Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ -

Μιχάλη Γρηγορίου, από το Τσέρι

- και -

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω

Συμβουλίου Επανακρίσεων Υπαξιωματικών

--------------------

Για τον αιτητή: Σ. Οικονομίδης

Για το καθού η αίτηση: Α. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄

---------------

Ο αιτητής είναι λοχίας του στρατού της Δημοκρατίας από 31/3/92. Κατά τις τακτικές ετήσιες κρίσεις υπαξιωματικών, το αρμόδιο Συμβούλιο Κρίσεων (Σ.Κ.) έκρινε τον αιτητή ως "παραμένοντα στον ίδιο βαθμό" με την αιτιολογία ότι:

Ο αιτητής αμφισβήτησε την απόφαση, υποβάλλοντας ιεραρχική προσφυγή. Είναι δικαίωμα που του παρέχουν οι διατάξεις του καν. 30 (2) των περί Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών, Κ.Δ.Π. 91/90. Οι κανονισμοί αυτοί αποτελούν και το θεσμικό πλαίσιο εξέτασης της υπόθεσης. Αναφορά στο εξής σε ιδιαίτερο κανονισμό ή κανονισμούς θα γίνεται εφόσο κρίνεται απαραίτητο.

Το Συμβούλιο Επανακρίσεων (Σ.Ε.), αφού εξέτασε σε συνεδρίαση του ημερομηνίας 7/9/99 τους λόγους της προσφυγής την απέρριψε. Είχε διαπιστώσει ότι:

Την απορριπτική αυτή απόφαση προσβάλλει τώρα με την προσφυγή του ο αιτητής.

Η έλλειψη αιτιολογίας προβάλλεται ως τρίτος λόγος ακύρωσης. Το Σ.Ε., όπως υποστήριξε ο κ. Οικονομίδης, δεν απάντησε σε ισχυρισμούς που ο αιτητής περιέλαβε στην προσφυγή του. Η αιτιολογία που δόθηκε δε συναρτάται με τα επιχειρήματα του. Περαιτέρω, αυτή βασίστηκε σε στοιχεία αντίθετα αυτών στα οποία βάσισε την κρίση του το Σ.Κ.

Το τελευταίο επιχείρημα είναι ότι το Σ.Ε. έκαμε χρήση άκυρων στοιχείων. Το ζήτημα επικεντρώνεται πάλι στη βαθμολογία των ουσιαστικών προσόντων, αλλά από διαφορετική σκοπιά. Ο αιτητής λέγει ότι ο τρόπος που βαθμολογήθηκε για την περίοδο 1/1/96 μέχρι 3/9/96 ήταν παράνομος. Εξήγησε ότι αυτή δεν έγινε όπως καθορίζουν οι Κανονισμοί [(21(1)(5), 22, 23 κ.α.)], αλλά για να εξαχθεί η βαθμολογία αξιολογήθηκαν επί μέρους στοιχεία (που δεν έχουν την ίδια βαρύτητα με τα ουσιαστικά). Ο συνήγορος παρέπεμψε στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Λόττα (1997) 3 Α.Α.Δ. 456, στην οποία εντοπίζουμε τα παρακάτω από τη σύνοψη στη σελ. 457:

Ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου στη ξεχωριστή απόφαση του υπογράμμισε:

Ο δικηγόρος της Δημοκρατίας είχε την άποψη ότι από το κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης δεν προκύπτει ότι το Σ.Ε. προέβη σε επανάκριση της υπόθεσης. Η χαμηλή βαθμολογία για την κρίσιμη περίοδο κοινοποιήθηκε στον αιτητή χωρίς να αντιδράσει. Υπήρχε φυσικά το ενδεχόμενο θεωρητικά, να αναθεωρηθεί. Στην περίπτωση όμως αυτή δεν ήταν εφικτή η βελτίωση, αφού ο αιτητής τα τελευταία χρόνια συνέχισε, με εντεινόμενο ρυθμό, να διευρύνει το πειθαρχικό του μητρώο, η δε βαθμολογία αφορούσε το στοιχείο της πειθαρχίας. Για τον ίδιο λόγο δεν μπορούσε λογικά να ευδοκιμήσει η πεποίθηση για αναστροφή της αρνητικής εικόνας. Ο συνήγορος δε διέκρινε διαφοροποίηση ανάμεσα στην αιτιολογία που δόθηκε από τα δύο όργανα.

Οι 4 αυτές χωριστές εισηγήσεις του αιτητή είναι δυνατό να εξεταστούν υπό ενιαίο πρίσμα γιατί υπάρχει σ' αυτές ένα στοιχείο επαλληλίας. Αφετηρία της θεώρησης τους είναι οι δύο κανόνες που θέτει ο καν. 31 (5) και (6). Η παράγρ. (5) καθορίζει το βεληνεκές των εξουσιών του Σ.Ε. Μπορεί να απορρίψει την προσφυγή ή να τη δεχθεί "και να κατατάξει τον ενδιαφερόμενο στη διαβάθμιση της κρίσης που κατά τη γνώμη του έπρεπε να τον είχε κατατάξει το Συμβούλιο Κρίσεων". Η άλλη παράμετρος, της παραγρ. (6), είναι η υποχρέωση για πλήρη αιτιολόγηση των αποφάσεων του Σ.Ε. Ο κ. Χριστοφόρου δεν απάντησε το επιχείρημα που αφορά τη βαθμολόγηση των επιμέρους στοιχείων και τον αντίκτυπο τους.

Για την έννοια της καλής πίστης, το συσχετισμό της με την αρχή του estoppel, καθώς και την εφαρμογή της παραπέμπω στο Δαγτόγλου "Γενικό Διοικητικό Δίκαιο", 3η έκδοση (1992) σελ. 175, 176. Μου είναι δύσκολο να κατανοήσω πώς μπορούσε ο αιτητής να προσδοκά μεταβολή της βαθμολογίας του προς το καλύτερον εφόσον είχαν πολλαπλασιαστεί τα πειθαρχικά παραπτώματα, γεγονός που είχε άμεσο αντίκτυπο στο ουσιαστικό προσόν της πειθαρχίας. Δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για επίκληση και εφαρμογή της αρχής του estoppel.

Η διαπίστωση του Σ.Ε. αναφορικά με τη βαθμολογία ήταν σωστή. Το Σ.Ε. μπορούσε να σημειώσει το λάθος για να μη διαιωνίζεται. Νομίζω όμως ότι δεν ήταν δυνατό να το προβάλει ως δικαιολογητικό λόγο της απόφασης του. Αυτό μπορούσε να θεωρηθεί επανάκριση της υπόθεσης και αναμόρφωση της απόφασης του Σ.Κ., εξουσία που του αφαιρέθηκε από τον τροποποιητικό κανονισμό. Όμως έχω τη γνώμη ότι η επίδικη απόφαση διασώζεται διότι υπάρχει άλλη ανεξάρτητη αιτιολογία, η οποία βρίσκει απόλυτο έρεισμα στα στοιχεία του φακέλου. Οι 19 πειθαρχικές καταδίκες βρίσκονται σε ατομικό φάκελο του αιτητή και αποτελούν στοιχεία για τις κρίσεις του για περίοδο 10 ετών [(βλ. καν. 20(3), όπως τροποποιήθηκε από την παράγρ. 9(γ)(3) της Κ.Δ.Π. 158/91)].

Στην υπόθεση αρ. 824/89 Άριστος Στίγκας ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 19/6/92, αναφέρω:

Παραπέμπω επίσης στην απόφαση του Παπαδόπουλου Δ (όπως ήταν τότε) στις συνεκδικαζόμενες προσφυγές 700/90 και 701/90 Χαράλαμπος Κτώρα κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 14/7/95. Και στην περίπτωση εκείνη, εκτός από τις πειθαρχικές ποινές, προσμέτρησε στην κρίση του αιτητή ως παραμένοντος στον ίδιο βαθμό η έκθεση χαμηλής ικανότητας του. Η αιτιολογία της πράξης κρίθηκε πως ήταν εν μέρει παράνομη, αλλά αυτό δεν επηρέασε το κύρος της πράξης, που μπορούσε να στηριχθεί σε άλλα νόμιμα ερείσματα. Το δικαστήριο κατέληξε ότι:

Αναφορά μπορεί να γίνει και στα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου Επικρατείας, σελ. 267:

Το μέρος (β) της αιτιολογίας εδώ είναι μεν σύντομο, αλλά παρέχει τα απαραίτητα ειδικά και συγκεκριμένα στοιχεία για τη διακρίβωση της νομιμότητας της. Το Σ.Ε. έλαβε υπόψη τους ισχυρισμούς του αιτητή στην προσφυγή του (βλ. φάκελο), αλλά εμμέσως τους απέρριψε και βάσισε την αιτιολογία του στα αναμφισβήτητα αρνητικά για τον αιτητή δεδομένα, που το Σ.Ε. καταγράφει στην απόφαση του.