|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ANΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 1393/2000
ΕΝΩΠΙΟΝ:
Σ. ΝΙΚΗΤΑ, Δ.Αναφορικά με τα Άρθρα 28 και 146 του Συντάγματος
Μεταξύ -
Ανδρέα Συμεού
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
1. Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως
2. Αρχηγού Αστυνομίας
Καθών η αίτηση
------------------------
Ημερομηνία:
23 Οκτωβρίου, 2001Για τον αιτητή: Α. Σ. Αγγελίδης
Για τους καθών η αίτηση: Γ. Γεωργαλλής, Δικηγόρος της Δημοκρατίας
----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής που ήταν, κατά τον κρίσιμο χρόνο, λοχίας της Αστυνομίας, προσβάλλει τον αναπληρωματικό διορισμό των ενδιαφερόμενων μερών Ν. Μηλιδώνη (λοχ. 739) και Ν. Νικολάου (λοχ. 4525) (στο εξής ε.μ.) στη θέση Αναπληρωτή Υπαστυνόμου από 10/8/2000. Ο διορισμός τους δημοσιεύθηκε στις εβδομαδιαίες διαταγές της Αστυνομίας της 14/8/2000.
Την αρμοδιότητα αυτή ασκεί ο Αρχηγός της Αστυνομίας με βάση τον καν. 14 των περί Αστυνομίας (Γενικών) Κανονισμών του 1989, Κ.Δ.Π. 51/89, ο οποίος ορίζει σχετικά ότι:
"14. Όταν κενώνεται θέση για οποιοδήποτε λόγο ή όταν ο κάτοχος θέσης απουσιάζει με άδεια ή τελεί σε ανικανότητα, ο Αρχηγός μπορεί να διορίσει για περιορισμένη χρονική περίοδο, που σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δύο χρόνια, άλλο μέλος της Δύναμης για να ενεργεί αναπληρωματικά στη θέση αυτή:
Νοείται ότι διορισμός σε θέση Ανώτερου Αξιωματικού διενεργείται με την έγκριση του Υπουργού."
Ας σημειωθεί ότι στην περίπτωση τοποθέτησης στην παραπάνω θέση δεν απαιτείται η έγκριση του Υπουργού γιατί αυτή δε συγκαταλέγεται στις θέσεις Ανώτερου Αξιωματικού (βλ. άρθρ. 2(1) του περί Αστυνομίας Νόμου, Κεφ. 285, όπως τροποποιήθηκε).
Δε συζητήθηκε από οποιαδήποτε πλευρά η φύση της προσβαλλόμενης πράξης. Ομολογώ πως είχα κάποιο προβληματισμό, αλλά αποκλίνω υπέρ της άποψης ότι ο αναπληρωματικός διορισμός είναι πράξη εκτελεστού χαρακτήρα. Παρεμπιπτόντως, πέρα από την ανάληψη βαρύτερων ευθυνών, ο διορισμός συνεπάγεται και μικρής έκτασης οικονομικό ωφέλημα υπό μορφή μηνιαίου επιδόματος. Στην υπόθεση Andreas Michael & Others v. The Republic (1984) 3 C.L.R. 1364 (1380) ο Λ. Λοϊζου Δ. άφησε το θέμα ανοικτό. Προηγουμένως, στην υπόθεση Lefki Nicolaou v. The Republic (1969) 3 C.L.R. 520, ο Τριανταφυλλίδης Δ. (όπως ήταν τότε) ακύρωσε τέτοιο διορισμό εκλαμβάνοντας ότι ήταν εκτελεστή πράξη: βλ. για σκοπούς σύγκρισης την υπόθεση Andreas Apeitos v. The Republic (1988) 3 C.L.R. 1147.
Δύο είναι οι βασικοί λόγοι που έχει προβάλει ο αιτητής για ακύρωση της επίδικης πράξης. Ισχυρίζεται πως έπρεπε να γίνει με βάση το τρίπτυχο κριτηρίων προαγωγής (αρχαιότητα, προσόντα και αξία) στο οποίο λέγει πως υπερέχει και των δύο ε.μ. Όμως ο ισχυρισμός έμεινε μετέωρος. Οι σχετικοί ατομικοί φάκελοι είναι φυσικά ενώπιον μου, αλλά έχω τη γνώμη ότι το δικαστήριο δεν έχει υποχρέωση να διερευνά το ίδιο τους φακέλους για να διακριβώσει την ακρίβεια ισχυρισμού τον οποίο ο ενδιαφερόμενος δεν αναλύει ούτε
τεκμηριώνει (βλ. προσφ. αρ. 453/97 και 454/97 Νίνα Χ"Ρούσου κ.α. ν. Ε.Δ.Υ. ημερ. 25/1/01). Ο διορισμός, κατά την ίδια εισήγηση και αντίθετα με όσα υποστήριξε ο κ. Γεωργαλλής, πρέπει να διενεργείται κατόπιν συγκρίσεως του διορισθέντος με τους ομόβαθμους του, διαδικασία που ο Αρχηγός της Αστυνομίας δεν ακολούθησε εδώ. Ο κυριώτερος λόγος που επικαλέστηκε ο αιτητής είναι ότι η απόφαση του καθού (παράρτημα Β ημερ. 10/8/00) δεν αιτιολογείται ή δεν αιτιολογείται επαρκώς.Αναφερόμενος στο παράρτημα Β της ένστασης, ο Δικηγόρος της Δημοκρατίας είπε ότι έγινε έρευνα και αιτιολογήθηκε δεόντως η απόφαση. Πρόσθεσε ωστόσο ότι ήταν αδύνατο για τον καθού να διερευνήσει στοιχεία "που αφορούν τη μισή αστυνομική δύναμη" για να προβεί στους διορισμούς. Είναι δεκτό ότι δεν έγινε οποιαδήποτε σύγκριση, αλλά ο κ. Γεωργαλλής εισηγείται - γενικευτικά - ότι από τη μελέτη των φακέλων, τα ε.μ. υπερτερούν του αιτητή σε προσόντα και αξία. Το τελευταίο σημείο της τοποθέτησης του είναι ότι ο διορισμός δεν γίνεται στη βάση των κριτηρίων που έχουν σχέση με προαγωγές. Αρκεί να κρίνει ο Αρχηγός ότι ο επιλεγείς "θα εκτελεί επαρκώς τα καθήκοντα του."
Δεν έχει αμφισβητηθεί ότι η επίδικη απόφαση είναι επιδεής αιτιολογίας. Από την απλή ανάγνωση του καν. 14 προκύπτει ότι ο Αρχηγός της Αστυνομίας έχει διακριτική εξουσία να προβαίνει σε αναπληρωματικούς διορισμούς υπό τις προϋποθέσεις που αυτός διαλαμβάνει. Η εξουσία που παρέχεται είναι ομολογουμένως ευρεία. Δεν καθορίζονται κριτήρια που την περιορίζουν. Το στοιχείο αυτό περιορίζει και το εύρος της παρεχόμενης αιτιολογίας. Δοθέντος ότι τα κριτήρια είναι ακαθόριστα μπορεί να ληφθούν υπόψη διάφοροι σχετικοί παράγοντες μεταξύ των οποίων και τα τρία κριτήρια είτε μεμονωμένα είτε σωρευτικά. Διευκρινίζω ωστόσο ότι η επιλογή δεν γίνεται κατ' ανάγκη κατόπιν συγκρίσεως των ομοβάθμων υπαξιωματικών.
Ως προς την αναγκαιότητα της αιτιολογίας αξίζει να παραθέσουμε το εξής απόσπασμα από το Διοικητικό Δίκαιο, Γενικό Μέρος, Τεύχος Α σελ. 149 του Δημ. Κόρσου:
"Οι ΔιοικΠρ. διακριτικής ευχερείας είναι επιδεείς αιτιολογίας; η απάντηση είναι καταφατική. Τούτο δε διότι το διοικητικό όργανο κατά την έκδοση των εν λόγω ΔιοικΠρ οφείλει να παράσχη αποδείξεις, ότι άσκησε την διακριτική του ευχέρεια με πνεύμα αγαθής και ευρύθμου Διοικήσεως και εν αρμονία προς τον νόμο και την καλή πίστη. Εδώ, όμως πρέπει να προστεθή και τούτο: ότι επί ΔιοικΠρ. διακριτικής ευχερείας αρκεί αιτιολογία τόσω περισσότερο περιωρισμένη, όσω ευρύτερη είναι η σχετικώς απονεμομένη από τον νόμο διακριτική ευχέρεια. [Βλ. σχετ. Θ. Τσάτσου, Το ένδικον μέσον της αιτήσεως ακυρώσεως ενώπιον του ΣτΕ, 1971, σ. 237
Και επίσης την εξής περικοπή από το σύγγραμμα στο οποίο παραπέμπει:
"Δεν απαλλάσσονται ποτέ όμως του τύπου της αιτιολογήσεως αι κατά διακριτικήν ευχέρειαν εκδιδόμεναι πράξεις δι' άς όμως αρκεί αιτιολογία τοσούτω μάλλον περιωρισμένη, όσω ευρυτέρα είναι η σχετικώς απονεμομένη εις την διοίκησιν διακριτική ευχέρεια, εκτός εάν ο νόμος, συν τη παροχή της διακριτικής ευχερείας, απαιτεί ειδικήν ή συγκεκριμένην αιτιολογίαν."
Το παράρτημα Β, ανωτέρω, αναφέρεται στην ακαδημαϊκή μόρφωση και την εκπαίδευση που υπέστη το κάθε ε.μ. στη διάρκεια της σταδιοδρομίας του και περιέχει την αιτιολογία για τον κάθε διορισμό χωριστά, την οποία και παραθέτω αυτούσια:
"
ε.μ. Ν. Μηλιδώνης:Είναι πτυχιούχος με άριστες προοπτικές ανέλιξης. Υπηρετεί στην τροχαία Λεμεσού με ζήλο και αφοσίωση. Επειδή στον Ουλαμό Πρόληψης Εγκλημάτων Λεμεσού υπάρχει κενή θέση υπευθύνου Αλλαγής, θέση που προβλέπει Αξιωματικό, τοποθετώ από σήμερα τον Λοχ. 739 στη θέση αυτή για αποτελεσματικότερη λειτουργία της Αλλαγής τόσο διοικητικά όσο και επιχειρησιακά και τον διορίζω σε Αναπληρωτή Υπαστυνόμο από τις 10.8.2000 σύμφωνα με τον Κανονισμό 14, των περί Αστυνομίας (Γενικών) Κανονισμών του 1989 (Κ.Δ.Π. 51/89).
ε.μ. Ν. Νικολάου
Η πόλη και επαρχία Λεμεσού επιβαρύνεται κατά μεγάλο βαθμό την όλη εγκληματικότητα που επικρατεί παγκύπρια. Επειδή στον Ουλαμό Πρόληψης Εγκλημάτων υπάρχει κενή θέση υπεύθυνου Αλλαγής, θέση που προβλέπει Αξιωματικό απεφάσισα να τοποθετήσω τον Λοχία 4525 στον ΟΠΕ και να αναλάβει την ευθύνη μιας αλλαγής. Γι' αυτό το λόγο αλλά και για καλύτερη λειτουργία της Αλλαγής τόσο διοικητικά όσο και επιχειρησιακά διορίζω τον Λοχ. 4525 σε Αναπληρωτή Υπαστυνόμο από τις 10.8.2000 σύμφωνα με τον Κανονισμό 14, των περί Αστυνομίας (Γενικών) Κανονισμών του 1989 (Κ.Δ.Π. 51/89)."
Αυτό που αποκαλύπτεται είναι η υπηρεσιακή ανάγκη για τον κάθε διορισμό. Όμως δεν προκύπτει η αιτία επιλογής έτσι ώστε να είναι εφικτός ο δικαστικός έλεγχος. Η απουσία αιτιολόγησης, έστω και περιορισμένης, καθιστά την απόφαση ανατρέψιμη. Γιαυτό και την ακυρώνω σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ. 146.4(β) του Συντάγματος. Με έξοδα σε βάρος της Δημοκρατίας.
Σ. Νικήτας,
Δ.
/ΚΑΣ