Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ -

Ανδρέα Αριστοδήμου

- και -

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω

Διευθυντή Φυλακών

----------------------

Για τον αιτητή: Μ. Τριανταφυλλίδης και Ε. Ευσταθίου

Για τον καθού η αίτηση: Αντ. Βασιλειάδης, Ανώτερος Δικηγόρος της

Δημοκρατίας

-----------------------

Το νοηματικό περιεχόμενο του όρου "φυλάκιση διά βίου", που απαντάται στο κείμενο της διάταξης, εξετάστηκε τότε από το δικάσαν δικαστήριο. Το έθεσε έμμεσα η Υπεράσπιση του κατηγορουμένου (νυν αιτητή), στο πλαίσιο εισήγησης της ότι η ισόβια φυλάκιση του πρέπει να συντρέχει με την ίδια ποινή που Κακουργιοδικείο της Λεμεσού του επέβαλε στις 31/7/87 για άλλο φόνο που διέπραξε. Ας σημειωθεί ότι στις 4/5/90, το Εφετείο στην Π.Ε. 4893 που αφορά την υπόθεση αρ. 3691/87 ακύρωσε τόσο την καταδίκη όσο και την ισόβια φυλάκιση. Η επανεκδίκαση που ακολούθησε, με διαταγή του Εφετείου, είχε πάλιν ως αποτέλεσμα την καταδίκη του αιτητή, αλλά για το ελαφρότερο έγκλημα της ανθρωποκτονίας, για το οποίο καταδικάστηκε σε 16 χρόνια φυλάκιση.

Είναι αξιοσημείωτο ότι στις υποθέσεις R. v. Lichniak, R. v. Pyrah ημερ. 16/5/2001, The Times, το Αγγλικό Εφετείο έκρινε ότι η αναγκαστική ποινή της ισόβιας φυλάκισης για το έγκλημα του φόνου δεν παραβιάζει τα άρθρ. 3 και 5 της Συνθήκης της Ρώμης. Το άρθρ. 3 προβλέπει, όπως ακριβώς το άρθρ. 8 του Κυπριακού Συντάγματος, το οποίο επικαλείται κυρίως ο αιτητής, ότι "ουδείς υποβάλλεται εις βασανιστήρια ή εις απάνθρωπον ή ταπεινωτικήν τιμωρίαν ή μεταχείρισιν".

Η προσφυγή στρέφεται κατά του περιεχομένου επιστολής του καθού η αίτηση Διευθυντή Φυλακών ημερ. 1/8/2000, που αποτελεί την απάντηση σε προγενέστερη επιστολή ημερ. 5/7/2000 του δικηγόρου του αιτητή. Ο τελευταίος ζήτησε την αποφυλάκιση του πελάτη του γιατί η συνεχιζόμενη κράτηση του αιτητή "είναι παράνομη, αντισυνταγματική και αντίθετη προς Διεθνείς Συμβάσεις που έχει κυρώσει η Δημοκρατία". Ο καθού αρνήθηκε πως έτσι έχουν τα πράγματα. Και παρέπεμψε σε γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα για το νόμιμο της κράτησης, της οποίας αντίγραφο, όπως αναφέρει ο καθού, έχει στην κατοχή του ο συνήγορος. Ο αιτητής τώρα ζητά:

Στην απαντητική τους αγόρευση, οι δικηγόροι του αιτητή ισχυρίζονται, στις λίγες γραμμές της αγόρευσης τους, ότι στην προσβαλλόμενη απόφαση δεν εμπλέκεται με οποιοδήποτε τρόπο η δικαστική διαδικασία ή οι δικαστικές αποφάσεις που ερμήνευσαν το άρθρ. 203(2). Κατά την εισήγηση, η δικαστική ερμηνεία του άρθρ. 203(2) όπως επι λέξει αναφέρεται "δεν εμποδίζει την επίδικη άρνηση του Διευθυντή των Φυλακών, να απολύσει τον Αιτητή, από του να είναι εκτελεστή διοικητική πράξη, ως πράξη εκτέλεσης της προαναφερθείσης Νομοθεσίας".

Το απαύγασμα της σχετικής νομολογίας είναι ότι οι δικαστικές πράξεις ή πράξεις οργάνων που είναι ενταγμένα ή συνδέονται με την άσκηση της δικαστικής εξουσίας δεν υπόκεινται είτε απευθείας είτε παρεμπιπτόντως στον ακυρωτικό έλεγχο του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Η νομολογία συγκεντρώνεται και επισκοπείται από τον Πική Π. στην απόφαση της πλήρους Ολομέλεας στην προσφ. αρ. 1547/2000 Σάββας Καρατσή ν. Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου ημερ. 15/3/01, όπου σαφώς διακηρύχθηκε ότι απόφαση του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου δεν εμπίπτει στα δικαιοδοτικά όρια του άρθρ. 146, όντας πράξη συνδεδεμένη με τη δικαστική λειτουργία. Όμοια είναι η αντιμετώπιση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Με την απόφαση της ολομέλειας του στην 1160/89 αποφάσισε ότι:

Βλ. επίσης Ι. Σαρμά "Η Συνταγματική και Διοικητική Νομολογία του Σ.τ.Ε. Κεφ. 16 ΙΙ-VI και Κεφ. 73 ΙΙ-ΙV.

H απεμπλοκή που επιχειρήθηκε εδώ από τη δικαστική απόφαση είναι τουλάχιστο άστοχη. Δε δημιουργεί διοικητική διαφορά η αμφισβήτηση με μία επιστολή της νομιμότητας της κράτησης από τον αιτητή και η απάντηση που έλαβε, η οποία ουσιαστικά παραπέμπει στη δικαστική απόφαση. Δεν είναι δεκτική προσβολής με προσφυγή η απάντηση του καθού, η οποία συνδέεται με την εκτέλεση ποινικής απόφασης και την άσκηση της δικαστικής λειτουργίας. Οι αναλογίες με την προαναφερθείσα νομολογία είναι περισσότερο από εμφανείς.