|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπóθεση Αρ. 170/2006)
10 Αυγούστου, 2007
[ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΜΙΧΑΛΗΣ,
2. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ,
3. ΠΑΤΣΑΛΙΔΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ,
4. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΩΤΗΣ,
5. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ,
6. ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΚΑΛΙΣΤΗΣ,
7. ΚΩΣΤΗ ΚΩΣΤΑΣ,
8. ΙΩΑΝΝΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΣ,
9. ΠΙΣΚΟΠΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ,
10. ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ,
11. ΣΠΥΡΟΣ ΜΟΥΖΟΥΡΗΣ,
12. ΑΝΔΡΕΑΣ ΗΡΟΔΟΤΟΥ,
13. ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΗΡΟΔΟΤΟΥ,
14. ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ,
15. ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΑΝΔΡΕΑΣ,
16. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΣ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1.ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
2. ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΡΗΣΗΣ
ΜΗΤΡΩΟΥ ΜΑΧΗΤΩΝ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
Α.Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Λ. Λάμπρου-Ουστά, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα για τους Καθ' ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές, οι οποίοι είναι στρατιωτικοί, ζητούν δήλωση του Δικαστηρίου ότι η παράλειψη και/ή σιωπηρή άρνηση του Υπουργικού Συμβουλίου και της Επιτροπής Κατάρτισης και Τήρησης Μητρώου Μαχητών της Αντίστασης να μην προχωρήσουν στην προαγωγή τους είναι άκυρη και ότι κάθε τι που έχει παραληφθεί θα πρέπει να γίνει.
(α) Τα γεγονότα.
Σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Καθιέρωσης της 15ης Ιουλίου 1974 ως Ημέρας Μνήμης και Τιμής των Πεσόντων και Αγωνισθέντων για τη Δημοκρατία Νόμου (αρ. 24(Ι)/2001) (ο Νόμος), καθιδρύθηκε Επιτροπή Καταρτισμού και Τήρησης Μητρώου Μαχητών της Αντίστασης (η Επιτροπή) (άρθρο 2), η οποία καταρτίζει και τηρεί Μητρώο Μαχητών της Αντίστασης. Στους μαχητές της Αντίστασης που είναι καταχωρημένοι στο σχετικό Μητρώο απονέμονται ηθικές αμοιβές από την Κυπριακή Πολιτεία μετά από εισήγηση της Επιτροπής, που μπορεί να είναι:
(α) μετάλλια ή διπλώματα,
(β) μεταθανάτιες προαγωγές σε πεσόντες δημόσιους υπαλλήλους ή αστυνομικούς ή υπαλλήλους Ημικρατικών Οργανισμών,
(γ) προαγωγές επ' ανδραγαθία (άρθρο 12).
Οι μαχητές Αντίστασης ή οι Αντιστασιακοί καθορίζονται οι πολεμιστές, οι αγωνιστές και τα θύματα του πραξικοπήματος και όσοι αγωνίστηκαν για τη Δημοκρατία εναντίον του πραξικοπήματος (άρθρο 2).
Τέσσερα χρόνια μετά τη ψήφιση του Νόμου το Υπουργικό Συμβούλιο, κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής Μητρώου, αποφάσισε προαγωγές στην Αστυνομία προσώπων που κρίθηκαν ως Μαχητές Αντίστασης ή Αντιστασιακοί.
Οι αιτητές, οι οποίοι είναι όλοι στρατιωτικοί, υπέβαλαν αίτηση για την εγγραφή τους στο Μητρώο Μαχητών της Αντίστασης και ακολούθως μετά την εγγραφή τους ζήτησαν στις 10/1/2006 με επιστολή του δικηγόρου τους όπως κατ' ίση εφαρμογή του Νόμου προς τα μέλη της Αστυνομίας, να τύχουν και οι ίδιοι ως στρατιωτικοί προαγωγής. Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης απέρριψε το αίτημα τους πληροφορώντας το δικηγόρο των αιτητών ότι "το Υπουργικό Συμβούλιο έχει αποφασίσει, με βάση τις διατάξεις του περί Καθιέρωσης της 15ης Ιουλίου 1974 ως Ημέρας Μνήμης και Τιμής των Πεσόντων και Αγωνισθέντων για τη Δημοκρατία Νόμου, την προαγωγή αστυνομικών αντιστασιακών μόνo".
Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι η Επιτροπή παρέλειψε να υποβάλει σχετική εισήγηση για την προαγωγή των αιτητών και ότι η συμπεριφορά της διοίκησης συνιστά παράνομη και άνιση μεταχείριση σε βάρος τους, αφού το Υπουργικό Συμβούλιο παράνομα καθόρισε ότι οι προαγωγές περιορίζονται μόνο για αντιστασιακούς που ήταν μέλη της Αστυνομίας.
(β) Η προδικαστική ένσταση.
Οι καθ'ων η αίτηση έχουν εγείρει προδικαστική ένσταση με την οποία υποβάλλουν ότι η παράλειψη και/ή σιωπηρή άρνηση των καθ'ων η αίτηση δεν αποτελεί παράλειψη και/ή πράξη η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει στην καταχώριση προσφυγής σύμφωνα με το άρθρο 146.1 του Συντάγματος, αφού από τις πρόνοιες του Νόμου 24(Ι)/2001 δεν προκύπτει υποχρέωση διενέργειας οποιασδήποτε οφειλόμενης ενέργειας και/ή απόφασης εκ μέρους των.
Η πιο πάνω εισήγηση ευσταθεί. Έχει νομολογιακά καθιερωθεί ότι για να υπάρξει παράλειψη εκ μέρους της διοίκησης, η τελευταία θα πρέπει να δεσμεύεται νομικά να προβεί σε μια συγκεκριμένη ενέργεια και ως αποτέλεσμα της πιο πάνω υποχρέωσης, η διοίκηση έχει παραλείψει να προβεί στη λήψη εκείνων των αναγκαίων μέτρων.
Τα πλαίσια μέσα στα οποία εξετάζεται μια ισχυριζόμενη παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας διοικητικού οργάνου εξετάστηκε στην απόφαση Δήμος Λάρνακας ν. Mobil Oil Cyprus Ltd (1995) 3 Α.Α.Δ. 400, στην οποία ο πρώην Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Γ. Πικής σημείωσε ότι,
"Παράλειψη διοικητικού οργάνου να εκπληρώσει καθήκον υπόκειται σε αναθεώρηση μόνο όπου αυτή συνίσταται στη μη εκπλήρωση θετικής υποχρέωσης την οποία επιβάλλει ο νόμος. Σ' εκείνη την περίπτωση, η αδράνεια ελέγχεται εφόσον η παράλειψη της Διοίκησης την εκτρέπει από το νομοθετημένο καθήκον της. Αυτή είναι η έννοια την οποία ενέχει ο όρος "παράλειψη" στο άρθρο 146.1 του Συντάγματος, γιατί μόνο σ' εκείνη την περίπτωση η παράλειψη είναι αφ' εαυτής παράγωγος εννόμων αποτελεσμάτων και, συνεπώς, εκτελεστή."
Επιπρόσθετα για το ίδιο θέμα στα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σελ. 243, σημειώνεται ότι,
"Παράλειψις οφειλομένης νομίμου ενεργείας προσβλητή επί ακυρώσει δι' αιτήσεως προς το Συμβούλιον Επικρατείας δύναται να υπάρξη μόνον οσάκις διά σαφούς διατάξεως η Διοίκησις υποχρεούται εις συγκεκριμένην ενέργειαν προς ρύθμισιν ωρισμένης σχέσεως. Της ενεργείας μη επιβαλλομένης ρητώς υπό του νόμου και συνεπώς μη ούσης υποχρεωτικής διά την Διοίκησιν, η παράλειψις της Διοικήσεως ίνα ενεργήση, και η εκ της παραλείψεως τεκμαιρομένη άρνησις δεν συνιστούν εκτελεστάς πράξεις, άλλως τεκμαίρεται, ότι η ενέργεια ανήκει εις την διακριτικήν ευχέρειαν της διοικήσεως, εντός της σφαίρας της οποίας δεν είναι νοητή παράλειψις οφειλομένης ενεργείας."
Η πιο πάνω θέση της ελληνικής νομολογίας υιοθετήθηκε στην Κύπρο σε σειρά αποφάσεων. (Βλ. Hassan Mustafa v. Republic, 1 R.S.C.C. 44, Vafeadis v. Republic (1964) C.L.R. 454, Georghiades v. Republic (1966) 3 C.L.R. 153, Cyprus Tannery v. Republic (1980) 3 C.L.R. 405, Costeas v. Republic (1983) 3 C.L.R. 115 στη σελ. 123, Argyrou and Others v. Republic (1983) 3 C.L.R. 474, Georgallides v. Republic (1984) 3 C.L.R. 707, Mavrommatis and Others v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1006 στη σελ. 1023 και Χειμωνίδης κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2003) 3 Α.Α.Δ. 47).
Πρέπει να σημειωθεί ότι η παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας υπόκειται σε δικαστικό έλεγχο μόνο στις περιπτώσεις εκείνες στις οποίες η διοίκηση έχει υποχρέωση να ενεργήσει και όχι στις περιπτώσεις όπου η διοίκηση έχει διακριτική ευχέρεια να ενεργήσει. (Βλ. Sophocles Demetriades & Son v. The Republic (1968) 3 C.L.R. 727, 734, Police Association and Others v. Republic (1972) 3 C.L.R. 1, 23, Mavrommatis and Others v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1006, 1022, 1023 και Πετούσης ν. Α.Η.Κ. (Αρ. 1) (1989) 3 Α.Α.Δ. 1234, 1235).
Στην παρούσα περίπτωση οι συγκεκριμένες αρμοδιότητες της Επιτροπής καθορίζονται με τα άρθρα 8, 9, 10 και 11 του Νόμου 24(Ι)/2001. Πιο συγκεκριμένα ο Νόμος 24(Ι)/2001 παρέχει το δικαίωμα στην Επιτροπή να εισηγείται στις αρμόδιες αρχές την αφιέρωση οδών, δρόμων και πλατειών στη μνήμη πεσόντων μαχητών της αντίστασης (άρθρο 8), την ανέγερση μνημείων προς τιμή μαχητών της αντίστασης σε κατάλληλους χώρους (άρθρο 9), μέτρα απότισης και απονομής τιμής στους μαχητές της αντίστασης (άρθρο 10), υποβάλλει στο Υπουργικό Συμβούλιο εισηγήσεις για την αναθεώρηση των συντάξεων και των έκτακτων επιδομάτων που παρέχονται στους μαχητές της αντίστασης (άρθρο 11), όπως επίσης και την απονομή ηθικών αμοιβών στους μαχητές της αντίστασης.
Από τα πιο πάνω φαίνεται ότι η Επιτροπή δεν είχε οποιαδήποτε νομική υποχρέωση να παραπέμψει στο Υπουργικό Συμβούλιο εισήγηση για προαγωγές στρατιωτικών που είχαν εγγραφεί στο Μητρώο Μαχητών της Αντίστασης. Οι αιτητές θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν την εγκυρότητα της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, η οποία κοινοποιήθηκε στο δικηγόρο τους στις 19/1/2006 εγείροντας θέμα άνισης μεταχείρισης, πράγμα που παρέλειψαν και/ή αμέλησαν να πράξουν.
Η προσφυγή απορρίπτεται με £700 έξοδα σε βάρος των αιτητών.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,
Δ.
/ΔΓ