|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Προσφυγή αρ. 697/2003
24 Μαϊου 2005
[Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
NIKOΣ BAKANAΣ
Αιτητής,
- ν. -
KYΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθών η αίτηση.
------------------
N. Λοϊζου με Χρ. Χριστούδια, για τον αιτητή
Ρ. Παπαέτη (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθών η αίτηση
Α.Σ. Αγγελίδης με Ξ. Ευγενίου (κα), για ΕΜ Αγάθη Ζακχαίου.
-----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ: Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής ζητά την ακόλουθη θεραπεία:
«Α. Δήλωση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με Αρ. 3714 ημερομηνίας 16/5/03 με αριθμό γνωστοποιήσεως 3038 με την οποία αυτοί προήγαγαν στην μόνιμη θέση Διοικητικού Λειτουργού Α, Γενικό Διοικητικό Προσωπικό, Γενικές Κατηγορίες Προσωπικού το ενδιαφερόμενο μέρος Αγάθη Ζακχαίου αντί του Αιτητή από της 15/4/03 είναι άκυρη και/ή αντισυνταγματική και/ή παράνομη και/ή εστερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
Β. Έξοδα.»
Γεγονότα
1. Ο Γενικός Διευθυντής, Υπουργείο Οικονομικών με επιστολή του ημερ. 3/2/03 ζήτησε την πλήρωση 11 κενών μόνιμων θέσεων Διοικητικού Λειτουργού Α΄ Γενικό Διοικητικό Προσωπικό, Γενικές Κατηγορίες Προσωπικού.
2. Στη συνεδρία της Ε.Δ.Υ., ημερ. 18/3/03 ο Διευθυντής του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού σύστησε 11 υποψήφιους ανάμεσα στους οποίους περιλαμβανόταν και το ενδιαφερόμενο μέρος (ε.μ.) αλλά όχι ο αιτητής. Αφού αποχώρησε ο Διευθυντής, στη συνέχεια η ΕΔΥ προχώρησε στην αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων και κατάληξε να προσφέρει προαγωγή στη μόνιμη θέση Διοικητικού Λειτουργού Α σε 11 υποψήφιους μεταξύ των οποίων και το ε.μ. Αγάθη Ζακχαίου. Μεταξύ άλλων ανάφερε ότι:
«Επιλέγοντας τους πιο πάνω, έλαβε υπόψη ότι αυτοί, συγκρινόμενοι με τους υπόλοιπους υποψηφίους, υπερέχουν ή δεν υστερούν σε αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις, με έμβαση στα τελευταία χρόνια στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα, και, επιπλέον, έχουν υπέρ τους την αιτιολογημένη σύσταση του Διευθυντή. Σ' ό,τι αφορά την αρχαιότητα, η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι οι επιλεγέντες υπερέχουν έναντι των άλλων υποψηφίων, με εξαίρεση την Τουμάζου Αργυρώ, η οποία προηγείται σε αρχαιότητα και για την οποία γίνεται αναφορά πιο κάτω.»
3. Στις 20/3/03 προσφέρθηκε προαγωγή στην επίδικη θέση στην Αγάθη Ζακχαίου (ε.μ.). Στις 29/7/03 καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή.
Νομικοί ισχυρισμοί αιτητή:
Από την ίδια την προσφυγή αλλά και τη γραπτή αγόρευση του αιτητή προβάλλονται οι ακόλουθοι νομικοί ισχυρισμοί:
(α) Πάσχουσα σύσταση του Διευθυντή
(β) Υπεροχή του αιτητή σε αρχαιότητα
(γ) Υπεροχή του αιτητή σε προσόντα
(δ) Μη δέουσα έρευνα σε σχέση με την αξία του αιτητή και σύγκριση με το ε.μ., όπως αυτή προκύπτει από τις εμπιστευτικές εκθέσεις.
(ε) Ελαττωματική εμπιστευτική έκθεση για το ε.μ.
(στ) Έλλειψη δέουσας αιτιολογίας.
(ζ) Μη διεξαγωγή έρευνας και/ή της δέουσας έρευνας.
(η) Πλάνη περί τα πράγματα και/ή λήψη υπόψη πεπλανημένων κριτηρίων
(θ) Κατάχρηση εξουσίας και/ή υπέρβαση εξουσίας από μέρους της Ε.Δ.Υ.
Σύμφωνα με τον πρώτο νομικό ισχυρισμό η σύσταση του διευθυντή συγκρούεται με το περιεχόμενο των φακέλων και δημιουργεί μια εικόνα διαφορετική, αναπλάθοντας τα δεδομένα και στοιχεία έξω από το θεσμοθετημένο πλαίσιο των ετήσιων εμπιστευτικών εκθέσεων. Προς υποστήριξη των ισχυρισμών του ο αιτητής παραπέμπει στην υπόθεση Ιωάννη Μοδίτη ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Α.Ε. 2852 ημερ. 25/10/02. Στην εν λόγω υπόθεση (απόφαση πλειοψηφίας) λέχθηκαν μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
«Καταλήγουμε πως η σύσταση του προϊσταμένου εκδήλως δεν μπορεί να προσθέτει ή να αφαιρεί από την υπηρεσιακή εικόνα των υπαλλήλων. Δεν είναι πηγή τέτοιας πληροφόρησης και δε συναρτάται προς την αξία ως του ενός από τα κριτήρια που προβλέπει ο Νόμος. Η σύσταση, στην οποία αναφέρεται ο Νόμος, εμπεριέχει μόνο τη συμβουλή ή γνώμη του προϊσταμένου ως προς τον κατάλληλο για προαγωγή στη βάση του συνόλου των κριτηρίων, με δοσμένη την υπηρεσιακή τους εικόνα όπως την αποτυπώνουν οι φάκελοι. Ο προϊστάμενος του τμήματος στο οποίο υφίσταται η κενή θέση γνωρίζει στην πράξη τις ανάγκες εκείνης της θέσης και εξ αυτού προκύπτει και ο ρόλος του. Να επισημάνει τί από τα δεδομένα, δηλαδή από τις ιδιότητες και τις ικανότητες που καταφαίνεται ότι έχει ένας υπάλληλος, ταιριάζει καλύτερα σ' αυτές τις ανάγκες ώστε αυτός να αναδεικνύεται ως ο καταλληλότερος. Οπότε, και στην περίπτωση που η ΕΔΥ έχει άλλη άποψη ως προς το ποιός είναι ο καταλληλότερος να χρειάζεται να αιτιολογήσει αυτή την απόκλιση ειδικά ......
Όσα εξειδικεύει ως ικανότητες και ιδιότητες των συστηθέντων αναμφιβόλως είναι σχετικά και θα μπορούσαν να είχαν αποτελέσει τους λόγους της επιλογής που έκαμε. Εννοείται όμως πως τα αναφέρει συγκριτικά. Δεν μπορεί να του αποδοθεί πως προτείνει ορισμένους για προαγωγή για συγκεκριμένους λόγους όταν θεωρεί πως οι ίδιοι οι λόγοι συντρέχουν και για εκείνους που δε συστήνει. Κατ' ανάγκην όσα εξειδικεύει μεταφέρουν το μήνυμα της υπεροχής εκείνων που συστήνονται στους αντίστοιχους τομείς. Ώστε αυτοί να αναδεικνύονται ως οι καταλληλότεροι. (Βλ. συναφώς Κίκης Ονουφρίου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας Α.Ε. 2037 ημερ. 20.11.98). Δεν προκύπτει όμως τέτοια υπεροχή από τους φακέλους και η επίκληση από τον προϊστάμενο της προσωπικής του γνώσης, εισάγει πηγή πληροφόρησης αντίθετη προς το Νόμο και πάντως, η σύσταση συγκρούεται προς τα στοιχεία των φακέλων. Σημειώνουμε συναφώς πως ο ίδιος προϊστάμενος αξιολόγησε τον αιτητή τα δυο τελευταία χρόνια το 1996 και το 1997. Και τον βρήκε εξαίρετο σε όλα ανεξαιρέτως τα στοιχεία αξιολόγησης. Οπότε, κατά την πάγια νομολογία μας, δεν θα έπρεπε να της είχε προσδοθεί βαρύτητα. Συνυπολογίστηκε κατά την τελική επιλογή στοιχειοθετείται λόγος ακυρότητας και η έφεση επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση παραμερίζεται. Τα έξοδα πρωτοδίκως και κατ' έφεση επιδικάζονται υπέρ του εφεσείοντα.»
Στη δική μας περίπτωση η σύσταση του διευθυντή, στο ουσιαστικό της μέρος, έχει ως ακολούθως:
«Προκειμένου να σχηματίσω πλήρη εικόνα σε σχέση με την εν γένει αξία και καταλληλότητα κάθε υποψηφίου, για τους σκοπούς υποβολής συστάσεων στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας, έχω μελετήσει και αξιολογήσει με προσοχή το σύνολο των στοιχείων από τους Προσωπικούς τους Φακέλους και τις Εμπιστευτικές/Υπηρεσιακές τους Εκθέσεις, έχοντας υπόψη στο σύνολο τους τα καθιερωμένα κριτήρια προαγωγής, δηλαδή την αξία, τα προσόντα και την αρχαιότητα. Ειδικά όσον αφορά τις Εμπιστευτικές/Υπηρεσιακές Εκθέσεις, σημειώνω ότι έλαβα υπόψη τη γενική εικόνα των υποψηφίων, όπως αυτή προκύπτει από το σύνολο των Εκθέσεων που έχουν υποβληθεί γιαυτούς, δίδοντας ιδιαίτερη σημασία στα τελευταία χρόνια.
Σημειώνω ότι έχω αποδώσει τη δέουσα σημασία τόσο στην εν γένει απόδοση και προσφορά των υποψηφίων στη θέση που κατείχαν κατά τον ουσιώδη χρόνο όσο και στις προσωπικές ιδιότητες, δεξιότητες και ικανότητες τους σε σχέση με τα καθήκοντα και ευθύνες της υπό πλήρωση θέσης. Αναφέρω σχετικά ότι, σύμφωνα με το οικείο Σχέδιο Υπηρεσίας, οι κάτοχοι της θέσης Διοικητικού Λειτουργού Α΄ εκτελούν διοικητικά καθήκοντα ως υπεύθυνοι ενός κλάδου εργασίας αναφορικά με την εξέταση διάφορων υποθέσεων, προβλημάτων και θεμάτων που αφορούν τις αρμοδιότητες της Υπηρεσίας όπου υπηρετούν, ενώ, σε περίπτωση που τοποθετούνται στις Επαρχιακές Διοικήσεις, εκτελούν διοικητικά καθήκοντα ως Επαρχιακοί Επόπτες, τα οποία περιλαμβάνουν καθοδήγηση, εποπτεία και έλεγχο Βοηθών Επαρχιακών Εποπτών του τομέα ή της περιοχής για την οποία είναι υπεύθυνοι. Συνεκτιμώντας όλα τα δεδομένα, δεν έχω παραβλέψει το γεγονός ότι τα μέλη του Γενικού Διοικητικού Προσωπικού είναι διασκορπισμένα σε πολλές υπηρεσίες, απασχολούνται σε ευρύ φάσμα εργασιών και αξιολογούνται από διαφορετικά κλιμάκια αξιολόγησης.
Ύστερα από αξιολόγηση του συνόλου των ενώπιον μου στοιχείων και πληροφοριών, υπό το φως των όσων έχω αναφέρει πιο πάνω, κρίνω ως καταλληλότερους και συστήνω για προαγωγή στις υπό πλήρωση θέσεις τους υποψήφιους:
1. Παπαποστόλου Κατερίνα (α/α 2)
2. Ζακχαίου Αγάθη (α/α 3)
3. Ηλιάδη Ηλία (α/α 4)
4. Σαββίδου Λουίζα (α/α 5)
5. Κουρτελλή-Χατζηιωάννου Ρέα-Νάπα (α/α 6)
6. Καστελλανή Μηλίτσα (α/α 7)
7. Πρέζα Ευθύμιο (α/α 8)
8. Γεωργίου Αγαθάγγελο (α/α 9)
9. Ταπακούδη Αναστασία (α/α 10)
10. Χατζηστεφάνου Οδυσσέα (α/α 11)
11. Κακουρή-Φλουρέντζου Ντίνα (α/α 12)
Και οι 11 συστηνόμενοι υποψήφιοι είχαν καθ' όλα Εξαίρετες Υπηρεσιακές Εκθέσεις κατά τα τελευταία χρόνια και, με εξαίρεση την υποψήφια υπ' αριθμό 1 στον κατάλογο αρχαιότητας, Τουμάζου Αργυρώ, προηγούνται όλων των άλλων υποψηφίων σε αρχαιότητα. Έναντι της Τουμάζου Αργυρώς και οι 11 συστηνόμενοι υπερέχουν σαφώς σε αξία κατά τα τελευταία έτη.
Τα σχόλια μου για καθένα από τους συστηνόμενους υποψηφίους έχουν ως εξής:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ζακχαίου Αγάθη (α/α 3)
Υπηρετεί, από 2.5.2002, με απόσπαση στο Υπουργείο Εξωτερικών για εκτέλεση ειδικών καθηκόντων στο «Σπίτι της Κύπρου» στην Νέα Υόρκη (Πρεσβεία της Δημοκρατίας στην Ουάσιγκτον), όπου εκτελεί καθήκοντα της θέσης Διοικητικού Λειτουργού. Πρόκειται για μια αξιόλογη λειτουργό, η οποία ανταποκρίθηκε γρήγορα, άμεσα και αποτελεσματικά στα καθήκοντα που της έχουν ανατεθεί.
Όλοι οι πιο πάνω συστηνόμενοι υποψήφιοι συγκεντρώνουν τις απαιτούμενες εποπτικές και διοικητικές ικανότητες και, λαμβανομένων υπόψη όλων των στοιχείων και παραγόντων, είναι συγκριτικά καταλληλότεροι για την εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης Διοικητικού Λειτουργού Α΄, Γενικό Διοικητικό Προσωπικό, Γενικές Κατηγορίες Προσωπικού.»
Σύμφωνα με την απόφαση Μοδίτης, πιο πάνω, η σύσταση γίνεται στη βάση του συνόλου των κριτηρίων, δηλαδή της αξίας, των προσόντων και της αρχαιότητας με δοσμένη την υπηρεσιακή τους εικόνα. Σε ότι αφορά τα προσόντα δε γίνεται από μέρους του διευθυντή οποιαδήποτε αναφορά όχι μόνο σε σχέση με το ε.μ. αλλά σε σχέση και με οποιοδήποτε πρόσωπο που είτε συστήνει, είτε όχι. Σε ότι αφορά την αρχαιότητα ο διευθυντής αναφέρει ότι οι συστηνόμενοι προηγούνται των άλλων. Το άρθρο 49 του περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 (Ν. 1/90) ορίζει πώς γίνεται ο υπολογισμός της αρχαιότητας. Εξετάζοντας το θέμα δε διαπιστώνω σε αυτό το σημείο πρόβλημα στη σύσταση αφού το ε.μ. πράγματι προηγείται σε αρχαιότητα του αιτητή.
Σε ότι αφορά την αξία, όπως αντικατοπτρίζεται στις ετήσιες εμπιστευτικές εκθέσεις, αυτή φαίνεται να είναι η ίδια και στους δυο. Τουλάχιστον στα τελευταία χρόνια δε φαίνεται οποιαδήποτε υπεροχή του συστηνόμενου. Στο σύνολο των 10 ετών είναι γεγονός ότι ο αιτητής κρίθηκε για περισσότερα έτη λόγω μακράς απουσίας του ε.μ. με άδεια. Βαθμολογήθηκε ο αιτητής για 8 έτη και το ε.μ. για 6. Ο ισχυρισμός ότι ο αιτητής έχει οριακή υπεροχή με βάση την εν λόγω κρίση οφείλεται στο γεγονός ότι αυτός είχε βαθμολογηθεί για 2 χρόνια περισσότερα από το ε.μ. Έτσι η γενική εικόνα όπως αποκαλύπτεται από τους σχετικούς φακέλους, φαίνεται να παρουσιάζει τον αιτητή και ε.μ. ως ισοδύναμους. Όμως ο αιτητής δε συστήθηκε από το Διευθυντή και έτσι τελικά δεν κρίθηκε από την ΕΔΥ, η οποία ουσιαστικά περιορίστηκε στο να υιοθετήσει τη σύσταση του Διευθυντή. Για τον αιτητή δε γίνεται οποιαδήποτε αναφορά και/ή αξιολόγηση κατά τη λήψη της τελικής απόφασης. Η Ε.Δ.Υ προέβηκε στην προαγωγή των 11 συστηθέντων από το Διευθυντή, μέσα στους οποίους ήταν και το ε.μ.
Εξετάζοντας τη σύσταση κάτω από το φως των σχετικών φακέλων και υπηρεσιακών εκθέσεων, φαίνεται ότι η αναφορά του διευθυντή σχετικά με το ε.μ. ότι «πρόκειται για μια αξιόλογη λειτουργό, η οποία ανταποκρίθηκε γρήγορα, άμεσα και αποτελεσματικά στα καθήκοντα που της έχουν ανατεθεί», ενώ αποφεύγει να χαρακτηρίσει με τον ίδιο τρόπο και τον αιτητή ο οποίος από τα στοιχεία των σχετικών φακέλων φαίνεται να είχε τις ίδιες δυνατότητες, καθιστά τη σύσταση ανακριβή αφού ανατρέπει τα στοιχεία των φακέλων του αιτητή. Ενώ ο Διευθυντής κάνει αναφορά ότι και οι 11 συστηνόμενοι (μέσα στους οποίους δεν είναι ο αιτητής) «είχαν καθ΄όλα Εξαιρετικές Υπηρεσιακές Εκθέσεις κατά τα τελευταία χρόνια» δεν αναφέρει οτιδήποτε για τον αιτητή ο οποίος για όσα χρόνια έχει κριθεί, βαθμολογείται σε όλους τους τομείς ως «εξαίρετος». Καταλήγω λοιπόν ότι η σύσταση αυτή έρχεται σε αντίθεση με τα νομολογηθέντα στην υπόθεση Μοδίτης πιο πάνω, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η νομιμότητα και της τελικής απόφασης για επιλογή του ε.μ.
Ως αποτέλεσμα η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται με βάση το άρθρο 146.4(β) του Συντάγματος. Οι καθων η αίτηση να καταβάλουν τα έξοδα του αιτητή όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή.
Μ. Φωτίου, Δ.