|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2008) 4 ΑΑΔ 436
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
[Υπόθεση Αρ. 1370/06]
6 Iουνίου, 2008
[Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΑΛΟΥΡΙΩΤΙΣΣΑΣ
Αιτητές
ν.
ΔΗΜΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
Καθ' ων η αίτηση
Δ. Παπαχρυσοστόμου για τους αιτητές.
Π. Πολυβίου με Μ. Αντωνίου για τους καθ' ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Ο Δήμος Λευκωσίας λειτουργεί παράλληλα ως η Πολεοδομική Αρχή και ως η Aρμόδια Aρχή για την έκδοση άδειας οικοδομής. Ενώ, ως Πολεοδομική Αρχή απέρριψε τις αιτήσεις των αιτητών που περιλάμβαναν και αίτηση για πολεοδομική άδεια για την ανέγερση περιτοιχίσματος που θα περιέκλειε το τεμάχιό τους με αρ. 422 Φύλ./Σχ. ΧΧΙ 47W2 στην ενορία Παναγίας, ως κοιμητήριο, στη συνέχεια, ως Aρμόδια Aρχή εξέδωσε άδεια οικοδομής ακριβώς για την ανέγερση τέτοιου περιτοιχίσματος. Επιβάλλοντας, όμως, και όρο σύμφωνα με τον οποίο το μέρος του τεμαχίου που περιτοιχίζεται δεν θα τεθεί σε οποιαδήποτε χρήση αν προηγουμένως δεν εξασφαλιστεί, μεταξύ άλλων, πολεοδομική άδεια και πάντως όχι ως κοιμητήριο.
Αντέδρασαν περίοικοι και το θέμα επανεξετάστηκε. Η Τεχνική Επιτροπή που το ερεύνησε υπέβαλε εισήγηση προς το Δήμο Λευκωσίας για ανάκληση της άδειας οικοδομής που εκδόθηκε. Και το Δημοτικό Συμβούλιο στη συνεδρία του ημερομηνίας 1.6.06, υιοθετώντας αυτή την εισήγηση, αποφάσισε την ανάκληση της άδειας οικοδομής «γιατί μόνο μέσα στα πλαίσια αίτησης για πολεοδομική άδεια θα μπορούσε να εκδοθεί αλλαγή χρήσης του τμήματος που περιφράσσεται». Αυτά, ενόψει και της προς την ίδια κατεύθυνση πρότασης του Δημοτικού Μηχανικού που με το έγγραφó του ημερομηνίας 24.5.06 αλλά και προφορικά ενώπιον της Τεχνικής Επιτροπής, αναφέρθηκε στο ιστορικό του θέματος αλλά και σε όσα ο ίδιος θεωρούσε ότι επέβαλλαν την ανάκληση.
Η προσφυγή αφορά στο κύρος αυτής της ανάκλησης και οι αιτητές επεσήμαναν τη διαφορά μεταξύ της άδειας οικοδομής που ζήτησαν για την ανέγερση περιτοιχίσματος και του ζητήματος της χρήσης του χώρου, ως κοιμητηρίου. Με τη βασική πρόταση πως το τεμάχιο 422 περιγράφεται στον τίτλο εγγραφής του ως κοιμητήριο από το 1951 και πως δεν ήταν δυνατό να τίθεται ζήτημα αλλαγής χρήσης, την οποία άλλωστε δεν ζήτησαν. Όπως το έθεσαν στη γραπτή τους αγόρευση «οι λόγοι που αναφέρθησαν διά την ανάκληση της απόφασης είναι πεπλανημένοι αφού οι αιτητές δεν ζητούσαν πολεοδομική άδεια για χρήση του τεμαχίου 422 αλλά άδεια περίφραξης του νότιου μέρους του νεκροταφείου». Απάντησαν οι καθ' ων η αίτηση, και αυτοί με αναφορά στη χρήση του τεμαχίου 422 και έθεσα ερώτημα αναφορικά με το κατά πόσο ήταν αναγκαία η έκδοση πολεοδομικής άδειας, εννοείται πριν από την έκδοση άδειας οικοδομής, ούτως ή άλλως.
Όπως ορθά δέχτηκαν και οι αιτητές, ακόμα και αν ορισμένη διοικητική απόφαση δεν θα μπορούσε να είχε βασιστεί στη νομική αιτιολογία που δόθηκε προς στήριξή της, αυτή μπορεί να επικυρωθεί στη βάση κάποιας άλλη νομικής αιτιολογίας, (βλ. την απόφαση της Ολομέλειας στη Christodoulides and Others v. Republic (1984) 3 CLR 1297 στη σελ. 1303 και το άρθρο 31 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 [Ν. 158(Ι)/99]). Σε συμφωνία προς την εν τέλει εισήγηση των καθ' ων η αίτηση, δεν ήταν δυνατό να εκδοθεί άδεια οικοδομής για την ανέγερση του περιτοιχίσματος χωρίς την προηγούμενη εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας. Σαφώς η ανέγερση του περιτοιχίσματος συνιστούσε ανάπτυξη με την έννοια του άρθρου 20 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972 (Ν. 90/72 όπως τροποποιήθηκε) και σημειώνω πως ορθά επ' αυτού δεν υπάρχει αντιγνωμία. Στη βάση των προνοιών αυτού του Νόμου, όπως αυτές επεξηγήθηκαν, (βλ. Ζαντής ν. Επάρχου Λ/σίας (1992) 4 ΑΑΔ 4841, Βασιλείου κ.α. ν. Δημοκρατίας κ.α. (2002) 3 ΑΑΔ 485) προκειμένου περί τέτοιας ανάπτυξης, η έκδοση πολεοδομικής άδειας συνιστά προϋπόθεση για την έκδοση άδειας οικοδομής. Οι αιτητές εισηγήθηκαν πως δεν χρειαζόταν πολεοδομική άδεια ενόψει των προνοιών του άρθρου 21 του Ν. 90/72 σύμφωνα με τις οποίες «δεν εμποδίζεται ή επηρεάζεται η ανάπτυξη οποιασδήποτε ακίνητης ιδιοκτησίας, εφόσον για την ανάπτυξη αυτή υφίσταται κατά την ορισθείσα ημέρα άδεια που εκδόθηκε κατά τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου νόμου». Και πως εσφαλμένα οι ίδιοι είχαν υποβάλει προηγουμένως αίτηση για τέτοια πολεοδομική άδεια. Άδεια, όμως, που εκδόθηκε δυνάμει άλλου νόμου, για την ανέγερση του περιτοιχίσματος δεν έχουν και προχώρησαν σε συλλογισμό ως ακολούθως: Το τεμάχιο 422 ήταν χαρακτηρισμένο ως νεκροταφείο και κατά τις πρόνοιες του περί Ταφής Νόμου Κεφ. 247 υπάρχει καθήκον περίφραξής του. Πράγματι το άρθρο 11 του πιο πάνω Νόμου επέβαλλε τέτοιο καθήκον, σε ποιους δεν είναι ανάγκη να το συζητήσουμε, όπως και το άρθρο 14 του περί Κοιμητηρίων (Ταφή και Εκταφή) Νόμου του 2004, Ν. 257(Ι)/2004, που τον αντικατέστησε. Αυτά, όμως, δεν θεωρώ πως αποχαρακτηρίζουν την ανέγερση ως ανάπτυξη με την έννοια του Ν. 90/72 ώστε, χωρίς επί τούτου άδεια εκδιδομένη αρμοδίως, στο πλαίσιο της λογικής του επιχειρήματος ενδεχομένως χωρίς καν άδεια οικοδομής, να είναι δυνατή η ανέγερση μονομερώς. Στον πυρήνα της ανακλητικής απόφασης υπάρχει η αντίληψη πως χρειαζόταν πολεοδομική άδεια και, ανεξάρτητα από τις όποιες παρατηρήσεις θα μπορούσαν να γίνουν σε σχέση με την αναφορά σε αλλαγή χρήσης, αυτή η θέση αναδεικνύει ως τη βάση του σκεπτικού το ότι παρανόμως εκδόθηκε άδεια οικοδομής χωρίς προηγουμένως να είχε εκδοθεί πολεοδομική άδεια. Ενόψει των πιο πάνω, αποκτά νόμιμο έρεισμα.
Ήταν πάγια η νομολογία μας και έχουμε τώρα και το άρθρο 54 του Ν. 158(Ι)/99 πως παράνομη διοικητική πράξη, εκτός για λόγους δημοσίου συμφέροντος, δεν ανακαλείται μετά πάροδο εύλογου χρόνου που στο μεταξύ δημιούργησε δικαιώματα και γενικά ευνοϊκές για το διοικούμενο καταστάσεις, έννοια συναρτημένη προς τις ειδικές περιστάσεις κάθε υπόθεσης. Ακριβώς δε είναι η εισήγηση των αιτητών πως ήταν πολύ αργά για τους καθ' ων η αίτηση να προβούν σε ανάκληση. Όχι εξαιτίας των έξι περίπου μηνών που παρήλθαν από την έκδοση της άδειας οικοδομής που, αυτοτελώς, δεν θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι υπερέβαιναν το εύλογο. Αλλά εξαιτίας του γεγονότος ότι στο μεταξύ, καλόπιστα, προχώρησαν στην κατασκευή του περιτοιχίσματος.
Ζήτησα και εξειδικεύθηκαν τα σχετικά από τους ογκώδεις διοικητικούς φακέλους. Πράγματι οι αιτητές συμπλήρωσαν το περιτοίχισμα αλλά, όπως έγινε παραδεχτό, αφού ειδοποιήθηκαν να τερματίσουν πάραυτα τις οικοδομικές εργασίες που είχαν αρχίσει επειδή η άδεια οικοδομής ανακλήθηκε προσωρινά. Αυτό, με επιστολή του Δημοτικού Μηχανικού ημερομηνίας 26.5.06 που οι αιτητές δέχονται ότι παρέλαβαν στις 29.5.06. Για να ακολουθήσει στις 2.6.06 και η γνωστοποίηση της ίδιας της οριστικής ανακλητικής απόφασης. Τέθηκαν ενώπιόν μου και φωτογραφίες με επεξήγηση του ρυθμού ανέγερσης του περιτοιχίσματος. Ως τις 29.5.06 είχαν μόνο τοποθετηθεί σιδεροσυνδέσεις και ορισμένα καλούπια. Τα άλλα, ως την τελική κατασκευή του πράγματι ογκώδους περιτοιχίσματος ακολούθησαν. Ήταν η επιλογή των αιτητών να μην αφήσουν τα πράγματα ως είχαν τότε και, με ανακληθείσα πλέον την άδεια οικοδομής, να προχωρήσουν, παρανόμως όπως προκύπτει, στις εργασίες, για να συμπληρωθεί το περιτοίχισμα μήνες αργότερα.
Καταλήγω πως νομίμως οι καθ' ων η αίτηση ανακάλεσαν ως παράνομη την άδεια οικοδομής και πως αφού η ανάκληση στο πλαίσιο του συνόλου των δεδομένων, έγινε μέσα σε εύλογο χρόνο, δεν στοιχειοθετείται λόγος ακυρότητας. Η προσφυγή απορρίπτεται. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται. Το κρίσιμο θέμα τέθηκε από το Δικαστήριο σε προχωρημένο στάδιο της διαδικασίας και δεν θα εκδώσω διαταγή για έξοδα.
Γ. Κωνσταντινίδης, Δ.
/ΜΣι.