|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 850/2000.
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
FAIRWAYS LARNACA LTD
Αιτητών
και
Δήμου Αγίας Νάπας,
Καθ' ου η αίτηση
________________________
24 Απριλίου, 2002
.Για τους αιτητές: Αντ. Ανδρέου και Α. Ζαχαρίου.
Για τον καθ' ου η αίτηση: Α. Σ. Αγγελίδης.
_________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές ζητούν τις πιο κάτω θεραπείες:
«(α) Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των καθ' ων η αίτηση ημερ. 8.5.2000 με την οποίαν απέρριψαν την προσφοράν των αιτητών σχετικά με την προμήθειαν διπλοκάμπινων και μονοκάμπινων οχημάτων είναι άκυρη ή/και χωρίς νομικό αποτέλεσμα.
(β) Απόφαση του Δικαστηρίου με την οποία να ακυρώνεται η ως άνω απόφαση.
(γ) Απόφαση του Δικαστηρίου ότι ο όρος για κατασκευήν των αυτοκινήτων Ιαπωνικών εταιρειών στην Ιαπωνία είναι άκυρος, αυθαίρετος και αντίθετος προς την έννοιαν της χρηστής διοίκησης.
(δ) Απόφαση και/ή διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίον να ακυρώνεται ο ως άνω εις παρα. δ αναφερόμενος όρος της πρόσκλησης για προσφορά.»
Τα πραγματικά περιστατικά τα οποία περιβάλλουν την προσφυγή:
Με δημοσίευση στον ημερήσιο τύπο ο καθ' ου η αίτηση Δήμος (ο Δήμος) ζήτησε προσφορές για την προμήθεια «μηχανοκινήτων οχημάτων τύπου διπλοκάμπινα και μονοκάμπινα». Σύμφωνα με τη διακήρυξη της προσφοράς οι ενδιαφερόμενοι μπορούσαν να αποταθούν στο Μηχανολόγο του Δήμου ή στη Γραμματεία για «περισσότερες πληροφορίες, γενικούς όρους και τεχνικά χαρακτηριστικά». 'Ενας από τους όρους της προσφοράς (ο επίδικος όρος) είχε σχέση με τις Ιαπωνικές Εταιρείες. Τον παραθέτω: «Στην περίπτωση των Ιαπωνικών Εταιρειών το όχημα θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι κατασκευασμένο στην Ιαπωνία
».Υποβλήθηκαν δύο προσφορές μια από τους αιτητές και μια από την εταιρεία Αναστάσιος Στεφανίδης & Υιοί Λτδ.
Οι προσφορές αξιολογήθηκαν από τον Τεχνικό Μηχανολόγο του Δήμου. Ο τελευταίος σε σημείωμα του προς το Δημοτικό Γραμματέα ημερ. 10.4.2000 ανέφερε τα εξής:
«................................. .................................................. ...............
Λήφθηκαν προσφορές από δύο Εταιρείες όπως φαίνονται στον επισυναπτόμενο πίνακα με τις τιμές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των προσφερομένων οχημάτων.
Στις αναφερόμενες τιμές δεν συμπεριλαμβάνεται ο Φ.Π.Α..
Μετά από μελέτη και σύγκριση των προσφορών φαίνεται ότι οι τιμές του Mitsubishi είναι πιο χαμηλές, τα Mazda όμως υπερτερούν σε ιπποδύναμη και εξοπλισμό. Ειδικά το διπλοκάμπινο 4 Χ 4 διαθέτει κεντρικό σύστημα κλειδώματος, ηλεκτρικά παράθυρα και ηλεκτρικούς καθρέφτες πόρτων, τα οποία δεν εζητούντο στις προδιαγραφές. Το αντίστοιχο μοντέλο της Mitsubishi διαθέτει εργοστασιακό aircondition.
Τα μονοκάμπινα Mazda μπορούν να μεταφέρουν τρεις επιβάτες ενώ το Mitsubishi 2, καθότι τα καθίσματα είναι χωριστά.»
Ο Δήμος εξέτασε το θέμα των προσφορών στη συνεδρία του ημερ. 11.4.2000. Μεταφέρω το σχετικό πρακτικό:
«Κατόπιν οδηγιών της Δημάρχου ζητήθηκαν προσφορές μέσω του ημερήσιου τύπου για την αγορά μηχανοκινήτων οχημάτων μονοκάμπινων και διπλοκάμπινων 4 Χ 2, 4 Χ 4, σύμφωνα με γενικούς όρους και τεχνικά χαρακτηριστικά, τα οποία επισυνάπτονται των παρόντων πρακτικών ως Παράρτημα Α και λήφθηκαν δύο προσφορές από την Εταιρεία Fairways και Α. Στεφανίδης για μηχανοκίνητα μάρκας Mitsubishi και Mazda με προέλευση την Θαϋλάνδη τα οποία αναγράφονται λεπτομερώς στο συνημμένο Παράρτημα Α.
Ενόψει των πιο πάνω, και λόγω του γεγονότος ότι έχουν ληφθεί προσφορές, στις οποίες μας προτείνονται μηχανοκίνητα με προέλευση από την Θαϋλάνδη, αποφασίσθηκε όπως το όλο θέμα επανεξετασθεί σε επόμενη συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου, αφού ζητηθούν τηλεφωνικώς προσφορές για μηχανοκίνητα Ιαπωνικής προέλευσης και κατασκευής.»
Με επιστολή τους προς το Δήμο ημερ. 12.4.2000 οι αιτητές παρέθεσαν ωρισμένες πρόσθετες πληροφορίες σε σχέση με την προσφορά τους. Παραθέτω την επιστολή:
«Κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας μας για το πιο πάνω θέμα, θέλουμε να σας πληροφορήσουμε ότι το εν λόγω προσφερόμενο αυτοκίνητο κατασκευάζεται από την MITSUBISHI σε εργοστάσιο της στη Θαϋλάνδη.
'Οπως γνωρίζετε οι πλείστες αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν εργοστάσια σε διάφορες χώρες, έτσι και η MITSUBISHI έχει εργοστάσια σε πάρα πολλές χώρες. Το κάθε εργοστάσιο της παράγει συγκεκριμένη σειρά μοντέλλων. Η βάση της πιο πάνω λογικής είναι η εξειδίκευση που με τη σειρά της οδηγά στην καλυτέρευση της ποιότητας του προϊόντος που στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι ποιότητα MITSUBISHI.
Είμαστε σίγουροι ότι η τελική απόφαση σας θα βασισθεί πάνω σε αντικειμενικά και υπαρκτά κριτήρια και όχι σε κριτήρια προκατάληψης, όπως η χώρα κατασκευής του αυτοκινήτου.»
Ως αποτέλεσμα της πιο πάνω απόφασης του Δήμου ημερ. 11.4.2000 ζητήθηκαν προσφορές με "fax". Υποβλήθηκαν προσφορές από 3 οίκους. Οι προσφορές αυτές αξιολογήθηκαν από τον Τεχνικό Μηχανολογίας του Δήμου μαζί με τις δυο πιο πάνω προσφορές - των αιτητών και του οίκου Στεφανίδη. Το σχετικό μέρος της αξιολόγησης έχει ως εξής:
«Κατόπιν αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου ημερ. 18.4.2000 ζητήθηκαν προσφορές αφού στάληκαν με "Fax" οι γενικοί όροι και τεχνικά χαρακτηριστικά, από τους πιο κάτω:
Fairways (Mitsubishi)
Λιμνιώτης (Nissan)
Στεφανίδης (Mazda)
ISUZU
TOYOTA
Λήφθηκε μόνο μια προσφορά από την Εταιρεία Δ.Α. Ουζουνιάν για αυτοκίνητα ΤΟΥΟΤΑ. Στη συνέχεια λήφθηκαν προσφορές και από τις Εταιρείες ISUZU και NISSAN.
Επισυνάπτονται πίνακες με τις τιμές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των αυτοκινήτων που προσφέρθηκαν.
Στις πιο κάτω τιμές δεν συμπεριλαμβάνεται ο Φ.Π.Α..
Συγκρίνοντας τις τιμές αυτές με τις τιμές του Mitsubishi και Mazda που λήφθηκαν προηγουμένως και τα οποία είχαν προέλευση την Ταϋλάνδη διαπιστώνεται ότι τα πιο φθηνά και η πιο συμφέρουσα λύση για το Δήμο είναι τα αυτοκίνητα ΤΟΥΟΤΑ.
Η εταιρεία Fairways απάντησε γραπτώς ότι τα Mitsubishi (διπλοκάμπινα και μονοκάμπινα) κατασκευάζονται όλα στην Ταϋλάνδη. Αντίγραφο επιστολής επισυνάπτεται.»
Με απόφαση του ημερ. 4.5.2000 ο Δήμος αποφάσισε όπως η προσφορά κατακυρωθεί στην εταιρεία Dickran Ouzounian & Co. Ltd. Η απόφαση έχει ως ακολούθως:
«Σε συνέχεια προηγούμενης απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ημερομηνίας 11 Απριλίου 2000 (11/00), ζητήθηκαν προσφορές για μηχανοκίνητα Ιαπωνικής προέλευσης και κατασκευής και λήφθηκαν μόνο τρεις προσφορές ως αυτές αναγράφονται στο συνημμένο παράρτημα Α των παρόντων πρακτικών.
Μετά από εξέταση των ληφθέντων προσφορών αποφασίσθηκε η αγορά δύο διπλοκάμπινων οχημάτων, μοντέλο ΤΟΥΟΤΑ, 4 Χ 4, χρώματος άσπρου έναντι της τιμής των £6700 συν Φ.Π.Α. και δύο μονοκάμπινων, μοντέλο ΤΟΥΟΤΑ 4 Χ 4, χρώματος άσπρου έναντι της τιμής των £6200 συν Φ.Π.Α., από την εταιρεία DICKRAN OYZOUNIAN & CO LTD, γιατί ήταν Ιαπωνικής προέλευσης και τα πιο φθηνά και συμφέρουσα για τον
Οι αιτητές έλαβαν γνώση της απόρριψης της προσφοράς τους με επιστολή του Δήμου ημερ. 8.5.2000. Πληροφορήθηκαν ότι σε πρόσφατη συνεδρία του το Δημοτικό Συμβούλιο εξέτασε και δεν ενέκρινε την προσφορά τους «γιατί τα προσφερόμενα οχήματα κατασκευάζονται στην Θαϋλάνδη».
Με το αιτητικό (α) της Προσφυγής επιδιώκεται η ακύρωση της απόφασης που κοινοποιήθηκε στους αιτητές με την πιο πάνω επιστολή ημερ. 8.5.2000.
Οι προδικαστικές ενστάσεις
.Ο Δήμος έχει εγείρει τις πιο κάτω προδικαστικές ενστάσεις:
«(α) Η τελική διοικητική πράξη δεν είναι η απόρριψη της προσφοράς των αιτητών αλλά η επιλογή συγκεκριμένης άλλης προσφοράς που πληρούσε τις προδιαγραφές και όρους όπως περιέχονται στην προκήρυξη.
(β) Το αιτητικό και/ή θεραπείες στην προσφυγή υπό στοιχεία (β), (γ) και (δ) δεν αφορούν σε εκτελεστές πράξεις ή σε αρμοδιότητα που παρέχει το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Δεν μπορούν δε να εγερθούν αιτήματα ως τα με στοιχεία (γ) και (δ) αφού οι αιτητές διά της συμμετοχής τους αποδέχθηκαν τους όρους αυτούς.
(γ) Οι αιτητές στερούνται εννόμου συμφέροντος να προσβάλλουν την επίδικη πράξη δεδομένου ότι η προσφορά τους ήταν από την αρχή εκτός των γενικών όρων και των τεχνικών χαρακτηριστικών των αυτοκινήτων.»
Αναπτύσσοντας τις προδικαστικές ενστάσεις ο κ. Αγγελίδης, εκ μέρους του Δήμου, υπέβαλε ότι οι αιτητές δεν έχουν έννομο συμφέρον εις την προσβολήν της επίδικης πράξης γιατί η προσφορά τους ήταν εκτός όρων και προδιαγραφών εξ αρχής. Ο επίδικος όρος ήταν ουσιώδης και τον «γνώριζαν οι αιτητές εξ υπαρχής». 'Εχει κανονιστικό και δεσμευτικό χαρακτήρα για το Δήμο και τους αιτητές. Οι αιτητές υπέβαλαν τη δική τους προσφορά χωρίς αμφισβήτηση οποιουδήποτε όρου και επομένως τον είχαν αποδεχθεί ως ισχυρό και δεσμευτικό. Αποκλείστηκαν γιατί η προσφορά τους ήταν εκτός των όρων της προσφοράς
.Σε σχέσημε τα αιτητικά (β), (γ) και (δ) ο κ. Αγγελίδης υπέβαλε ότι «δεν αποτελούν εκτελεστές πράξεις υποκείμενες στον έλεγχο του άρ. 146.1 του Συντάγματος». Περαιτέρω το αιτητικό (β) εμπεριέχεται στο αιτητικό (α) και συνεπώς προσβάλλεται ως εκ περισσού. Πρόσθετα τα αιτητικά (γ) και (δ) αναφέρονται στην προκήρυξη που δημοσιεύθηκε την 28.3.2000 και επομένως έναντι της οι θεραπείες που επιδιώκονται με τα αιτητικά (γ) και (δ) είναι εκπρόθεσμες. Επίσης οι αιτητές απεδέχθησαν τον επίδικο όρο αφού συμμετείχαν στη διαδικασία χωρίς ένσταση και/ή διαμαρτυρία.
Από την άλλη οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των αιτητών υπέβαλαν ότι δεν «υπήρχε οποιαδήποτε αποδοχή από αυτούς του επίμαχου όρου του οποίου η εφαρμογή είχε ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό των αιτητών από το διαγωνισμό και την καταχώριση της προσφοράς σε τρίτο νομικό πρόσωπο. Δεν στερούνται, επομένως, εννόμου συμφέροντος».
Σε σχέση με την ουσία της προσφυγής υπέβαλαν ότι ο επίδικος όρος «είναι αυθαίρετος, παράνομος και αντίθετος με την αρχή της ισότητας και με την υπάρχουσα νομολογία». Με τον επίδικο όρο - συνεχίζουν οι ευπαίδευτοι συνήγοροι - ο Δήμος «δημιούργησε ένα είδος ολιγοπωλείου μεταξύ των εταιρειών πώλησης ιαπωνικών οχημάτων, χωρίς οποιαδήποτε εύλογη αιτία». Δε φαίνεται από τα σχετικά έγγραφα «να αναφέρθηκε και/ή εξετάστηκε οποιοσδήποτε λόγος, τεχνικός ή άλλως πως, που να δικαιολογεί την επιλογή μόνο μεταξύ προσφοροδοτών που πωλούν αυτοκίνητα κατασκευασμένα στην Ιαπωνία». Πρόσθετα - καταλήγει η εισήγηση - ουδεμία έρευνα φαίνεται να προηγήθηκε αναφορικά με την ανάγκη επιβολής του επίδικου όρου. Ούτε «διαπιστώνεται οποιαδήποτε αιτιολογία ή εύλογη αιτία που να επιβάλλει την επιβολή του επίδικου όρου».
Σε σχέση με την έλλειψη δέουσας έρευνας οι ευπαίδευτοι συνήγοροι υπέβαλαν ότι δεν είχε προηγηθεί οποιαδήποτε έρευνα «παρά το γεγονός ότι ο Δήμος πριν το κλείσιμο των προσφορών ζήτησε διευκρινίσεις από τους αιτητές για τη χώρα κατασκευής των οχημάτων τους».
Ο κ. Αγγελίδης αντέτεινε ότι οι ισχυρισμοί των αιτητών επί της ουσίας της προσφυγής δεν ευσταθούν γιατί εγείρονται από μη νομιμοποιούμενο προσφοροδότη και είναι εκπρόσθεσμοι έναντι της προκήρυξης που περιέχει τον επίδικο όρο. Θα χωρούσε - σύμφωνα με τον κ. Αγγελίδη - παρεμπίπτον έλεγχος εάν οι αιτητές είχαν υποβάλει ένσταση εξ υπαρχής ή είχαν υποβάλει προσφορά με επιφύλαξη. Πρόσθετα ο επίδικος όρος είναι απόλυτα νόμιμος, δεν παραβιάζει την αρχή της ισότητας και δε δημιουργεί ολιγοπωλεία. Τέθηκε μέσα στα πλαίσια της διακριτικής ευχέρειας του Δήμου με στόχο την προστασία των συμφερόντων του Δήμου.
Η τεχνογνωσία των Ιαπώνων - συνέχισε ο κ. Αγγελίδης - στην κατασκευή αυτοκινήτων όπως επίσης και η υλικοτεχνική τους υποδομή είναι υψηλού επιπέδου. Επομένως, ο Δήμος θεώρησε ότι από τη στιγμή κατά την οποία θα είχε να επιλέξει αυτοκίνητο Ιαπωνικής Εταιρείας έπρεπε αυτό να είναι και Ιαπωνικής κατασκευής, παραγωγής και προέλευσης ώστε να συμπίπτει και με τις τεχνικές δυνατότητες του Δήμου. 'Εκρινε ορθά ότι αυτό εξασφάλιζε την καλύτερη ποιότητα και φερεγγυότητα των αυτοκινήτων. Ο επίδικος όρος δεν έχρηζε οποιασδήποτε αιτιολογίας όπως και κάθε άλλος όρος.
Αρχίζω με την εξέταση των προδικαστικών ενστάσεων.
Ο κ. Αγγελίδης δεν έχει προβάλει οποιαδήποτε επιχειρηματολογία σε σχέση με την πρώτη προδικαστική ένσταση και ένας θα έλεγε ότι την έχει εγκαταλείψει. Παρά ταύτα η προδικαστική ένσταση θα εξεταστεί γιατί αναφέρεται σε ζήτημα που μπορεί να εξεταστεί και αυτεπάγγελτα ήτοι στην εκτελεστότητα της προσβαλλόμενης απόφασης.
Θεωρώ ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι εκτελεστή γιατί θίγει ευθέως τα συμφέροντα των αιτητών (βλ. Peppis Co. Ltd v. Δημοκρατίας, Υποθ. 1108/98/22.11.2000 - απόφαση Αρτεμίδη, Δ.).
Αναφορικά με την προδικαστική ένσταση που σχετίζεται με την έλλειψη εννόμου συμφέροντος στην παρούσα υπόθεση οι αιτητές έλαβαν μέρος στη δημοπρασία. Η προσφορά τους εξετάστηκε, αξιολογήθηκε και τους ζητήθηκαν και επεξηγήσεις. 'Εχει νομολογηθεί ότι ο «συμμετάσχων εις δημοπρασίαν έχει έννομο συμφέρον προς προσβολήν της πράξεως κατακυρώσεως» (Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου Επικρατείας 1929-59, σελ. 264). Περαιτέρω έχει νομολογηθεί ότι ο αποκλεισμός προσφοροδότη «κατ' εφαρμογή του επίμαχου όρου αποτελεί το νομιμοποιητικό του έρεισμα για την αμφισβήτηση, στο πλαίσιο της προσβολής της κατακύρωσης, της καθόλου νομιμότητας του» (Viamax Coach Industry Ltd v. Δημοκρατίας, Υποθ. 916/98/8.1.2001 - απόφαση Κωνσταντινίδη, Δ.). Κρίνω ότι οι αιτητές δε στερούνται εννόμου συμφέροντος.
Η ουσία της προσφυγής
.Η ουσία της προσφυγής περιστρέφεται γύρω από την νομιμότητα ή εγκυρότητα του επίδικου όρου.
Σύμφωνα με τη νομολογία «η διακήρυξις δημοπρασίας είναι πράξις κανονιστικού χαρακτήρος δεσμεύουσα τους συναγωνιζόμενους και την διοίκησιν ως και τον εκδόσαντα την πράξιν ταύτην» (Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929-59, σελ. 431, Συμπλήρωμα Νομολογίας 1953-1960, σελ. 488, Θεοφάνους ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 1010/87/24.3.90 - απόφαση Πική, Δ., όπως ήταν τότε).
Περαιτέρω έχει νομολογηθεί:
«Η διακήρυξις δημοπρασίας συνιστά τον νομικόν κανόνα, διέποντα την ενέργειαν αυτής, η δε παράβασις τινός των όρων της συνιστά κατ' ουσίαν παράβασιν του Νόμου και άγει εις ακυρότητα του αποτελέσματος του διαγωνισμού
Η διακριτική ευχέρεια της διοίκησης στη θέσπιση των όρων της διακήρυξης είναι μεν ευρεία, αλλά δεν πρέπει να αποβλέπει στον αποκλεισμό ωρισμένων προσώπων αλλά στην επαύξηση των εγγυήσεων δια την άρτιαν εκτέλεση της δημοπρασίας
(Β΄ Συμπλήρωμα Νομολογίας 1953-1960, σελ. 488: «Ο ενεργών δημοπρασίαν δύναται να περιορίζει τον κύκλον των δικαιουμένων συμμετοχής κατά γενικάς κατηγορίας, εφ΄ όσον τούτο δεν σκοπεί εις τον αποκλεισμόν ωρισμένων προσώπων, αλλ΄ αποβλέπει εις την επαύξησιν των εγγυήσεων δια την άρτιαν εκτέλεσιν της δημοπρασίας»).
Περαιτέρω οι όροι δεν πρέπει να αντίκεινται στην κείμενη νομοθεσία και πρέπει να αποβλέπουν στην ουσιώδη εξυπηρέτηση του σκοπού που επιδιώκεται με τη δημοπρασία (Βλ. Συμπλήρωμα Νομολογίας 1953-1960, σελ. 488: «Η παράβασις των όρων δημοπρασίας περιεχομένων είτε εις την διακήρυξιν είτε εις τας συγγραφάς υποχρεώσεων συνιστά παραβάσεις νόμου, υπό την προϋπόθεσιν ότι ο όρος το μεν δεν αντίκειται εις την κειμένην νομοθεσίαν, το δε αποβλέπει εις ουσιώδη εξυπηρέτησιν του δια της δημοπρασίας επιδιωκόμενου σκοπού
»).Έχει, επίσης, νομολογηθεί ότι η κανονιστικής φύσης θέσπιση των όρων δημόσιου διαγωνισμού υπόκειται στην αρχή της ισότητας (βλ.
Viamax, πιο πάνω και C & H Heat Flow Ltd v. Δημοκρατίας, Υποθ. 449/98/8.3.2000 - απόφαση Κωνσταντινίδη, Δ.).Στην παρούσα υπόθεση έχουν προτιμηθεί τα αυτοκίνητα «ΤΟΥΟΤΑ» γιατί ήταν «Ιαπωνικής προέλευσης και τα πιο φθηνά και συμφέρουσα για το Δήμο
».Σημειώνεται ότι στην πρώτη αξιολόγηση του Τεχνικού Μηχανολογίας του Δήμου (βλ. σελ. 2-3, πιο πάνω) δεν είχαν αποκλεισθεί τα αυτοκίνητα των αιτητών λόγω της προέλευσης τους. Αποκλείσθηκαν, όμως, από το Δημοτικό Συμβούλιο (βλ. απόφαση του ημερ. 11.4.2000, σελ. 3 πιο πάνω). Το ίδιο ισχύει και σε σχέση με την δεύτερη αξιολόγηση του Τεχνικού Μηχανολογίας ημερ. 17.4.2000 (βλ. σελ. 4, πιο πάνω). Ο τελευταίος ανέφερε ότι τα αυτοκίνητα ΤΟΥΟΤΑ ήταν τα πιο φθηνά και η πιο συμφέρουσα λύση για το Δήμο. Δεν απέκλεισε τα αυτοκίνητα των αιτητών λόγω προέλευσης. Αυτό το έκαμε - έμμεσα πλην σαφώς - το Δημοτικό Συμβούλιο με την απόφαση του ημερ. 4.5.2000. Προτίμησε τα αυτοκίνητα ΤΟΥΟΤΑ «γιατί ήταν Ιαπωνικής προέλευσης και τα πιο φθηνά και συμφέρουσα για το Δήμο».
Το ερώτημα που χρήζει απάντησης είναι κατά πόσο ο επίδικος όρος απέβλεπε στην ουσιώδη εξυπηρέτηση του σκοπού που επιδιώκεται με τη δημοπρασία και κατά πόσο απέβλεπε στην επαύξηση των εγγυήσεων «δια την άρτιαν εκτέλεσιν της δημοπρασίας».
'Οπως έχει ήδη υποδειχθεί τα οχήματα των αιτητών έχουν αξιολογηθεί δύο φορές από τον Τεχνικό Μηχανολογίας του Δήμου. Ο τελευταίος δεν έχει κάμει οποιαδήποτε αναφορά στα πλεονεκτήματα των αυτοκινήτων Ιαπωνικής κατασκευής σε σύγκριση με εκείνα που κατασκευάζονται στη Θαϋλάνδη. Τέτοια αναφορά έγινε από τον κ. Αγγελίδη (βλ. το υπογραμμισμένο μέρος της αγόρευσης του στις σελ. 7-8, πιο πάνω). Ωστόσο οι αγορεύσεις και τα επιχειρήματα των δικηγόρων δεν μπορούν να συμπληρώσουν την ελλείπουσα αιτιολογία (βλ. Φράγκου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2021/27.3.98
).Στο φάκελο της Διοίκησης δεν έχει εντοπισθεί οποιαδήποτε αναφορά που να σχετίζεται με τους λόγους που επέβαλαν την περίληψη του επίδικου όρου. Με άλλα λόγια δεν υπάρχει οτιδήποτε που να υποδεικνύει ότι ο επίδικος όρος απέβλεπε στην ουσιώδη εξυπηρέτηση του σκοπού που επιδιώκεται με τη δημοπρασία ή κατά πόσο απέβλεπε στην επαύξηση των εγγυήσεων δια την άρτια εκτέλεση της δημοπρασίας. Η απουσία τέτοιων αναφορών καθιστά την συμπερίληψη του επίδικου όρου αυθαίρετη. Περαιτέρω ο επίδικος όρος είναι αυθαίρετος γιατί με το να περιορίσει την επιλογή στα αυτοκίνητα Ιαπωνικής κατασκευής και προέλευσης (βλ. απόφαση ημερ. 11.4.2000, στη σελ. 3 πιο πάνω) είχε σαν αποτέλεσμα να μη διεξαχθεί η δημοπρασία «μεταξύ προσώπων του ευρύτερου δυνατού κύκλου» (Βλ. Συμπλήρωμα Νομολογίας 1964-1968, σελ. 673 - παρατίθεται στη σελ. 9 πιο πάνω). Για τους λόγους αυτούς η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται γιατί είναι αποτέλεσμα πλημμελούς άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του Δήμου και ισοδυναμεί με απόφαση που λήφθηκε καθ' υπέρβαση και κατάχρηση εξουσίας και με τρόπο αντίθετο προς το νόμο (Βλ.
Konnaris and Another v. Republic (1974) 3 C.L.R. 377).Εν όψει του πιο πάνω συμπεράσματος μου καθίσταται αχρείαστη η εξέταση των αιτητικών (γ) και (δ). Το αιτητικό (β) εμπεριέχεται στο αιτητικό (α).
Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα.
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.