ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπόθεση Αρ. 644/2005)

 

 

6 Σεπτεμβρίου, 2006

 

[Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ/στής]

 

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 25, 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

 

ROYAL RIS LTD,

Αιτητές,

ν.

 

ΔΗΜΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ,

Καθ΄ ου η αίτηση.

 

..........................................

 

Α. Σ. Αγγελίδης, για τους αιτητές

Μ. Χατζηχριστοφής, για τον Καθ΄ ου η αίτηση.

...............................

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ:   Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές ζητούν δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση του καθ' ου η αίτηση ημερ 15.4.2005 με την οποία έκρινε ότι οι αιτητές δικαιούνται άδειας πώλησης οινοπνευματωδών ποτών/διατήρησης και λειτουργίας επαγγελματικού υποστατικού μέχρι τις 12.3.06 με βάση τους όρους του καθ' ου η αίτηση για μόνον τον εσωτερικό υπαίθριο χώρο του εστιατορίου και όχι για το χώρο του κέντρου στο πλακόστρωτο του παραλιακού μετώπου Φοινικούδων είναι άκυρη, παράνομη και πως ότι παραλείφθηκε θα πρέπει να διαταχθεί να γίνει.

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ:

Oι αιτητές είναι ιδιοκτήτες της επιχείρησης εστιατορίου με την επωνυμία «Royal Ris» το οποίο βρίσκεται στην παραλιακή Λεωφόρο  Αθηνών αρ. 72, στη Λάρνακα γνωστή ως παραλία Φοινικούδων.  Στις 29.12.04 υπέβαλαν αίτηση για άδεια πώλησης οινοπνευματωδών ποτών στο εστιατόριό τους για την περίοδο 13 Μαρτίου 2005 μέχρι 12 Μαρτίου 2006.   Σε απάντηση έλαβαν επιστολή ημερ. 15/4/05 από το Δημοτικό Ιατρό κ. Μ. Πολυδωρίδη με την οποία τους κοινοποιήθηκαν επι λέξει τα ακόλουθα:

 

«Έχω οδηγίες να αναφερθώ στην αίτησή σας, ημερ, 29.12.2004 για να σας παραχωρηθούν άδειες πώλησης οινοπνευματωδών ποτών /διατήρησης και λειτουργίας επαγγελματικού υποστατικού στο εστιατόριο «Royal RIS» στην Λεωφ. Αθηνών αρ.72 στη Λάρνακα και σας πληροφορώ τα ακόλουθα

(ι) Σε πρόσφατη συνεδρία του το Δημοτικό Συμβούλιο Λάρνακας ενέκρινε την έκδοση των αναφερόμενων αδειών αποκλειστικά στον εσωτερικό υπαίθριο χώρο εξυπηρέτησης πελατών του εστιατορίου σας, τον οποίο ενοικιάζετε από το Ίδρυμα Ευανθίας Πιερίδη, (όχι όμως και στο πλακόστρωτο του παραλιακού μετώπου στον οποίο εξακολουθείτε να επεμβαίνετε παράνομα, δεδομένου ότι δεν έχετε εξασφαλίσει άδεια χρήσης από το Δήμο Λάρνακας.)

(ιι) έχετε υποχρέωση να εφαρμόζετε τις αρχές του συστήματος HACCP (Hazard Analysis Critical Control Points)Ανάλυση Κινδύνων και Κρίσιμα Σημεία Ελέγχου)περιλαμβανομένου και του Κώδικα Ορθής Υγιεινής πρακτικής στο υποστατικό σας.

(ιιι) Να συμμορφώνεστε πάντοτε προς τους υγειονομικούς όρους και Κανονισμούς του Δήμου και τις υποδείξεις της Υγειονομικής Υπηρεσίας.»

 

Το περιεχόμενο της πιο πάνω επιστολής αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

Σημειώνω ότι δεν φαίνεται από το Διοικητικό φάκελο η έκδοση της αιτηθείσας άδειας πριν ή κατά το χρόνο καταχώρησης (7.6.2005) της εξεταζόμενης προσφυγής.

Ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών στη γραπτή του αγόρευση μεταξύ άλλων πρόβαλε και τον ισχυρισμό ότι οι καθών η αίτηση δεν παρουσίασαν στην ένστασή τους τα πρακτικά της συνεδρίασης του Δήμου στα οποία εμφαίνεται η προσβαλλόμενη απόφασή του, ήτοι να περιορίσει την άδεια οινοπνευματωδών ποτών αποκλειστικά στον εσωτερικό χώρο του εστιατορίου των αιτητών .

Σε απάντηση του πιο πάνω ισχυρισμού, οι καθών η αίτηση παρουσίασαν το πρακτικό 829 του Δημοτικού Συμβουλίου ημερ.29.3. 2005.  Όπως προκύπτει από τα πρακτικά αυτά, το Δημοτικό Συμβούλιο στις 29.3.2005 ενέκρινε την έκδοση της άδειας σύμφωνα με τις εισηγήσεις της Επιτροπής Υγειονομείου και Καθαριότητας ημερ. 8.3.2005.   Το μέρος του πρακτικού του Δημοτικού Συμβουλίου ημερ 29.3.2005 που αφορά την παρούσα υπόθεση έχει ως ακολούθως:

«Ο Δήμαρχος ενημερώνει το Δημοτικό Συμβούλιο ότι στις 8/3/2005 έγινε συνεδρία της Επιτροπής Υγειονομείου Καθαριότητας  κατά την οποία συζητήθηκαν διάφορα θέματα όπως αναφέρονται λεπτομερώς στα πρακτικά Αρ.51, τα οποία έχουν διανεμηθεί από προηγουμένως στα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου και επισυνάπτονται.

Το Δημοτικό Συμβούλιο, αφού λαμβάνει γνώση των γεγονότων και υποστηρικτικών εγγράφων για κάθε θέμα και αφού συζήτησε τις εισηγήσεις της Επιτροπής Υγειονομείου και καθαριότητας όπως αυτές φαίνονται στα πιο πάνω αναφερόμενα πρακτικά εγκρίνει ομόφωνα τις εισηγήσεις αυτές στο σύνολό τους και εξουσιοδοτεί το Δήμαρχο να ενεργήσει για την περαιτέρω προώθησή τους .»

(Η υπογράμμιση είναι δική μου)

 

Το σχετικό απόσπασμα της συνεδρίασης της Επιτροπής Υγειονομείου και Καθαριότητας  ημερ. 8/3/2005 διαλαμβάνει τα εξής :

«Μετά τη σχετική ενημέρωση, ακολούθησε συζήτηση και αφού ανταλλάγησαν διάφορες απόψεις, η Επιτροπή αποφάσισε ομόφωνα να εισηγηθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο όπως η εν λόγω αίτηση τύχει του ιδίου χειρισμού με εκείνον της προηγούμενης περιόδου. Δηλαδή να εγκρίνει την έκδοση άδειας πώλησης οινοπνευματωδών ποτών στο υπαίθριο χώρο εξυπηρέτησης πελατών τον οποίο η αιτήτρια ενοικιάζει από το ίδρυμα Ευανθίας Πετρίδη, όχι όμως στον πλακόστρωτο χώρο στο παραλιακό μέτωπο για τον οποίο η αιτήτρια δεν έχει εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη τόσο του Επάρχου όσο και του Αστυνομικού Διευθυντή Λάρνακας»

 

Με βάση τον περί Πώλησης Οινοπνευματωδών Ποτών Νόμο, Κεφ. 144 (όπως τροποποιήθηκε με το Νόμο 7(Ι)/2005), η αρμοδιότητα για τη λήψη της απόφασης εξακολουθεί να ανήκει στην Αρχή Αδειών στην οποία αναφέρονται τα άρθρα 4 και 5. Η Αρχή Αδειών, όσο αφορά δήμο (που είναι και η περίπτωση μας) είναι το Συμβούλιο του Δήμου εντός των ορίων του οποίου βρίσκονται τα υποστατικά για τα οποία εκδόθηκε ή θα εκδοθεί άδεια.  Δεν αποτελεί όμως πλέον προϋπόθεση για την έκδοση άδειας πώλησης οινοπνευματωδών ποτών όπως απαιτείτο προηγουμένως, η εξασφάλιση πιστοποιητικού από το Επαρχιακό Συμβούλιο. Το Επαρχιακό Συμβούλιο καταργήθηκε με τη ψήφιση του τροποποιητικού Νόμου 7(Ι)/2005 ημερ. 18/2/05.  Με το νέο άρθρο 4 προβλέπονται τα εξής:

 

«Η Αρχή Αδειών, κατά την έκδοση άδειας λιανικής πώλησης, θα λαμβάνει υπόψη της τις απόψεις του Επάρχου, στην περίπτωση που η Αρχή Αδειών είναι ο Δήμος και τις απόψεις του Κοινοτικού Συμβουλίου σε περίπτωση που η Αρχή αδειών είναι ο Έπαρχος.»

 

Οι αντίστοιχες απόψεις του Επάρχου και του Κοινοτικού Συμβουλίου, ανάλογα με την περίπτωση, έχουν καταστεί στοιχείο ή συντελεστής κρίσεως από το εν λόγω τροποποιημένο άρθρο του Νόμου. Η εξασφάλιση πιστοποιητικού δεν αποτελεί πλέον απαραίτητη προϋπόθεση για την εξέταση αίτησης για χορήγηση λιανικής πώλησης οινοπνευματωδών σε σχέση με συγκεκριμένο υποστατικό ή τόπο από την Αρχή Αδειών.  Όμως απαιτείται όπως ληφθεί υπόψη η άποψη του Επάρχου στην περίπτωση που η Αρχή Αδειών είναι ο Δήμος (που είναι και η περίπτωση μας) και οι απόψεις του Κοινοτικού Συμβουλίου σε περίπτωση που η Αρχή Αδειών είναι ο Έπαρχος. Σε περίπτωση όμως που οι αντίστοιχες απόψεις δεν ληφθούν υπόψη από την Αρχή Αδειών κατά την απόφαση της για έκδοση άδειας λιανικής πώλησης, τότε αν προσβληθεί η εν λόγω απόφαση, αυτή θα υπόκειται σε ακύρωση.  (βλ. Ιωάννη Σαρμά «Η Συνταγματική και Διοικητική Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, σελ. 132).

 

Είμαι της άποψης ότι στην απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ημερ 29.3.2005 η οποία όπως ισχυρίστηκε η πλευρά των καθών η αίτηση είναι αυτή με βάση την οποία αποστάληκε στους αιτητές η επιστολή της 15/4/05, δε φαίνεται με σαφήνεια ότι είναι η τελευταία απόφαση επί του θέματος.  Γίνεται εκεί αναφορά ότι το Δημοτικό Συμβούλιο «εξουσιοδοτεί τον Δήμαρχο να ενεργήσει για την περαιτέρω προώθηση» των εισηγήσεων δηλαδή της Επιτροπής Υγειονομείου και Καθαριότητας.  Δεν φαίνεται όμως από το Διοικητικό φάκελο της εξεταζόμενης υπόθεσης να υπάρχει, από τις 29.3.2005 μέχρι την αποστολή της επίδικης επιστολής ημερ.15.4.2005 ή και μέχρι την ημερομηνία καταχώρισης της παρούσας προσφυγής, έγγραφη καταχώριση της τελικής απόφασης της αρμόδιας Αρχής Αδειών, (στην προκείμενη περίπτωση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Λάρνακας) για την έκδοση άδειας πώλησης οινοπνευματωδών ποτών στο υπαίθριο χώρο με τον περιοριστικό εκείνο όρο για το πλακόστρωτο. Ούτε φαίνεται όπως ρητά υποδεικνύεται από τον κ. Αγγελίδη, με ποια ιδιότητα και με ποιού οργάνου τις οδηγίες ενήργησε ο ιατρός, κ. Πολυδωρίδης και προσυπέγραψε την επίδικη επιστολή ημερ.15.4.2005, με την οποία κοινοποιήθηκε στον αιτητή η προσβαλλόμενη απόφαση.  Στην απουσία έγγραφης καταχώρισης της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, ελλείπει η επιβεβαίωση ότι η απόφαση έχει ληφθεί από το όργανο στο οποίο ο Νόμος έχει εναποθέσει τη σχετική αρμοδιότητα.

 

Σύμφωνα με τη νομολογία τα διοικητικά όργανα πρέπει να τηρούν έγγραφες καταχωρίσεις (written records) των αποφάσεων τους καθότι τούτο επιβάλλεται από τις αρχές της χρηστής διοίκησης.  (βλ. μεταξύ άλλων, Georghiades v. Republic (1966) 3 C.L.R. 252, 283, Medcon Construction and Others v. Repubic (1968) 3 C.L.R. 535, 543, Kyprianou and Others (No. 2) v. Republic (1975) 3 C.L.R. 187), Ροζάννας-Αμφιτρίτης Κούτσιου v Κυπριακής Δημοκρατίας(2001) 3 Α.Α.Δ.987).  Περαιτέρω έχει κατ΄επανάληψη νομολογηθεί ότι η άσκηση δικαστικού ελέγχου προϋποθέτει την προσκόμιση της απόφασης του αρμοδίου οργάνου και των στοιχείων εκείνων που τη συνθέτουν. Σχετικό είναι το πιο κάτω απόσπασμα που παρέπεμψε ο ευπαίδευτος δικηγόρος των αιτητών, από την υπόθεση Dome Investments Limited v. Συμβουλίου Βελτιώσεως Αγίας Νάπας κ.α. (1989) 3 (Β) Α.Α.Δ. 741, σελ. 743:

"Η άσκηση δικαστικού ελέγχου προϋποθέτει την προσκόμιση της απόφασης και του φακέλου της υπόθεσης. Χωρίς τα στοιχεία αυτά η άσκηση δικαστικού ελέγχου είναι αδύνατη. Η κατάθεσή τους από τη Διοίκηση αποτελεί απόρροια της συνταγματικής υποχρέωσης της Διοίκησης για υποταγή στο δικαστικό έλεγχο που καθιερώνει το Σύνταγμα. Η παράλειψη της Διοίκησης να καταθέσει το φάκελο και τα στοιχεία που συνθέτουν την απόφαση, έχει ως αναπόφευκτη συνέπεια την ακύρωση της πράξης. Όχι μόνο όταν ελλείπουν τα στοιχεία, αλλά και όταν υπάρχει αβεβαιότητα ως προς το πλαίσιο και τις συνθήκες λήψης της διοικητικής απόφασης η ακύρωση είναι αναπόφευκτη. Η τήρηση πρακτικών και η καταγραφή των ουσιωδών γεγονότων που περιστοιχίζουν τη λήψη της διοικητικής απόφασης αποτελούν υποχρέωση της Διοίκησης που επιβάλλουν οι κανόνες της χρηστής διοίκησης. (Βλέπε, μεταξύ άλλων, IERIDES V. REPUBLIC (1980) 3 C.L.R. 165, ANGELIDOU AND OTHERS V. REPUBLIC (1982) 3 C.L.R. 520)."

 

Στη δική μας περίπτωση, παρά την παρουσίαση κατά το στάδιο των διευκρινίσεων των προαναφερθέντων πρακτικών, τα γεγονότα παραμένουν τέτοια που υπάρχει αβεβαιότητα ως προς το πλαίσιο και τις συνθήκες λήψης της απόφασης και αποστολής στους αιτητές της επιστολής ημερ. 15/4/05 από τον ιατρό κ. Πολυδωρίδη.

 

Κατά την ετοιμασία της παρούσας απόφασης έλαβα υπόψη και τα όσα αποφασίστηκαν στην υπόθεση Royal Ris Ltd. v. Επάρχου Λάρνακας κ.α. υποθ. αρ. 542/03 ημερ. 11/5/06 όπου ο αδελφός δικαστής Νικολάου απέρριψε την προσφυγή.  Η εν λόγω όμως υπόθεση, με το αποτέλεσμα της οποίας συμφωνώ, διαφοροποιείται από την παρούσα για δυο λόγους:  (α) εκεί φαίνεται να υπήρχε με σαφήνεια συγκεκριμένη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Λάρνακας και (β) όσον αφορά την ουσία της υπόθεσης είχε αποφασιστεί με βάση τις πρόνοιες του Κεφ. 144 προτού αυτές τροποποιηθούν με το Ν. 7(1)/05 που κατήργησε την πρόνοια που απαιτούσε την παρουσίαση από τον αιτητή σχετικού πιστοποιητικού του Επαρχιακού Συμβουλίου ως προϋπόθεση για την έκδοση άδειας. 

 

Για τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται με βάση το άρθρο 146.4(β) του Συντάγματος.

 

                                                                                                Μ. Φωτίου, Δ.

 

/ΚΑΣ

 

 

---

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο