ANΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

3 Σεπτεμβρίου, 2004

[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

ΛΕΛΛΑ Χ"ΝΕΣΤOΡΟΣ

ν.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ

ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

-------------------------

ΚΑΤΙΑ ΠΙΡΙΛΙΔΟΥ

ν.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ

ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

---------------

Α.Σ. Αγγελίδης για την αιτήτρια στην υπόθεση αρ. 1161/02.

Χρ. Κληρίδης για την αιτήτρια στην υπόθεση αρ. 1260/02.

Δ. Κούσιου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ΄ ων η αίτηση.

Με απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ), ημερομηνίας 3.10.02, ο Γεώργιος Πούφος (ο ενδιαφερόμενος) προάχθηκε στη θέση του Διευθυντή Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων. Από τους οκτώ υποψηφίους, με ξεχωριστές προσφυγές οι αιτήτριες αμφισβητούν το κύρος της. Στην προσφυγή αρ. 1260/02 προστίθεται και δεύτερη θεραπεία εμφανίζουσα ως υποχρεωτική την προαγωγή της αιτήτριας και ως παράλειψη τη μη προαγωγή της. Δεν υπάρχει τέτοια υποχρέωση και αυτή η θεραπεία είναι απαράδεκτη. Οι προσφυγές συνεκδικάστηκαν.

Η θέση είναι πρώτου διορισμού και προαγωγής. Οι αιτήτριες και ο ενδιαφερόμενος κατείχαν την αμέσως κατώτερη θέση του Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων και, ως προς όλους, ήταν θέση προαγωγής.

Προέχει η εξέταση του ισχυρισμού που αφορά στο κατά πόσο ο ενδιαφερόμενος κατείχε σε όλη του την έκταση, το απαιτούμενο προσόν της πείρας. Τον προβάλλει η αιτήτρια στην προσφυγή 1161/02.

Η παράγραφος (Γ) του σχεδίου υπηρεσίας απαιτεί:

Η κατοχή αυτής της πείρας από τον ενδιαφερόμενο δεν αμφισβητείται. Τίθεται ζήτημα σε σχέση με την περαιτέρω απαίτηση να υπάρχει, ως μέρος της πιο πάνω δεκατετούς πείρας,

Η ΕΔΥ ασχολήθηκε ειδικά με το θέμα και κατέγραψε όσα συνυπολόγισε. Για τους υποψήφιους από τη δημόσια υπηρεσία ανέτρεξε στη φύση και στο είδος των καθηκόντων των θέσεων που διαχρονικά κατείχαν, στο ιεραρχικό επίπεδο αυτών των θέσεων και στα ίδια τα καθήκοντα που ασκούσαν με βάση του φακέλους τους. Αναφέρθηκε ξεχωριστά στον κάθε υποψήφιο και ως προς τις αιτήτριες και τον ενδιαφερόμενο, αιτιολόγησε την κρίση της πως κατείχαν και αυτό το προσόν, με αναφορά στα ίδια ακριβώς στοιχεία. Ειδικά, στο γεγονός ότι κατείχαν τις θέσεις Αρχιφοροθέτη Πρώτης Τάξης στην κλίμακα Α11, Ανώτερου Αρχιφοροθέτη στην κλίμακα Α13 και Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων στην Κλίμακα Α14. Το επιχείρημα είναι πως μόνο από την άσκηση των καθηκόντων της θέσης Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων, στην οποία ο ενδιαφερόμενος ανελίχθη μόνο δυο περίπου μήνες πριν τον ουσιώδη χρόνο, ο "προγραμματισμός" και ο "συντονισμός και έλεγχος εργασιών" αναφέρεται ως καθήκον. Και πως, κατά τα άλλα, δεν εξειδικεύθηκε τί ακριβώς λήφθηκε υπόψη. Επισημάνθηκε από την άλλη πλευρά, πως, υπό τέτοια αντίληψη, το σχέδιο υπηρεσίας δεν θα έπρεπε να αρκείται απλώς σε κατοχή της θέσης του Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων αλλά να απαιτεί και διάρκεια κατοχής της τουλάχιστον τριών ετών. Παραπέμπουν, όμως, με εκτεταμένη απάντηση και στα καθήκοντα των προηγούμενων θέσεων.

Τα ρήματα "προγραμματίζει" και "συντονίζει" στο σχέδιο υπηρεσίας του Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων τα οποία απομονώνει η αιτήτρια, αναφέρονται στην "εργασία δυο ή περισσοτέρων τομέων του τμήματος". Περιλαμβάνονται στα καθήκοντα του Ανώτερου Αρχιφοροθέτη η "εποπτεία, έλεγχος και εκπαίδευση προσωπικού που υπάγεται σ΄αυτόν" όπως και "η οργάνωση, διοίκηση και αποτελεσματική λειτουργία κλάδου". Περαιτέρω, διαχρονικά ο ενδιαφερόμενος αξιολογείτο, ως εξαίρετος μάλιστα, για αποτελεσματικό προγραμματισμό, οργάνωση, διεύθυνση, συντονισμό, εποπτεία και έλεγχο της εργασίας του και του προσωπικού που έχει ή που μπορεί να έχει στη διάθεσή του", ως στοιχείο της "διευθυντικής/διοικητικής ικανότητας". ΄Ηδη δε από το 1991, όταν ακόμα κατείχε τη θέση Αρχιφοροθέτη Πρώτης Τάξης, για την οποία αναφέρεται ως καθήκον και "η επίβλεψη κατώτερου προσωπικού", υπογραμμίστηκε στην υπηρεσιακή του έκθεση πως "σε χρόνο ρεκόρ έχει κατορθώσει να προγραμματίσει να οργανώσει και να εκτελέσει διάφορες εργασίες που του έχουν ανατεθεί, εποπτεύοντας και ελέγχοντας το εμπλεκόμενο προσωπικό". Δεν διαπιστώνω πλάνη ή έστω ελλιπή έρευνα. Η κρίση της ΕΔΥ ως της κατ΄εξοχήν αρμόδιας για την ερμηνεία και την εφαρμογή του σχεδίου υπηρεσίας αναδεικνύεται ευλόγως επιτρεπτή και ο ισχυρισμός δεν τεκμηριώνεται.

Ένα προφανές λάθος της ΕΔΥ προκάλεσε το επόμενο, κατά τη σειρά των πραγμάτων, επιχείρημα των αιτητριών. Η ΕΔΥ αναφέρει πως έλαβε υπόψη και την έκθεση Συμβουλευτικής Επιτροπής, ενώ δεν λειτούργησε τέτοια Επιτροπή στην περίπτωση. Αναμφιβόλως δικαιολογείται αρνητικό σχόλιο για την παρείσφρυση, όπως την αντιλαμβάνομαι, τέτοιας παραγράφου στα πρακτικά αλλά δεν θεωρώ ότι στοιχειοθετείται λόγος ακυρότητας. Η ΕΔΥ, συγκεκριμενοποίησε στη συνέχεια όσα συνυπολόγισε από την άποψη των κριτηρίων της αξίας, των προσόντων και της αρχαιότητας, με αναφορά στα υπαρκτά στοιχεία κρίσης και δεν προκύπτει πως το λάθος επέδρασε με οποιοδήποτε τρόπο.

Διεξάχθηκε προφορική εξέταση στην παρουσία του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών. Ο Γενικός Διευθυντής αξιολόγησε και ο ίδιος την απόδοση των υποψηφίων και προβλήθηκαν ισχυρισμοί σε σχέση με το παραδεκτό της εμπλοκής του και το γεγονός ότι η κρίση του δεν ήταν αιτιολογημένη. Κατά τις διευκρινίσεις η αιτήτρια στην 1161/02 εγκατέλειψε τον ισχυρισμό της ενόψει της απόφασης της Ολομέλειας στην Κώστας Κυριάκου κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας κ.α. ΑΕ 3524 κ.α. ημερομηνίας 30.1.04. Δεν αναφέρθηκε τότε στο θέμα η αιτήτρια στην 1260/02 αλλά είναι γεγονός ότι στην πιο πάνω απόφαση όμοιοι ισχυρισμοί δεν έγιναν δεκτοί ως στοιχειοθετούντες λόγο ακυρότητας. Σ΄αυτή τη βάση, σε απόρριψη υπόκειται και ο ισχυρισμός στην προσφυγή 1260/02.

Με πολυσέλιδες αγορεύσεις αναπτύχθηκαν όσα θα μπορούσαν να ενταχθούν στην τελευταία ενότητα των ισχυρισμών, την αναφερόμενη στα στοιχεία κρίσης στη βάση των οποίων έγινε η επιλογή. Η ΕΔΥ, υπό το δεδομένο πως ο ενδιαφερόμενος ουδενός υποψηφίου υστερούσε με βάση τις αξιολογήσεις στις υπηρεσιακές εκθέσεις, έλαβε υπόψη την υπέρ του σύσταση του Γενικού Διευθυντή, τη δική της καλύτερη γενική εντύπωση που απεκόμισε για τον ενδιαφερόμενο από την απόδοση στην προφορική εξέταση και το γεγονός ότι ο ενδιαφερόμενος υπερείχε στα προσόντα αφού κατείχε τόσο πτυχίο που δεν κατείχε η αιτήτρια στην 1260/02 όσο και μεταπτυχιακό τίτλο που δεν κατείχε η αιτήτρια στην 1161/02. Σημείωσε συναφώς την υπεροχή σε αρχαιότητα αριθμού υποψηφίων έναντι του ενδιαφερόμενου με την επεξήγηση πως δόθηκε σ΄αυτή περιορισμένη σημασία αφού επρόκειτο για διευθυντική θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής. Παραθέτω τις εντυπώσεις της ΕΔΥ από την προφορική εξέταση:

Επίσης παραθέτω την τελική αξιολόγηση της ΕΔΥ:

Οι αιτήτριες, με βασικό άξονα το γεγονός ότι ήσαν αρχαιότερες του ενδιαφερόμενου καθόλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους, ιδιαιτέρως δε στη θέση του Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων την οποία κατείχαν από 1.4.97 ενώ ο ενδιαφερόμενος από 1.6.02, θεωρούν ότι:

1. Στην πραγματικότητα, υπερτερούσαν σε αξία με βάση τις υπηρεσιακές εκθέσεις αφού, όσο και αν δεν υπάρχει διαφορά στις μεταξύ τους αξιολογήσεις, εκείνες για τις ίδιες αφορούσαν σε υπηρεσία σε θέση ανώτερη από εκείνη του ενδιαφερόμενου, ο οποίος δεν αξιολογήθηκε καν στη θέση Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων στην οποία είχε μόλις προσφάτως προαχθεί.
2. Η σύσταση ήταν αναιτιολόγητη και δεν έπρεπε να συνυπολογιστεί ως βαρύνουσα και, πάντως, συγκρουόταν προς τα στοιχεία των φακέλων.
3. Οι εντυπώσεις από την προφορική εξέταση ήταν πεπλανημένες, αναιτιολόγητες, αυθαίρετες και αναξιόπιστες. Αναφέρονταν σε χαρακτηρισμούς προσωπικότητας εκτός των δυνατοτήτων της προφορικής εξέτασης και παραγνώριζαν τις εξαίρετες αξιολογήσεις στα όσα κάλυπταν, ιδίως όταν μνημονεύθηκε η ολοκληρωμένη ενημέρωση του ενδιαφερομένου προσώπου αναφορικά με την πολιτική της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης σε θέματα φορολογίας ενώ η αιτήτρια στην 1161/02, όπως αποκαλύπτει ο φάκελός της, με εξαιρετική γνώση και απόδοση κατά την εκτέλεση ειδικών καθηκόντων διακρίθηκε στον τομέα.
4. Εν πάση περιπτώσει, κατά παραγνώριση της μεγάλης αρχαιότητάς τους και όσων αυτή επαγόταν με αντανάκλαση και στην αξία, προσδόθηκε υπέρμετρη βαρύτητα στις εντυπώσεις από την προφορική εξέταση όταν μάλιστα η υπεροχή σ΄αυτή του ενδιαφερομένου προσώπου δεν ήταν μεγάλη.
5. Το πανεπιστημιακό προσόν του ενδιαφερομένου προσώπου έπρεπε να θεωρηθεί ως απαιτούμενο για την προηγούμενη θέση Αρχιφοροθέτη Πρώτης Τάξης και δεν έπρεπε να μετρήσει ως πρόσθετο.

Η σύσταση, που δεν απαιτείται από το νόμο να είναι αιτιολογημένη, οι εντυπώσεις από την προφορική εξέταση και τα ακαδημαϊκά προσόντα όσο και αν αυτά δεν απαιτούνται από το σχέδιο υπηρεσίας, συνιστούν νόμιμα στοιχεία κρίσης. Και τα τρία αναδείκνυαν καταλληλότερο τον ενδιαφερόμενο και δεν μπορεί να τίθεται βασίμως ζήτημα υπέρμετρης βαρύτητας του ενός ή του άλλου ενόψει της αρχαιότητας των αιτητριών. Το καθήκον της επιλογής ανήκει στην ΕΔΥ. Το Ανώτατο Δικαστήριο ασκεί έλεγχο νομιμότητας, εν προκειμένω ακραίων ορίων. Η θέση ήταν η πιο ψηλή στην ιεραρχία, η διακριτική ευχέρεια της ΕΔΥ ήταν ευρεία και δεν τεκμηριώνεται η άποψη, στην οποία εν τέλει συμπυκνώνονται τα επιχειρήματα των αιτητριών, πως δεν ήταν εύλογα επιτρεπτό να μην καθορίσει το αποτέλεσμα η υπέρτερη αρχαιότητά τους.

Ως προς τα επί μέρους, οι ισχυρισμοί για σύγκρουση της σύστασης προς τα στοιχεία των φακέλων υποβάλλονται υπό το πρίσμα της αντίληψης αναφορικά με το ποιός υπερέχει με γνώμονα το περιεχόμενό τους. Δεν είναι όμως ορθή η εντύπωση πως από το περιεχόμενο των φακέλων προέκυπτε υπεροχή των αιτητριών ως προς την αξία. Ο συναφής ισχυρισμός πως διαφορετική θα έπρεπε να ήταν η βαρύτητα των αξιολογήσεων των αιτητριών επειδή αυτές αφορούσαν σε ψηλότερες θέσεις, είναι ευθέως αντίθετη προς τη νομολογία. [Βλ. Χαραλαμπίδης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1991) 3 ΑΑΔ 414, Κυπριακή Δημοκρατία ν. Αδάμου Ανδρέου κ.α. (1993) 3 ΑΑΔ 153 και Δρ. Ανδρέας Παπανδρέου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ΑΕ 3232 ημερομηνίας 8.3.04]. Αντίθετα, είναι σαφές πως ο ενδιαφερόμενος υπερτερούσε ως προς τα προσόντα και, αφήνοντας τον πανεπιστημιακό του τίτλο, σημειώνω τα δυο μεταπτυχιακά του (Master of Business Administration, New Port University, ΗΠΑ και Master in Public Administration, Harvard University, ΗΠΑ).

Καταλήγω πως δεν έχει στοιχειοθετηθεί λόγος ακυρότητας και οι προσφυγές απορρίπτονται, με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.