CyLaw | Αναφορικά μ'εμάς | Επικοινωνία

(2002) 4 ΑΑΔ 394

To Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ζήτησε στις 28.3.2000 προσφορές για πρόσληψη εμπειρογνώμονα για τη διεξαγωγή έρευνας για το Ανώτερο Τεχνολογικό Ινστιτούτο. Η σχετική γνωστοποίηση δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας ημερομηνίας 31.3.2000 (Αρ. 1441). Υποβλήθηκαν πέντε προσφορές από τους επτά προσφοροδότες που ενδιαφέρθηκαν, μεταξύ των οποίων των αιτητών Economarket Ltd και του ενδιαφερόμενου μέρους Cypronetwork Ltd. Οι προσφορές αξιολογήθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης του Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου και βαθμολογήθηκαν με βάση τα έξι κριτήρια αξιολόγησης των Τεχνικών Προτάσεων που είχαν προκαθορισθεί στους όρους της προσφοράς. Η έκθεση αξιολόγησης, ημερομηνίας 27.4.2000 στάληκε στο Τμηματικό Συμβούλιο Προσφορών το οποίο έκρινε ότι οι βαθμολογίες όπως είχαν διατυπωθεί στην έκθεση δημιουργούσαν ερωτηματικά και χρειάζονταν τεκμηρίωση, ζήτησε δε την επανυποβολή της Έκθεσης Αξιολόγησης δεόντως τεκμηριωμένης. Ανταποκρινόμενη η Επιτροπή Αξιολόγησης υπέβαλε εκ νέου έκθεση, προσθέτοντας σχόλια και διευκρινίσεις σε σχέση με τις παρατηρήσεις του Τμηματικού Συμβουλίου Προσφορών. Το Συμβούλιο εξετάζοντας την έκθεση θεώρησε και πάλι ότι δεν ήταν επαρκώς τεκμηριωμένη παρά την πρόσθεση των επεξηγηματικών σημείων. Ζητήθηκε όπως υποβληθεί νέα έκθεση και το αποτέλεσμα ήταν η τιτλοφορούμενη ως «Τελική Έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης των προσφορών για την πρόσληψη Εμπειρογνώμονα στο Ανώτερο Τεχνολογικό Ινστιτούτο», ημερομηνίας 25.5.2000 (βλ. Τεκμήριο 8 στην Ένσταση). Η έκθεση συνοδευόταν από σχετικό πίνακα στον οποίον καταγραφόταν η βαθμολογία κάθε πρότασης, κατά κριτήριο αξιολόγησης. Η τελική γενική βαθμολογία των προσφοροδοτών παρουσίαζε το ενδιαφερόμενο μέρος στην πρώτη θέση έχοντας συγκεντρώσει 90,5% έναντι 63,7% των αιτητών που κατατάγηκαν τέταρτοι. Επειδή, σύμφωνα με την παράγραφο 2.9.5 του σχετικού εντύπου προσφοράς, «για το άνοιγμα της Οικονομικής Πρότασης δηλαδή του φακέλου Β οι προσφοροδότες πρέπει να λάβουν στην Τεχνική Αξιολόγηση, τουλάχιστον 50% σε κάθε κριτήριο ξεχωριστά και ολική βαθμολογία τουλάχιστον 70%» η Επιτροπή εισηγήθηκε το άνοιγμα της Οικονομικής Πρότασης του ενδιαφερόμενου μέρους και του δεύτερου κατά σειρά βαθμολογίας προσφοροδότη. Η εισήγηση υιοθετήθηκε από το Τμηματικό Συμβούλιο Προσφορών, το οποίο, λόγω του ότι τα ποσά προσφοράς των επιτυχόντων προσφοροδοτών υπερέβαιναν τις £10.000 παρέπεμψε την έκθεση στο Υπηρεσιακό Συμβούλιο Προσφορών του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Η έκθεση περιείχε την εισήγηση για την κατακύρωση της προσφοράς στο ενδιαφερόμενο μέρος το οποίο με βάση τους υπολογισμούς της Επιτροπής Αξιολόγησης είχε την πιο χαμηλή Σταθμισμένη Τιμή. Το Συμβούλιο Προσφορών του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατά τη συνεδρία του στις 1.6.2000, λαμβάνοντας υπόψη του την έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης, αποφάσισε την κατακύρωση της εν λόγω προσφοράς του ενδιαφερομένου μέρους.

Απορρίπτοντας τις πιο πάνω θέσεις, η δικηγόρος για τους καθ΄ων η αίτηση τονίζει τη θεμελιακή αρχή του Διοικητικού Δικαίου σύμφωνα με την οποία το Δικαστήριο στα πλαίσια του ακυρωτικού ελέγχου δεν υποκαθιστά τη διοίκηση κατά την άσκηση της διακριτικής της εξουσίας και επισημαίνει ότι το θέμα των κριτηρίων, όπως τέθηκε εκ μέρους των αιτητών στην προσπάθειά τους να αποδείξουν άνιση μεταχείριση, αποτελεί καθαρά τεχνικό ζήτημα η εξέταση του οποίου εξαντλήθηκε μέσα στα πλαίσια των εξουσιών της αρμόδιας προς τούτο Επιτροπής Αξιολόγησης των προσφορών. Παραπέμποντας δε στους πίνακες που συνοδεύουν την Έκθεση Αξιολόγησης, τονίζει ότι η Επιτροπή είχε εξετάσει διεξοδικά την κάθε μία από τις πέντε προσφορές που υποβλήθηκαν αναφορικά με τα κριτήρια που τέθηκαν στους όρους προσφορών και κατέληξε στη διαμόρφωση της σχετικής βαθμολογίας. Το γεγονός του αποκλεισμού των αιτητών από τη διαδικασία αξιολόγησης της Οικονομικής τους Πρότασης ήταν αναπόφευκτο, όπως επισημαίνει, αποτέλεσμα, της χαμηλής βαθμολογίας που αυτοί συγκέντρωσαν κατά τη τεχνική αξιολόγηση της προσφοράς τους. Έχοντας συγκεντρώσει μόνο 63,7% ως ολική βαθμολογία οι αιτητές απώλεσαν το δικαίωμα ανοίγματος της Οικονομικής Πρότασής τους (φακέλου Β). Η σχετική πρόβλεψη (παραγρ. 2.9.5 του Εντύπου Προσφοράς - βλ. Τεκμήριο 1 στην Ένσταση) έθετε ως όριο για την εξέταση του οικονομικού σκέλους της προσφοράς, την συγκέντρωση ολικής βαθμολογίας τουλάχιστον 70%. Οι ισχυρισμοί, καταλήγει η δικηγόρος της Δημοκρατίας για μεροληπτική στάση της Επιτροπής, παρέμειναν ατεκμηρίωτοι, ενώ η Έκθεση Αξιολόγησης παρέχει πλήρη εικόνα της βαθμολογίας και της αιτιολογίας της. Απαντώντας στον ισχυρισμό για έλλειψη δέουσας έρευνας εκ μέρους του Τμηματικού Συμβουλίου Προσφορών η ευπαίδευτη συνήγορος για τους καθ΄ων η αίτηση εισηγείται ότι η στάση του εν λόγω οργάνου απέναντι στην Επιτροπή Αξιολόγησης και η απαίτηση που έθεσε σε αυτήν για την προσκόμιση περαιτέρω διευκρινιστικών στοιχείων αναφορικά με τις βαθμολογίες των Τεχνικών Προτάσεων, καθιστά εμφανές ότι το Τμηματικό Συμβούλιο διερεύνησε επαρκώς το όλο ζήτημα, πριν καταλήξει στην υιοθέτηση της σχετικής πρότασης της Επιτροπής Αξιολόγησης. Το Συμβούλιο Προσφορών του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχοντας ενώπιον του την τεκμηριωμένη αυτή εισήγηση την υιοθέτησε όπως είχε χωρίς να παρίσταται η ανάγκη διενέργειας περαιτέρω έρευνας ή παροχής πρόσθετης αιτιολόγησης. Αντιτιθέμενη τέλος στο επιχείρημα για αντικανονική συμμετοχή προσώπων κατά την κρίσιμη συνεδρίαση του αποφασίζοντος οργάνου, υποβάλλει ότι η παρουσία των συγκεκριμένων προσώπων προβλέπεται στον περί Προσφορών του Δημοσίου Νόμο (Ν. 102(1)/97 όπως τροποποιήθηκε).

Οι θέσεις των καθ΄ων η αίτηση κρίνονται εκ των πραγμάτων βάσιμες. Αμφισβητώντας τη νομιμότητα των αξιολογήσεων και την ορθότητα της βαθμολόγησης των προσφοροδοτών, οι αιτητές μεταφέρουν το επίκεντρο του αναθεωρητικού ελέγχου σε ανεπίτρεπτη ανασκόπηση και εκτίμηση θεμάτων τεχνικής φύσης που λήφθηκαν υπόψη από τα διοικητικά όργανα κατά τη διαμόρφωση της επίδικης απόφασης. Ο δικηγόρος των αιτητών, προσπαθώντας να υποστηρίξει την πιο πάνω θέση του, προέβηκε σε μια λεπτομερή ανάλυση των έξι κριτηρίων αξιολόγησης που προβλέπονταν στην παρ. 2.9.2 των όρων της προσφοράς. Προχωρεί ουσιαστικά σε επανεκτίμηση και σύγκριση των διαγωνιζομένων προσφοροδοτών, αποσκοπώντας προφανώς να αποδείξει ότι οι καθ΄ων η αίτηση ενήργησαν μεροληπτικά και παράνομα, πιστώνοντας με χαμηλότερη βαθμολογία τους αιτητές κατά την Τεχνική Αξιολόγηση. Αμφισβητείται στην ουσία η ορθότητα της κρίσης της Επιτροπής Αξιολόγησης ως προς την «Γενική Εικόνα σε θέση των προσφοροδοτών στην αγορά», την «Εμπειρία του οίκου σε παρόμοια εργασία», την καταλληλότητα του διαθέσιμου προσωπικού από την άποψη της πείρας και των επαγγελματικών και ακαδημαϊκών προσόντων και την προτεινόμενη από τους προσφοροδότες μεθοδολογία. Οι αιτητές διαφωνούν με τις εκτιμήσεις στις οποίες κατέληξε η Επιτροπή όπως αυτές διατυπώνονται στη βαθμολογία των προτάσεων που επισυνάφθηκε στην τελική της έκθεση. Οι λόγοι της διαφωνίας καταγράφονται στην γραπτή αγόρευση του συνηγόρου τους και είναι σεβαστοί στο βαθμό που εκφράζουν την δική τους τοποθέτηση και συγκριτική θεώρηση. Δεν θα μπορούσαν όμως, οι θέσεις των αιτητών να αποτελέσουν τον αποφασιστικό παράγοντα αξιολόγησης των θεμάτων που απασχόλησαν την Επιτροπή κατά τη διαδικασία επιλογής. Ούτε μπορούν να οδηγήσουν από μόνες τους στην ανατροπή της επίδικης απόφασης. Η Επιτροπή Αξιολόγησης, απαρτιζόμενη από κατεξοχήν αρμόδια προς το θέμα πρόσωπα (Λέκτορες Μηχανολογίας και Πληροφορικής του Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου) μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ο καλύτερος υπό τις περιστάσεις, γνώστης και κριτής. Το αντικείμενο του Δικαστικού ελέγχου δεν είναι η διαπίστωση της ορθότητας των εκτιμήσεων των εμπειρογνωμόνων της πιο πάνω Επιτροπής, αλλά η επάρκεια της έρευνας και κατά πόσο η επίδικη απόφαση είναι εύλογα επιτρεπτή. Έχει επανειλημμένα τονισθεί ότι το Ανώτατο Δικαστήριο στην άσκηση της αναθεωρητικής του δικαιοδοσίας δεν ελέγχει θέματα τεχνικής φύσης που λήφθηκαν υπόψη από τη διοίκηση, η κρίση της οποίας σε ότι αφορά θέματα ειδικών γνώσεων είναι ανέλεγκτη. (Βλ. Antigoni G. Eraclidou and another v. Compensation Officer (Ministry of Labour and Social Insurance( (1968) 3 C.L.R. 44 στη σελ. 54., Stavrinou v. Republic (1986) 3 C.L.R. 1195, Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σελ. 227, Κυριακόπουλου «Ελληνικόν Διοικητικόν Δίκαιον», 4^η Έκδοση, Τόμος Γ΄ σελ. 376, Εταιρεία Τάκης Γεωργιάδης και Υιός Λτδ ν. Δημοκρατίας, (1991) 4 Α.Α.Δ. 1142).

Το ίδιο αβάσιμο κρίνεται και το επιχείρημα για την εκ μέρους των Συμβουλίων Προσφορών του Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου και του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων παράλειψη διεξαγωγής δέουσας έρευνας, η οποία, προκαλώντας την έλλειψη γνώσης ουσιωδών γεγονότων, θα συνιστούσε από μόνη της λόγο ακύρωσης. Όπως προκύπτει από τα σχετικά πρακτικά των συνεδριών των πιο πάνω οργάνων (Τεκμήρια 9 και 12 στην Ένσταση), η έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης και η σχετική εισήγηση μαζί με όλα τα συναφή έγγραφα και αντίγραφα των προσφορών που ικανοποιούσαν τα κριτήρια ολικής βαθμολογίας βρίσκονταν ενώπιόν τους και λήφθηκαν δεόντως υπόψη. Η αποδοχή της σχετικής εισήγησης και η κατακύρωση της προσφοράς στο ενδιαφερόμενο μέρος δεν εξυπακούει ότι τα πιο πάνω Συμβούλια Προσφορών αποποιήθηκαν των εξουσιών τους. Αντίθετα, φαίνεται να ακολούθησαν τις νόμιμες διαδικασίες λαμβάνοντας, υπόψη προτού καταλήξουν στην επίδικη απόφαση, τις απόψεις της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων που ήταν το πιο κατάλληλο υπό τις περιστάσεις όργανο που θα μπορούσε να εκφέρει συγκεκριμένες απόψεις για την προσφορά. Οι εκθέσεις, πίνακες και στοιχεία που περιλαμβάνονταν στην εισήγηση της αρμόδιας επιτροπής καθιστούσαν νόμιμη την επιλογή του ενδιαφερόμενου μέρους από τα Συμβούλια Προσφορών, και συνιστούσαν επαρκές έρεισμα για τη λήψη της προσβληθείσας απόφασης, η αιτιολόγηση της οποίας ήταν υπό το φως των πιο πάνω δεδομένων, επαρκής.

1. δύο λειτουργοί του υπουργείου^. και
2. ένας λειτουργός του ενδιαφερόμενου τμήματος του υπουργείου.

Ενόψει των ανωτέρω δεν προκύπτει οποιοσδήποτε λόγος που να καθιστά την επίδικη απόφαση τρωτή και ως εκ τούτου η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα σε βάρος των αιτητών.

Π. Αρτέμης,