ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

(Υπóθεση Αρ. 281/2002)

5 Ιανουαρίου, 2005

[ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στής]

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

1. ΧΡΥΣΤΑΛΛΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ,

2. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ,

3. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Χ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ

ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ Π. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ,

Αιτητές,

ν.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ

2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ

ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ,

Καθ'ων η αίτηση.

 

Α.Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.

Δ. Καλλίγερος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση.

Κατσούρης για Χρ. Πουργουρίδη, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή η Χρυστάλλα Χριστοφόρου, ο Γεώργιος Χριστοφόρου και ο Παναγιώτης Χρυσοστόμου, δια του πατρός του Χρυσόστομου Χρυσοστόμου (αιτητές) αμφισβητούν τη νομιμότητα της άδειας οικοδομής και/ή πολεοδομικής άδειας που εκδόθηκε στο Γεώργιο Μάρκου (ενδιαφερόμενο μέρος) με την οποία νομιμοποιήθηκε η ανέγερση εστιατορίου του τελευταίου, μέρος του οποίου (βεράντα και περιτείχισμα) κατασκευάστηκε μέσα στη συνορεύουσα ακίνητη ιδιοκτησία τους.

 

 

(α) Τα γεγονότα.

Οι αιτητές είναι συνιδιοκτήτες του υπ' αρ. 286 κτήματος στο χωριό Παραμύθα της Επαρχίας Λεμεσού και το ενδιαφερόμενο μέρος είναι ιδιοκτήτης συνορεύοντος τεμαχίου. Το ενδιαφερόμενο μέρος προέβη μέσα στο συνορεύον τεμάχιο στην ανέγερση και λειτουργία εστιατορίου, χωρίς την εξασφάλιση των αναγκαίων αδειών. Αποτάθηκε εκ των υστέρων στην Πολεοδομική Αρχή στις 7/1/1994 υποβάλλοντας αίτηση για την έκδοση πολεοδομικής άδειας. Η αίτηση απορρίφθηκε στις 9/3/1994 γιατί το υπό ανάπτυξη τεμάχιο δεν βρισκόταν σε περιοχή στην οποία ήταν δυνατό να επιτραπεί η ανέγερση εστιατορίου σύμφωνα με τις πρόνοιες της Δήλωσης Πολιτικής και επειδή δεν διέθετε την απαιτούμενη για τους σκοπούς της συγκεκριμένης ανάπτυξης, κατάλληλη, ικανοποιητική, άνετη και ασφαλή προσπέλαση. Το ενδιαφερόμενο μέρος επανήλθε με νέα αίτηση για χορήγηση άδειας κατά παρέκκλιση των προνοιών της Δήλωσης Πολιτικής, για την ανέγερση εστιατορίου στο συνορεύον τεμάχιο, το οποίο στο μεταξύ είχε ενταχθεί με την Α.Δ.Π. 972 σε γεωργική ζώνη Γ3. Εναντίον της νέας πολεοδομικής αίτησης του ενδιαφερόμενου μέρους υποβλήθηκε ένσταση εκ μέρους της αιτήτριας αρ. 1 Χρυστάλλας Χριστοφόρου, η οποία στη σχετική επιστολή της προς το Διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, ημερομηνίας 10/2/1995, ανέφερε μεταξύ άλλων και τα εξής:

"α) Μου παραχωρήθηκε πολεοδομική άδεια για ανέγερση κατοικίας και δεν θα επιθυμούσα να έχω δίπλα μου κέντρον ή ταβέρνα οχληρίας και δεν πιστεύω η πολιτική της Πολεοδομικής Αρχής να είναι τέτοια.

β) Για το παράνομο υποστατικό το οποίο ο κ. Γεώργιος προσπαθεί να εξασφαλίσει πολεοδομική άδεια ανηγέρθη εξολοκλήρου παράνομα εις το τεμάχιον μου 286.

γ) Η περιοχή κηρύχθηκε από την Κοινοτική Αρχή ως φυσική καλλονή για οικιστικούς και μόνο λόγους.

δ) Λόγω του υψόμετρου της περιοχής δεν συνίσταται άδεια κέντρου ή ταβέρνας, γιατί και η ελάχιστη μουσική προκαλεί μεγάλη οχληρία στο χωριό και στη γύρω περιοχή."

 

Η Πολεοδομική Αρχή απέστειλε σχετική έκθεση στο Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών για να προωθηθεί στην Υπουργική Επιτροπή σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 26 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου προς λήψη απόφασης. Η έκθεση αν και ανέφερε ότι η πολεοδομική άδεια δεν θα μπορούσε να εκδοθεί γιατί η ανάπτυξη δεν μπορούσε να επιτραπεί σύμφωνα με τις πρόνοιες της Δήλωσης Πολιτικής, εισηγήθηκε την προώθηση της αίτησης στην αρμόδια Υπουργική Επιτροπή για τη λήψη απόφασης, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 26 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου γιατί

"α) Ο αιτητής έχει κάμει σοβαρές προσπάθειες και έχει επιλύσει το σοβαρό πρόβλημα της προσπέλασης αγοράζοντας λωρίδα γης από διπλανό ιδιοκτήτη.

β) Κατάγεται από το χωριό Παραμύθα και το κτήμα αυτό είναι δωρεά από τον πατέρα του.

γ) Η θέση του τεμαχίου προσφέρει πανοραμική θέα της περιοχής και θεωρείται κατάλληλο για σκοπούς δημιουργίας παραδοσιακής ταβέρνας.

δ) Το μέγεθος της ανάπτυξης είναι μικρό και δεν αναμένεται να δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στις γύρω ιδιοκτησίες τόσον από τη λειτουργία της ίδιας της επιχείρησης όσον και από τη διακίνηση των οχημάτων προς αυτή.

ε) Η μορφολογία της οικοδομής όπως αυτή προτείνεται να διαμορφωθεί εντάσσεται αρμονικά και συνάδει με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται.

12. Σε περίπτωση που η Αρμόδια Υπουργική Επιτροπή χορηγήσει τη ζητούμενη άδεια κατά παρέκκλιση των προνοιών της Δήλωσης Πολιτικής, συστήνεται να συμπεριληφθεί η ακόλουθη προϋπόθεση:

"Πριν την έκδοση της πολεοδομικής άδειας να υποβληθεί χωροταξικό σχέδιο του τεμαχίου, που θα φέρει την έγκριση του Επαρχιακού Κτηματολογικού Λειτουργού Λεμεσού, στο οποίο να φαίνονται τα όρια του τεμαχίου και η θέση της υφιστάμενης οικοδομής σε σχέση με αυτό." Σημειώνεται ότι η Πολεοδομική Αρχή θα επιβάλει τους κατάλληλους όρους, περιλαμβανομένου και όρου για παραχώρηση και διαμόρφωση χώρου πρασίνου, ποσοστού 10% του εμβαδού του υπό ανάπτυξη τεμαχίου."

 

Στις 12/3/1996 η αρμόδια για την εξέταση αιτήσεων για χαλαρώσεις και παρεκκλίσεις Υπουργική Επιτροπή, αποφάσισε να εγκρίνει την έκδοση της αιτούμενης πολεοδομικής άδειας κατά παρέκκλιση των προνοιών της Δήλωσης Πολιτικής όσον αφορά τη χρήση και τις αποστάσεις της οικοδομής από το κοινό σύνορο με το οικόπεδο των αιτητών και να εξουσιοδοτήσει την Πολεοδομική Αρχή να προβεί στην έκδοσή της με τους κατάλληλους όρους. Η άδεια εκδόθηκε τελικά στις 14/5/1996 και προσβλήθηκε με προσφυγή των αιτητών στο Ανώτατο Δικαστήριο (Χρυστάλλα Χριστοφόρου κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή Αρ. 603/96 της 12/2/1998). Η προσφυγή στέφθηκε με επιτυχία λόγω διαπιστωθείσας κακής σύνθεσης της Υπουργικής Επιτροπής και ως εκ τούτου η άδεια ακυρώθηκε.

Στη σχετική απόφαση σημειώθηκε ότι,

"Από τα στοιχεία που έχω ενώπιον μου φαίνεται ότι η υφιστάμενη οικοδομή (εστιατόριο) του ενδιαφερόμενου μέρους επεμβαίνει παράνομα στο τεμάχιο των αιτητών. Πέραν τούτου, η αιτήτρια αρ. 1 έχει ήδη εξασφαλίσει πολεοδομική άδεια για ανέγερση κατοικίας στο τεμάχιο και ισχυρίζεται, όχι αδικαιολόγητα, ότι η χωροθέτηση εστιατορίου/ταβέρνας στο διπλανό τεμάχιο θα της προκαλεί οχληρία. Υπ' αυτάς τας συνθήκας, αναμφίβολα, οι αιτητές έχουν τουλάχιστον πιθανολογήσει έννομο συμφέρον που τους επιτρέπει να επιδιώξουν την ακύρωση της απόφασης για την παραχώρηση της επίδικης άδειας στο ενδιαφερόμενο μέρος (βλ. σχετικά και την απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Αναθεωρητική Έφεση 1425 Σοφούλλα Χαραλάμπους ν. Της Δημοκρατίας, ημερ. 29/2/1996)."

 

Στις 18/12/2000 το ενδιαφερόμενο μέρος ζήτησε με επιστολή του προς το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών την επαναχορήγηση της ακυρωθείσας με την πιο πάνω δικαστική απόφαση, πολεοδομικής άδειας. Το Υπουργικό Συμβούλιο με απόφασή του ημερομηνίας 4/4/2001 υιοθέτησε την εισήγηση του Συμβουλίου Μελέτης Παρεκκλίσεων και ενέκρινε την αίτηση του ενδιαφερόμενου μέρους για χορήγηση πολεοδομικής άδειας κατά παρέκκλιση των προνοιών της Δήλωσης Πολιτικής, για την ανέγερση εστιατορίου. Μετά την πιο πάνω εξέλιξη, χορηγήθηκε στις 14/12/2001 στο ενδιαφερόμενο μέρος πολεοδομική άδεια για το υφιστάμενο εστιατόριο, με όρους που συμπεριλάμβαναν μεταξύ άλλων και την εξασφάλιση των ανέσεων της γειτονικής ιδιοκτησίας των αιτητών.

Όμως στις 25/4/2002 η υπόθεση έλαβε νέα τροπή αφού το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού εξέδωσε, κατόπιν ακρόασης, απόφαση εναντίον του ενδιαφερόμενου μέρους για την επέμβασή του στο κτήμα των αιτητών. Πιο συγκεκριμένα εκδόθηκε (α) διάταγμα μη επέμβασης εκ μέρους του ενδιαφερόμενου μέρους στο κτήμα των αιτητών, (β) διάταγμα με το οποίο διατασσόταν το ενδιαφερόμενο μέρος να κατεδαφίσει το μέρος της ταβέρνας που επεμβαίνει στο κτήμα των αιτητών και (γ) απόφαση για την καταβολή του ποσού των £10 υπό τύπο ονομαστικών αποζημιώσεων.

Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων της παρούσας προσφυγής στις 7/4/2004, το Δικαστήριο ζήτησε να πληροφορηθεί από το δικηγόρο του ενδιαφερόμενου μέρους κατά πόσον υπήρξε συμμόρφωση στο πιο πάνω διάταγμα για την παράνομη επέμβαση του ενδιαφερόμενου μέρους μέσα στο κτήμα των αιτητών. Η απάντηση που δόθηκε ήταν ότι δεν υπήρξε συμμόρφωση επειδή η πιο πάνω απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού είχε εφεσιβληθεί, η δε εκδίκαση της έφεσης δεν είχε ακόμα ολοκληρωθεί. Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην εν λόγω έφεση δόθηκε λίγο αργότερα. Πρόκειται για την Γεώργιος Κώστα Μάρκου ν. Γεώργιου Π. Χρυσοστόμου, κ.ά., Π.Ε. Αρ. 11408, της 21/4/2004, με την οποία απορρίφθηκε η έφεση του ενδιαφερόμενου μέρους και επικυρώθηκε η πρωτόδικη απόφαση η οποία διαπίστωσε την παράνομη επέμβαση του ενδιαφερόμενου μέρους στο κτήμα των αιτητών.

(β) Η προσφυγή.

Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές αμφισβητούν τη νομιμότητα της εκδοθείσας πολεοδομικής άδειας ισχυριζόμενοι ότι υπήρξε

  1. Πλάνη περί τα πράγματα,

  2. Έλλειψη δέουσας έρευνας και

  3. Παραβίαση του δικαιώματος ακρόασής τους.

  1. Πλάνη περί τα πράγματα.

Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι κατά την έκδοση της επίδικης πολεοδομικής άδειας εισχώρησε πλάνη περί τα πράγματα γιατί αγνοήθηκε το δεδικασμένο των δύο πιο πάνω δικαστικών αποφάσεων που αναφέρθηκαν αναφορικά με την παράνομη επέμβαση του ενδιαφερόμενου μέρους στο κτήμα των αιτητών. Οι καθ'ων η αίτηση δεν αμφισβητούν τον πιο πάνω ισχυρισμό. Στη γραπτή αγόρευση του δικηγόρου τους αναφέρεται ότι, "Η εκδοθείσα πολεοδομική άδεια ανταποκρίνεται σε αίτηση για την εκ των υστέρων νομιμοποίηση παράνομα ανεγερθείσας οικοδομής" και ότι "Επειδή η σχετική ως άνω απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού διαπιστώνει παράνομη επέμβαση στην ιδιοκτησία των αιτητών και επειδή αυτό το θέμα απασχόλησε κατ' επανάληψη τους καθ'ων η αίτηση, προτού εκδώσουν την επίδικη πράξη, συμφωνώ ότι έχει εμφιλοχωρήσει τουλάχιστον σοβαρή υπόνοια περί πλάνης κατά την έκδοση της επίδικης πράξης".

Η εισήγηση των αιτητών είναι βάσιμη. Το γεγονός της ύπαρξης παράνομης επέμβασης εκ μέρους του ενδιαφερόμενου μέρους κατέστη δικαστικό εύρημα με ισχύ δεδικασμένου με την απόφαση στην Προσφυγή Αρ. 603/96, της 12/2/1998 με την οποία και ακυρώθηκε η πολεοδομική άδεια που χορηγήθηκε στις 14/5/1996, αφού είχε επισημανθεί από τα στοιχεία που προσκομίστηκαν, ότι η υφιστάμενη οικοδομή (εστιατόριο) του ενδιαφερόμενου μέρους επεμβαίνει παράνομα στο τεμάχιο των αιτητών. Στις 14/12/2001 αποφασίστηκε η επαναχορήγηση της επίδικης πολεοδομικής άδειας στο ενδιαφερόμενο μέρος, προφανώς χωρίς να ληφθεί υπόψη η διαπιστωθείσα παρανομία. Κατά το χρόνο λήψης της απόφασης η παράνομη επέμβαση συνέχιζε να υφίσταται, γεγονός που επιβεβαιώνει η μεταγενέστερη απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού της 25/4/2002 και τα εκδοθέντα Διατάγματα για την άρση της επέμβασης και την κατεδάφιση της βεράντας και του περιτοιχίσματος του εστιατορίου. Η αναφορά του ενδιαφερόμενου μέρους στην απόφαση του Διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, της 5/3/1995 για την επίλυση της συνοριακής διαφοράς, δεν μπορεί να περισώσει το κύρος της προσβαλλόμενης πολεοδομικής άδειας της 14/12/2001. Η συγκεκριμένη ειδοποίηση προέκυψε κατόπιν επιτόπιας εξέτασης που διενεργήθηκε στις 14/9/1995 και πληροφορούσε τους διαδίκους τα πιο κάτω:

"Επίλυση συνοριακής διαφοράς

Ειδοποίηση σύμφωνα με το άρθρο 58(3)

________________________________

Προς α) Γεώργιο Παναγιώτη Χρυσοστόμου )

β) Χρυσόστομο Παναγιώτη Χρυσοστόμου ) Αγίας Σοφίας, αρ.

γ)Χρυστάλλα Παναγιώτου Χριστοφόρου ) 80Α 3066, Λεμεσός

&# 9; (Αιτητές)

    1. Συνοριακή διαφορά στο χωριό Παραμύθα μεταξύ των ακινήτων:

      2. (α) Αρ. Εγγραφής 8830 ημερομηνίας 20.1.1995

      (τεμάχιο 286 του Φύλλου / Σχεδίου LIII/24)

      (β) Αρ. Εγγραφής 10389 ημερομηνίας 23.11.1994

      (τεμάχιο 604 του Φύλλου / Σχεδίου LIII/24)

    2. Σας ειδοποιώ ότι η διαφορά σας για το σύνορο μεταξύ των πιο πάνω αναφερομένων ακινήτων που εξετάστηκε σε επιτόπια εξέταση στις 14.9.1995 έχει διερευνηθεί και αποφάσισα ως εξής:

    1. Η έκταση γης που σημειώνεται με κίτρινο χρώμα στο σχέδιο που είναι κολλημένο στο πίσω μέρος της ειδοποίησης αυτής αποτελεί μέρος του ακινήτου με αριθμό τεμαχίου 604 του Κυβερνητικού Χωρομετρικού Σχεδίου LIII/24 σε κλίμακα 1:5000 και είναι μέρος της εγγραφής 10389 επ' ονόματι του Γεωργίου Κώστα Μάρκου.

    1. Δεν ζητήθηκαν έξοδα για την τοποθέτηση οροσήμων."

 

Σημειώνεται ότι στο σχέδιο που συνοδεύει την πιο πάνω ειδοποίηση φαίνεται ξεκάθαρα η παράνομη επέμβαση του ενδιαφερόμενου μέρους στο κτήμα των αιτητών και όπως τονίσθηκε από το Δικαστήριο στην Μάρκου ν. Χρυσοστόμου κ.ά. (πιο πάνω) το θέμα της συνοριακής διαφοράς έληξε με την απόφαση του Διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας της 5/3/96 και ακολούθως με τη μη καταχώριση αίτησης / έφεσης που θα αμφισβητούσε την εγκυρότητα της πιο πάνω απόφασης.

 

 

 

Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι κατά την επαναχορήγηση της πολεοδομικής άδειας στο ενδιαφερόμενο μέρος στις 14/12/2001 δεν δόθηκε η απαραίτητη σημασία στην ήδη υφιστάμενη και αποδεδειγμένη παρανομία, με αποτέλεσμα την εμφιλοχώρηση ουσιώδους πλάνης στην αξιολόγηση των στοιχείων που υπήρχαν ενώπιον των καθ'ων η αίτηση. Έχει τονισθεί κατ' επανάληψη ότι η πιθανότητα πλάνης σε ζωτικό ζήτημα, δηλαδή ζήτημα που επηρεάζει τη λήψη της διοικητικής απόφασης, είναι αρκετή για να δικαιολογήσει ακύρωσή της. (Βλ. Κωνσταντίνου ν. Συμβουλίου Αμπελουργικών Προϊόντων (1992) 3 ΑΑΔ 228, 235, Προσφ. Αρ. 56/91 Χρίστου Κυρμίτση ν. Κυπριακής Δημοκρατίας κ.ά., της 10/9/1993 και Παπαϊωάννου κ.ά. (αρ. 2) ν. Δημοκρατίας (1991) 3 ΑΑΔ 713, 724).

Από τα στοιχεία που έχουν παρατεθεί φαίνεται ότι δεν δόθηκε η απαραίτητη ή η δέουσα σημασία στη συνεχιζόμενη, κατά το κρίσιμο σημείο, παράνομη επέμβαση του ενδιαφερόμενου μέρους στην ακίνητη ιδιοκτησία των αιτητών, με αποτέλεσμα η προσβαλλόμενη απόφαση να καθίσταται προϊόν ουσιώδους πλάνης και πλημμελούς έρευνας.

Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα σε βάρος των καθ'ων η αίτηση. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται.

 

 

 

Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,

Δ.

 

/ΔΓ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο