ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ν. 111/1985 - Ο περί Δήμων Νόμος του 1985
Ν. 224/1990 - Ο περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου Νόμος του 1990
Ν. 90/1972 - Ο περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος του 1972
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
(2004) 4 ΑΑΔ 200
30 Μαρτίου, 2004
[ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
(Υπόθεση Αρ. 1383/2000)
ΔΗΜΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1417/2000)
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ,
ΔΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΑΥΤΟΥ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 1383/2000, 1417/2000)
Έννομο Συμφέρον ― Του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (Ε.Τ.Ε.Κ.) να προβάλλει πολεοδομικές αποφάσεις της διοίκησης.
Έννομο Συμφέρον ― Δήμου να προσβάλλει χορήγηση πολεοδομικής άδειας ως προς ακίνητο κείμενο εντός των δημοτικών του ορίων ― Η περίπτωση της κατά παρέκκλιση χορήγησης πολεοδομικής άδειας για στέγαση του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου.
Οι αιτητές ζήτησαν με τις συνεκδικασθείσες προσφυγές την ακύρωση της κατά παρέκκλιση των προνοιών του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας έκδοσης πολεοδομικής άδειας υπέρ των ενδιαφερομένων μερών, με απώτερο σκοπό τη στέγαση του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας τις προσφυγές, αποφάσισε ότι:
1. Στην προσφυγή αρ. 1417/2000 το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (Ε.Τ.Ε.Κ.) προσβάλλει την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να χορηγήσει κατά παρέκκλιση πολεοδομική άδεια στα ενδιαφερόμενα μέρη (Ε/Μ), για να γίνει δυνατή η στέγαση του Χ.Α.Κ. στο κτίριό τους.
Είναι η εισήγηση των καθ' ων η αίτηση ότι το Ε.Τ.Ε.Κ. στερείται εννόμου συμφέροντος γιατί στους σκοπούς του, όπως αυτοί ορίζονται στον περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Νόμο του 1990 (Ν. 224/90), δεν περιλαμβάνεται ο έλεγχος της πολεοδομικής ανάπτυξης, πολύ δε περισσότερο ο έλεγχος των πολεοδομικών αποφάσεων της Διοίκησης.
Η πιο πάνω θέση των καθ' ων η αίτηση είναι ορθή και υποστηρίζεται από πρόσφατη νομολογία.
Εάν θέματα προστασίας του περιβάλλοντος θεωρούνται ότι ευρίσκονται έξω από τους σκοπούς του ιδρυτικού του Ε.Τ.Ε.Κ. Νόμου 224/90, πολύ περισσότερο θέματα πολεοδομικής ανάπτυξης δεν μπορούν να θεωρηθούν ότι είναι μέσα στους σκοπούς του νόμου. Από τα Άρθρα 4 και 5 του σχετικού νόμου αλλά και από την όλη δομή ή το γενικότερο πνεύμα του νόμου, δεν μπορεί να συναχθεί εύλογα το συμπέρασμα ότι νομοθέτης είχε την πρόθεση να περιλάβει την προστασία της πολεοδομικής ανάπτυξης στους σκοπούς του Επιμελητηρίου.
Για τους λόγους αυτούς το Ε.Τ.Ε.Κ. στερείται εννόμου συμφέροντος, με συνέπεια η προσφυγή του να καθίσταται απαράδεκτη και απορριπτέα.
2. Αλλά και στην προσφυγή 1383/2000 οι καθ' ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι ο αιτητής Δήμος Λευκωσίας στερείται εννόμου συμφέροντος να προσβάλει την επίδικη πράξη.
Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου έχει αναγνωρίσει ότι νομιμοποιούνται οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης στην άσκηση προσφυγής βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος σε αποφάσεις που εμπίπτουν γεωγραφικά στην περιοχή τους και αφορούν την πολεοδομική διαμόρφωση της περιοχής τους.
Στην παρούσα υπόθεση η πολεοδομική άδεια κατά παρέκκλιση, αφορά περιοχή εκτός των ορίων του Δήμου Λευκωσίας. Η περιοχή είναι εντός των δημοτικών ορίων του Δήμου Στροβόλου.
Οι καθ' ων η αίτηση ως εκ τούτου ισχυρίζονται ότι ο Δήμος Λευκωσίας δεν νομιμοποιείται γιατί η επίδικη απόφαση δεν αφορά περιοχή που είναι στα δημοτικά του όρια. Σύμφωνα με το Άρθρο 84(α) του Νόμου 111/85, κάθε δήμος έχει πολεοδομική αρμοδιότητα εντός των δημοτικών του ορίων.
Ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι ο Δήμος Λευκωσίας έχει έννομο συμφέρον αφού η μετακίνηση του Χ.Α.Κ. εντός των δημοτικών του ορίων έγινε κατά παράβαση του Άρθρου 4 του περί Αξιών και Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Νόμου 14(1)/93 που ορίζει ως έδρα του τη Λευκωσία, δηλαδή, κατά τον ισχυρισμό του, εκτός των δημοτικών ορίων του Δήμου Λευκωσίας. Η μετακίνηση του Χ.Α.Κ., κατά τον αιτητή θα επιφέρει οικονομική ζημιά στο Δήμο Λευκωσίας, γιατί ο τελευταίος θα απωλέσει εισοδήματα από τον επαγγελματικό φόρο των υπαλλήλων του Χ.Α.Κ..
Η απόφαση για μετακίνηση του Χ.Α.Κ. σε άλλο χώρο απ' αυτό που μέχρι τότε στεγάζετο δεν λήφθηκε από τους καθ' ων η αίτηση (Υπουργικό Συμβούλιο) αλλά από το ίδιο το Χ.Α.Κ. Η απόφαση λήφθηκε από το Συμβούλιο του Χ.Α.Κ. στις 27.2.2000. Η απόφαση αυτή της 27.2.2000 ήταν μια διοικητική εκτελεστή πράξη. Ουδέποτε προσβλήθηκε από το Δήμο Λευκωσίας. Αυτή η απόφαση πιθανολογείται ότι μπορούσε να επιφέρει τη ζημία στον αιτητή - και όχι η πολεοδομική άδεια κατά παρέκκλιση της Πολεοδομικής Αρχής.
Ο Δήμος Λευκωσίας δεν έχει έννομο συμφέρον για προώθηση της προσφυγής.
Οι προσφυγές απορρίπτονται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Thanos Club Hotels Ltd. v. Ε.Τ.Ε.Κ. (2000) 3 Α.Α.Δ. 323,
Δημοκρατία κ.ά. ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Γερίου κ.ά (1998) 3 Α.Α.Δ. 210.
Προσφυγή.
Κ. Μιχαηλίδης, για τους Αιτητές, στην υπόθεση Αρ. 1383/00.
Α. Βασιλειάδης, για τους Καθ' ων η αίτηση, στην υπόθεση Αρ. 1383/00.
Χρ. Χριστοφίδης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος Χ.Α.Κ, στην υπόθεση Αρ. 1383/00.
Χρ. Χριστοφίδης και Γ. Κασάπης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος Α. Καϊσή, στην υπόθεση Αρ. 1383/00.
Χ. Κυριακίδης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος Amazon Enterprises Ltd., στην υπόθεση Αρ. 1383/00.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές, στην υπόθεση Αρ. 1417/00.
Α. Βασιλειάδης, για τους Καθ' ων η αίτηση, στην υπόθεση Αρ. 1417/00.
Χρ. Χριστοφίδης και Α. Καϊσή, για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη Χ.Α.Κ., στην υπόθεση Αρ. 1417/00.
Χ. Κυριακίδης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος Amazon Enterprises Ltd., στην υπόθεση Αρ. 1417/00.
Cur. adv. vult.
�
ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ.: Οι δύο προσφυγές προσβάλλουν την ίδια διοικητική πράξη, ήτοι την απόφαση του καθ' ου η αίτηση Υπουργικού Συμβουλίου να χορηγήσει Πολεοδομική Άδεια υπέρ των ενδιαφερομένων μερών (Ε/Μ) κατά παρέκκλιση των προνοιών του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας ώστε να γίνει αλλαγή χρήσης οικοδομήματος, το οποίο βρίσκεται στην περιοχή του Δήμου Στροβόλου με απώτερο σκοπό να στεγάσει το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου (Χ.Α.Κ.).
Λόγω του γεγονότος ότι με τις δύο προσφυγές προσβάλλεται η ίδια διοικητική πράξη, το Δικαστήριο με τη συναίνεση των διαδίκων διέταξε τη συνεκδίκαση τους.
Ο Ανδρέας Καϊσής και η Amazon Enterprises Ltd., Ε/Μ στις δύο προσφυγές, ιδιοκτήτες του τεμαχίου αρ. 160, Φ/Σχ. ΧΧΧ/6.Ε.2 στο Στρόβολο, στο οποίο υπάρχει τετραόροφη οικοδομή, υπέβαλαν στις 8.6.2000 αίτηση στην Πολεοδομική Αρχή με την οποία ζητούσαν, κατά παρέκκλιση των προνοιών του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας, όπως τους επιτραπεί, μεταξύ άλλων, η αλλαγή της χρήσης της οικοδομής ούτως ώστε να εγκατασταθεί εκεί το Χ.Α.Κ..
Η αρμόδια Πολεοδομική Αρχή επεσήμανε κατ' αρχήν ότι το εν λόγω αίτημα δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό γιατί ερχόταν σε αντίθεση με πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας καθώς και με τις πρόνοιες της Ζώνης στην οποία εμπίπτει το τεμάχιο. Όμως εξέφρασε την άποψη, αφού προηγουμένως ήρθε σε συνεννόηση με διάφορους αρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες, ότι θα μπορούσε να αντικρίσει θετικά ζήτημα αλλαγής της χρήσης του κτιρίου χορηγώντας προσωρινή πολεοδομική άδεια κατά παρέκκλιση, με μόνο σκοπό τη στέγαση του Χ.Α.Κ..
Το Συμβούλιο Παρεκκλίσεων που επιλήφθηκε του ζητήματος, έκρινε ότι προτού λάβει απόφαση θα έπρεπε να καλέσει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σε δημόσια ακρόαση ορίζοντας προς τούτο ημερομηνία διεξαγωγής της την 2 και 3 Αυγούστου του 2000. Εν τω μεταξύ είχαν υποβληθεί στο Συμβούλιο παραστάσεις από διάφορους ενδιαφερομένους, μεταξύ των οποίων και των αιτητών, με κύρια άποψη ότι δεν πρέπει να χορηγηθεί η αιτούμενη παρέκκλιση.
Μετά τη δημόσια ακρόαση το Συμβούλιο αφού έλαβε και γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα αποφάσισε σε συνεδρία του, στις 11.9.2000, όπως εισηγηθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο τη χορήγηση προσωρινής πολεοδομικής άδειας υπό όρους και προϋποθέσεις. Έτσι το Υπουργικό Συμβούλιο σε συνεδρία του στις 6.10.2000 αποφάσισε, υιοθετώντας πλήρως την εισήγηση-απόφαση του Συμβουλίου Μελέτης Παρεκκλίσεων, να χορηγήσει την πολεοδομική άδεια υπό όρους και προϋποθέσεις. Μετά την έκδοση της ως άνω πολεοδομικής άδειας ο Δήμος Στροβόλου εξέδωσε τη σχετική άδεια οικοδομής στις 15.11.2000.
Οι αιτητές στις δύο προσφυγές προβάλλουν τους εξής λόγους που, κατά τους ισχυρισμούς τους, οδηγούν σε ακύρωση την προσβαλλόμενη απόφαση:-
(α) Ότι η απόφαση του Συμβουλίου Παρεκκλίσεων, την οποία υιοθέτησε το Υπουργικό Συμβούλιο και εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, είναι παράνομη.
(β) Ότι το επίδικο κτίριο ήταν παράνομο γιατί η ανέγερση των δύο τελευταίων ορόφων έγινε χωρίς πολεοδομική άδεια και άδεια οικοδομής.
(γ) Ότι το κτίριο λειτουργεί χωρίς πιστοποιητικό τελικής έγκρισης, και
(δ) ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε κατά παράβαση του άρθρου 26 του Νόμου 90/72.
�
Οι καθ' ων η αίτηση προβάλλουν δύο προδικαστικές ενστάσεις και στις δύο προσφυγές με τις οποίες επιζητούν την απόρριψη τους. Πρώτο ότι οι αιτητές δε νομιμοποιούνται να καταχωρήσουν τις προσφυγές με τον ισχυρισμό ότι δεν έχουν έννομο συμφέρον και δεύτερο ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη.
Προέχει η εξέταση των προδικαστικών ενστάσεων γιατί τυχόν επιτυχία τους προδικάζει την τύχη των προσφυγών.
Στην προσφυγή αρ. 1417/2000 το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (Ε.Τ.Ε.Κ.) προσβάλλει την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να χορηγήσει κατά παρέκκλιση πολεοδομική άδεια στα ενδιαφερόμενα μέρη (Ε/Μ) για να γίνει δυνατή η στέγαση του Χ.Α.Κ. στο κτίριο τους.
Είναι η εισήγηση του ευπαίδευτου δικηγόρου των καθ΄ων η αίτηση ότι το Ε.Τ.Ε.Κ. στερείται εννόμου συμφέροντος γιατί στους σκοπούς του, όπως αυτοί ορίζονται στον περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Νόμο του 1990 (Ν. 224/90) δεν περιλαμβάνεται ο έλεγχος της πολεοδομικής ανάπτυξης, πολύ δε περισσότερο ο έλεγχος των πολεοδομικών αποφάσεων της Διοίκησης.
Η πιο πάνω θέση των καθ' ων η αίτηση είναι ορθή και υποστηρίζεται από πρόσφατη νομολογία. Στην απόφαση της Ολομέλειας Thanos Club Hotels Ltd. v. Ε.Τ.Ε.Κ. (2000) 3 Α.Α.Δ. 323 έχουν λεχθεί, μετά από ευρεία ανάλυση της νομολογίας, τα εξής:-
«Σύμφωνα με το Άρθρο 4, σκοπός του Επιμελητηρίου είναι να συμβάλει στην αυτοδύναμη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Δημοκρατίας διά της προαγωγής της επιστήμης σε καθορισθέντες τομείς που μπορεί να αναπτύξει. Πρόκειται για τους τομείς που σχετίζονται με την ειδικότητα των μελών του, της μηχανικής και της τεχνολογίας γενικά. Δεν περιλαμβάνεται σ' αυτούς η ενασχόληση με τον προσανατολισμό και την πολιτική της Διοίκησης σε θέματα περιβάλλοντος και μάλιστα με ανάληψη πρωτοβουλιών για υπαγωγή τους σε δικαστικό έλεγχο νομιμότητας.
Καταλήγουμε ότι το ΕΤΕΚ δεν νομιμοποιείται σε προσφυγή δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.»
Εάν θέματα προστασίας του περιβάλλοντος θεωρούνται ότι ευρίσκονται έξω από τους σκοπούς του ιδρυτικού του Ε.Τ.Ε.Κ. Νόμου 224/90, πολύ περισσότερο θέματα πολεοδομικής ανάπτυξης δεν μπορούν να θεωρηθούν ότι είναι μέσα στους σκοπούς του νόμου. Από τα Άρθρα 4 και 5 του σχετικού νόμου αλλά και από την όλη δομή ή το γενικότερο πνεύμα του νόμου δεν μπορεί να συναχθεί εύλογα το συμπέρασμα ότι νομοθέτης είχε την πρόθεση να περιλάβει την προστασία της πολεοδομικής ανάπτυξης στους σκοπούς του Επιμελητηρίου.
Για τους λόγους αυτούς έχω καταλήξει ότι το Ε.Τ.Ε.Κ. στερείται εννόμου συμφέροντος με συνέπεια η προσφυγή του να καθίσταται απαράδεκτη και απορριπτέα.
Αλλά και στην προσφυγή 1383/2000 οι καθ' ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι ο αιτητής Δήμος Λευκωσίας στερείται εννόμου συμφέροντος να προσβάλει την επίδικη πράξη.
Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου έχει αναγνωρίσει ότι νομιμοποιούνται οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης στην άσκηση προσφυγής βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος σε αποφάσεις που εμπίπτουν γεωγραφικά στην περιοχή τους και αφορούν την πολεοδομική διαμόρφωση της περιοχής τους. Στην απόφαση της Ολομέλειας Δημοκρατία κ.ά. ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Γερίου κ.ά (1998) 3 Α.Α.Δ. 210, στη σελίδα 219 αναφέρεται:-
«Κατά την άποψη μας, οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν συμφέρον στην πολεοδομική διαμόρφωση της περιοχής τους εφόσον προκύπτει δυσμενής επηρεασμός στο φυσικό περιβάλλον, ιδωμένο όπως πρόκειται διαχρονικά να διαμορφωθεί. Πρόκειται για συμφέρον εγγενές στη φύση της αποστολής τους και ως εκ τούτου νόμιμο.»
Στην πιο πάνω απόφαση η πολεοδομική άδεια αφορούσε περιοχή εντός των ορίων του Συμβουλίου Βελτιώσεως Γερίου. Στην παρούσα υπόθεση η πολεοδομική άδεια κατά παρέκκλιση αφορά περιοχή εκτός των ορίων του Δήμου Λευκωσίας. Η περιοχή είναι εντός των δημοτικών ορίων του Δήμου Στροβόλου.
Οι καθ' ων η αίτηση ως εκ τούτου ισχυρίζονται ότι ο Δήμος Λευκωσίας δεν νομιμοποιείται γιατί η επίδικη απόφαση δεν αφορά περιοχή που είναι στα δημοτικά του όρια. Σύμφωνα με το Άρθρο 84(α) του Νόμου 111/85 κάθε δήμος έχει πολεοδομική αρμοδιότητα εντός των δημοτικών του ορίων.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή ισχυρίζεται ότι ο Δήμος Λευκωσίας έχει έννομο συμφέρον αφού η μετακίνηση του Χ.Α.Κ. εντός των δημοτικών του ορίων έγινε κατά παράβαση του Άρθρου 4 του περί Αξιών και Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Νόμου 14(1)/93 που ορίζει ως έδρα του τη Λευκωσία, δηλαδή, κατά τον ισχυρισμό του, εκτός των δημοτικών ορίων του Δήμου Λευκωσίας. Η μετακίνηση του Χ.Α.Κ., κατά τον αιτητή θα επιφέρει οικονομική ζημιά στο Δήμο Λευκωσίας γιατί ο τελευταίος θα απωλέσει εισοδήματα από τον επαγγελματικό φόρο των υπαλλήλων του Χ.Α.Κ..
Η απόφαση για μετακίνηση του Χ.Α.Κ. σε άλλο χώρο απ' αυτό που μέχρι τότε στεγάζετο δεν λήφθηκε από τους καθ' ων η αίτηση (Υπουργικό Συμβούλιο) αλλά από το ίδιο το Χ.Α.Κ. Η απόφαση λήφθηκε από το Συμβούλιο του Χ.Α.Κ. στις 27.2.2000. Η απόφαση αυτή της 27.2.2000 ήταν μια διοικητική εκτελεστή πράξη. Ουδέποτε προσβλήθηκε από το Δήμο Λευκωσίας. Είμαι της γνώμης ότι αυτή η απόφαση πιθανολογείται ότι μπορούσε να επιφέρει τη ζημία στον αιτητή - και όχι η πολεοδομική άδεια κατά παρέκκλιση της Πολεοδομικής Αρχής.
Έχω καταλήξει ότι και ο Δήμος Λευκωσίας δεν έχει έννομο συμφέρον για προώθηση της προσφυγής.
Εν όψει της κατάληξης μου αυτής δεν θεωρώ αναγκαίο να ασχοληθώ με τη δεύτερη προδικαστική ένσταση ή με την ουσία των προσφυγών.
Αμφότερες οι προσφυγές κρίνονται ως απαράδεκτες και απορρίπτονται με έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση και των ενδιαφερομένων μερών.
Η επίδικη απόφαση επικυρώνεται.
Οι προσφυγές απορρίπτονται με έξοδα.