|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2006) 4 ΑΑΔ 773
6 Σεπτεμβρίου, 2006
[ΦΩΤΙΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 24, 28, 144, 146 ΚΑΙ 169 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
PAVLOS PH. VARELLAS TRADING CO. LIMITED,
Αιτητές,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ (ΑΡ. 1),
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 336/2005)
Τελωνειακοί Δασμοί και Φόροι Καταναλώσεως ― Τέταρτο Παράρτημα (Αρθρο 100), σελ. 1458-1459 του περί Φόρων Καταναλώσεως Νόμου του 2004 (Ν.91(Ι)/04) ― Κατά πόσο αντίκειται στο Αρθρο 90 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο ― Φορολόγηση προϊόντων άλλων κρατών μελών στο εσωτερικό εθνικό δίκαιο ― Άρθρο 90 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ― Ερμηνεία και εφαρμογή του, σε σχέση με τη φορολόγηση εισαγόμενων κοινοτικών μεταχειρισμένων αυτοκινήτων στον περί Φόρων Καταναλώσεως Νόμο αρ. 91(Ι)/2004 ― Υιοθέτηση των πορισμάτων της Τριφυλλής v. Τμήματος Τελωνείων (2006) 4 Α.Α.Δ. 479.
Οι αιτητές προσέφυγαν κατά της επιβολής φορολογίας κατανάλωσης ύψους Λ.Κ.3.897, σε σχέση με μεταχειρισμένο αυτοκίνητο που εισήγαγαν από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη, αποφάσισε ότι:
Είναι ο ισχυρισμός των αιτητών ότι ο υπολογισμός του φόρου κατανάλωσης έγινε με βάση τις πρόνοιες του περί Φόρων Καταναλώσεως Νόμου του 2004 (Ν. 91(1)/04), οι οποίες αντιβαίνουν προς το Αρθρο 90 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κρίσιμο εν προκειμένω είναι το Τέταρτο Παράρτημα (Αρθρο 100) και συγκεκριμένα οι σελ. 1458-1459 του Νόμου.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξία ενός μεταχειρισμένου οχήματος δεν κρίνεται μόνο με βάση την ηλικία του, αλλά σημαντικό κριτήριο είναι και άλλοι παράγοντες, όπως για παράδειγμα τα χιλιόμετρα που έχει ήδη διανύσει, η μηχανική και η γενική του κατάσταση, προκύπτει ότι με το να μειώνεται το ποσό του φόρου σε σταθερά και προκαθορισμένα ποσοστά που έχουν καθοριστεί με κριτήριο μόνο την ηλικία του οχήματος, ο σχετικός νόμος που προβλέπει τούτο δε συνάδει με το Αρθρο 90 της Συνθήκης. Το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στη Jao Nunes Tadev, Υπόθεση Αρ. C 345/93, συλλογή 1995, σελ. 1-479, αποφάσισε ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη «η πραγματική απόσβεση της αξίας του οχήματος». Το ίδιο έχει λεχθεί από το ίδιο δικαστήριο στην Antonio Gomes Velante v. Fazenda, Yπόθεση Aρ. C 393/98, Pblica συλλογή 2001, σελ. 1-1327.
Στην ίδια γραμμή είναι και η απόφαση του Δ.Ε.Κ. στην Yπόθεση Aρ. C101/00, ημερ. 19/9/02(1).
Με βάση όλα τα πιο πάνω η προαναφερθείσα νομοθετική πρόνοια που προβλέπει για προκαθορισμένα ποσοστά μείωσης του φόρου τα οποία καθορίζονται μόνο με βάση την ηλικία του οχήματος, δε συνάδει με το Αρθρο 90 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία έχει άμεση ισχύ στην Κύπρο και κατ' επέκταση η εν λόγω νομοθετική πρόνοια είναι άκυρη. Με τον υφιστάμενο τρόπο υπολογισμού του φόρου δε διασφαλίζεται ότι το κατάλοιπο του φόρου που παραμένει ενσωματωμένο σε εθνικό μεταχειρισμένο αυτοκίνητο του ιδίου τύπου με το εισαγόμενο μεταχειρισμένο αυτοκίνητο είναι ανάλογο με την πραγματική υποτίμηση της αξίας του.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Τριφυλλής v. Τμήματος Τελωνείων (2006) 4 A.A.Δ. 479,
Pavlos Ph. Varellas Trading Co. Ltd. v. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 703/05, ημερ. 29.5.2006,
Pavlos Ph. Varellas Trading Co. Ltd. v. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 334/05, ημερ. 11.7.2006,
Jao Nunes Tadev, C 345/93, Συλλογή 1995, σελ. 1-479, του Δ.Ε.Κ.,
Antonio Gomes Velante v. Fazenda, C 393/98, Pblica συλλογή 2001, σελ. 1-1327, του Δ.Ε.Κ.,
Υπόθεση Αρ. C101/00, ημερ. 19/9/02(1) του Δ.Ε.Κ..
Προσφυγή.
Ε. Μυριανθεύς, για τους Αιτητές.
Στ. Θεοδούλου, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ών η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΦΩΤΙΟΥ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές προσβάλλουν την νομιμότητα της απόφασης του Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων (πιο κάτω «οι καθ' ων η αίτηση») με την οποία επιβλήθηκε φόρος κατανάλωσης ύψους Λ.Κ.3.897,00 για το τελωνισθέν μεταχειρισμένο αυτοκίνητο τύπου Mercedes E200 Κompressor Classic A και αρ. εγγραφής Ηνωμένου Βασιλείου KT03 JGU με βάση τον κυβισμό του.
Γεγονότα
Οι αιτητές στις 30/12/04 μετέφεραν από το Ηνωμένο Βασίλειο, με σκοπό την μεταπώλησή του, το προαναφερθέν αυτοκίνητο και κατά τον τελωνισμό του στις 9/3/05 οι καθ' ων η αίτηση τους πληροφόρησαν ότι υπολόγισαν το φόρο κατανάλωσης στο ποσό των Λ.Κ.3.897,00. Οι καθ' ών η αίτηση υπολόγισαν το φόρο κατανάλωσης με βάση τις πρόνοιες της κειμένης νομοθεσίας δηλαδή με βάση τον κυβισμό του οχήματος. Οι αιτητές κατέβαλαν το φόρο υπό διαμαρτυρία και στη συνέχεια καταχώρησαν την παρούσα προσφυγή.
Νομικοί Iσχυρισμοί Aιτητών
Είναι ο ισχυρισμός των αιτητών ότι ο υπολογισμός του φόρου κατανάλωσης έγινε με βάση τις πρόνοιες του περί Φόρων Καταναλώσεως Νόμου του 2004 (Ν. 91(1)/04) οι οποίες αντιβαίνουν προς το Αρθρο 90 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εφάρμοσαν οι καθ' ων η αίτηση, κατά παράβαση του Συντάγματος την εσωτερική νομοθεσία χωρίς να λάβουν υπόψη το Αρθρο 90 της Συνθήκης η οποία ως διεθνής συμφωνία υπερέχει της εσωτερικής. Η απόφαση στηρίχθηκε σε προπαρασκευαστικές πράξεις που πάσχουν νομικά και/ή είναι παράνομη και αντισυνταγματική. Λήφθηκε χωρίς τη δέουσα έρευνα και στερείται οποιασδήποτε αιτιολογίας.
Με τη γραπτή τους αγόρευση οι αιτητές ισχυρίζονται ότι ο τρόπος αυτός υπολογισμού του φόρου κατανάλωσης οδηγεί στην αύξηση της τιμής του οχήματος έναντι ενός ομοειδούς (τύπου, κυβισμού, ηλικίας, κατάστασης και διανυθέντων χιλιομέτρων) οχήματος το οποίο είχε εισαχθεί και φορολογηθεί προηγουμένως σαν καινούργιο στην Κύπρο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται δυσμενής διάκριση μεταξύ των ήδη κυκλοφορούντων στη Δημοκρατία οχημάτων και των εισαγομένων ως μεταχειρισμένων από άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι αντίθετος προς το Αρθρο 90 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι πρόνοιες της οποίας αγνοήθηκαν εντελώς. Οι πρόνοιες του προαναφερθέντος Νόμου 91(1)/04 αντιβαίνουν προς το Αρθρο 90 εδάφιο 1 της Συνθήκης καθώς επίσης και το Αρθρο 28 του Συντάγματος. Περαιτέρω η απόφαση είναι αντίθετη και προς το Αρθρο 24 του Συντάγματος αφού καλούν τους αιτητές να καταβάλουν δασμό τέτοιου ύψους που είναι πέραν των δυνάμεων τους. Η επιβολή φορολογίας γίνεται χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η γενική κατάσταση του οχήματος που επηρεάζει την τελική του αξία.
Από πλευράς των καθ' ων η αίτηση γίνεται ισχυρισμός ότι έχουν ενεργήσει με βάση τις πρόνοιες του προαναφερθέντος Νόμου 91(1)/04 αφού το Τμήμα Τελωνείων δεν είχε άλλη επιλογή παρά να εφαρμόσει το νόμο αυτό. Επομένως ο υπολογισμός του φόρου συνάδει με τις πρόνοιες του εν λόγω Νόμου, ο οποίος Νόμος από τη στιγμή που περιέχει πρόνοιες για μείωση της αξίας του οχήματος ανάλογα με την ηλικία του, ουσιαστικά συνάδει με το Αρθρο 90 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς ο Ν. 91(1)/04 δεν είναι αντίθετος με αυτή.
Ο εν λόγω Νόμος στο Τέταρτο Παράρτημα (Αρθρο 100) και συγκεκριμένα στις σελ. 1458-1459 διαλαμβάνει τα εξής:
«Για τα μεταχειρισμένα οχήματα τα οποία εισάγονται και τελωνίζονται μετά την 24η Νοεμβρίου, 2003 και για τα μεταχειρισμένα οχήματα που εισάγονται μετά την 24η Νοεμβρίου, 2003, με το καθεστώς προσωρινής εισαγωγής σύμφωνα με τους περί Προσωρινής Εισαγωγής (Ιδιωτικά Οχήματα και Αεροσκάφη) Κανονισμούς του 1968 και τελωνίζονται μετά την ημερομηνία αυτή, ο φόρος κατανάλωσης διαφοροποιείται, με βάση την ηλικία του οχήματος ως ακολούθως:
(α) αφαιρείται ποσό φόρου ίσο προς το 15% του αναλογούντος φόρου εάν το όχημα κατά το χρόνο της εισαγωγής του είναι ηλικίας άνω του ενός έτους και μέχρι 3 ετών.
(β) αφαιρείται ποσό φόρου ίσο προς το 20% του αναλογούντος φόρου εάν το όχημα κατά το χρόνο της εισαγωγής του είναι ηλικίας άνω του ενός έτους και μέχρι 3 ετών.
(γ) επιβάλλεται πρόσθετη επιβάρυνση ίση με το 25% του αναλογούντος φόρου εάν το όχημα κατά το χρόνο της εισαγωγής του είναι άνω των 5 ετών.
Νοείται ότι η πρόσθετη επιβάρυνση ....................................»
Το Αρθρο 90 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (προηγουμένως Αρθρο 95) στην έκταση που μας αφορά, προβλέπει τα εξής:
«Κανένα κράτος μέλος δεν επιβάλλει άμεσα ή έμμεσα στα προϊόντα άλλων κρατών μελών εσωτερικούς φόρους οποιασδήποτε φύσεως, ανώτερους από εκείνους που επιβαρύνουν άμεσα ή έμμεσα τα ομοειδή εθνικά προϊόντα.
Κανένα κράτος μέλος δεν επιβάλλει στα προϊόντα των άλλων κρατών μελών εσωτερικούς φόρους, η φύση των οποίων οδηγεί έμμεσα στην προστασία άλλων προϊόντων.»
Έχω προσέξει ότι στο θέμα που εξετάζουμε έχουν ήδη εκδοθεί 3 αποφάσεις από το Ανώτατο Δικαστήριο, οι εξής:
(α) Τριφυλλής v. Τμήματος Τελωνείων (2006) 4 A.A.Δ. 479 (Κρονίδης, Δ.) ,
(β) Pavlos Ph. Varellas Trading Co. Ltd. v. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 703/05, ημερ. 29/5/06 (Κραμβής Δ.), και
(γ) Pavlos Ph. Varellas Trading Co. Ltd. v. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 334/05, ημερ. 11/7/06 (Χατζηχαμπής, Δ.).
Στην πρώτη πιο πάνω υπόθεση, το αυτοκίνητο (Μερσεντές C180 Classic Auto) είχε εισαχθεί από την Αγγλία. Δε φαίνεται στην απόφαση η ηλικία του οχήματος και πόσο ποσοστό φόρου αφαιρέθηκε. Το δικαστήριο κατέληξε ότι «η επιβολή φόρου κατανάλωσης σε εισαγόμενο μεταχειρισμένο αυτοκίνητο, ως εάν ήτο καινούργιο, όπως στην παρούσα υπόθεση, αντίκειται με τις πρόνοιες του Αρθρου 90 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας» με αποτέλεσμα την επιτυχία της προσφυγής.
Στη δεύτερη υπόθεση το αυτοκίνητο ήταν του ιδίου τύπου με τη δική μας περίπτωση (δηλαδή Μερσεντές Ε200 Κompressor) και είχε επίσης εισαχθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο. Ήταν τότε ηλικίας 18 μηνών. Δοθέντος ότι ήταν μεγαλύτερης ηλικίας του ενός έτους και μικρότερης των τριών αφαιρέθηκε ποσό φόρου ίσο προς το 20% του αναλογούντος φόρου και φορολογήθηκε με το ποσό των £5.415. Πλήρωσαν το ποσό αυτό οι αιτητές υπό διαμαρτυρία και προσέβαλαν την απόφαση όπου και προέβαλαν πανομοιότυπους νομικούς ισχυρισμούς όπως και στην παρούσα περίπτωση. Αναφορικά με την εισήγηση για αντισυνταγματικότητα το δικαστήριο κατάληξε ότι ο ισχυρισμός δεν ευσταθούσε. Αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι αντιβαίνει η νομοθεσία μας στο Αρθρο 90 της Συνθήκης, το δικαστήριο δεν εξέτασε το θέμα για το λόγο ότι έκρινε πως οι αιτητές πέραν του να πληρώσουν υπό διαμαρτυρία δεν έκαναν οτιδήποτε για να προκαλέσουν τη διενέργεια έρευνας από το Τμήμα Τελωνείων για να διαπιστωθεί ο φόρος, αν δηλαδή ο υπολογισμός του υπερβαίνει δραματικά το κόστος του κατάλοιπου φόρου που έχει μείνει ενσωματωμένο στην αξία ομοειδών μεταχειρισμένων αυτοκινήτων που είναι ήδη εγγεγραμμένα στην Κύπρο. Έτσι απέρριψε την προσφυγή.
Στην τρίτη υπόθεση το αυτοκίνητο ήταν και πάλιν τύπου Μερσεντές ηλικίας κάτω του 1 έτους και είχε επίσης εισαχθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο ούτως ώστε έτυχε έκπτωσης 15%. Το δικαστήριο έκρινε ότι όπως ήταν διατυπωμένη η αιτούμενη με την προσφυγή θεραπεία, δεν μπορούσαν οι αιτητές να ζητούν εξέταση του ισχυρισμού ότι ο καθορισμός του 15% έκπτωσης είναι παράνομος. Με την προσφυγή προσέβαλαν μόνο το ότι έγινε υπολογισμός με βάση τον κυβισμό. Προχώρησε όμως και εξέφρασε άποψη και επί της ουσίας της υπόθεσης αποφαινόμενο πως δε βλέπει πώς παραβιάζονται τα Αρθρα 24 και 28 του Συντάγματος.
Στρεφόμενος στα γεγονότα της δικής μας υπόθεσης μπορώ και εγώ να πω με ευκολία ότι δεν έχω ικανοποιηθεί ότι το σχετικό άρθρο του νόμου με βάση το οποίο επιβλήθηκε ο φόρος κατανάλωσης αντιβαίνει στα Αρθρα 24 και 28 του Συντάγματος. Μένει λοιπόν να εξεταστεί κατά πόσον το άρθρο αυτό αντιβαίνει προς το Αρθρο 90 της Συνθήκης. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξία ενός μεταχειρισμένου οχήματος δεν κρίνεται μόνο με βάση την ηλικία του αλλά σημαντικό κριτήριο είναι και άλλοι παράγοντες, όπως για παράδειγμα τα χιλιόμετρα που έχει ήδη διανύσει, η μηχανική και η γενική του κατάσταση, είμαι της άποψης ότι με το να μειώνεται το ποσό του φόρου σε σταθερά και προκαθορισμένα ποσοστά που έχουν καθοριστεί με κριτήριο μόνο την ηλικία του οχήματος, ο σχετικός νόμος που προβλέπει τούτο δε συνάδει με το Αρθρο 90 της Συνθήκης. Το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στη Jao Nunes Tadev, Υπόθεση Αρ. C 345/93, συλλογή 1995, σελ. 1-479 αποφάσισε ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη «η πραγματική απόσβεση της αξίας του οχήματος». Το ίδιο έχει λεχθεί από το ίδιο δικαστήριο στην Antonio Gomes Velante v. Fazenda Pblica, Yπόθεση Αρ. C 393/98, Συλλογή 2001, σελ. 1-1327 στις οποίες υποθέσεις γίνεται αναφορά και στις προαναφερθείσες Υποθέσεις Aρ. 1164/04 και 703/05 από τους Κρονίδη, Δ. και Κραμβή, Δ. αντίστοιχα.
Στην ίδια γραμμή είναι και η απόφαση του Δ.Ε.Κ. στην Υπόθεση Αρ. C101/00, ημερ. 19/9/02(1) που αφορούσε παραπομπή με βάση το Αρθρο 234 από Φιλλανδικό δικαστήριο για ερμηνεία του Αρθρου 95 της Συνθήκης (τώρα Αρθρου 90) σε σχέση με νομοθεσία που προέβλεπε επιβολή φορολογίας με κάποια μείωση για κάθε συμπληρωμένο ημερολογιακό μήνα που υπολογίζετο από την ημερομηνία που εγγράφηκε ή τέθηκε σε χρήση το όχημα, κ.λ.π..
Με βάση όλα τα πιο πάνω καταλήγω ότι η προαναφερθείσα νομοθετική πρόνοια που προβλέπει για προκαθορισμένα ποσοστά μείωσης του φόρου τα οποία καθορίζονται μόνο με βάση την ηλικία του οχήματος, δε συνάδει με το Αρθρο 90 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία έχει άμεση ισχύ στην Κύπρο και κατ' επέκταση η δική μας νομοθετική πρόνοια είναι άκυρη. Με τον υφιστάμενο τρόπο υπολογισμού του φόρου δε διασφαλίζεται ότι το κατάλοιπο του φόρου που παραμένει ενσωματωμένο σε εθνικό μεταχειρισμένο αυτοκίνητο του ιδίου τύπου με το εισαγόμενο μεταχειρισμένο αυτοκίνητο είναι ανάλογο με την πραγματική υποτίμηση της αξίας του. Συμφωνώ δηλαδή με την κατάληξη του Κρονίδη Δ. στην προαναφερθείσα υπόθεση Τριφυλλής v. Τμήματος Τελωνείων.
Ήδη ανέφερα πιο πάνω ότι η Pavlos Ph. Varellas Trading C. Ltd v. Δημοκρατίας, Προσφυγή Αρ. 703/05, απορρίφθηκε για το λόγο ότι οι αιτητές δεν έκαναν οτιδήποτε για να ωθήσουν το Τμήμα Τελωνείων σε περαιτέρω διερεύνηση του θέματος. Όμως είμαι της άποψης ότι από τη στιγμή που με βάση τη σχετική νομοθετική πρόνοια αυτό που λαμβάνεται υπόψη είναι μόνο η ηλικία του οχήματος, δε βλέπω πώς θα βοηθούσε αν προωθούσαν οι αιτητές άλλους λόγους. Επομένως καταλήγω ότι η προσφυγή θα πρέπει να επιτύχει.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ των αιτητών.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται με βάση το Αρθρο 146.4(β) του Συντάγματος.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.