|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2002) 4 ΑΑΔ 613
9 Ιουλίου, 2002
[ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στής]
INTERCOLLEGE LARNACA CAMPUS LTD., ΓΝΩΣΤΗ ΩΣ
ΣΧΟΛΗ "INTERCOLLEGE" (ΛΑΡΝΑΚΑ),
Αιτητές,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 498/2000)
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Αίτηση τροποποίησης της νομικής βάσης της προσφυγής ― Προσθήκη νέου λόγου ακυρώσεως ― Νομοθετικό πλαίσιο και ερμηνεία του από τη νομολογία ― Ειδικά το θέμα της καθυστέρησης στην υποβολή της αίτησης ― Η αίτηση εγκρίθηκε στην κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις.
Οι αιτητές ζήτησαν, στα πλαίσια εκδίκασης της προσφυγής, την τροποποίηση της νομικής βάσης της, διά της προσθήκης ενός νέου λόγου ακυρώσεως της επίδικης απόφασης.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, εγκρίνοντας την αίτηση, αποφάσισε ότι:
1. Ο Κανονισμός 18 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962 προνοεί ότι, "τηρουμένων των αναλογιών, οι θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας εφαρμόζονται σε πάσα διαδικασία ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου". Σύμφωνα με τις πρόνοιες της Διαταγής 25, θ.1 το Δικαστήριο έχει την ευχέρεια να επιτρέψει την τροποποίηση δικογράφων κατά την κρίση του, όταν τούτο επιβάλλει το συμφέρον της δικαιοσύνης. Οι θεσμοί της Πολιτικής Δικονομίας εφαρμόζονται μέσα στα πλαίσια των γενικών αρχών του Διοικητικού Δικαίου, κατά το μέτρο που επιτρέπουν οι πρόνοιες του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
2. Η εισήγηση της ευπαίδευτης συνηγόρου των καθ'ων η αίτηση, ότι η αίτηση για τροποποίηση έχει καταχωρηθεί καθυστερημένα είναι ορθή. Σημειώνεται ότι η προσφυγή καταχωρήθηκε στις 10/4/2000, η ένσταση των καθ'ων η αίτηση στις 25/8/2000 και η αίτηση για τροποποίηση στις 3/6/2002. Επιπρόσθετα σημειώνεται ότι η αίτηση για τροποποίηση καταχωρήθηκε μετά την κατάθεση της γραπτής αγόρευσης των καθ'ων η αίτηση και πριν από την καταχώριση της γραπτής απάντησης της αιτήτριας.
Έχοντας υπόψη ότι με την αιτούμενη τροποποίηση δεν αλλάζει η φύση της διοικητικής πράξης που αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας και ότι η καθυστέρηση που θα επακολουθήσει ως αποτέλεσμα της έγκρισης δεν θα παραβιάζει το δικαίωμα των καθ'ων η αίτηση να εξεταστεί η προσφυγή μέσα σε εύλογο χρόνο, σύμφωνα με τις διασφαλίσεις του Άρθρου 30 του Συντάγματος η αίτηση για τροποποίηση μπορεί να γίνει αποδεκτή.
3. Η αίτηση εγκρίνεται.
Τα έξοδα της αίτησης, όπως και όλα τα έξοδα τα οποία θα προκύψουν από την τροποποίηση των δικογράφων και την υποβολή τροποποιημένων αγορεύσεων, θα βαρύνουν την αιτήτρια.
Διαταγή ως ανωτέρω.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
The President of the Republic v. Louca a.o. (1984) 3 C.L.R. 241,
Τιμοθέου v. Δημοκρατίας (1989) 3(Β) Α.Α.Δ. 269,
Paralimni Bus Co. Ltd v. Republic (1967) 3 C.L.R. 559,
Cyprus Flour Mills Co. Ltd. a.ο. v. Republic (1973) 3 C.L.R. 690,
Δημοκρατία v. Kassinos C. Construction Ltd (1990) 3 Α.Α.Δ. 3835,
Γιαγκουλλής κ.ά. v. Δημοκρατίας (1995) 4(Δ) Α.Α.Δ. 2569,
Χατζηελισσαίου κ.ά. v. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 2404.
Προσφυγή.
Σ. Δράκος, για τους Αιτητές.
Ρ. Παπαέτη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ'ων η αίτηση.
Ουδεμία εμφάνιση, για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη.
Cur. adv. vult.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα αίτηση η αιτήτρια Σχολή ζητά την τροποποίηση της νομικής βάσης της προσφυγής για να συμπεριληφθεί ως νέος εικοστός λόγος ακύρωσης της επίδικης απόφασης ότι,
"Η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει λόγω μη νόμιμης συγκρότησης και λειτουργίας του ΣΕΚΑΠ και/ή χωρίς δικαιολογία δεν κλήθηκαν όλα τα μέλη του ΣΕΚΑΠ και/ή δεν απευθύνει νομοτύπως και/ή εμπροθέσμως κλήση προς πάντα τα μέλη του ΣΕΚΑΠ για να παραστούν εις την συνεδρία κατά την έκδοση της επίδικης απόφασης."
Οι καθ'ων η αίτηση φέρνουν ένσταση στην αιτούμενη τροποποίηση γιατί,
(i) Με την αιτούμενη τροποποίηση επιχειρείται η εισαγωγή νέου λόγου ακύρωσης που οδηγεί σε παράταση της προθεσμίας που τάσσει το άρθρο 146.1 του Συντάγματος· και
(ii) υπήρξε μεγάλη καθυστέρηση στην καταχώριση της αίτησης.
Η αίτηση βασίζεται στους Κανονισμούς 17, 18 και 19 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962 και στη Διαταγή 25, θεσμός 1 και 6 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας.
Ο Κανονισμός 18 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962 προνοεί ότι, "τηρουμένων των αναλογιών, οι θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας εφαρμόζονται σε πάσα διαδικασία ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου". Σύμφωνα με τις πρόνοιες της Διαταγής 25, θ.1 το Δικαστήριο έχει την ευχέρεια να επιτρέψει την τροποποίηση δικογράφων κατά την κρίση του, όταν τούτο επιβάλλει το συμφέρον της δικαιοσύνης. Οι θεσμοί της Πολιτικής Δικονομίας εφαρμόζονται μέσα στα πλαίσια των γενικών αρχών του Διοικητικού Δικαίου κατά το μέτρο που επιτρέπουν οι πρόνοιες του άρθρου 146 του Συντάγματος. (Ίδε The President of the Republic v. Louca a.ο. (1984) 3 C.L.R. 241).
Τα Δικαστήρια αντιμετωπίζουν θετικά αιτήσεις για τροποποίηση που αποβλέπουν στην αλλαγή του επωνύμου του ενδιαφερόμενου μέρους όταν αποδεικνύεται ότι πρόκειται για λάθος στην περιγραφή ενός ονόματος (misnomer) (Τιμοθέου ν. Δημοκρατίας (1989) 3(Β) Α.Α.Δ. 269), αλλά δεν δέχονται την προσθήκη νέων ενδιαφερόμενων μερών όταν η τροποποίηση θα ισοδυναμούσε με καταχώριση νέας προσφυγής εναντίον άλλων διοικητικών πράξεων που η προσβολή τους θα ήταν εκπρόθεσμη (ίδε Paralimni Bus Co. Ltd. v. Republic (1967) 3 C.L.R. 559).
Σε συγκεκριμένες κατάλληλες περιπτώσεις όταν διασφαλίζονται τα συμφέροντα της άλλης πλευράς τα Δικαστήρια θα ήταν πρόθυμα να επιτρέψουν μια τροποποίηση όταν μια τέτοια ενέργεια "απαιτείται από το συμφέρον της δικαιοσύνης". (Ίδε Cyprus Flour Mills Co. Ltd. a.ο. v. Republic (1973) 3 C.L.R. 690).
Λόγω του ανακριτικού χαρακτήρα της διοικητικής δίκης, η προσέγγιση των Δικαστηρίων σε αιτήσεις που αφορούν την τροποποίηση δικογράφων είναι πιο ελαστική και ευρύτερη από τις αρχές που εφαρμόζονται σε πολιτικές υποθέσεις. Όπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Kassinos C. Construction Ltd (1990) 3 Α.Α.Δ. 3835,
"Ο ρυθμιστικός ρόλος του δικαστηρίου σε θέματα διαδικασίας και απόδειξης στη διοικητική δίκη είναι διάφορος και ευρύτερος από αυτόν που επιτρέπει το δικονομικό σύστημα που επικρατεί στην πολιτική δίκη. Η διαφορά εκπηγάζει από την ύπαρξη και εφαρμογή της αρχής της νομιμότητας σε συνδυασμό με τη φύση του ανακριτικού συστήματος."
Η ίδια γραμμή υιοθετήθηκε λίγο αργότερα στην υπόθεση Γιαγκουλλής κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1995) 4(Δ) Α.Α.Δ. 2569 που αφορούσαν αίτηση για την τροποποίηση των λόγων ακύρωσης, για να προστεθεί ως νέος λόγος ακύρωσης ισχυρισμός ότι η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας παρέλειψε να συμμορφωθεί με τη νομική υποχρέωση της αιτιολόγησης της αξιολόγησης των υποψηφίων μετά τη συμπλήρωση της προφορικής εξέτασης. Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η αίτηση μπορούσε να γίνει δεκτή.
Εκδίδοντας τη σχετική απόφαση ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Γ. Πικής ανέφερε σχετικά με τη φύση της διοικητικής δίκης και τις αρχές που διέπουν την εξέταση αιτήσεων για τροποποίηση των δικογράφων τα ακόλουθα:
"Οι αναλογίες που πρέπει να τηρούνται είναι εκείνες που αφορούν τις ιδιαιτερότητες της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας. Η διαδικασία αναθεώρησης διοικητικών πράξεων προς έλεγχο της νομιμότητάς τους έχει εξεταστικό χαρακτήρα και είναι, εκ της φύσεώς της, προσαρμοσμένη στο ανακριτικό σύστημα απονομής της δικαιοσύνης. Τα επίδικα θέματα της προσφυγής, σε αντίθεση με εκείνα της πολιτικής αγωγής, έχουν, εκ προοϊμίου, ένα κεντρικό άξονα - τη διερεύνηση της νομιμότητας της πράξης, απόφασης, ή παράλειψης, που τίθεται υπό αναθεώρηση. Επομένως, η προσθήκη και άλλων λόγων για την ακύρωση της απόφασης δε μεταβάλλει τη φύση του πρωταρχικού επίδικου θέματος. Το γεγονός αυτό καθιστά και την πιθανότητα αιφνιδιασμού απομακρυσμένη ....
Κατά κανόνα, τροποποίηση επιτρέπεται, εφόσο δεν προκαλείται με την έγκριση του μέτρου ανεπανόρθωτη ζημιά στη θέση της άλλης πλευράς και εκτροχιασμόςτης δίκης από τα παραδεκτά θεσμικά και χρονικά πλαίσια απονομής της δικαιοσύνης - (βλ., μεταξύ άλλων, Mahattou v. Viceroy Shipping Co. Ltd a.o. (1979) 1 C.L.R. 542· United Sea Transport Co. Ltd a.o. v. Zakou (1980) 1 C.L.R. 510· Michael v. United Sea Transport Co. Ltd a.o. (1982) 1 C.L.R. 401· Evripidou a.o. v. Kannaourou (1985) 1 C.L.R. 24· Φοινιώτης v. Greenmar Navigation (1989) 1 (Ε) Α.Α.Δ. 33· και Sait Electronic S.A. v. Πλοίον "Dominique" κ.ά. (Αρ. 1) (1992) 1(Α) Α.Α.Δ. 264)."
Η καθυστέρηση που παρατηρείται στην καταχώριση μιας αίτησης για τροποποίηση εξετάστηκε στην υπόθεση Χατζηελισσαίου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 2404 όπου οι αιτήσεις για τροποποίηση καταχωρήθηκαν κατά το στάδιο των διευκρινίσεων. Οι καθ'ων η αίτηση υπέβαλαν ότι "η εισαγωγή του νέου θέματος θα αναμόρφωνε ριζικά τη βάση της προσφυγής γιατί προβλήθηκαν με μεγάλη καθυστέρηση και γιατί η τροποποίηση θα συνεπαγόταν επανακρόαση που θα έπληττε το συνταγματικό δικαίωμα για διεξαγωγή της δίκης μέσα σε εύλογο χρόνο". Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι οι αιτήσεις έπρεπε να γίνουν αποδεκτές σημειώνοντας ότι η καθυστέρηση θα πρέπει να εξετάζεται μέσα στο πλαίσιο του συνόλου των περιστατικών της υπόθεσης. Όπως τονίστηκε χαρακτηριστικά,
"δεν δικαιολογείται η άποψη πως η παροχή δυνατότητας για συζήτηση του εντελώς συγκεκριμένου λόγου που προσδιορίστηκε θα προκαλέσει καθυστέρηση τέτοια ώστε να τίθεται ζήτημα παραβίασης του δικαιώματος για εκδίκαση μέσα σε εύλογο χρόνο."
Η εισήγηση της ευπαίδευτης συνηγόρου των καθ'ων η αίτηση ότι η αίτηση για τροποποίηση έχει καταχωρηθεί καθυστερημένα είναι ορθή. Σημειώνεται ότι η προσφυγή καταχωρήθηκε στις 10/4/2000, η ένσταση των καθ'ων η αίτηση στις 25/8/2000 και η αίτηση για τροποποίηση στις 3/6/2002. Επιπρόσθετα σημειώνεται ότι η αίτηση για τροποποίηση καταχωρήθηκε μετά την κατάθεση της γραπτής αγόρευσης των καθ' ων η αίτηση και πριν από την καταχώριση της γραπτής απάντησης της αιτήτριας.
Έχοντας υπόψη ότι με την αιτούμενη τροποποίηση δεν αλλάζει η φύση της διοικητικής πράξης που αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας και ότι η καθυστέρηση που θα επακολουθήσει ως αποτέλεσμα της έγκρισης δεν θα παραβιάζει το δικαίωμα των καθ' ων η αίτηση να εξεταστεί η προσφυγή μέσα σε εύλογο χρόνο, σύμφωνα με τις διασφαλίσεις του άρθρου 30 του Συντάγματος, έχω καταλήξει στη διαπίστωση ότι η αίτηση για τροποποίηση μπορεί να γίνει αποδεκτή. Η αίτηση εγκρίνεται.
Τροποποιημένη αίτηση θα κατατεθεί σε 10 μέρες.
Οι καθ' ων η αίτηση θα είναι ελεύθεροι να υποβάλουν τροποποιημένη ένσταση μέσα σε 21 μέρες από την παραλαβή της τροποποιημένης αίτησης.
Μετά την τροποποίηση των δικογράφων, οι αιτητές θα είναι ελεύθεροι να υποβάλουν τροποποιημένη αγόρευση μέσα σε 21 μέρες.
Μετά τη λήψη της τροποποιημένης αγόρευσης, οι καθ'ων η αίτηση και το ενδιαφερόμενο πρόσωπο θα είναι ελεύθεροι να υποβάλουν τροποποιημένη αγόρευση μέσα σε 21 μέρες.
Μεταγενέστερα οι αιτητές θα είναι ελεύθεροι, αν επιλέξουν, να υποβάλουν απαντητική αγόρευση μέσα σε 7 μέρες.
Η υπόθεση ορίζεται για οδηγίες στις 10/10/2002.
Τα έξοδα της αίτησης, όπως και όλα τα έξοδα τα οποία θα προκύψουν από την τροποποίηση των δικογράφων και την υποβολή τροποποιημένων αγορεύσεων, θα βαρύνουν την αιτήτρια.
Διαταγή ως ανωτέρω.