|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 746/2005
29 Ιουνίου 2006
[Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 25, 26, 28, 35 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΙΩΑΝΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ
Αιτήτρια,
- ν. -
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΚΤΗΜΑΤΟΜΕΣΙΤΩΝ
Καθών η αίτηση.
------------------
Αργ. Ιωάννου (κα), για την αιτήτρια
Α. Παναγιώτου, για τους καθών η αίτηση
-----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ: Με την παρούσα προσφυγή η αιτήτρια ζητά όπως η απόφαση του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα της για εγγραφή της ως κτηματομεσίτης, κηρυχθεί άκυρη και χωρίς οποιοδήποτε νομικό αποτέλεσμα.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Η αιτήτρια, που είναι επαναπατριζόμενη από το Ηνωμένο Βασίλειο, με αίτησή της ημερ. 9/1/04 (η οποία είναι σε σχετικό έντυπο όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία), ζήτησε όπως εγγραφεί στο Μητρώο Κτηματομεσιτών. Στην εν λόγω αίτηση της επισύναψε και διάφορα πιστοποιητικά όπως (1) πιστοποιητικό καλής διαγωγής (2) βεβαίωση της εταιρείας Τοwnends Group για προηγούμενη εργοδότηση της στη Βρετανία, (3) πιστοποιητικό εγγραφής της εταιρείας Townends (London) Ltd. σύμφωνα με τον περί Εταιρειών Νόμο του 1985 της Αγγλίας, (4) φωτοαντίγραφα διαβατηρίων και (5) ενοικιαστήρια έγγραφα καταστήματος και κατοικίας στη Λάρνακα. Οι καθών η αίτηση με επιστολή τους ημερ. 14/4/04 ζήτησαν από την αιτήτρια όπως εντός 1 μηνός προσκομίσει περαιτέρω στοιχεία μεταξύ των οποίων (α) δήλωση των επαγγελματικών της δραστηριοτήτων τα τελευταία 10 χρόνια στο εξωτερικό (β) βεβαίωση από τους εργοδότες της ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία από κυβερνητικές υπηρεσίες που να υποστηρίζουν το αίτημα της και (γ) βεβαίωση από την Κυπριακή Δημοκρατία που να δείχνει ότι έχει τώρα εγκατασταθεί μόνιμα στην Κύπρο. Έτσι η αιτήτρια με επιστολή του δικηγόρου της ημερ. 4/6/04 απέστειλε τα ζητηθέντα πρόσθετα στοιχεία, εκφράζοντας παράλληλα την πρόθεση της να προσκομίσει και άλλα αν χρειαζόταν.
Οι καθών η αίτηση σε συνεδρία τους ημερ. 15/4/05 απέρριψαν την αίτηση της και την πληροφόρησαν σχετικά με επιστολή ημερ. 21/4/05 το ουσιαστικό κείμενο της οποίας έχει ως ακολούθως:
«Το Συμβούλιο κατά τη συνεδρία του στις 15/4/2005, αφού μελέτησε την αίτηση σας Αρ. 1-814/2004 για την εγγραφή σας ως κτηματομεσίτριας λυπάται να σας πληροφορήσει ότι δεν δικαιούσθε να εγγραφείτε στο Μητρώο Κτηματομεσιτών, γιατί δεν πληρείτε τα απαιτούμενα προσόντα για εγγραφή σύμφωνα με τον περί Κτηματομεσιτών Νόμο Αρ. 273(1)/2004.
Το Συμβούλιο αποφάσισε να απορρίψει την αίτηση σας γιατί δεν αποδείξατε ότι κατέχετε τα προσόντα που απαιτεί ο Νόμος όπως αυτά αναφέρονται στο άρθρο 11(1)(γ)(ii) όσον αφορά την πείρα ή στο άρθρο 11(2)(β)(ι) όσον αφορά τον επαναπατρισμό σας και 11(2)(β)(ιι) όσον αφορά το ότι ασκούσατε, κατά κύριο λόγο, το επάγγελμα της κτηματομεσίτριας, για την αμέσως πριν τον επαναπατρισμό σας περίοδο των πέντε ετών, στο τόπο της αποδημίας σας.
Σε περίπτωση που δεν ικανοποιηθείτε από την απόφαση του Συμβουλίου, μπορείτε μέσα σε 75 ημέρες από την κοινοποίηση της απόφασης να προσφύγετε στο Ανώτατο Δικαστήριο.»
Με τη γραπτή της αγόρευση τη αιτήτρια προώθησε τους πιο κάτω νομικούς ισχυρισμούς:
1. Η απόφαση των καθών η αίτηση είναι παράνομη αφού παραβιάζει το Σύνταγμα, τoν περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμο του 1999 και τον περί Κτηματομεσιτών Νόμο του 1987 (Ν. 66/87) όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 273(1)/04 και τους σχετικούς Κανονισμούς.
2. Η απόφαση στερείται της δέουσας και/ή της επαρκούς αιτιολογίας
3. Η απόφαση λήφθηκε καθ' υπέρβαση και/ή κατάχρηση εξουσίας.
4. Η απόφαση λήφθηκε ενώ υπήρχε ουσιώδης πλάνη περί το νόμο,
5. Η απόφαση αντιβαίνει προς τις αρχές του διοικητικού δικαίου, και
6. Η απόφαση λήφθηκε χωρίς τη δέουσα έρευνα και με πλάνη ως προς τα πραγματικά γεγονότα.
ΕΞΕΤΑΣΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΙΣΧΥΡΙΣΜΩΝ
Το θέμα εγγραφής ενός προσώπου στο Μητρώο των Κτηματομεσιτών διέπεται από τις πρόνοιες του άρθρου 11 του προαναφερθέντος περί Κτηματομεσιτών Νόμου το οποίο διαλαμβάνει ως ακολούθως:
«11.(1) Εκτός όπως άλλως προβλέπεται στο εδάφιο (2) και τηρουμένων των διατάξεων του περί Γενικού Συστήματος Αναγνώρισης των Επαγγελματικών Προσόντων Νόμου, του περί του Δεύτερου Γενικού Συστήματος Αναγνώρισης των Επαγγελματικών Προσόντων Νόμου και του περί του Τρίτου Συστήματος Αναγνώρισης των Επαγγελματικών Προσόντων Νόμου, κάθε πολίτης της Δημοκρατίας ή οποιουδήποτε άλλου κράτους μέλους δύναται να εγγραφεί στο Μητρώο Κτηματομεσιτών, εφόσον το Συμβούλιο πεισθεί ότι αυτός είναι καλού χαρακτήρα και -
(α) δε διατελεί υπό πτώχευση ή υπό οποιαδήποτε άλλη νομική ανικανότητα δυνάμει δικαστικής απόφασης.
(β) δεν έχει καταδικαστεί για αδίκημα που ενέχει έλλειψη τιμιότητας ή ηθική αισχρότητα, όπως διαπιστώνεται από σχετική βεβαίωση δικαστικής αστυνομικής ή άλλης αρμόδιας αρχής του τόπου διαμονής του αιτητή.
(γ)(ι) έχει αποκτήσει, μετά από τριετείς, τουλάχιστον σπουδές, αναγνωρισμένο δίπλωμα, πτυχίο ή τίτλο πανεπιστημίου ή επαγγελματικού σώματος, σε συναφή προς την άσκηση του επαγγέλματος του κτηματομεσίτη θέματα και μονοετή μετέπειτα στη Δημοκρατία ή σε οποιοδήποτε άλλος κράτος μέλος πείρα σε σχέση με την κτηματομεσιτική εργασία, ή
(ιι) έχει αποφοιτήσει από αναγνωρισμένη στη Δημοκρατία ή σε οποιοδήποτε άλλο κράτος μέλος σχολή μέσης εκπαίδευσης και οκταετή μετέπειτα στη Δημοκρατία ή σε οποιοδήποτε άλλο κράτος μέλος πείρα σε σχέση με την κτηματομεσιτική εργασία.
(δ) κατέχει επαρκείς γνώσεις αναφορικά με την κτηματική και πολεοδομική νομοθεσία της Δημοκρατίας αναγκαίες για την ορθή και υπεύθυνη άσκηση του επαγγέλματος του κτηματομεσίτη:
Νοείται ότι για σκοπούς διαπίστωσης του προσόντος της παραγράφου (δ), το Συμβούλιο οφείλει να υποβάλει τα αιτούμενα την εγγραφή πρόσωπα σε εξετάσεις γραπτές. και
(ε) έχει καλή γνώση της Ελληνικής ή/και της Τουρκικής γλώσσας.
(2) Παρά τις διατάξεις του εδαφίου (1) -
(α) μη πολίτης της Δημοκρατίας ή οποιουδήποτε άλλου κράτους μέλους, ο οποίος είναι σύζυγος ή τέκνο πολίτη της Δημοκρατίας και έχει τη συνήθη διαμονή του στην επικράτεια της Δημοκρατίας, δύναται να εγγραφεί στο Μητρώο, νοουμένου ότι πληροί όλες τις προς τούτο λοιπές προϋποθέσεις και απαιτήσεις του παρόντος Νόμου,
(β) Κύπριος πολίτης, ο οποίος αποδεικνύει προς ικανοποίηση του Συμβουλίου ότι -
(ι) μετά από δεκαετή τουλάχιστον διαμονή στο εξωτερικό, έχει επαναπατρισθεί και εγκατασταθεί στη Δημοκρατία, και
(ιι) κατά την αμέσως πριν από τον επαναπατρισμό και εγκατάσταση του πενταετή περίοδο, αυτός εξασκούσε νόμιμα και κατά κύριο λόγο το επάγγελμα του κτηματομεσίτη στον τόπο της αποδημίας του σύμφωνα με την εκεί ισχύουσα νομοθεσία,
προς εγγραφή του στο Μητρώο, δεν απαιτείται να κατέχει τη μονοετή ή οκταετή ανάλογα με την περίπτωση πείρα που προβλέπεται στις υποπαραγράφους (ι) ή (ιι) της παραγράφου (γ) του εδαφίου (1).
.......................................................................................»
Είναι φανερό από τα πιο πάνω ότι για επαναπατρισθέντα πρόσωπα αυτό που απαιτείται για σκοπούς εγγραφής τους ως κτηματομεσίτες είναι (α) να είχε το πρόσωπο αυτό δεκαετή τουλάχιστον διαμονή στο εξωτερικό και να έχει επαναπατρισθεί και εγκατασταθεί στη Δημοκρατία και (β) κατά τον αμέσως προ του επαναπατρισμού του χρόνο να είχε πενταετή τουλάχιστον πείρα ως κτηματομεσίτης στη χώρα όπου διέμενε.
Στη δική μας περίπτωση ενώ η αιτήτρια είχε αποταθεί για εγγραφή αναφέροντας ότι είναι επαναπατρισθείσα, από την απορριπτική απάντηση των καθών η αίτηση φαίνεται ότι η αίτηση της εξετάστηκε κάτω από όλες τις προβλεπόμενες από το άρθρο 11 περιπτώσεις που δικαιούται κάποιος να εγγραφεί ως κτηματομεσίτης. Η αιτήτρια δε φαίνεται να αμφισβητεί το σκέλος της απορριπτικής επιστολής που διαλαμβάνει ότι αυτή δεν ικανοποιεί τα προσόντα που προβλέπει το άρθρο 11(1)(γ)(ιι). Αμφισβητεί όμως την απόφαση στην έκταση που αυτή διαλαμβάνει ότι δεν ικανοποιεί τις πρόνοιες του άρθρου 11(2)(β)(ι) και 11(2)(β)(ιι). Το (β)(ι) αναφέρεται σε κύπριο πολίτη ο οποίος αποδεικνύει «προς ικανοποίηση του Συμβουλίου» ότι μετά από δεκαετή τουλάχιστον διαμονή στο εξωτερικό έχει επαναπατρισθεί και εγκατασταθεί στη Δημοκρατία και με το (β)(ιι) ότι κατά την αμέσως πριν τον επαναπατρισμό και εγκατάσταση του πενταετή περίοδο αυτός «εξασκούσε νόμιμα και κατά κύριο ΄λόγο το επάγγελμα του κτηματομεσίτη στον τόπο της αποδημίας του σύμφωνα με την εκεί ισχύουσα νομοθεσία». Ένας από τους ισχυρισμούς της αιτήτριας είναι ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε με εσφαλμένη ερμηνεία του νόμου και χωρίς αιτιολογία.
Εξέτασα με προσοχή τον ισχυρισμό αυτό. Είναι γεγονός ότι σύμφωνα με νομολογία (βλ. μεταξύ άλλων Papageorghiou v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1348 και Πορίσματα Νομολογίας του Σ.Ε. 1929-1959 σελ. 196) απλή παράθεση της σχετικής νομοθετικής πρόνοιας δεν αποτελεί αιτιολογία. Εδώ όμως πέραν της παράθεσης των σχετικών άρθρων του νόμου (π.χ. του άρθρου 11(2)(β)(ιι) και 1(2)(β)(ιι), οι καθών η αίτηση προχωρούν και εξηγούν σε κάθε περίπτωση τι δεν ικανοποίησε η αιτήτρια. Το σχετικό άρθρο δεν μιλά απλώς για άσκηση του επαγγέλματος του κτηματομεσίτη για περίοδο τουλάχιστον 5 ετών, αλλά ότι ο αιτητής θα πρέπει να «εξασκούσε νόμιμα και κατά κύριο λόγο το επάγγελμα του κτηματομεσίτη ... σύμφωνα με την εκεί ισχύουσα νομοθεσία». Εδώ η αιτήτρια πέραν του πιστοποιητικού των εργοδοτών της δεν παρουσίασε οποιοδήποτε έγγραφο από πλευράς των αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου ότι ασκούσε το επάγγελμα του κτηματομεσίτη σύμφωνα με την εκεί ισχύουσα νομοθεσία. Το πιστοποιητικό ημερ. 17/9/03 από την ιδιωτική εταιρεία που την εργοδοτούσε δεν διαλαμβάνει ότι αυτή ασκούσε «κατά κύριο λόγο το επάγγελμα του κτηματομεσίτη» αλλά ότι εργαζόταν στην εταιρεία ως Ανώτερος Διαπραγματευτής Πωλήσεων (Senior Sales Negotiator). Από άλλο πιστοποιητικό της ίδιας εταιρείας, ημερ. 3/12/03, φαίνεται να γίνεται διαχωρισμός μεταξύ των καθηκόντων του «Estate Agent» και της θέσης «Sales manager" και δε διευκρινίζεται πόσο χρόνο είχε εργαστεί η αιτήτρια στη θέση του Estate Agent. Βέβαια αυτά είναι γεγονότα που κατά κύριο λόγο είναι στους καθών η αίτηση να εκτιμήσουν, ιδιαίτερα σε αυτή την περίπτωση που ο ίδιος ο νόμος διαλαμβάνει ότι ο αιτητής «αποδεικνύει προς ικανοποίηση του Συμβουλίου ....». Εδώ με τα γεγονότα που είχαν ενώπιον τους οι καθών η αίτηση φαίνεται να ήταν εύλογα επιτρεπτή η κατάληξη τους ότι η αιτήτρια δεν ικανοποίησε ότι είχε τα προσόντα που προβλέπονται από το νόμο για τους επαναπατρισθέντες.
Με όσα ανάφερα πιο πάνω φαίνεται να μην ευσταθούν οι νομικοί ισχυρισμοί περί έλλειψης αιτιολογίας ή υπέρβασης εξουσίας ή πλάνης περί το νόμο ή τα πραγματικά γεγονότα. Αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα, αυτός επίσης φαίνεται να μην ευσταθεί αφού οι καθών η αίτηση προτού εξετάσουν την αίτηση της αιτήτριας, ζήτησαν από αυτή να τους εφοδιάσει με περισσότερα στοιχεία μεταξύ των οποίων και έγγραφα από τις αγγλικές αρχές, πράγμα όμως που η ίδια παρέλειψε να πράξει αλλά περιορίστηκε στα προαναφερθεντα πιστοποιητικά των εργοδοτών της.
Με βάση τα πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα εναντίον της αιτήτριας, όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η προσβαλλόμενη πράξη επικυρώνεται σύμφωνα με το άρθρο 146.4(α) του Συντάγματος.
Μ. Φωτίου, Δ.