ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπόθεση Αρ.1086/2004)

 

24 Ιουλίου, 2006

 

[ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 12, 26, 28, 30 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

 

1.      ΛΟΙΖΟΣ ΡΟΥΣΟΣ,

2.      ΛΟΥΚΑΣ ΛΟΥΚΑΙΔΗΣ,

3.      ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ,

4.      ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΑΝΝΕΤΤΟΣ,

Αιτητές,

 

- KAI -

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ,

1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑΣ

    ΤΑΞΗΣ,

2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

     ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ,                                     

Καθ΄ων η Αίτηση.

- - - - - -

Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.

 

Θ. Πιπερή, Νομική Λειτουργός, για το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.

- - - - - -

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ.: Οι αιτητές είναι μέλη της Αστυνομικής Δύναμης Κύπρου. Μετά από σχετική διαδικασία επελέγησαν, από 23.1.2004 ο πρώτος, από 27.3.2004 ο δεύτερος, από 21.2.2004 ο τρίτος και από 23.5.2004 ο τέταρτος, για να συμμετάσχουν στην Ευρωπαϊκή Αστυνομική Αποστολή PROXIMA στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (Π.Γ.Δ.Μ.). Για τη συμμετοχή τους η Δημοκρατία τους κατέβαλλε, μέχρι τις 30.4.2004, μεταξύ άλλων, επίδομα εξωτερικού, ύψους €100 την ημέρα. Με την ένταξη της Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση από 1.5.2004, η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε την υποχρέωση να καταβάλλει εκείνη το εξ €100 ημερήσιο επίδομα εξωτερικού στους αιτητές, όπως και σε όλους τους αστυνομικούς των κρατών μελών της που υπηρετούσαν στην PROXIMA. Συνακόλουθα, στις 30.4.2004, αστυφύλακας του Γραφείου Αστυνομικής Συνεργασίας του Αρχηγείου της Αστυνομίας, επικοινώνησε με τον αιτητή υπ΄ αρ. 1, ως τον επικεφαλής της Κυπριακής αποστολής στην PROXIMA, και τον πληροφόρησε ότι, από την 1.5.2004, το εξ €100 ημερήσιο επίδομα εξωτερικού των αιτητών θα τους καταβαλλόταν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι από τη Δημοκρατία. Η ίδια αστυφύλακας ανέφερε, επίσης, στον αιτητή υπ΄ αρ. 1 ότι, κατόπιν σχετικής προφορικής συνεννόησης με τον Ανώτερο Επιθεωρητή Λογαριασμών, η αποκοπή του εξ €100 ημερήσιου επιδόματος εξωτερικού, που καταβαλλόταν μέχρι τις 30.4.2004 από τη Δημοκρατία, δεν θα γινόταν αμέσως, για το λόγο ότι, αν καθυστερούσε η πληρωμή των επιδομάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπήρχε κίνδυνος οι αιτητές να μείνουν χωρίς χρήματα σε ξένη χώρα. Οι διευθετήσεις για επιστροφή των υπερπληρωμών θα γίνονταν, όπως τον πληροφόρησε, σε κατοπινό στάδιο.

 

Στις 18.8.2004, ύστερα από σχετική εισήγηση του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως, ημερομηνίας 13.8.2004, το Τμήμα Διοίκησης και Προσωπικού συμφώνησε ότι, από τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση άρχισε να καταβάλλει το ημερήσιο επίδομα εξωτερικού εξ €100 στους αιτητές, η Δημοκρατία θάπρεπε να τερματίσει την εκ μέρους της καταβολή του ίδιου επιδόματος από την 1.5.2004. Η εισήγηση, όπως και η ληφθείσα απόφαση, στηρίχθηκε στους ακόλουθους λόγους:

 

"(α) το ύψος του ημερήσιου επιδόματος στους Κύπριους αστυνομικούς που υπηρετούν στην PROXIMA καθορίστηκε πριν την ένταξη της Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τότε δεν ετίθετο θέμα καταβολής επιδόματος εξωτερικού από την Ευρωπαϊκή Ένωση Ε.Ε. και ως εκ τούτου, όταν οι αιτητές, αποφάσισαν να υπηρετήσουν στην PROXIMA γνώριζαν ότι θα τους καταβαλλόταν ημερήσιο επίδομα ύψους €100·

 

(β) η Δημοκρατία δεν έχει υποχρέωση για καταβολή επιπλέον επιδόματος στους υπηρετούντες στην PROXIMA και δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση καταβάλλει το ημερήσιο επίδομα, εναπόκειται στα κράτη μέλη η παραχώρηση ή μη πρόσθετων ωφελημάτων·

 

(γ) η πολύ μικρή καθυστέρηση που παρατηρήθηκε μέχρι τη διακοπή του επιδόματος που κατέβαλε η Δημοκρατία στους αιτητές, ήτοι τέσσερις μήνες, επιβαλλόταν εν μέρει και για σκοπούς διασφάλισης της παροχής του ωφελήματος αυτού, αφού για διαδικαστικούς λόγους, δεν ήταν βέβαιη η άμεση καταβολή του επιδόματος από την Ε.Ε. από την 1.5.2004·

 

(δ) η καταβολή ημερήσιου επιδόματος εξωτερικού πέραν των €100 στους αστυνομικούς της PROXIMA θα δημιουργούσε ανισότητα ανάμεσα στους αιτητές και στους αστυνομικούς που υπηρετούν στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη, κάτω από παρόμοιες συνθήκες και στην περίπτωση των οποίων στηρίχτηκε ο καθορισμός του ύψους του επιδόματος που τους καταβαλλόταν·"

 

Στη συνέχεια, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, με επιστολή του ημερομηνίας 26.8.2004, πληροφόρησε τον Αναπλ. Αρχηγό Αστυνομίας ότι το επίδομα εξωτερικού εξ €100, που καταβαλλόταν στους αιτητές, θάπρεπε να είχε τερματιστεί από 1.5.2004 και ότι θάπρεπε να γίνουν σχετικά οι δέουσες ενέργειες. Συνακόλουθα, ο Αναπλ. Αρχηγός Αστυνομίας έδωσε οδηγίες όπως ενημερωθούν οι αιτητές και εισπραχθεί η υπερπληρωμή. Έτσι, στις 5.10.2004, ο Ανώτερος Επιθεωρητής Λογαριασμών διευθέτησε όπως ενημερωθούν οι αιτητές και πληροφορηθούν ότι, εάν επιθυμούσαν να εξοφλήσουν τα οφειλόμενα ποσά, θάπρεπε να απαντήσουν γραπτώς μέχρι τις 11.10.2004, δηλώνοντας και τον τρόπο εξόφλησης, διαφορετικά ολόκληρος ο μισθός τους θα αποκόπτετο μέχρι εξόφλησης. Οι αιτητές ενημερώθηκαν στις 6.10.2004. Μετά δύο μέρες, με επιστολή του δικηγόρου τους προς τον Ανώτερο Επιθεωρητή Λογαριασμών, ημερομηνίας 8.10.2004, οι αιτητές διαμαρτυρήθηκαν για την απόφαση για τερματισμό της καταβολής του ημερήσιου επιδόματος €100 από 1.5.2005 και για επιστροφή των εισπραχθέντων ημερήσιων επιδομάτων εξ €100 για την περίοδο από 1.5.2005 μέχρι 1.7.2005. Στις δε 22.11.2004 καταχώρησαν την παρούσα προσφυγή με την οποία προσβάλλουν (α) την απόφαση για τερματισμό της καταβολής ημερήσιου επιδόματος εξωτερικού εξ €100 από τη Δημοκρατία και, (β) την απόφαση με την οποία καλούνται να επιστρέψουν τα ημερήσια επιδόματα εξωτερικού εξ €100, που τους καταβλήθηκαν από τη Δημοκρατία για την περίοδο από 1.5.2004 μέχρι 1.7.2004.

 

(α) Η ένσταση ότι πρόκειται περί χρηματικής διαφοράς.

 

Η δικηγόρος των καθ΄ων η αίτηση προέβαλε την προδικαστική ένσταση ότι το Ανώτατο Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία να επιληφθεί της προσφυγής, καθότι η μεταξύ των διαδίκων διαφορά είναι χρηματική. Δεν προσβάλλεται, με άλλα λόγια, εκτελεστή διοικητική πράξη.

 

Η ένσταση δεν ευσταθεί. Το δικαίωμα σε επίδομα ή άλλο ωφέλημα δημόσιου λειτουργού διακρίνεται από την απλή χρηματική διαφορά. Είναι θέμα δημοσίου δικαίου που καθιστά την απόφαση της διοίκησης για την ύπαρξη ή μη τέτοιου δικαιώματος εκτελεστή διοικητική πράξη προσβλητή με προσφυγή. Σχετικό είναι το ακόλουθο απόσπασμα από τα Πορίσματα Νομολογίας του Στ.Ε. 1929-1959, σελίδα 236:

 

"Αι περί των μισθών, αποζημιώσεων, επιδομάτων και αποδοχών εν γένει δημοσίων υπαλλήλων διαφοραί, συνδεόμεναι αμέσως προς την κατά νόμον ρύθμισιν της δημοσιοϋπαλληλικής σχέσεως, ούσης δημοσίου δικαίου, και μη εντοπιζόμεναι εις απλήν διεκδίκησιν συγκεκριμένου χρηματικού ποσού, παραδεκτώς φέρονται ενώπιον του Συμβουλίου Επικρατείας κατόπιν αιτήσεως ακυρώσεως."

 

 

Στη Δημοκρατία ν. Γεωργιάδη (2003) 3 ΑΑΔ 87, αντικείμενο της προσφυγής ήταν η αξίωση του αιτητή, ο οποίος ήταν μέλος της Αστυνομικής Δύναμης, για υπερωριακή αποζημίωση. Η Δημοκρατία ισχυρίστηκε ότι η επίδικη απόφαση δεν συνιστούσε εκτελεστή διοικητική πράξη, αλλά χρηματική διαφορά, εφόσον εκείνο που διεκδικούσε ο αιτητής ήταν αποζημιώσεις για υπερωριακή εργασία. Η Ολομέλεια απέρριψε την εισήγηση. Λέχθηκαν τα εξής, στη σελίδα 90:

 

"Είναι γεγονός ότι η επίδικη απόφαση προσβάλλει συμφέροντα χρηματικά. Τούτο όμως δεν σημαίνει ότι δημιουργείται και χρηματική διαφορά. Η αληθινή φύση της διαφοράς αφορά στο νομικό δικαίωμα ή μη του εφεσίβλητου και, αντίστοιχα, τη νομική υποχρέωση ή μη του εφεσείοντα για αποζημίωση για υπερωριακή εργασία. Δεν συνιστά χρηματική αμφισβήτηση."

 

 

(β) Η ένσταση της έλλειψης εννόμου συμφέροντος.

 

Η δικηγόρος των καθ΄ων η αίτηση προέβαλε, επίσης, την προδικαστική ένσταση ότι οι αιτητές δεν έχουν έννομο συμφέρον στην προσφυγή, καθότι δεν υπέστησαν οποιαδήποτε βλάβη από το γεγονός ότι το εκ €100 ημερήσιο επίδομα εξωτερικού που εδικαιούντο, βάσει των όρων υπηρεσίας τους στην PROXIMA, αντί να τους καταβάλλεται από τη Δημοκρατία, τους καταβάλλετο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

Η ένσταση ευσταθεί. Η συμμετοχή των αιτητών στην PROXIMA συνδεόταν άμεσα με το γεγονός ότι η Δημοκρατία, ως υπό ένταξη χώρα, πριν την 1.5.2004, και ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά την 1.5.2004, συμμετείχε σε Ευρωπαϊκές Αστυνομικές Αποστολές, όπως η PROXIMA. Συνακόλουθα, και η καταβολή του ημερήσιου επιδόματος εξωτερικού εξ €100 στους αιτητές συνδεόταν άμεσα με τη σχέση της Δημοκρατίας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης πριν και μετά την ένταξη. Σύμφωνα με την πρόσκληση για συμμετοχή των Κρατών στην PROXIMA, η Δημοκρατία είχε υποχρέωση να καταβάλλει στα μέλη της δικής της Αστυνομικής Δύναμης, που συμμετείχαν στην PROXIMA, το ημερήσιο επίδομα εξωτερικού εξ €100, μέχρις ότου καταστεί πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ, μεταγενέστερα, την υποχρέωση αυτή είχε η Ευρωπαϊκή Ένωση.* Στην Εβδομαδιαία Αστυνομική Διαταγή υπ΄ αρ. 22 της 15.3.2004 (Παράρτημα 1 στην Ένσταση), όπου δημοσιοποιούνται οι όροι υπηρεσίας στην PROXIMA, αναφερόταν ότι, στα μέλη της Κυπριακής αποστολής, θα καταβαλλόταν, μεταξύ άλλων, "επίδομα εξωτερικού 100 ευρώ την ημέρα, πέραν των απολαβών Κύπρου". Δεν αναφερόταν πουθενά από ποιον θα καταβαλλόταν το επίδομα. Πολύ δε περισσότερο δεν αναφερόταν ότι, σε περίπτωση που αυτό θα καταβαλλόταν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι συμμετέχοντες στην αποστολή θα εδικαιούντο άλλο τόσο επίδομα καταβλητέο από τη Δημοκρατία. Δεν έχουν, επομένως, οι αιτητές, εφόσον δεν παραβλάφθηκαν οποιαδήποτε δικαιώματά τους, έννομο συμφέρον να προσβάλουν είτε την απόφαση για τερματισμό της καταβολής του ημερήσιου επιδόματος εξωτερικού εξ €100 από τη Δημοκρατία, αφ΄ ης στιγμής τούτο καταβαλλόταν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ούτε την απόφαση με την οποία καλούνται να επιστρέψουν τα ημερήσια επιδόματα εξωτερικού εξ €100 που, για την περίοδο από 1.5.2004 μέχρι 1.7.2004, εισέπραξαν δύο φορές, μια από τη Δημοκρατία, στην προσπάθειά της να μην τους αφήσει χωρίς χρήματα σε ξένη χώρα, και μια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στα πλαίσια των υποχρεώσεών της.

 

Η προσφυγή απορρίπτεται ελλείψει εννόμου συμφέροντος. Με έξοδα εις βάρος των αιτητών.

 

Ρ. Γαβριηλίδης,

Δ.

/ΧΤΘ