρόσθετα, έπρεπε να εξεταστεί και η διεκδίκηση πείρας σε σχέση με την εκπαίδευση και διοίκηση προσωπικού, κάτι που δεν έτυχε ουσιώδους αναφοράς.  Το επισυνημμένο 3 στην αγόρευση του αιτητή δεν φαίνεται να εξετάστηκε.  Δεν υπάρχει εδώ ουσιαστική κρίση των καθ΄ ων επί των ζητημάτων αυτών, ώστε να δύναται το Δικαστήριο να αναλογιστεί κατά πόσο οι καθ΄ ων άσκησαν τη διακριτική τους ευχέρεια εντός των επιτρεπτών ορίων, ως η εισήγηση τους.  Τα όσα ιδιαιτέρως επικαλείται στη γραπτή του αγόρευση ο συνήγορος του ενδιαφερομένου μέρους Παναγιώτη Αγαθοκλέους, σελ. 10, σε σχέση με την ουσία των μαθημάτων που καταγράφηκαν πιο πάνω, δεν μπορούν να αποτελέσουν έρεισμα για τη νομιμότητα της απόφασης των καθ΄ ων, ακριβώς διότι οι καθ΄ ων δεν προβαίνουν στην επίδικη απόφαση σε τέτοια κριση, ως όφειλαν.  Απλά με γενικότητα και αοριστία και χωρίς αναφορά στα συγκεκριμένα ενώπιον τους στοιχεία, απεφάσισαν ότι δεν κατεχόταν τέτοια γνώση και/ή πείρα. 

 

        Αναμφιβόλως, με βάση πάγια νομολογία, το Δικαστήριο δεν προβαίνει το ίδιο σε πρωτογενή κρίση των ενώπιον της διοίκησης στοιχείων, υπό την προϋπόθεση όμως ότι η διοίκηση έχει πράγματι προβεί σε τέτοια αξιολόγηση και πρωτογενή κρίση.

 

        Τέλος, όσον αφορά το λόγο ότι οι καθ΄ ων πλανήθηκαν ως προς τη μη εξέταση της πείρας του αιτητή σε συσχετισμό με τα καθήκοντα της θέσης, εκτίμησαν δε μόνο την πείρα και το μεταπτυχιακό σε σχέση με το επιπρόσθετο προσόν, κρίνεται ότι οι καθ΄ ων διερεύνησαν τη σχετική πείρα σε σχέση με τα καθήκοντα της θέσης ενόψει του ότι ρητά στην απόφαση τους έχουν καταγράψει ότι ο αιτητής δεν έχει πείρα που είναι απόλυτα συναφής ή βοηθητική με τα καθήκοντα της θέσης (Παράρτημα «Θ» στην ένσταση, σελ. 12).  Έγινε επομένως σαφώς αναφορά στα καθήκοντα της θέσης και η πρόσθετη αναφορά σε θέματα διοίκησης και λειτουργίας λιμανιών ή διοίκησης και εκπαίδευσης προσωπικού, δεν αφορά μόνο στην ύπαρξη του πλεονεκτήματος διότι οι καθ΄ ων συνέδεσαν με το συνδετικό «και» τα ευρύτερα αυτά θέματα και με τα όσα καταγράφονται στην παρ. 2.4.4 της δικής τους απόφασης.  Ορθά οι συνήγοροι του Π. Αγαθοκλέους στη δική τους αγόρευση τονίζουν ότι τα καθήκοντα της θέσης του διοικητικού λειτουργού συναρτώνται με τις αρμοδιότητες των διαφόρων υπηρεσιών των καθ΄ ων και σαφώς τα περί διοίκησης και λειτουργίας λιμανιών και περί διοίκησης και εκπαίδευσης προσωπικού, αφορούν αρμοδιότητες των καθ΄ ων σε διάφορες υπηρεσίες, εφόσον και τα ίδια τα σχέδια υπηρεσίας καθορίζουν ως επιπρόσθετο προσόν, γνώση και/ή πείρα στα ως άνω.  Επομένως έγινε η δέουσα διερεύνηση και δεν υπάρχει οτιδήποτε λανθάνον σ΄ αυτή την πτυχή.

 

        Ενόψει όλων των πιο πάνω, η επίδικη απόφαση ακυρώνεται έναντι και των τριών ενδιαφερομένων μερών με €1.500 (περιλαμβανομένου του Φ.Π.Α.) υπέρ του αιτητή και εναντίον των καθ΄ ων.  Καμιά διαταγή εξόδων ως προς τα ενδιαφερόμενα μέρη.

 

 

 

 

                               

 

                                        Στ. Ναθαναήλ,

                                                  Δ.

 

 

 

 

/ΕΘ

 

---

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο