Σωκράτη Σωκράτους από τη Γαλάτα

Αιτητή

και

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω

1. Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως
2. Αρχηγού Αστυνομίας

Θεωρώ πως και αυτά τα επιχειρήματα είναι αβάσιμα αφού όμοιά τους εξετάστηκαν και απορρίφθηκαν από την Ολομέλεια στην υπόθεση Αντωνίου (ανωτέρω). Στην υπόθεση Αντωνίου επικροτήθηκε ο μηχανισμός αξιολόγησης δια μέσου του συστήματος βαθμολόγησης που χρησιμοποιήθηκε. Κρίθηκε συναφώς πως δεν υπήρχε δυσαρμονία μεταξύ των εντύπων που ετοιμάστηκαν σε σχέση με αυτή τη βαθμολόγηση και των Κανονισμών. Αυτά ήταν για όλους τους σκοπούς έγκυρα και οι ισχυρισμοί για πρόσδοση υπέρμετρης βαρύτητας στις εντυπώσεις από τις προσωπικές συνεντεύξεις απορρίφθηκαν με την επισήμανση πως η νομολογιακή αρχή σύμφωνα με την οποία η συνέντευξη έχει περιορισμένη βαρύτητα "εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που η συνέντευξη δεν αποτελεί και προφορική εξέταση πάνω σε ουσιαστικά θέματα αναγκαία για την υπηρεσία". Τονίστηκε πως το Δικαστήριο δεν υποκαθιστά την κρίση της διοίκησης σε σχέση με το ύψος της ανώτερης βαθμολογίας σε κάθε στοιχείο και, εν πάση περιπτώσει, έκρινε ότι "η επί μέρους ανώτερη βαθμολογία για κάθε στοιχείο, όπως καθορίζεται στο έντυπο, είναι εύλογος". Συναφώς απέρριψε και τους ισχυρισμούς σε σχέση με τη βαθμολόγηση της απόδοσης των υποψηφίων κατά τις προσωπικές συνεντεύξεις ως εξής (σελ. 342):

Στην υπόθεση Ε. Ευθυμίου κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας - Προσφυγή 165/97 κ.α. ημερομηνίας 14.12.98 το Συμβούλιο Κρίσεως απέδωσε στους υποψηφίους διάφορους βαθμούς, με αναφορά στους Προσωπικούς Φακέλους και τα Ατομικά Δελτία χωρίς όμως να προσδιορίσει ποιά στοιχεία τους είχε υπόψη. ΄Εκρινα, αφού σημείωσα και το γεγονός πως δεν γινόταν καν αναφορά στο γεγονός ότι ένας αιτητής είχε πτυχίο νομικής - πρόσθετο προσόν, ότι εστοιχειοθετείτο λόγος ακυρότητας. ΄Ισως εξ αιτίας της ανάγκης για αιτιολόγηση που επισημάνθηκε, η απόφαση του Συμβουλίου Κρίσεως σε σχέση με τους πιο πάνω δέκα βαθμούς επεξηγείται πλέον σε ειδικό έντυπο το οποίο, στο μεταξύ, καταρτίζεται. Αυτό τιτλοφορείται ως "Επεξηγηματικό έντυπο για την αξιολόγηση του Υποψηφίου με βάση τα στοιχεία του Προσωπικού Φακέλου και Ατομικού Δελτίου". Διαιρείται δε σε στήλες ως εξής: Στην πρώτη καταγράφονται τα κριτήρια. Στη δεύτερη τα χαρακτηριστικά και προσόντα του αξιολογουμένου, στην τρίτη η ανώτερη βαθμολογία για κάθε κριτήριο και στην τέταρτη οι βαθμοί που δίδονται στον κάθε υποψήφιο.

Αναπτύχθηκε σειρά επιχειρημάτων αλλά θα επικεντρωθώ σε εκείνα που μου φαίνονται ως τα πιο κρίσιμα. Ως πρώτο κριτήριο καθορίζονται τα έτη υπηρεσίας των αξιολογουμένων, με δυο βαθμούς ως την ανώτερη βαθμολογία του. Η αρχαιότητα αποτελεί θεσμοθετημένο κριτήριο όσο και αν, σύμφωνα με τον Κανονισμό 3(2), "δε θα αφήνεται να ρυθμίζει την προαγωγή". Στην υπόθεση Χαραλάμπους ν. Δημοκρατία (1994) 3 ΑΑΔ 77, που αφορούσε επίσης προαγωγές στην Αστυνομία, διαπιστώθηκε πλάνη σε σχέση με την αρχαιότητα των υποψηφίων και συζητήθηκε η σημασία της ενόψει της πιο πάνω κανονιστικής ρύθμισης. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα από την απόφαση της Ολομέλειας που εξέδωσε ο Πικής, Δ., όπως ήταν τότε:

Όλοι οι αιτητές είναι αρχαιότεροι των ενδιαφερομένων προσώπων στην κάθε προσφυγή. Ορισμένοι κατά πολλά χρόνια. Ο αιτητής Α. Μιχαλόπουλος έχει 16 χρόνια υπηρεσία και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα στην προσφυγή που άσκησε, μεταξύ έξι και επτά. Ο αιτητής Σ. Σωκράτους έχει 10 χρόνια υπηρεσίας και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα στην προσφυγή που άσκησε, μεταξύ έξι και εννέα. Ο αιτητής Α. Ηρακλέους έχει 18 χρόνια υπηρεσίας και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα στην προσφυγή που άσκησε, μεταξύ έξι και εννέα. Ο αιτητής Χ. Ηλία έχει επτά χρόνια υπηρεσίας και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα στην προσφυγή που άσκησε, μεταξύ πέντε και έξι. Σημειώνω κατ΄αρχάς πως, στο σύστημα της βαθμολογίας που χρησιμοποιείται, η αρχαιότητα υπεισέρχεται ως κριτήριο μόνο στο ειδικό έντυπο που έχει ετοιμάσει το Συμβούλιο Κρίσεως. Βεβαίως ο Αρχηγός της Αστυνομίας στη συνέχεια, κατά την τελική επιλογή, αναφέρεται γενικά και στην αρχαιότητα όπως και στο "επιπρόσθετο προσόν" το οποίο θα μας απασχολήσει στη συνέχεια. Αυτά, όμως, αφού στο μεταξύ αποκλείστηκαν όσοι από τους αιτητές δεν είχαν συστηθεί από το Συμβούλιο Κρίσεως. Οι οποίοι, βεβαίως, δικαιούνταν σε αξιολόγηση λαμβανομένων υπόψη των κριτηρίων στα οποία οι Κανονισμοί ρητά αναφέρονται. Και, περαιτέρω, σε σχέση με όσους είχαν συστηθεί, αφού έλαβε υπόψη, όπως ήδη σημείωσα, και τη βαθμολογία του Συμβουλίου Κρίσεως.

Οι αιτητές επικαλούνται έντονα την αρχαιότητά τους και τίθεται ζήτημα σε σχέση με το κατά πόσο οι δυο βαθμοί στους 100 αντανακλούν ευλόγως τη σημασία αυτού του θεσμοθετημένου κριτηρίου, έστω με τον περιορισμό που εισάγουν οι Κανονισμοί. Δε χρειάζεται να επεκταθώ σ΄αυτό το θέμα. Εντοπίζεται εξώφθαλμο σφάλμα ως εξής: Το Συμβούλιο Κρίσεως, όπως εξηγείται στο ειδικό έντυπο, από τους δυο βαθμούς απέδιδε ένα βαθμό για την αρχαιότητα σε όσους είχαν από μηδέν μέχρι οκτώ χρόνια υπηρεσίας και δυο βαθμούς σε όσους είχαν 8 και πλέον χρόνια υπηρεσίας. Επομένως το κριτήριο της αρχαιότητας εξουδετερώθηκε. Αποφασίστηκε να αποδίδονται οι ίδιοι ακριβώς βαθμοί σε όσους είχαν οκτώ χρόνια υπηρεσίας και σε όσους είχαν 18 χρόνια υπηρεσίας. Επίσης σε όσους είχαν ένα χρόνο υπηρεσίας και σε όσους είχαν επτά χρόνια υπηρεσίας. Επομένως, ο καταμερισμός των δέκα μονάδων σε ό,τι αφορά στο κριτήριο της αρχαιότητας απολήγει παράνομος διότι εξομοιώνει τον αρχαιότερο με το νεότερο.

Κρίσιμο σφάλμα σε σχέση με τον καταμερισμό των δέκα μονάδων εντοπίζεται και σε σχέση με το στοιχείο 6 στο ειδικό έντυπο. Προβλέπεται σ΄ αυτό πως θα αποδίδεται μέχρι μια μονάδα, σε σχέση με εκπαιδεύσεις εξωτερικού συμπεριλαμβανομένων και αυτών που θεωρούνται ως επιπρόσθετο προσόν και ικανοποιούν τον Καν. 3(3) των περί Αστυνομίας (Προαγωγές) Κανονισμών του 1989 ΚΔΠ 52/89. Πράγματι, κατά τον πιο πάνω Κανονισμό, "Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος σπουδών ή ισότιμο προσόν ή μετεκπαίδευση στο εξωτερικό για τουλάχιστον έξι μήνες συνολικά σε θέματα συναφή με τις εξουσίες και τα καθήκοντα της Δύναμης θεωρούνται ως επιπρόσθετο προσόν". Ο όρος επιπρόσθετο προσόν, στο χώρο του διοικητικού δικαίου, έχει ειδική σημασία. Είναι δε πάγια η νομολογία μας πως δικαιολογείται η προαγωγή υποψηφίου που δεν έχει επιπρόσθετο προσόν έναντι υποψηφίου που έχει τέτοιο, μόνο με ειδική αιτιολογία. Είναι θεμελιώδες πως το Ανώτατο Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στην ουσιαστική κρίση της διοίκησης επί τεχνικών θεμάτων και, βεβαίως, όπως τονίστηκε και στην υπόθεση Αντωνίου (ανωτέρω), δεν υποκαθιστά την κρίση της διοίκησης σε σχέση με το ύψος της ανώτερης βαθμολογίας σε κάθε στοιχείο. Ασκείται όμως έλεγχος ακραίων ορίων, νομιμότητας δηλαδή, και είναι η άποψή μου πως, ενόψει της νομολογίας σε σχέση με τη σημασία προβλεπόμενου επιπρόσθετου προσόντος η απόδοση, σε ένα σύστημα βαθμολογίας μέχρι 100 μονάδων, μόνο μιας μονάδας (έστω στο πλαίσιο των 10 επιπρόσθετων βαθμών του Συμβουλίου Κρίσεως) και αυτής ως συντρέχουσας μαζί με άλλες εκπαιδεύσεις, καταλήγει παράνομη. Ούτως ή άλλως, εντοπίζεται και δεύτερη παρανομία, ως εξής: Κατά τον Κανονισμό 3(2) θα προσδίδεται μεγαλύτερη σπουδαιότητα στα προσόντα παρά στην αρχαιότητα. Κατά τον καταμερισμό που έγινε, μέσα στο σύστημα της βαθμολογίας που ίσχυσε, αποφασίστηκε να αποδίδονται δυο μονάδες για την αρχαιότητα και μια, μάλιστα μαζί με άλλα, για προβλεπόμενο επιπρόσθετο προσόν.

Υπάρχει, όμως, ένα ακόμα ζήτημα. Κατά το ειδικό έντυπο αποδίδεται μέχρι μια μονάδα στις εκπαιδεύσεις εξωτερικού και τα άλλα που προανέφερα (στοιχείο 6) και, επιπρόσθετα, 1.50 μονάδες για ακαδημαϊκά προσόντα πέραν του απολυτηρίου εξαταξίου σχολής (στοιχείο 8), με πρόδηλη τη δυνατότητα αυτά τα δυο να συμπίπτουν έτσι ώστε, δυνητικά, να βαθμολογούνται διπλά. Και έχουμε εδώ πράγματι την περίπτωση του ενδιαφερομένου προσώπου Π. Γεωργίου ο οποίος ενώ είχε μόνο πτυχίο Οικονομικής των Επιχειρήσεων της Σχολής Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, εξασφάλισε μια μονάδα για το στοιχείο 6 και μια μονάδα για το στοιχείο 8. Επίσης, στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο Χ. Φιλιππίδη, για το ίδιο μεταπτυχιακό (δεν είχε πρώτο πτυχίο) αποδόθηκε μια μονάδα για το στοιχείο 6 και 1.50 μονάδες για το στοιχείο 8. Σημειώνω παρενθετικά και την προφανή πλάνη σε σχέση με το πιστοποιητικό που κατείχε ο αιτητής Σ. Σωκράτους Ιntroductory Certificate in Management Thames Valley University για το οποίο δεν του δόθηκε βαθμός ενώ για το όμοιο δόθηκε στα ενδιαφερόμενα πρόσωπα Π. Μηνά και Χ. Ευδοκίμου.

Το ζήτημα δεν αφορά πλέον στους βαθμούς που αποδόθηκαν στον καθένα στην πράξη. Αφορά στη ρίζα του καταμερισμού των βαθμών όπως αυτός εξ αρχής προαποφασίστηκε με τον καταρτισμό του ειδικού εντύπου. Δεν είναι δυνατό να γνωρίζουμε ποιός θα ήταν ο καταμερισμός των δέκα μονάδων που είχε εξουσία να προσθέσει το Συμβούλιο Κρίσεως αν τηρούσε το νόμο και λειτουργούσε μέσα σε επιτρεπτά όρια σε σχέση με τα τρία στοιχεία που επισημάνθηκαν. Στα οποία, ίσως, θα μπορούσε να προστεθεί και τέταρτο, σε σχέση με το στοιχείο 2 του ειδικού εντύπου που προβλέπει 1.25 μονάδες για "ευδόκιμη υπηρεσία σε μεγάλο φάσμα αστυνομικών δραστηριοτήτων". Εισηγούνται επί του προκειμένου οι αιτητές πως η χρησιμοποίηση αυτού του κριτηρίου ενέχει δυνητικά πρόσδοση σημασίας στα καθήκοντα που είχαν ανατεθεί στον κάθε υποψήφιο, κριτήριο ανεπίτρεπτο κατά τη νομολογία μας εφόσον ενδεχομένως απολήγει σε θυματοποίηση εκείνων στους οποίους ανατέθηκαν άλλα καθήκοντα. Συνεπώς, εφόσον ό,τι προσδιορίζεται ως η εξήγηση για την απόδοση από το Συμβούλιο Κρίσεως των επιπρόσθετων δέκα μονάδων δεν είναι νόμιμο, πάσχει στο σύνολό της η απόδοση των πρόσθετων βαθμών από το Συμβούλιο Κρίσης. ΄Εχω υπόψη μου τις αποφάσεις του αδελφού δικαστή Χατζηχαμπή στις υποθέσεις Ανδρέα Δημοσθένους Μιχαηλίδη ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή αρ. 1344/99, ημερ. 22.3.01 και Χαράλαμπος Ιωάννου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή αρ. 1489/99 ημερομηνίας 11.5.01 στις οποίες το ειδικό έντυπο του Συμβουλίου Κρίσεως θεωρείται ως δεδομένα έγκυρο, ενόψει της υπόθεσης Αντωνίου (ανωτέρω) η οποία χαρακτηρίζεται ως πανομοιότυπη. Με κάθε σεβασμό δεν μπορώ να συμφωνήσω πως η υπόθεση Αντωνίου καλύπτει τις πιο πάνω πτυχές. Το ειδικό έντυπο καταρτίστηκε αργότερα και αφού, στην υπόθεση Ευθυμίου (ανωτέρω), επισημάνθηκε η ανάγκη αιτιολόγησης της απόφασης του Συμβουλίου Κρίσεως σε σχέση με τις 10 μονάδες.