ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(Υπόθεση Αρ. 135/2004)
21 Νοεμβρίου, 2005
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΟΥΤΣΑΒΑΚΗ,
2. ΣΑΒΒΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΗΣ, ΑΣΚΟΥΝΤΕΣ ΤΑ ΓΟΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΗΛΙΚΟΥ ΥΙΟΥ ΤΟΥΣ ΡΕΑΛΕΞΗ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ,
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
- - - - - -
Μ. Γεωργίου, για τους Αιτητές.
Μ. Στυλιανού, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Οι αιτητές είναι γονείς ανήλικου παιδιού με μαθησιακές δυσκολίες. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος αποτάθηκαν κατά καιρούς σε αρμόδιους φορείς ζητώντας μαθησιακή στήριξη του παιδιού τους. Καθώς οι ίδιοι λέγουν, η ανταπόκριση στο αίτημά τους από πλευράς αρμοδίων δεν ήταν η αναμενόμενη. Θεώρησαν ότι τα μέτρα ήταν ανεπαρκή και εν πολλοίς ακατάλληλα για τη σωστή αντιμετώπιση του προβλήματος και γενικότερα των ειδικών αναγκών του παιδιού τους.
Το θέμα απασχόλησε την Κεντρική Επιτροπή Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας («η Κεντρική Επιτροπή») η οποία με απόφασή της επικύρωσε τη σχετική με το θέμα απόφαση της Επαρχιακής Επιτροπής Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης που οι αιτητές αμφισβήτησαν. Η απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής είναι το αντικείμενο προσφυγής στο Ανώτατο Δικαστήριο με βάση το άρθρο 146 του Συντάγματος. Στα πλαίσια της εν λόγω προσφυγής υποβλήθηκε η παρούσα αίτηση με την οποία οι αιτητές ζητούν,
«Διάταγμα του Δικαστηρίου που να διατάσσει το Ταμείο Νομικής Αρωγής το οποίο θεσπίστηκε βάσει του Νόμου 165(1)/2002 και/ή την Κυπριακή Δημοκρατία ως το διαχειριστή του ταμείου όπως παρέχει δωρεάν νομική αρωγή στον ανήλικο στην προσφυγή με τον πιο πάνω αριθμό και τίτλο.»
Η αίτηση στηρίζεται στα άρθρα 3, 5 και 6 του Νόμου 165(1)/2002 και στο άρθρο 15 του Νόμου 27(3)/2000. Οι καθ΄ ων η αίτηση ενίστανται στην αίτηση προβάλλοντας ως κύριο λόγο ότι οι αιτητές δεν νομιμοποιούνται στην υποβολή αιτήματος για νομική αρωγή σε διαδικασία προσφυγής εφόσον δεν παρέχεται τέτοια ευχέρεια σε αιτήσεις ακυρώσεως με βάση το νόμο περί Νομικής Αρωγής και τη νομολογία.
Το υπό κρίση ζήτημα της νομικής αρωγής διέπεται από τον περί Νομικής Αρωγής Νόμο του 2002 (Ν. 165(1)/2002). Το άρθρο 3 του νόμου προβλέπει,
«3. Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή στις διαδικασίες που αναφέρονται στα άρθρα 4, 5 και 6 στην έκταση και υπό τους όρους που διαλαμβάνονται στον παρόντα Νόμο.»
Το άρθρο 4 αναφέρεται σε ποινικές διαδικασίες στο Επαρχιακό Δικαστήριο, στο Κακουργιοδικείο, στο Στρατιωτικό Δικαστήριο και στο Ανώτατο Δικαστήριο. Το άρθρο 6 αφορά διαδικασίες ενώπιον του Οικογενειακού Δικαστηρίου. Το άρθρο 5, τις πρόνοιες του οποίου επικαλούνται οι αιτητές, αναφέρεται σε διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το εδάφιο 1 του εν λόγω άρθρου προβλέπει,
«5.-(1) Για τους σκοπούς του άρθρου αυτού, «διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων» σημαίνει οποιαδήποτε -
(α) Πολιτική διαδικασία ενώπιον Δικαστηρίου σε οποιοδήποτε στάδιο που εγείρεται εναντίον της δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. ή
(β) Ποινική διαδικασία η οποία εγείρεται από οποιοδήποτε πρόσωπο, σε περιπτώσεις όπου το υπό εκδίκαση αδίκημα αφορά καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.»
Τα ανθρώπινα δικαιώματα για τις παραβιάσεις των οποίων ο νόμος 165(1)/2002 έχει εφαρμογή, προσδιορίζονται στον πίνακα (του νόμου) και είναι αυτά που διασφαλίζονται από το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, τις Συμβάσεις και Διεθνείς Συμφωνίες που καθορίζονται ειδικά στον πίνακα και αποτελούν μέρος της εσωτερικής έννομης τάξης. Μεταξύ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για παραβιάσεις των οποίων έχει εφαρμογή ο νόμος περί Νομικής Αρωγής είναι αυτά που διασφαλίζονται από τον περί της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Κυρωτικός) Νόμος του 1990, Ν. 243/1990 [βλ. εδάφιο (η) του πίνακα].
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών εισηγήθηκε πως η περίπτωση αφορά παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία διασφαλίζονται από τον περί της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Κυρωτικό) Νόμο του 1990 και ως τέτοια ταξινομείται ως πολιτική διαδικασία δυνάμει του άρθρου 5(α) εφόσον η κατ΄ ισχυρισμό παραβιάσεις είναι ζημιογόνες για τους πελάτες του. Αντίθετη επί του προκειμένου είναι η θέση της ευπαίδευτης δικηγόρου των καθ΄ ων η αίτηση η οποία, ορθά υποστήριξε, ότι δεν υπάρχει ισχυρισμός για ζημιά των αιτητών, αλλά ούτε έχει αποδειχθεί ότι το ανθρώπινο δικαίωμα της εκπαίδευσης έχει ταξινομηθεί διαφορετικά ως αστικό δικαίωμα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Η εισήγηση του κ. Γεωργίου θα είχε ενδεχομένως έρεισμα αν η περίπτωση αφορούσε ζημιά απορρέουσα από παραβίαση του συγκεκριμένου ανθρώπινου δικαιώματος οπότε θα παρεχόταν δυνατότητα ταξινόμησής της στην πολιτική διαδικασία. Ομως, τα γεγονότα της υπόθεσης, όπως εμφανίζονται, καθιστούν ανέφικτη την ένταξη της περίπτωσης στην πολιτική διαδικασία εφόσον ο αναθεωρητικός έλεγχος, ως θέμα καθαρά δημοσίου δικαίου, αφορά σε απόφαση της διοίκησης στο πλαίσιο του άρθρου 146 του Συντάγματος. Βλ. Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (2003) 1(Γ) ΑΑΔ 1897.
Η αίτηση απορρίπτεται. Δεν εκδίδεται διαταγή για έξοδα.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
ΣΦ.