|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 1477/1999
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Μ. ΚΡΟΝΙΔΗ, Δ.Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
1. Σωτήρη Παρασκευά, από τη Λεμεσό
2. Μαρίνας Παρασκευά, από τη Λεμεσό
Αιτητών
- και -
Διευθυντή Τμήματος Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας,
μέσω του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας
Καθ'ων η αίτηση
- - - - - -
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
: 16 Απριλίου, 2002.Για τους αιτητές: Ρ. Ερωτοκρίτου.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: Ε. Λοϊζίδου (κα).
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι αιτητές με την παρούσα προσφυγή ζητούν την πιο κάτω θεραπεία:-
"Δήλωση και/ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση και/ή πράξη του Καθ΄ου η Αίτηση ημερομηνίας 6.9.1999 που έκρινε ότι οι Αιτητές είναι ακατάλληλοι να υιοθετήσουν και δεύτερο παιδί είναι καθ΄ όλα άκυρη ως άδικη, αναιτιολόγητη, αυθαίρετη, παράνομη, ελήφθη χωρίς οποιαδήποτε επαρκήν έρευνα και/ή καθόλου έρευναν αποφασίστηκε κατά τρόπον και κριτήρια παράλογα βασιζόμενα σε γεγονότα και/ή στοιχεία ψευδή και κατασκευασμένα σε βαθμό που θίγουν και παραβιάζουν άμεσα προσωπικά συμφέροντα των Αιτητών όπως και αυτήν καθ΄ εαυτήν την Αρχήν της Χρηστής Διοίκησης και της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των πολιτών."
Οι αιτητές αποτάθηκαν για πρώτη φορά, στις 16.3.90, στο Τμήμα Κοινωνικής Ευημερίας (Τ.Κ.Ε.) για την πρόθεση τους να υιοθετήσουν παιδί. Στις 26.9.90, μετά από μελέτη του αιτήματος τους, το Τ.Κ.Ε. αποφάσισε ότι πληρούν τις προϋποθέσεις για υιοθεσία παιδιού. Στις 30.3.94 οι αιτητές, με απόφαση του Οικογενειακού Δικαστηρίου, υιοθέτησαν τον ανήλικο Χρίστο από τη Ρουμανία.
Στις 18.3.98 οι αιτητές αποτάθηκαν εκ νέου στο Τ.Κ.Ε. εκφράζοντας την πρόθεση τους να υιοθετήσουν δεύτερο παιδί. Λειτουργός του Τ.Κ.Ε. ανέλαβε τη διερεύνηση της νέας αίτησης και στις 6.9.99 ετοίμασε έκθεση για την καταλληλότητα των αιτητών σύμφωνα με το άρθρο 14 του Νόμου 19(1)/95. Στις 15.9.99 επιδόθηκε αντίγραφο της έκθεσης στους αιτητές. Κατάληξη της έκθεσης ήταν ότι οι αιτητές δεν εκρίνοντο κατάλληλοι να υιοθετήσουν παιδί.
Εναντίον της απόφασης αυτής καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή.
Οι καθ΄ων η αίτηση εγείρουν ευθέως προδικαστική ένσταση ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη καθότι δεν δημιουργεί άμεσα νομικά αποτελέσματα.
Ο δικηγόρος των αιτητών στη γραπτή του αγόρευση επιρρίπτει λάθη, παραλείψεις και αυθαίρετα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η λειτουργός του Τ.Κ.Ε. στην έκθεση της. Δεν αναφέρεται ο συγκεκριμένος ακυρωτικός λόγος που αναπτύσσεται στην αγόρευση αλλά μπορεί κάποιος να υποθέσει ότι προβάλλεται η μη δέουσα έρευνα και πλάνη περί τα πραγματικά γεγονότα.
Προέχει η εξέταση της προδικαστικής ένστασης, η οποία, σύμφωνα με ενδιάμεση απόφαση μου, ημερ. 19.6.2001, θα εκδικάζετο προδικαστικά, πριν την ακρόαση επί της ουσίας. Η υπόθεση ορίστηκε για διευκρινήσεις στις 8.11.2001. Σ΄ αυτές τίποτε δεν έχει λεχθεί πέραν των γραπτών αγορεύσεων επί της προδικαστικής ένστασης.
Με βάση το Άρθρο 146.1 του Συντάγματος το Ανώτατο Δικαστήριο κέκτηται αναθεωρητικής δικαιοδοσίας να επιλαμβάνεται αιτήσεων οι οποίες στρέφονται εναντίον εκτελεστών διοικητικών αποφάσεων. Τί συνιστά εκτελεστική διοικητική πράξη έχει ερμηνευθεί σε πολλές αποφάσεις.
Σύμφωνα με το σύγγραμμα "Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο" του Α.Ι. Τάχου, 4η Έκδοση, 1993, σελ. 356, εκτελεστή διοικητική πράξη είναι εκείνη που συνεπάγεται ευθέως και αμέσως με την εκτέλεση της έννομες συνέπειες για τους διοικουμένους, δηλαδή, συνιστά, μεταβάλλει ή καταργεί δικαιώματα και υποχρεώσεις. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της εκτελεστής διοικητικής πράξης είναι ότι με τη δήλωση βουλήσεως που περιέχει καθορίζει δίκαιο, δηλαδή, δημιουργεί δικαιώματα και υποχρεώσεις είτε κατά τρόπο γενικό με το να θέτει κανόνες δικαίου (κανονιστική πράξη) είτε κατά τρόπον ειδικό στην ατομική περίπτωση (ατομική πράξη) (Βλέπε: Στασινόπουλου, "Δίκαιο των Διοικητικών Πράξεων", Έκδοση 1982, σελ. 170, Λοΐζου ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. αρ. 413/96, ημερ. 25.2.97, Ιδιωτικά Φροντιστήρια Κυπριανού Λτδ. κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. αρ. 26/97, ημερ. 31.10.97, Θεόδωρου Χ"Θεωρή ν. Ε.Ε.Υ., Υπόθ. αρ. 159/99, ημερ. 12.9.2001, Δημοκρατία ν. Sunoil Bunkering Ltd. (1994) 3 AAΔ 26).
Στην πιο πάνω τελευταία απόφαση της Ολομέλειας (Sunoil) έχουν λεχθεί τα εξής στη σελ. 31:-
"Το κριτήριο για την εκτελεστότητα διοικητικής πράξης ή απόφασης είναι η παραγωγή έννομων αποτελεσμάτων, δηλαδή η γένεση εξ αυτής δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Πράξη είναι εκτελεστή εφόσον επιβάλλει υποχρεώσεις στον διοικούμενο, μη υφιστάμενες πριν την έκδοσή της, η μη εκπλήρωση των οποίων παρέχει το δικαίωμα στη Διοίκηση να επικαλεσθεί τα μέσα του δικαίου για την εκτέλεσή τους."
Και στα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929-1959, στις σελίδες 236-237 αναφέρονται τα ακόλουθα:-
"Εις προσβολήν δι΄ αιτήσεως ακυρώσεως δεν υπόκειται οιαδήποτε πράξις απορρέουσα εκ διοικητικού οργάνου, δρώντος ως τοιούτου, αλλά μόνον αι εκτελεσταί πράξεις, τουτέστιν εκείναι δι΄ ων δηλούται βούλησις διοικητικού οργάνου αποσκοπούσα εις την παραγωγήν εννόμου αποτελέσματος έναντι των διοικουμένων και συνεπαγομένη την άμεσον εκτέλεσιν αυτής δια της διοικητικής οδού. Το κύριον στοιχείον της εννοίας της εκτελεστής πράξεως είναι η άμεσος παραγωγή εννόμου αποτελέσματος, συνισταμένου εις την δημιουργίαν, τροποποίησιν ή κατάλυσιν νομικής καταστάσεως, ήτοι δικαιωμάτων και υποχρεώσεων διοικητικού χαρακτήρος παρά τοις διοικουμένοις."
Η προσβαλλόμενη απόφαση στην παρούσα προσφυγή στην πραγματικότητα είναι έκθεση την οποία συντάσσει το Τ.Κ.Ε. κατόπιν παράκλησης πολίτη που προτίθεται να υιοθετήσει τέκνο και διέπεται από το άρθρο 14 του περί Υιοθεσίας Νόμου, αρ. 19(1)/95 που έχει ως εξής:-
"14. Πρόσωπο ή πρόσωπα που προτίθενται να προχωρήσουν στην διαδικασία υιοθεσίας σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και τα οποία δεν έχουν ακόμη εξεύρει το προς υιοθεσία πρόσωπο, έχουν το δικαίωμα κατόπιν αιτήσεως να αποτείνονται στον λειτουργό ευημερίας της περιοχής στην οποία διαμένουν, με την οποία ζητούν την ετοιμασία εκθέσεως στην οποία να αναφέρονται κατά πόσο αυτοί είναι ή όχι πρόσωπα κατάλληλα για σκοπούς υιοθεσίας:
Νοείται ότι ο λειτουργός ευημερίας οφείλει το αργότερο μέσα σε έξι μήνες από την λήψη της ειδοποίησης να επιδώσει στους αιτητές αντίγραφο αιτιολογημένης έκθεσης του σύμφωνα με τα πιο πάνω.
Νοείται περαιτέρω ότι οι διατάξεις του άρθρου 13(6) εφαρμόζονται, τηρουμένων των αναλογιών, και στην περίπτωση διαφωνίας των αιτητών ως προς το περιεχόμενο της εκθέσεως αυτής."
Το δε εδάφιο 6 του άρθρου 13 αναφέρει:-
"13(6) Αν ο προτεινόμενος επιμελητής ή οι φυσικοί γονείς διαφωνούν με την έκθεση του λειτουργού ευημερίας, μπορούν, με αίτηση τους, να αποταθούν στο Δικαστήριο, το οποίο και αποφασίζει σχετικά."
Το Δικαστήριο δε στο οποίο παραπέμπουν τα άρθρα 14 και 13(6) σαφώς είναι το Οικογενειακό Δικαστήριο όπως ρητά αναφέρεται στο άρθρο 2 του ίδιου νόμου.
Έχω καταλήξει, έχοντας υπόψη τα πιο πάνω, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν εμπίπτει στην έννοια του όρου της "εκτελεστής διοικητικής πράξης" αφενός γιατί δεν παράγει οποιαδήποτε έννομα αποτελέσματα για τους αιτητές, ήτοι δε δημιουργεί, τροποποιεί ή καταργεί οποιοδήποτε δικαίωμα και/ή νομική ή πραγματική κατάσταση γι΄ αυτούς, και αφετέρου γιατί εμπίπτει στη δικαιοδοσία του Οικογενειακού Δικαστηρίου με βάση τον περί Υιοθεσίας Νόμο αρ. 19(1)/95.
Οι αιτητές δεν μπορούν από μόνοι τους να προσδίδουν σ΄ ένα δικαστήριο δικαιοδοσία, με μόνο λόγο επειδή επέλεξαν να προσφύγουν σ΄ αυτό, χωρίς αυτή να προβλέπεται είτε από το Σύνταγμα είτε από το Νόμο που να προσδιορίζει αυτήν ειδικά. (Βλέπε: Σάββας Καρατσής ν. Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο (Ολομέλεια), Υπόθ. αρ. 1547/2000, ημερ. 15.3.2001 και Γενικός Εισαγελέας ν. Αρτεμίου κ.ά. (1991) 2 ΑΑΔ 150).
Η προδικαστική ένσταση των καθ΄ων η αίτηση ευσταθεί.
Η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη με έξοδα.
(Υπ.) Μ. Κρονίδης, Δ.
/Επσ