|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Σπύρου Mενέλαος Aντώνη ν. Δημοτικού Συμβουλίου Kάτω Πολεμιδιών και Άλλων (1998) 3 ΑΑΔ 307
Σουλτανιάν M. & Oυζουνιάν Δ. και Σία Λτδ ν. KυπριακήςΔημοκρατίας (2000) 3 ΑΑΔ 639
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 717/2001)
27 Mαρτίου, 2003
[ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΦΛΩΡΟΣ ΙΑΚΩΒΟΥ ΦΛΩΡΙΔΗ
Αιτητής
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
Καθ΄ων η Αίτηση
Δ. Καλλής, για τον Αιτητή.
Α. Μαππουρίδης, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής είναι ιδιοκτήτης του κτήματος με αρ. τεμαχίου 90, Φύλλο/Σχέδιο ΧΧΧΙΧ/47 στο χωριό Σιά της Επαρχίας Λευκωσίας.
Την 22.6.2001 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με αρ. 3509 και αρ. γνωστοποίησης 603 διάταγμα απαλλοτρίωσης μέρους του πιο πάνω κτήματος του.
Η εν λόγω απαλλοτρίωση είχε σκοπό τη δημιουργία ασφαλτοστρωμένου δρόμου που οδηγεί προς λατομείο στην περιοχή του χωριού Σιά. Για τις ανάγκες του λατομείου χρησιμοποιείτο χωμάτινος δρόμος που περνούσε μέσα από ιδιωτικές περιουσίες οι ιδιοκτήτες των οποίων παρεχώρησαν το δικαίωμα διέλευσης των φορτηγών αυτοκινήτων του λατομείου αφού αποζημιώνοντο από τους ιδιοκτήτες του λατομείου με ετήσιο ενοίκιο.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 υποβλήθηκε επανηλειμμένα αίτημα των κατοίκων του χωριού Σιά για την κατασκευή ασφαλτοστρωμένου δρόμου προς το λατομείο ούτως ώστε να αποφευχθεί η σκόνη που προκαλούσαν τα διερχόμενα οχήματα του λατομείου.
Στις 25.5.1993 ο Έπαρχος Λευκωσίας ζήτησε από το Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας την προώθηση του θέματος της απαλλοτρίωσης για την κατασκευή του δρόμου προς το λατομείο, υπενθυμίζοντας επιστολή του τελευταίου προς τον Διευθυντή του Κτηματολογίου για την ετοιμασία σχεδίων.
Στις 13.8.1993 το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης με επιστολή του προς το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Γεωργίας συναίνεσε στην απαλλοτρίωση αναφέροντας, μεταξύ άλλων, και τα εξής:-
«Η σημερινή προσπέλαση στη μονάδα γίνεται μέσω ιδιωτικών ιδιοκτησιών μετά από σχετική άδεια των κατόχων και με καταβολή ετήσιου ενοικίου. Οπωσδήποτε η απαλλοτρίωση της επηρεαζόμενης ιδιωτικής γης θα καταστήσει δυνατή την κατασκευή δρόμου ο οποίος και θα ασφαλτοστρωθεί από την ενδιαφερόμενη εταιρεία σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που ανέλαβε και τον σχετικό όρο που τέθηκε στο προνόμιο της.»
Ο Προϊστάμενος Υπηρεσίας Μεταλλείων έδωσε επίσης τη συγκατάθεση του με επιστολή προς το Υπουργείο Γεωργίας, ημερ. 13.8.1993.
Επίσης τη συγκατάθεση του για τη δημιουργία του δρόμου έδωσε και το Υπουργείο Συγκοινωνιών με μια σύντομη επιστολή προς τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Γεωργίας, ημερ. 26.10.1993.
Το Υπουργείο Γεωργίας, έχοντας λάβει υπόψη τις πιο πάνω επιστολές εξέτασε το θέμα για να διαφανεί αν δικαιολογείτο η απαλλοτρίωση της ακίνητης ιδιοκτησίας για την κατασκευή του δρόμου.
Η απόφαση όμως δεν προωθήθηκε λόγω οικονομικών δυσκολιών της ιδιοκτήτριας εταιρείας του λατομείου να κατασκευάσει το δρόμο, όπως είχε αναλάβει να πράξει.
Τελικά πέντε χρόνια αργότερα, στις 15.5.1998, δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης. Υποβλήθησαν ενστάσεις επηρεαζομένων ιδιοκτητών μία από τις οποίες έγινε δεκτή. Έτσι η γνωστοποίηση κατέστη ανενεργός και ετοιμάστηκε νέο τοπογραφικό σχέδιο όδευσης του δρόμου.
Στις 30.6.2000 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας νέα Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης. Υποβλήθηκαν και πάλιν νέες ενστάσεις και στις 18.6.2001 η Υπουργική Επιτροπή τις απέρριψε. Ακολούθησε δε το διάταγμα απαλλοτρίωσης, όπως ανέφερα πιο πάνω.
Στη γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης αναφέρεται ότι η ακίνητη ιδιοκτησία είναι «αναγκαία για τους ακόλουθους σκοπούς δημόσιας ωφέλειας, δηλ. για τη δημιουργία και ανάπτυξη δημόσιων δρόμων στη Δημοκρατία, την προαγωγή ή ανάπτυξη της μεταλλευτικής/λατομικής βιομηχανίας και η απαλλοτρίωσή της επιβάλλεται για τη δημιουργία ασφαλτοστρωμένου δρόμου που οδηγεί σε λατομείο σε περιοχή του χωριού Σιά της Επαρχίας Λευκωσίας.»
Εναντίον του διατάγματος απαλλοτρίωσης καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή με το εξής αιτητικό:-
«Δήλωση του Δικαστηρίου ότι το Διάταγμα απαλλοτριώσεως το οποίο δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με αρ. 3509 ημερ. 22/6/2001 και αρ. γνωστοποίησης 603, και με το οποίο έχει διαταχθεί η απαλλοτρίωση μέρους της ακίνητης ιδιοκτησίας του αιτητή με αρ. τεμ. 90, Φύλλο/Σχέδιο ΧΧΧΙΧ/47, στο χωριό Σιά της Επαρχίας Λευκωσίας είναι άκυρο και εστερημένο οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.»
Ο αιτητής προβάλει δύο κυρίως λόγους που οδηγούν, κατά τους ισχυρισμούς του σε ακύρωση της πράξης. Πρώτο ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι αναιτιολόγητη και είναι αποτέλεσμα κακής άσκησης της διακριτικής ευχέρειας εκ μέρους της διοίκησης αφού, όπως ισχυρίζονται, οι επιδιωκόμενοι σκοποί δεν είναι προς εξυπηρέτηση δημοσίας ωφελείας. Δεύτερο, το διάταγμα απαλλοτρίωσης δημοσιεύθηκε χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε τεχνοοικονομική μελέτη, ούτε εξετάστηκε αν μπορούσαν να εξυπηρετηθούν οι σκοποί της απαλλοτρίωσης με άλλους λιγότερο επαχθείς τρόπους.
Ο δεύτερος λόγος ακύρωσης που προβάλλει ο αιτητής ευσταθεί για τον εξής λόγο. Έχω διεξέλθει με προσοχή τον διοικητικό φάκελο που είναι ενώπιον μου ως Τεκμήριο 1. Δεν διαπίστωσα την ύπαρξη οποιασδήποτε μελέτης τεχνικής ή οικονομικής. Το μόνο που υπάρχει στο φάκελο είναι ανταλλαγείσες επιστολές μεταξύ των διαφόρων τμημάτων της διοίκησης, τα οποία έδιδαν, σχεδόν μονολεκτικά, τη συγκατάθεση τoυς για τη δημιουργία του έργου. Ούτε υπάρχει στο φάκελο οποιαδήποτε μελέτη τεχνικής ή οικονομικής φύσεως από τη διοίκηση. Ούτε υπάρχει σαφής δέσμευση της ιδιοκτήτριας εταιρείας του λατομείου ότι ήταν σε θέση να υποστεί το κόστος κατασκευής του έργου το οποίο παρέμενε απροσδιόριστο. Ούτε επίσης υπάρχει στο διοικητικό φάκελο οποιαδήποτε μελέτη που να απέκλειε άλλους τρόπους, λιγότερον επαχθείς, για τη δημιουργία του έργου.
Η Απαλλοτριούσα Αρχή, προτού προχωρήσει στην απαλλοτρίωση, έχει υποχρέωση να λάβει υπόψη της όλα τα στοιχεία και τις ανάγκες του έργου, στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης μελέτης.
Στην υπόθεση LATOMIA ESTATE LTD. κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Α.Ε. 2831 κ.ά., ημερ. 13.7.2001 έχουν λεχθεί τα εξής:-
«Έχει νομολογιακά καθιερωθεί ότι η Απαλλοτριούσα Αρχή δεν προχωρεί στη λήψη της απόφασης για απαλλοτρίωση παρά μόνο αφού προβεί στην εξέταση των σχεδίων του έργου που προσδιορίζουν τη φύση, την έκταση και τις ανάγκες του έργου για το οποίο διενεργείται η απαλλοτρίωση. Τα πιο πάνω πλαίσια υπαγορεύουν την ύπαρξη μιας ολοκληρωμένης μελέτης. (Ίδε Μεστάνας και άλλοι ν. Δημοτικού Συμβουλίου Αθηαίνου (αρ. 2) [1992] 3 ΑΑΔ 185 και Σπύρου ν. Δημοτικού Συμβουλίου Κάτω Πολεμιδιών και Δήμου Κάτω Πολεμιδιών, Α.Ε. 203 της 13/4/98).»
(Βλέπε επίσης: Μενέλαος Α. Σπύρου ν. Δημοτικού Συμβουλίου Κάτω Πολεμιδιών (1998) 3 Α.Α.Δ. 307 και Δ. Ουζουνιάν & Μ. Σουλτανιάν και Σία Λτδ. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2260, ημερ. 14.11.2000).
Ενόψει της κατάληξης μου αυτής όσον αφορά το λόγο αυτό που οδηγεί σε ακύρωση της διοικητικής πράξης θεωρώ μη αναγκαίο να εξετάσω τον άλλο λόγο ακύρωσης που προβάλλεται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Η επίδικη πράξη ακυρώνεται.
(Υπ.) Μ. Κρονίδης, Δ.
/ΕΠσ