ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μακρίδης ν. Μιχαηλίδου (Αρ.1) (1990) 1 ΑΑΔ 416
Διακόπουλος Aνδρέας και Άλλος ν. Pαδιοφωνικού Iδρύματος Kύπρου (1990) 3 ΑΑΔ 1366
Γεωργίου ν. Δήμου Λ/σού (Αρ.4) (1992) 4 ΑΑΔ 3225
Στυλιανίδου Nάγια και Άλλοι ν. Aρχής Tηλεπικοινωνιών Kύπρου (Αρ. 2) (1993) 4 ΑΑΔ 1835
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας στους οποίους κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας Δ.35
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 390/2005)
30 Νοεμβρίου, 2005
[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28, 30 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
MINICO HOUSE LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ,
Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
(Υπόθεση Αρ. 391/2005)
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28, 30 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
MINICO HOUSE LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΔΙΑ ΤΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ,
Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
ΑΙΤΗΣΗ ΣΥΝΕΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΑΡ. 390/2005
ΚΑΙ 391/2005, ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 30/6/2005
________________________
Α. Πανταζή - Λάμπρου (κα), Νομική Λειτουργός, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Αιτητές - Καθ' ων η Αίτηση στις κυρίως Προσφυγές.
Λιβέρα (κα) για τους Καθ' ων η Αίτηση - Αιτητές στις κυρίως προσφυγές.
Δ. Μέρτακκα (κα) για το Ενδιαφερόμενο Μέρος στην Προσφυγή Αρ. 391/2005.
________________________
Α Π Ο ΦΑ Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Με την Προσφυγή 390/2005, οι αιτητές ζητούν:-
«Α. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι πράξη και/ή απόφαση του Καθ' ου η Αίτηση ημ. 11/02/2005, η οποία γνωστοποιήθηκε στους Αιτητές με επιστολή του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Συγκοινωνιών & ΄Εργων ημ. 01/03/2005 να ακυρώσει την απόφαση του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Συγκοινωνιών & ΄Εργων με την οποία ανέθεσε την προσφορά αρ. διαγ. 022/04/Α/ΗΜΥ για προμήθεια, εγκατάσταση και συντήρηση εξοπλισμού για τεχνικό έλεγχο μηχανοκινήτων οχημάτων στους Αιτητές είναι άκυρη, παράνομη και στερείται οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.»
Την ίδια ημέρα που καταχωρήθηκε η πιο πάνω προσφυγή - 11/4/2005 - καταχωρήθηκε, εκ μέρους των αιτητών, και η Προσφυγή 391/2005, με την οποία ζητείται:-
«Α. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι πράξη και/ή απόφαση του Καθ' ου η Αίτηση, η οποία γνωστοποιήθηκε στους Αιτητές με επιστολή του Καθ' ου η Αίτηση ημ. 01/03/2005 να κατακυρώσουν την προσφορά αρ. διαγ. 022/04/Α/ΗΜΥ για προμήθεια, εγκατάσταση και συντήρηση εξοπλισμού για τεχνικό έλεγχο μηχανοκίνητων οχημάτων υπέρ της Εταιρείας THEODOROS IOANNIDES LTD κατ' αποκλεισμό και/ή αντί στους Αιτητές είναι άκυρη, παράνομη και στερείται οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.»
Οι καθ' ων η αίτηση, με προδικαστική ένσταση, εγείρουν ζήτημα νομιμοποίησης των αιτητών για καταχώριση των προσφυγών, για το λόγο ότι η προσφορά τους παρουσίαζε απόκλιση από τους όρους των εγγράφων του διαγωνισμού.
Οι καθ' ων η αίτηση στην Προσφυγή 390/2005 - (στο εξής «οι αιτητές») - καταχώρισαν στις 30/6/2005 αίτηση, με την οποία ζητούν συνένωση των πιο πάνω προσφυγών. Στηρίζουν το αίτημά τους στα ΄Αρθρα 11 και 17 του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμου του 1964, (Ν. 33/64), στους Κανονισμούς 9(6), 10(2), 18 και 19 του περί Ανωτάτου Δικαστηρίου Διαδικαστικού Κανονισμού του 1962, στους σχετικούς περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμούς και στις συμφυείς εξουσίες του Δικαστηρίου.
Προς υποστήριξη της αίτησης, οι αιτητές προβάλλουν ότι υπάρχουν κοινά πραγματικά και νομικά σημεία και στις δύο προσφυγές, τα οποία δικαιολογούν τη συνένωση.
Κοινά πραγματικά σημεία:-
(α) Και οι δύο προσφυγές αφορούν στον ίδιο διαγωνισμό προσφορών.
(β) Και στις δύο προσφυγές οι αιτητές - (στο εξής «καθ' ων η αίτηση») - είναι οι ίδιοι.
(γ) Οι καθ' ων η αίτηση στηρίζουν το έννομο συμφέρον τους στην προσφορά την οποία υπέβαλαν στο πλαίσιο του διαγωνισμού. και
(δ) Η απόφαση που προσβάλλεται με την Προσφυγή 391/2005, βασίζεται στην και/ή συμμορφώνεται με την απόφαση στην Προσφυγή 390/2005.
Σ' ό,τι αφορά τα νομικά σημεία, πλείστα όσα υπέβαλαν είναι κοινά και στις δύο προσφυγές. Προβάλλονται οι ίδιοι λόγοι ακύρωσης, πλην ενός.
Οι καθ' ων η αίτηση ενίστανται στη συνένωση των δύο προσφυγών και, ως λόγους, αναφέρουν τα εξής:-
«(α) Οι δύο προσφυγές αφορούν δύο διαφορετικές διοικητικές πράξεις που ασκήθηκαν σε διαφορετικές ημερομηνίες.
(β) Οι δύο προσφυγές αφορούν δύο διαφορετικούς διαδίκους.
(γ) Οι δύο πράξεις δεν έχουν κοινό νομικό σημείο που χρήζει κοινής εκδίκασης. Ειδικότερα η μία προσφυγή αφορά την εκδίκαση υπόθεσης χωρίς να δίδεται το δικαίωμα στους αιτητές να ακουστούν ενώ στην άλλη ισχυρίζονται ότι η απόφαση να επιλέξουν άλλο προσφοροδότη από αυτούς είναι παράνομη καθότι πληρούσαν τις προϋποθέσεις και ήσαν πιο φθηνοί.
(δ) Εάν οι δύο προσφυγές συνενωθούν και η 390/05 οδηγήσει σε ακύρωση της διοικητικής απόφασης η διοίκηση στην προσφυγή 391/05 θα έχει ηθική αλλά όχι νομική υποχρέωση να ακυρώσει την διοικητική της απόφαση. Στην συνένωση όμως των υποθέσεων το Δικαστήριο πρέπει να αποφασίσει αν υπάρχει κοινό νομικό σημείο εκδίκασης και όχι αν η επιτυχία της μίας υπόθεσης θα οδηγήσει στην κατάρρευση της άλλης.
(ε) Τα θέματα που ζητούν οι αιτητές στις δύο προσφυγές είναι διαφορετικά καθότι στην μία πλήττουν την απόφαση διότι δεν κλήθηκαν να ακουστούν ενώ στην άλλη ισχυρίζονται ότι επί της ουσίας πληρούσαν όλους τους όρους πράγμα που η διοίκηση αγνόησε ενώ είχε όλα τα στοιχεία υπέρ των αιτητών ενώπιον της.»
Το ενδιαφερόμενο μέρος στην Προσφυγή 391/2005 συμφωνεί ότι δικαιολογείται η συνένωση.
Οι συνήγοροι, με βοηθητικές αγορεύσεις, υποστήριξαν η κάθε πλευρά τη θέση της.
Η κ. Πανταζή - Λάμπρου, εκ μέρους των αιτητών, υπέβαλε ότι το νομικό σημείο, το οποίο θα πρέπει να αποφασιστεί, είναι το κατά πόσο η προσφορά των καθ' ων η αίτηση παρουσίαζε απόκλιση από τους όρους των εγγράφων του διαγωνισμού. Εάν στο ερώτημα αυτό η απάντηση είναι καταφατική, τότε οι καθ' ων η αίτηση στερούνται εννόμου συμφέροντος να αμφισβητήσουν στη βάση οποιουδήποτε άλλου νομικού σημείου την απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών - (Προσφυγή 390/2005). Κατά τα ίδια, θα στερούνται εννόμου συμφέροντος να αμφισβητήσουν και την απόφαση, η οποία λήφθηκε από την Αναθέτουσα Αρχή - (Προσφυγή 391/2005) - προς συμμόρφωση με την απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, η οποία και έκρινε ότι η προσφορά των καθ' ων η αίτηση δεν πληρούσε τους όρους του διαγωνισμού. Αν, αντίθετα, το Δικαστήριο αποφασίσει ότι η προσφορά των καθ' ων η αίτηση ήταν έγκυρη, τότε αυτοί έχουν έννομο συμφέρον στην καταχώριση και των δύο προσφυγών. Εάν, στη συνέχεια, εξετάζοντας, ενδεχόμενα, και τους υπόλοιπους λόγους ακύρωσης, που επικαλούνται οι καθ' ων η αίτηση, καταλήξει στην Προσφυγή 390/2005 σε ακύρωση της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, η ακυρωτική απόφαση θα επισύρει την ακυρότητα και της απόφασης της Αναθέτουσας Αρχής, σε συμμόρφωση με την ακυρωθείσα απόφαση. Περαιτέρω, εισηγήθηκε ότι εάν το αίτημα για συνεκδίκαση δε γίνει δεκτό, τότε υπάρχει ο κίνδυνος έκδοσης αντιφατικών αποφάσεων.
Αντίθετη εντελώς ήταν η θέση της συνηγόρου των καθ' ων η αίτηση, η οποία παρέθεσε πέντε λόγους για απόρριψη του αιτήματος. Μεταξύ άλλων, υπέβαλε ότι, εάν οι δύο προσφυγές συνενωθούν και η Προσφυγή 390/2005 οδηγήσει σε ακύρωση της διοικητικής απόφασης, η διοίκηση στην Προσφυγή 391/2005 θα έχει μόνο ηθική και όχι νομική υποχρέωση να ακυρώσει την απόφασή της. ΄Ο,τι εξετάζεται, για να αποφασισθεί εάν δικαιολογείται συνένωση προσφυγών, είναι εάν υπάρχουν κοινά νομικά σημεία εκδίκασης και όχι εάν η επιτυχία της μιας θα οδηγήσει στην κατάρρευση της άλλης.
Το επιθυμητό συνεκδίκασης προσφυγών, που στρέφονται εναντίον της ίδιας διοικητικής πράξης, τονίστηκε στην υπόθεση Διακόπουλος κ.ά. ν. Ρ.Ι.Κ. (1990) 3 Α.Α.Δ. 1366, όπου αναφέρονται στις σελ. 1373-1374 τα εξής:-
«Το αντικείμενο της προσφυγής είναι η νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης ή απόφασης. Όταν η προσφυγή στρέφεται εναντίον πράξης, η οποία έχει ήδη ακυρωθεί από το Δικαστήριο, η προσφυγή είναι απαράδεκτη λόγω του δεδικασμένου.
Ενόψει των πιο πάνω, προσφυγές οι οποίες στρέφονται εναντίον της ίδιας διοικητικής πράξης πρέπει να συνεκδικάζονται και να δικάζονται από την ίδια σύνθεση Δικαστηρίου μονομελούς ή Ολομέλειας, γιατί άλλωσπως η απόφαση στην προσφυγή που θα τελειώσει πρώτη παρασύρει και καθιστά απαράδεκτη την άλλη ή άλλες προσφυγές.
Η Γραμματεία του Δικαστηρίου και οι δικηγόροι έχουν υποχρέωση να προβαίνουν σε διευθετήσεις ή αιτήσεις, αντίστοιχα, για συνεκδίκαση των προσφυγών αυτών από την ίδια σύνθεση Δικαστηρίου. (Βλ. Niovi Papaioannou and Others v. The Republic of Cyprus (1989) 3(A) C.L.R. 38. Menelaos Georghiades and Another v. The Republic of Cyprus, through the Public Service Commission (1966) 3 C.L.R. 827.)»
Επίσης, στην υπόθεση Στυλιανίδου κ.ά. ν. Α.ΤΗ.Κ. (Αρ. 2) (1993) 4 Α.Α.Δ. 1835, αναφέρθηκε ότι:- (σελ. 1839)
«Η συνεκδίκαση των υποθέσεων δεν εξομοιώνει τα επίδικα θέματα, όπως άλλωστε αναγνωρίζει η νομολογία [βλ. Μακρίδης ν. Μιχαηλίδου (1990) 1 Α.Α.Δ. 416].
Ως προς το παραδεκτό της προσφυγής και τη θεραπεία η οποία επιζητείται, η κάθε προσφυγή διατηρεί την αυτοτέλειά της. Άλλωστε, ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης σε αίτηση του προσφεύγοντος αποτελεί προϋπόθεση για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων ενώπιον πολιτικού δικαστηρίου βάσει του Άρθρου 146.6 του Συντάγματος.»
Τέλος, στην υπόθεση Γεωργίου ν. Δήμου Λ/σού (Αρ.4) (1992) 4 Α.Α.Δ. 3225, αναφέρεται ότι:- (σελ. 3227)
«Οι σχετικές δικονομικές διατάξεις δε συναρτούν τη συνεκδίκαση με την ιδιαίτερη φύση ή χαρακτήρα των επίδικων θεμάτων αλλά με τη συνάφεια του νομικού και πραγματικού βάθρου στο οποίο στηρίζονται. Εφόσον διαπιστώνεται ότι τα κοινά σημεία, νομικά και πραγματικά, μεταξύ των προτεινόμενων για συνεκδίκαση προσφυγών είναι, σε σύγκριση με τις διαφορές, τέτοιας σημασίας και έκτασης που να στοιχειοθετούν ουσιώδη συνάφεια μεταξύ των επίδικων θεμάτων, μπορεί να διαταχθεί η συνένωσή τους χάριν της καλής απονομής της δικαιοσύνης. Στην απόφαση του Εφετείου Μακρίδης ν. Μιχαηλίδου - (1990) 1 Α.Α.Δ. 416, εξηγείται το πλαίσιο μέσα στο οποίο ασκείται η εξουσία για συνεκδίκαση και οι σκοποί οι οποίοι επιτυγχάνονται. Η αίτηση στην υπόθεση εκείνη αφορούσε τη συνένωση εφέσεων η οποία διέπεται από κανόνες ανάλογους προς τη συνένωση αγωγών ή προσφυγών (Δ.35, Θ28). Το κριτήριο για τη συνένωση για σκοπούς εκδίκασης δύο ή περισσότερων εφέσεων, και κατ' αναλογία αγωγών και προσφυγών, είναι το όφελος που μπορεί να προκύψει από την ταυτόχρονη εκδίκασή τους στην απονομή της δικαιοσύνης, θέμα που ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια του εκδικάζοντος δικαστηρίου. Η περίπτωση εξόδων και η αποφυγή της πολλαπλότητας των διαδικασιών είναι μεταξύ των παραγόντων που επενεργούν στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου και, κατά κανόνα, συνηγορούν υπέρ της συνεκδίκασης. Το πιο κάτω απόσπασμα από την απόφαση στη Μακρίδης είναι αποκαλυπτικό ως προς τις συνέπειες που συνεπάγεται διαταγή για τη συνεκδίκαση δύο ή περισσότερων υποθέσεων:-
'Η συνένωση για τους σκοπούς της Δ.35, κ.28 δε συνεπάγεται ούτε τη συγχώνευση, ούτε την εξομοίωση των επίδικων θεμάτων που εγείρονται σε κάθε μια από τις εφέσεις που θα συνεκδικαστούν. Τα επίδικα θέματα της κάθε έφεσης διατηρούν την αυτοτέλειά τους. Η περίσωση χρόνου και δαπάνης, η αποφυγή επαναλήψεων καθώς και η ευχερέστερη κατανόηση των επίδικων θεμάτων, με τον αποκλεισμό κάθε δυσχέρειας που θα μπορούσε να προκύψει από το διαχωρισμό τους, αποτελούν τους κυριότερους παράγοντες που διέπουν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου να διατάξει τη συνεκδίκαση εφέσεων.'»
Δε συμμερίζομαι την άποψη της κ. Λιβέρα - ότι τα γεγονότα των δύο προσφυγών είναι διαφορετικά. Στην προκείμενη περίπτωση, υπάρχει συνάφεια μεταξύ των γεγονότων και των νομικών σημείων που συνθέτουν τη διαφορά και στις δύο προσφυγές, η οποία αντισταθμίζει, πιστεύω, τις διαφορές τους, που περιορίζονται, ουσιαστικά, στο ότι αυτές στρέφονται εναντίον αποφάσεων διαφορετικών οργάνων, οι οποίες, όμως, δεν είναι άσχετες μεταξύ τους. Η απόφαση στην Προσφυγή 391/2005 ήταν το απότοκο της απόφασης στην Προσφυγή 390/2005.
Η αίτηση επιτυγχάνει. Διατάσσεται η συνένωση των Προσφυγών 390/2005 και 391/2005.
Δε διατυπώθηκε αξίωση για έξοδα και δεν εκδίδεται διαταγή γι' αυτά.
Ε. Παπαδοπούλου,
Δ.
/ΜΠ