|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
< I>(Υπόθεση Αρ. 22/2002)
12 Φεβρουαρίου, 2003
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
C. HARALCO LTD ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ,
< I>Αιτητές,
ν.
ΔΗΜΟΥ ΕΓΚΩΜΗΣ,
Καθ΄ ου η αίτηση.
- - - - - -
Χρ. Κιτρομηλίδης,
για τον Αιτητή.Α. Παπαχαραλάμπους, για τον Καθ ΄ου η αίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Στις 31 Αυγούστου 2001 εκδόθηκε η Πολεοδομική Αδεια αρ.ΛΕΥ/1136/2001 για την ανάπτυξη των τεμαχίων αρ. 122 και 123, Φ/Σχ. ΧΧΙ.53 τοποθεσία Έγκωμη, που αποτελούν συνιδιοκτησία των αιτητών (στο εξής θα αναφέρονται ως «το οικόπεδο»). Η ανάπτυξη θα συνίστατο στην ανέγερση πολυκατοικίας 28 διαμερισμάτων. Βάσει της εν λόγω άδειας οι αιτητές στις 10/9/2001 υπέβαλαν στον καθ' ου η αίτηση Δήμο Έγκωμης, αρμόδια τοπική αρχή, την αίτηση αρ. ΔΕΒ 95/01 για την έκδοση άδειας οικοδομής.
Ο Δήμος ΄Εγκωμης με επιστολή του ημερ. 11.10.2001 πληροφόρησε τους αιτητές ότι η αίτηση τους εγκρίθηκε και τους καλούσε να καταβάλλουν τα σχετικά δικαιώματα εκ Λ.Κ.1.095. Οι αιτητές στις 12.10.2001 πλήρωσαν τα δικαιώματα στον καθ' ου η αίτηση και ένα ποσό
ως ντεπόζιτο για πιθανή ζημιά στο δρόμο ή στα πεζοδρόμια. Ενώ οι αιτητές είχαν ήδη προχωρήσει στην εκσκαφή του οικοπέδου, το Δημοτικό Συμβούλιο κατά τη συνεδρία του ημερ. 6/11/2001 αποφάσισε όπως τερματίσει την διαδικασία έκδοσης της άδειας οικοδομής για το οικόπεδο. Παραθέτω αυτούσιο το πρακτικό:«2.
Αρ. Φακ. Δ.Ε.Β. 95/01 - C. Haralco & ΑλλοιΕκδοση Πολεοδομικής Αδειας με αρ. ΛΕΥ/1136/01, ημ. 31.08.01 για ανέγερση πολυκατοικίας 28 διαμερισμάτων (είκοσι-δύο (22) ενός υπνοδωματίου και έξι (6) στούντιο) στα τεμάχια αρ. 122 και 123, Φ/Σχ. ΧΧΙ.53 Χωρίο στην Εγκωμη.
Το θέμα μετά την εξέτασή του στη συνεδρία του δημοτικού συμβουλίου (συνεδρία αρ. 12/2001, ημ. 16.10.2001), παραπέμφθηκε στην εκτελεστική επιτροπή (συνεδρία με αρ. 5/01, ημ. 17.10.2001), όπου ο δήμαρχος ενημέρωσε για το αποτέλεσμα της συνάντησης που είχε με τον κ. Ν. Χαραλαμπίδη, ένα εκ των ιδιοκτητών της ανάπτυξης ο οποίος τον διαβεβαίωσε πως δεν προτίθεται να ενοικιάσει την οικοδομή σε φοιτητική εστία και ότι είναι έτοιμος να παρουσιάσει στο δήμο τα πωλητήρια έγγραφα.
Ακολούθησε παρουσίαση των υποβληθέντων σχεδίων των ορόφων και του ισογείου, όπου δείχνονται οι εγκριμένοι χώροι στάθμευσης, από το δημοτικό μηχανικό, ο οποίος στη συνέχεια απάντησε σε ερωτήσεις και απορίες που υποβλήθηκαν από τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου.
Ακολούθησε συζήτηση. Λήφθηκε σοβαρά υπόψη το γεγονός πως η προτεινόμενη ανάπτυξη βρίσκεται στον Πυρήνα της Εγκωμης και ο όγκος και η πυκνότητα της προτεινόμενης ανάπτυξης δεν συνάδουν με το χαρακτήρα και τις ευαισθησίες της περιοχής αυτής και την ύπαρξη διατηρητέων στην ίδια περιοχή. Επίσης λήφθηκαν υπόψη οι έντονες αντιδράσεις των περιοίκων για δυσμενή επηρεασμό των ανέσεών τους. Το δημοτικό συμβούλιο εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για την προτεινόμενη οικιστική ανάπτυξη με την οποία στην ουσία καταστρατηγείται ο Νόμος αφού προωθείται η δημιουργία συγκεκαλυμμένης φοιτητικής εστίας. Ως εκ τούτου αποφάσισε να ζητήσει από την Πολεοδομική Αρχή την ανάκληση της εκδοθείσας Πολεοδομικής Αδειας με αρ. ΛΕΥ/1136/2001, ημ. 31.8.2001. Η διαδικασία έκδοσης της αντίστοιχης οικοδομικής άδειας να τερματιστεί και τα εισπραχθέντα από το δημοτικό ταμείο δικαιώματα να επιστραφούν. Σε περίπτωση κατά την οποία ο Διευθυντής Πολεοδομίας & Οικήσεως δεν ανακαλέσει την Πολεοδομική άδεια, τότε το δημοτικό συμβούλιο θα ζητήσει συνάντηση με τον αρμόδιο Υπουργό με απώτερο σκοπό την ανάκληση της άδειας.»
O καθ' ου η αίτηση, εν συνεχεία της απόφασης που έλαβε στην πιο πάνω συνεδρία, ζήτησε από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως την ανάκληση της πολεοδομικής άδειας που χορήγησε στους αιτητές η οποία ωστόσο δεν έχει ανακληθεί μέχρι σήμερα.
Επίσης, ο καθ' ου η αίτηση με επιστολή του στις 14/11/2001 πληροφόρησε τους αιτητές ότι «η αίτηση τους επανεξετάστηκε και αποφασίστηκε να τους επιστραφεί η μια σειρά των υποβληθέντων σχεδίων καθώς και τα καταβληθέντα δικαιώματα» (η υπογράμμιση δική μου).
Οι αιτητές αφού απέσυραν την πρώτη θεραπεία που ζητούσαν με το αιτητικό της προσφυγής, προσβάλλουν πλέον μόνο ''την άρνηση των καθ 'ων η Αίτηση να εκδώσουν και να τους παραδώσουν την εγκριθείσα άδεια οικοδομής''
.Το αντικείμενο της προσφυγής
Κρίνω αναγκαίο, πριν υπεισέλθω στη διερεύνηση των προβαλλομένων λόγων ακύρωσης, να εξετάσω ποια ακριβώς είναι η πράξη που επιδιώκουν να ακυρώσουν οι αιτητές.
Ο καθ' ου η αίτηση δεν διευκρινίζει αν η απόφαση που λήφθηκε στις 6.11.2001 και κοινοποιήθηκε στους αιτητές με την πιο πάνω επιστολή ημερ.14.11.01, συνιστά ανάκληση της άδειας οικοδομής ή άρνηση έκδοσης της. Στην παράγραφο 3.7 της γραπτής αγόρευσης του αναφέρει ότι «εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι η υπό αναφορά άδεια οικοδομής ουδέποτε εκδόθηκε.», ενώ παρακάτω σημειώνει ότι «με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου στις 6.11.2001 η υπό αναφορά άδεια έχει ανακληθεί». Είναι βεβαίως αντιφατικά τα όσα ισχυρίζεται, διότι είναι αδύνατη η ανάκληση πράξης η οποία δεν έχει εκδοθεί.
Η γνωστοποίηση της έγκρισης ημερ. 11/10/01 στους αιτητές συνιστά εξωτερίκευση της απόφασης του καθ΄ ου η αίτηση Δήμου για χορήγηση της αιτηθείσας άδειας οικοδομής. Η έγκριση της αίτησης συνεπάγεται προηγούμενη έρευνα των γεγονότων και εφαρμογή του νόμου και των σχετικών κανονισμών. Διαπιστώνω από τα στοιχεία του φακέλου ότι ζητήθηκαν οι απόψεις όλων των αρμοδίων τμημάτων και προηγήθηκε έρευνα από το δημοτικό μηχανικό και την Τεχνική επιτροπή του Δήμου που συνέστησαν την χορήγηση της άδειας οικοδομής. Επομένως η έγκριση, δόθηκε μετά από πλήρη έρευνα και με αυτήν ολοκληρωνόταν η άσκηση διακριτικής ευχέρειας καθώς και η διαδικασία με την οποία ο καθ'ου η αίτηση θα ασκούσε την αποφασιστική του αρμοδιότητα με βάση το Νόμο.
Στην εν λόγω γνωστοποίηση ο καθ'ου η αίτηση αναφέρει, «..σας πληροφορώ ότι εγκρίθηκε νοουμένου ότι τα δικαιώματα που αναφέρονται στην παρ. 2 πιο κάτω θα πληρωθούν εντός δυο μηνών από την πιο πάνω ημερομηνία». Οι αιτητές διά της πληρωμής των δικαιωμάτων μέσα στην ταχθείσα προθεσμία και εφόσον δεν υπήρχαν άλλοι όροι ή προϋποθέσεις από το Νόμο για την έκδοση της άδειας, κατέστησαν δικαιούχοι της άδειας. Αυτό που είχε απομείνει ήταν η τυπική ενέργεια της έκδοσης της άδειας από τον καθ' ου η αίτηση.
Η επιστολή ημερ. 14.11.2001 με την οποία ο καθ' ου η αίτηση κοινοποιούσε στους αιτητές το απορριπτικό αποτέλεσμα της «επανεξέτασης» της αίτησης και συνακόλουθα η άρνηση παράδοσης της άδειας, ισοδυναμεί με ανάκληση τελειωθείσας εκτελεστής πράξης. Η επιστροφή των πληρωθέντων δικαιωμάτων στους αιτητές καθώς και η εισήγηση προς το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως για ανάκληση και της πολεοδομικής άδειας, είναι ενέργειες ενδεικτικές της πρόθεσης του Δήμου για ανάκληση της οικοδομικής άδειας.
Οι αιτητές όπως διατυπώνουν την αιτούμενη θεραπεία, προσβάλλουν την άρνηση έκδοσης και παράδοσης της άδειας και όχι την ανάκληση της από τον καθ'ου η αίτηση. Συνεπώς η διατύπωση του αιτητικού είναι ατυχής. Ωστόσο, από το περιεχόμενο γενικά της αίτησης καθώς και από τους προβαλλόμενους λόγους ακύρωσης, καθίσταται φανερό ότι στην ουσία προσβάλλεται η ίδια πράξη ανάκλησης, παρά την εσφαλμένη νομική περιγραφή της. Με αυτό το σκεπτικό η αίτηση κρίνεται παραδεκτή. (Βλ. Αλεξάνδρα Νικολάκη ν. Συμβούλιο Βελτιώσεως Επισκοπής Λεμεσού, ΑΕ 3038, ημερ. 20.11.02).
Οι λόγοι ακυρώσεως
Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι οι λόγοι που ο καθ' ου η αίτηση έδωσε, είχαν ήδη αξιολογηθεί και ληφθεί υπόψη κατά την έκδοση της πολεοδομικής άδειας και ως εκ τούτου δεν συνιστούσαν λόγους για επανεξέταση ή ανάκληση της απόφασης του.
Οι λόγοι που επικαλέστηκε ο καθ' ου η αίτηση για την επανεξέταση ήταν οι εξής:
(α) Η προτεινόμενη ανάπτυξη δεν συνάδει με το χαρακτήρα και τις ευαισθησίες της περιοχής.
(β) Η ύπαρξη διατηρητέων στην περιοχή
(γ) Οι αντιδράσεις των περιοίκων για δυσμενή επηρεασμό των ανέσεων τους.
(δ) Επιφυλάξεις για προτεινόμενη ανάπτυξη με την οποία στην ουσία δημιουργείται συγκεκαλυμμένη φοιτητική εστία.
Όλοι οι παραπάνω λόγοι, πλην της αντίδρασης των περιοίκων, ήταν ενώπιον του καθ΄ ου η αίτηση και πρέπει να είχαν ληφθεί υπόψη στα πλαίσια της πρωτογενούς έρευνας πριν την έγκριση της άδειας οικοδομής. Δεν προέκυψαν νέα γεγονότα ή στοιχεία που να δικαιολογούσαν επανεξέταση, ούτε υπήρχε θέμα μεταβολής των πραγματικών συνθηκών επί των οποίων στηρίχθηκε η απόφαση έγκρισης της άδειας οικοδομής ώστε να δικαιολογείται η ανάκλησή της.
Η υποχρέωση της Διοίκησης να συμμορφώνεται με τις αρχές της καλής πίστης και της χρηστής διοίκησης κατά την άσκηση του δικαιώματος ανάκλησης, επιτείνεται όταν η απόφαση ανάκλησης θίγει ατομική ιδιοκτησία. Στην προκειμένη περίπτωση οι αιτητές είχαν έννομο συμφέρον στην ανάπτυξη του οικοπέδου τους με τους όρους και τη μορφή που εγκρίθηκαν στην πολεοδομική άδεια. Το δικαίωμα των αιτητών για συγκεκριμένη χρήση και αξιοποίηση του οικοπέδου τους κατοχυρωνόταν και στην εγκριθείσα άδεια οικοδομής, χωρίς μάλιστα οποιεσδήποτε μεταβολές ή επιπρόσθετους όρους από τον καθ'ου η αίτηση.
Με την προσβαλλόμενη απόφαση ο καθ' ου ανακάλεσε το κεκτημένο αυτό δικαίωμα ανάπτυξης χωρίς εύλογη και νόμιμη αιτία. Οι λόγοι που αναφέρθηκαν, σχετίζονται με το δυσμενή επηρεασμό της πυκνότητας της περιοχής και των ανέσεων παρακείμενης ιδιοκτησίας, το είδος της οικοδομής και τον χαρακτήρα της περιοχής. Οι λόγοι αυτοί αφενός, αντιστοιχούν σε πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου και εξετάστηκαν αρμοδίως από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως στα πλαίσια του Νόμου 90/72 αφετέρου, συνιστούν λόγους δημοσίου συμφέροντος που δύνανται να προσδώσουν αιτιολογικό έρεισμα σε απόφαση ανάκλησης.
Ωστόσο, δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την προσβαλλόμενη ανάκληση της οικοδομικής άδειας από τον καθ' ου η αίτηση διότι προτάθηκαν αναρμόδια και κατά κατάχρηση εξουσίας. Πιο συγκεκριμένα, η εξουσία του καθ' ου η αίτηση στα πλαίσια έκδοσης της άδειας οικοδομής (όπως οριοθετείται από τους περί Οδών και Οικοδομών Κανονισμούς και το Κεφ.96), περιορίζεται στην εκτέλεση της ανάπτυξης που εξουσιοδοτείται με την πολεοδομική άδεια και στον καθορισμό λεπτομερειών που δεν προσδιορίζονται σ' αυτή. Η θέση αυτή υιοθετήθηκε στην Δήμος Αραδίππου ν. Ελλης Θεοδούλου, ΑΕ 2761, ημερ. 20.9.01 όπου αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
«Διαρκούσης της ισχύος της πολεοδομικής άδειας, η ανάπτυξη την οποία η Πολεοδομική Αρχή ενέκρινε δεν υπέκειτο σε αναθεώρηση από τον Δήμο. Αποτελούσε το δεδομένο προς το οποίο ο Δήμος δεν είχε δικαίωμα να αντιταχθεί κατά την εξέταση της αίτησης για άδεια οικοδομής. Η κρίση αναφορικά με την ανάπτυξη, βάσει του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972 (Ν. 90/72 όπως τροποποιήθηκε), ανήκει στην Πολεοδομική Αρχή. Η εξουσία για την έκδοση αδειών οικοδομής, βάσει του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου, Κεφ. 96, (όπως τροποποιήθηκε), περιορίζεται μόνο στις ανάγκες πραγμάτωσης της ήδη εγκριθείσας ανάπτυξης. Η τοπική αρχή μπορεί να επιβάλει όρους, είτε υπό μορφή λογικά αναμενομένων εξειδικεύσεων στο πλαίσιο εκτέλεσης όρων που
τέθηκαν με την πολεοδομική άδεια, είτε υπό μορφή ρυθμίσεων που ενώ δεν αφίστανται των όρων της πολεοδομικής άδειας, εμπεριέχουν ωστόσο και τις δικές της ιδιαίτερες απαιτήσεις στον τομέα που καλύπτει η αρμοδιότητα της. Ο Δήμος, στην προκείμενη περίπτωση, δεν ενήργησε με αναφορά σε αυτά. Απέρριψε την αίτηση της εφεσίβλητης ως αποτέλεσμα υποκατάστασης της κρίσης της Πολεοδομικής Αρχής, ως προς την σκοπούμενη ανάπτυξη, με τη δική του.»
Ο καθ' ου η αίτηση, υπερέβη την εξουσία του, προβάλλοντας λόγους απορριπτικούς της ανάπτυξης που εγκρίθηκε από την αρμόδια Πολεοδομική Αρχή και μάλιστα στα πλαίσια επανεξέτασης αίτησης για οικοδομική άδεια ήτοι μετά από παρέλευση αρκετού χρόνου. Ο καθ' ου η αίτηση δεν είχε τέτοια εξουσία καταστρατήγησης της πολεοδομικής άδειας και ανάκλησης της οικοδομικής άδειας, εκτός εάν οι εκδοθείσες άδειες ήταν έκδηλα παράνομες. Στην παρούσα υπόθεση η πολεοδομική άδεια και η εγκριθείσα οικοδομική άδεια εκδόθηκαν απολύτως νόμιμα.
Ο καθ' ου η αίτηση είχε μάλιστα ενημερωθεί ότι η ανάκληση της οικοδομικής άδειας για τους συγκεκριμένους λόγους θα συνεπαγόταν αυθαιρεσία. Η απάντηση των νομικών συμβούλων στον καθ' ου η αίτηση με την οποία γνωματεύουν ότι η «έκδοση της οικοδομικής άδειας είναι η μόνη διέξοδος για τον Δήμο και ότι το αντικείμενο της πολεοδομικής άδειας φαίνεται να μην αντιβαίνει το τοπικό σχέδιο» καθώς επίσης και η αρνητική απάντηση του Υπουργού Εσωτερικών στο αίτημα τους για ανάκληση της πολεοδομικής άδειας ο οποίος, έκρινε ότι η Πολεοδομική Αρχή ενήργησε ορθά και εξέτασε όλες τις
πτυχές της ανάπτυξης σύμφωνα με τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας, ενισχύουν την διαπίστωση ότι ο Δήμος ενήργησε καθ' υπέρβαση εξουσίας.Συμπερασματικά, η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται νομίμου αιτιολογίας και λήφθηκε καθ' υπέρβαση εξουσίας από τους καθ' ων η αίτηση. Πρόκειται για έμμεση ανακλητική απόφαση η οποία, θίγει την αρχή της καλής πίστης και της χρηστής Διοίκησης.
Εν όψει των προαναφερομένων λόγων, η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται. Τα έξοδα επιδικάζονται υπέρ των αιτητών.
Α. Κραμβής, Δ.
ΣΦ.