"2. Στον παρόντα Νόμο, εκτός αν από το κείμενο προκύπτει διαφορετική έννοια -

«Δημοκρατία» σημαίνει την Κυπριακή Δημοκρατία·

«έκρυθμη κατάσταση» σημαίνει τη συνέπεια της τουρκικής εισβολής δημιουργηθείσα κατάσταση η οποία εξακολουθεί να υπάρχει μέχρις ότου το Υπουργικό Συμβούλιο, με γνωστοποίησή του δημοσιευομένη στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, ορίσει ημερομηνία λήξης της κατάστασης αυτής·

«Κηδεμόνας» σημαίνει τον Υπουργό που διορίζεται με βάση το άρθρο 3·

«πρόσφυγας» σημαίνει πρόσωπο που κατέχει προσφυγική ταυτότητα που εκδόθηκε από την αρμόδια αρχή·

«πληγείσα περιοχή» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό από το Νόμο περί Ανακουφίσεως Οφειλετών (Προσωριναί Διατάξεις) του 1979·

«τουρκοκυπριακή περιουσία» περιλαμβάνει κάθε ιδιοκτησία κινητή ή ακίνητη που ανήκει σε Τουρκοκύπριο και βρίσκεται στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές και περιλαμβάνει και τη βακούφικη περιουσία·

«Τουρκοκύπριος» σημαίνει Τουρκοκύπριο που δεν έχει τη συνήθη διαμονή του στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές και περιλαμβάνει εταιρεία ή άλλο νομικό πρόσωπο που ελέγχεται από Τουρκοκύπριο, καθώς και το Εβκάφ·

«Υπουργός» σημαίνει τον Υπουργό Εσωτερικών και περιλαμβάνει εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του."

"3. Ο Υπουργός διορίζεται με τον παρόντα Νόμο Κηδεμόνας των Τουρκοκυπριακών περιουσιών και τις διαχειρίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και ασκεί τις αρμοδιότητες που του χορηγούνται με τον παρόντα Νόμο διαρκούσης της έκρυθμης κατάστασης και μέχρις ότου επιτευχθεί τελική διευθέτηση του θέματος αυτού.

.................................. .................................................. ..........................

5. Τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος Νόμου, κατά τη διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών και την άσκηση των αρμοδιοτήτων που του χορηγούνται με τον παρόντα Νόμο, ο Κηδεμόνας θα έχει όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που θα είχε ο Τουρκοκύπριος ιδιοκτήτης τους:

Νοείται ότι, παρά την τροποποίηση του βασικού νόμου με τον παρόντα Νόμο, όλες οι πράξεις ή αποφάσεις οι οποίες έγιναν ή λήφθηκαν από τον Κηδεμόνα, σύμφωνα με το βασικό νόμο, θεωρούνται ότι έγιναν ή λήφθηκαν νόμιμα.

6. Χωρίς επηρεασμό της γενικότητας του άρθρου 5, ο Κηδεμόνας έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες τις οποίες ασκεί με τη βοήθεια δημόσιων υπαλλήλων -

(α) Διαχειρίζεται κάθε Τουρκοκυπριακή περιουσία σύμφωνα με τις συνθήκες κάθε περίπτωσης και προς το σκοπό αυτό -

(i) εισπράττει κάθε ποσό που οφείλεται στο δικαιούχο και δίνει τις αναγκαίες αποδείξεις·

(ii) συλλέγει και διαθέτει κάθε προϊόν τέτοιας περιουσίας κατά τον επωφελέστερο για τον ιδιοκτήτη τρόπο·

(iii) προβαίνει στις αναγκαίες πληρωμές για εκπλήρωση υποχρεώσεων που αφορούν την υπό διαχείριση περιουσία·

(iv) φροντίζει για τις αναγκαίες επιδιορθώσεις, βελτιώσεις, αναπτύξεις, καλλιέργειες, φυτεύσεις ή, όπου είναι ανάγκη, τέτοιες μετατροπές της περιουσίας οι οποίες θα ήταν επωφελείς για τον ιδιοκτήτη·

(v) κάνει διευθετήσεις, συνάπτει, τερματίζει ή ακυρώνει συμβάσεις ή αναλαμβάνει υποχρεώσεις ή επιβαρύνσεις σε σχέση προς κάθε τέτοια περιουσία και ειδικότερα εκμισθώνει αυτή με τους πιο συμφέροντες για τον ιδιοκτήτη όρους·

Νοείται ότι εάν και εφόσον συμβάσεις οι οποίες συνάπτονται μεταξύ του Κηδεμόνα και οποιουδήποτε προσώπου περιέχουν ρήτρα υπό μορφή ποινής, σε περίπτωση παράβασής τους από οποιοδήποτε από τους συμβαλλομένους θα εφαρμόζονται, σε σχέση με αυτές, οι πρόνοιες του περί Προσφορών του Δημοσίου Νόμου.

(vi) πωλεί ή διαθέτει διαφορετικά κάθε τέτοια κινητή περιουσία η οποία υπόκειται σε φθορά ή που λόγω της φύσης της θα έπρεπε να πωληθεί ή διατεθεί προς το συμφέρον του ιδιοκτήτη·

(vii) γενικά κάμνει καθετί το οποίο ενδεχόμενα ή κατ' ανάγκη συνεπάγεται η διαχείριση Τουρκοκυπριακών περιουσιών.

(β) εγείρει ή υπερασπίζεται οποιαδήποτε αγωγή ή παραπομπή ή λαμβάνει μέρος σε οποιαδήποτε διαδικασία που αφορά Τουρκοκυπριακή περιουσία ή προβαίνει σε συμβιβασμό σε αγωγή ή παραπομπή ή οποιαδήποτε άλλη διαδικασία, η οποία θα ήταν επωφελής για την περιουσία αυτή ή τον ιδιοκτήτη.

(γ) δέχεται επίδοση αγωγών, παραπομπών ή άλλων δικαστικών εγγράφων που αφορούν Τουρκοκυπριακή περιουσία, αντιπροσωπεύει και δεσμεύει τον ιδιοκτήτη οποιασδήποτε Τουρκοκυπριακής περιουσίας ενώπιον οποιασδήποτε δικαστικής διοικητικής ή άλλης αρχής στη Δημοκρατία ή οπουδήποτε αλλού εκτός της Δημοκρατίας δίνει ή παραλαμβάνει γνωστοποιήσεις με βάση τις πρόνοιες οποιουδήποτε Νόμου που εφαρμόζεται αναφορικά με Τουρκοκυπριακή περιουσία και παρευρίσκεται σε επιτόπιες έρευνες και σε διαπραγματεύσεις που σχετίζονται με την περιουσία αυτή.

(δ) διαχειρίζεται το Ταμείο Τουρκοκυπριακών περιουσιών που ιδρύεται με βάση το άρθρο 11 του παρόντος Νόμου.

(ε) κρατεί όλα τα καθορισμένα βιβλία της διαχείρισης Τουρκοκυπριακών περιουσιών.

(στ) ζητά και παίρνει από οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο πρόσωπο, Κυβερνητικό Τμήμα ή Αρχή, πληροφορίες σχετικά με οποιαδήποτε τουρκοκυπριακή περιουσία.

(ζ) ασκεί όλα τα δικαιώματα και εκτελεί όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από οποιαδήποτε νόμιμη σύμβαση στην οποία Τουρκοκύπριος ή η Κεντρική Επιτροπή η οποία διαχειριζόταν τις τουρκοκυπριακές περιουσίες πριν από τη ψήφιση του παρόντος Νόμου, είναι συμβαλλόμενο μέρος αντί αυτού.

(η) Γενικά, παίρνει τέτοια μέτρα ή να προβαίνει σε οποιαδήποτε ενέργεια η οποία θα ήταν αναγκαία ή σκόπιμη για την άσκηση των αρμοδιοτήτων που χορηγούνται με το παρόν άρθρο:

Νοείται ότι προκειμένου περί ακίνητης ιδιοκτησίας, ο Κηδεμόνας, κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του με βάση το παρόν άρθρο, δεν μπορεί να προβαίνει σε ενέργειες οι οποίες θα έχουν ως αποτέλεσμα μετά τη λήξη της ισχύος του παρόντα Νόμου -

(i) Ο ιδιοκτήτης να είναι άλλος από τον ιδιοκτήτη κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου, εκτός σε εξαιρετικές περιπτώσεις κατά τις οποίες αυτό θα ήταν επωφελές για τον ιδιοκτήτη ή αναγκαίο για το δημόσιο συμφέρον ή

(ii) το δικαίωμα του ιδιοκτήτη αναφορικά με την περιουσία να έχει με οποιοδήποτε τρόπο περιοριστεί ή δεσμευτεί περισσότερο από ό,τι θα ήταν απόλυτα αναγκαίο ή επωφελές για την περιουσία αυτή ή τον ιδιοκτήτη ή αναγκαίο για το δημόσιο συμφέρον.

Νοείται περαιτέρω ότι δε θεωρείται επωφελές για τον ιδιοκτήτη ή την περιουσία του ή αναγκαίο για το δημόσιο συμφέρον η με οποιοδήποτε τρόπο αποξένωση τουρκοκυπριακής περιουσίας προς το σκοπό έκδοσης τίτλου ιδιοκτησίας υπέρ οποιουδήποτε προσώπου σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Εγγραφή, Διακατοχή και Εκτίμησις) Νόμου ή του περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμου."

"... Εμπειρική υπήρξε η προσέγγιση στην ταξινόμηση των διοικητικών πράξεων ως προς το πεδίο δικαίου, δημόσιο ή ιδιωτικό, στο οποίο επενεργούν. Η ουσία και όχι ο τύπος ή η μορφή την οποία λαμβάνει η πράξη, συνιστά το κριτήριο για την κατάταξή τους σε πράξεις εξουσίας ή πράξεις διαχείρισης. Η διάκριση των δυο τομέων δικαίου και τα κριτήρια για το διαχωρισμό τους, απασχόλησαν το Ανώτατο Δικαστήριο ειδικά στην Antoniou and Others v. Republic (1984) 3 C.L.R. 623, και Machlouzarides v. Republic (1985) 3 C.L.R. 2342. Ο σκοπός για τον οποίο λαμβάνεται η απόφαση, ή γίνεται πράξη σε συνάρτηση με τις εξουσίες δημόσιας αρχής, αποτελεί το γνώμονα για την ταξινόμησή τους στο ένα ή στο άλλο πεδίο του δικαίου. Εφόσον η πράξη ανάγεται ή σχετίζεται με την επίτευξη των σκοπών δημόσιας αρχής ή οργάνου, αυτή επενεργεί στον τομέα του δημόσιου δικαίου. Δημόσιος σκοπός είναι εκείνος για τον οποίο εξ αντικειμένου το κοινό ή τμήμα του έχουν εκ της φύσεως των πραγμάτων συμφέρον στην ευόδωσή του.

Στον τομέα του ιδιωτικού δικαίου εμπίπτουν όχι μόνο πράξεις διαχείρισης δημόσιας αρχής ή οργάνου, αλλά και μονομερείς πράξεις κρατικής εξουσίας που έχουν ως αντικείμενο τη ρύθμιση ή διακανονισμό δικαιωμάτων στον τομέα του ιδιωτικού δικαίου."

"Καταλήγω ότι η περίπτωση εντάσσεται στον τομέα του ιδιωτικού δικαίου. Η μεταβίβαση ακίνητης ιδιοκτησίας ενδιαφέρει μόνο τα μέρη των οποίων τα αστικά δικαιώματα μεταβάλλονται και όχι το κοινό ευρύτερα. Αυτή η πραγματικότητα αντανακλάται στο άρθρο 51 του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου του 1965 (Ν. 9/65 όπως τροποποιήθηκε) όπου, σε σχέση με διαταγή, γνωστοποίηση ή απόφαση του Διευθυντή, προβλέπεται δικαίωμα έφεσης στο Επαρχιακό Δικαστήριο με βάση τα άρθρα 80 και 81 του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, Κεφ. 224, όπως τροποποιήθηκε. Η πρόνοια στην παράγραφο (γ) του άρθρου 14 του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου, με την οποία η διακριτική εξουσία του Διευθυντή να μην επιτρέπει την αποδοχή δήλωσης μεταβίβασης όπου «η σκοπούμενη μεταβίβασις ή υποθήκευσις θα αντέβαινεν ή αντέκειτο προς τας διατάξεις οιουδήποτε ετέρου εκάστοτε εν ισχύϊ νόμου» δεν μεταβάλλει, κατά τη γνώμη μου, την αστική φυσιογνωμία της επί του θέματος απόφασης του Διευθυντή. Όπου, σε σχέση με την παράγραφο (γ) του άρθρου 14, προκύπτει ο,τιδήποτε το οποίο πρέπει να ληφθεί υπόψη, το έργο του Διευθυντή δεν μπορεί παρά να είναι μόνο διαπιστωτικό. Δηλαδή, όπου προϋποτίθεται η λήψη απόφασης βάσει άλλου νόμου, η ευθύνη για τη λήψη της ανήκει στο όργανο στο οποίο ανήκει η εφαρμογή του άλλου νόμου, όχι στο Κτηματολόγιο κατά την άσκηση της εξουσίας για μεταβίβαση. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση του περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Διαχείριση και Άλλα Θέματα) (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμου του 1991 (Ν. 139/91). Εφόσον παρέχεται στον Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών λόγος, η απόφαση αναφορικά με την εξέλιξη είναι δική του, όχι του Διευθυντή. Ας σημειωθεί δε ότι δεν διατυπώθηκε με αυτή την προσφυγή οποιαδήποτε αμφισβήτηση σε σχέση με τον εν λόγω νόμο. Δεν συμμερίζομαι λοιπόν την πρωτόδικη άποψη στην Northgate Ltd. v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 440/93, ημερ. 26 Ιουλίου 1995, ότι τέτοιες περιπτώσεις εμπίπτουν στον τομέα του δημοσίου δικαίου."