|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 129/2001.
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Κωνσταντίνου Κωνσταντίνου,
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
1. Γενικού Διευθυντή Υπουργείου Οικονομικών,
2. Ιατροσυμβουλίου,
Καθ' ων η αίτηση.
_________________
22 Οκτωβρίου,
2001.Για τον αιτητή: Χρ. Χριστοφίδης.
Για τους καθ' ων η αίτηση: Δ. Κούσιου (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας
εκ μέρους του Γ-Ε.
_________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής ζητά την πιο κάτω θεραπεία:
«Δήλωση του δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των καθ' ων η αίτηση η οποία γνωστοποιήθηκε στον Αιτητή με επιστολή των καθ' ων η αίτηση ημερ. 21.11.00 με την οποία τον πληροφορούσαν ότι το Ιατροσυμβούλιο καθόρισε το ποσοστό αναπηρίας του σε 25% και κατά συνέπεια απέρριψαν το αίτημα του για παροχή οικονομικής βοήθειας βάσει του Σχεδίου Παροχής Οικονομικής Βοήθειας σε Αναπήρους για Απόκτηση Αυτοκινήτου είναι άκυρη και στερούμενη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.»
Τα πραγματικά περιστατικά τα οποία περιβάλλουν την προσφυγή.
Στις 14.6.1991 ο αιτητής υπέβαλε αίτηση για παροχή σ' αυτόν οικονομικής βοήθειας για απόκτηση αυτοκινήτου με βάση το Σχέδιο Παροχής Οικονομικής Βοήθειας σε Αναπήρους για Απόκτηση Αυτοκινήτου που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο. Την υποβολή της αίτησης ακολούθησε εξέταση του αιτητή από το αρμόδιο Ιατροσυμβούλιο. Το τελευταίο καθόρισε τη φύση της αναπηρίας του αιτητή και το ποσοστό της στο 40%. Το σχετικό πιστοποιητικό ημερ. 24.3.1992 έχει ως εξής:
«Αναφορικά με την αίτηση του κ. Κωνσταντίνου Κωνσταντίνου ημερομηνίας 8.9.1991 για εισαγωγή αναπηρικού οχήματος άνευ δασμού, το Ιατροσυμβούλιο απαρτιζόμενο εκ των κ.κ.
Σ. Λακαταμίτη, Πρώτο Ιατρικό Λειτουργό
Π. Συμεωνίδη, Ειδικό Χειρουργό, και
Λ. Λοϊζου, Ειδικό Ορθοπεδικό Χειρουργό
εξέτασε τον πιο πάνω αιτητή και εκφράζει τις απόψεις του ως ακολούθως:
Λόγω μαιευτικής παραλύσεως παρουσιάζει περιορισμό της ανύψωσης του αριστερού άνω άκρου.
Πρηνισμός και έκταση του αριστερού αγκώνος εκτελείται με ελαφρά αδυναμία.
Αδυναμία με μερικού βαθμού ατροφία των προσθίων μυών της ωμικής ζώνης. Ελαφρά αδυναμία της εκτάσεως των δακτύλων της αριστεράς άκρας χειρός.
Ποσοστό Αναπηρίας 40%.»
Στη συνέχεια ο αιτητής εξετάστηκε από το Τμήμα Οδικών Μεταφορών με σκοπό να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι σε θέση να οδηγεί αυτοκίνητο με διασκευές. Ο όρος που τέθηκε για τις διασκευές του αυτοκινήτου του αιτητή από το Τμήμα Οδικών Μεταφορών ήταν: «Το όχημα να είναι αυτόματο».
Με βάση τα πιο πάνω ο αιτητής επιχορηγήθηκε με ποσό της τάξεως των £5505 για την εκτελώνιση του αυτοκινήτου του και στις 9.3.1993 ενέγραψε στο όνομα του το αυτοκίνητο με αριθμό εγγραφής CAF 078.
Στις 26.4.2000 ο αιτητής υπέβαλε νέα αίτηση για παροχή σ' αυτόν οικονομικής βοήθειας για απόκτηση αυτοκινήτου με βάση το πιο πάνω σχέδιο.
Ο αιτητής εξετάστηκε και πάλιν από το αρμόδιο Ιατροσυμβούλιο - στις 18.10.2000 - το οποίο καθόρισε τη φύση της αναπηρίας του και το ποσοστό της στο 25%. Η έκθεση του Ιατροσυμβουλίου ημερ. 18.12.2000 έχει ως εξής:
«Αναφορικά με την αίτηση του κ. Κωνσταντίνου Κωνσταντίνου ημερομηνίας 12.5.2000 για εισαγωγή αναπηρικού οχήματος χωρίς δασμό, το Ιατροσυμβούλιο απαρτιζόμενο από τους κ.κ.
Στ. Δημητρίου. Πρώτη Ιατρικό Λειτουργό
Π. Συμεωνίδη, Ανώτερο Ειδικό Χειρουργό, και
Λ. Λοϊζου, Ανώτερο Ειδικό Ορθοπεδικό Χειρουργό
εξέτασε τον αιτητή και εκφράζει τις απόψεις του ως ακολούθως:
Ο αιτητής είναι ήδη κάτοχος αναπηρικού οχήματος με αριθμό εγγραφής CAF 78.
Ο αιτητής παρουσιάζει εκ γενετής μαιευτική παράλυση του αριστερού άνω άκρου. Παρουσιάζει μυϊκή ατροφία στην περιοχή του αριστερού ώμου με το άκρο σε απαγωγή 30°. Κινήσεις ώμου απαγωγή 80° έσω στροφή 60°. Κινήσεις αγκώνος και αριστεράς πηχεοκαρπικής άρθρωσης καλές. Παρουσιάζει περιορισμό των κινήσεων του αριστερού αγκώνα.
Δύναμη λαβής κατά φύση.
Ποσοστό αναπηρίας 25%.»
Ο καθορισμός της αναπηρίας του αιτητή στο 25% οδήγησε στην απόρριψη της αίτησης του αιτητή για παροχή οικονομικής βοήθειας με βάση το πιο πάνω Σχέδιο. Με επιστολή του ημερ. 21.11.2000 ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών πληροφόρησε τον αιτητή ότι σύμφωνα με την παραγ. 1 (α) (ιι) του «αναφερόμενου Σχεδίου, τα δικαιούχα πρόσωπα θα πρέπει να έχουν μόνιμο βάθρο αναπηρίας πέραν του 39%» και ότι εν όψει του καθορισμού της αναπηρίας του στο 25% η αίτηση του απορρίφθηκε.
Οι λόγοι ακύρωσης
.Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή υπέβαλε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση «ελήφθη χωρίς στην αναγκαία έρευνα σχετικά με την πραγματική ιατρική κατάσταση ή/και κατάσταση και βαθμό αναπηρίας του αιτητή». Υπέβαλε περαιτέρω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται της δέουσας ή/και οποιασδήποτε αιτιολογίας.
Διαπιστώνω ότι αυτό που έχει αποτελέσει το βάθρο της προσβαλλόμενης απόφασης είναι το πιο πάνω πόρισμα του Ιατροσυμβουλίου ημερ. 18.10.2000. Το τελευταίο αποτελεί μέρος του φακέλου και συμπληρώνει την αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης.
Το πόρισμα του Ιατροσυμβουλίου ημερ. 18.10.2000 αποκλίνει ουσιωδώς από το προηγούμενο πόρισμα ημερ. 24.3.1992. Τα δύο Ιατροσυμβούλια συνήλθαν μεν με κάπως διαφορετική σύνθεση - μόνο ένα από τα τρία μέλη του δεύτερου Ιατροσυμβουλίου δεν μετείχε στη σύνθεση του πρώτου Ιατροσυμβουλίου
- αλλά αποτελούν ένα και το αυτό όργανο. Αποτελούν το όργανο που κλήθηκε από το αποφασίζον όργανο να γνωμοδοτήσει περί του ποσοστού αναπηρίας του αιτητή. Το αποτέλεσμα που προκύπτει είναι το εξής:'Εχουμε μεταγενέστερη απόφαση οργάνου η οποία αποκλίνει ουσιωδώς από προηγούμενη απόφαση του ιδίου οργάνου χωρίς να υποδεικνύονται οι λόγοι της απόκλισης.
Από το ενώπιον μου υλικό διαπιστώνω ότι η πάθηση του αιτητή είναι εκ γενετής. Η διαφορά στο ποσοστό της αναπηρίας δυνατόν να οφείλεται σε βελτίωση της κατάστασης της υγείας του αιτητή ή στην κρίση του Ιατροσυμβουλίου που εξέτασε τον αιτητή στις 18.10.2000 ότι ο προηγούμενος καθορισμός του ποσοστού αναπηρίας στο 40% ήταν εσφαλμένος.
Οποιοιδήποτε και να ήταν οι λόγοι της απόκλισης έπρεπε να είχαν υποδειχθεί για να είναι εφικτός ο δικαστικός έλεγχος. Η αιτιολόγηση της απόκλισης ήταν αναγκαία και εν όψει των ειδικών περιστάσεων της παρούσας υπόθεσης. Πρόκειται για εκ γενετής πάθηση και δεν υπάρχει ένδειξη για βελτίωση της κατάστασης της υγείας του αιτητή. Η αιτιολόγηση της απόκλισης από προηγούμενη απόφαση αποτελεί επιταγή της νομολογίας. Με το θέμα έχει ασχοληθεί η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Κουρσάρου ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου, Α.Ε. 2299/21.6.99
:«Στην παρούσα υπόθεση το Συμβούλιο της Αρχής έχει εκδώσει δύο αποφάσεις σε σχέση με τη γενική εντύπωση από την προφορική εξέταση. Με την πρώτη απόφαση, η οποία λήφθηκε από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Αρχής, η απόδοση των δύο υποψηφίων κρίθηκε 'ως πολύ καλή'. Με τη δεύτερη απόφαση, η οποία λήφθηκε από την πλειοψηφία του Συμβουλίου, το Ε.Μ. κρίθηκε ότι υπερέχει του εφεσείοντα. Επομένως η δεύτερη απόφαση αποτελεί απόφαση αντίθετη προς παλαιότερη του ιδίου οργάνου. Σε τέτοια περίπτωση το Συμβούλιο της Αρχής έπρεπε να αιτιολογήσει την απόκλιση του από την προηγούμενη απόφαση (Βλ. Π.Δ. Δαγτόγλου, 'Γενικό Διοικητικό Δίκαιο', Τρίτη έκδοση, παραγ. 642: 'Πράξεις αντίθετες προς προηγούμενες πράξεις του ιδίου οργάνου είναι αιτιολογητέες εκ φύσεως. Η διοίκηση μπορεί κατ' αρχήν να μεταβάλλει τις απόψεις και την τακτική της, αλλά οφείλει να αιτιολογήσει την αλλαγή της πορείας της (Στ.Ε. 2387/66 υπό την προϋπόθεση ότι η προηγούμενη πράξη είναι πρόσφατη)').
Στην παρούσα υπόθεση η προηγούμενη απόφαση ήταν πρόσφατη. Η αλλαγή πορείας δεν έχει αιτιολογηθεί. Ακολουθεί πως η πρωτόδικη κρίση είναι εσφαλμένη. Ο σχετικός λόγος της έφεσης κρίνεται έγκυρος. Η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί και λόγω έλλειψης αιτιολογίας (Βλ. και Πορίσματα Νομολογίας, 1929-1959, σελ. 187: 'Ειδικώτερον: Απόφασις διοικητικού οργάνου αντίθετος προς παλαιοτέραν του αυτού οργάνου, τυγχάνει αναιτιολόγητος, εφ' όσον δεν ελήφθησαν υπ' όψιν νέα στοιχεία, αλλ' εκείνα, εφ' ων εστηρίχθη η αρχικήν απόφασις: 461 (41)').»
(Βλ. και Κωνσταντίνου ν. Δήμου Λάρνακας, Υποθ. 875/98/10.2.2000, Μιχαηλίδη ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 894/99/18.5.2000, και Τσιάκκα ν. Κ.Ο.Τ., Υποθ. 949/99/31.8.2000 - Βλ., επίσης, Μιχ. Δ. Στασινόπουλου «Δίκαιον των Διοικητικών Πράξεων», 1982, σελ. 339
).Υιοθετώ τα νομολογηθέντα στην Κουρσάρου (πιο πάνω). Κρίνω ότι η απόκλιση από την προηγούμενη απόφαση δεν έχει αιτιολογηθεί και για το λόγο αυτό η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί.
Δεν παραγνωρίζεται ότι η κρίση της διοίκησης επί θεμάτων τεχνικής φύσεως ή ειδικών γνώσεων - όπως είναι εδώ η περίπτωση - «χαρακτηρίζεται ως ανέλεγκτος», εφόσον δεν συντρέχει πλάνη περί τα πράγματα, κακή χρήση διακριτικής εξουσίας ή δεν προκύπτει έλλειψη αιτιολογίας (Πορίσματα Νομολογίας, πιο πάνω, σελ. 227, Eraclidou and Another v. Compensation Officer (1968) 3 C.L.R. 44, 53, 54 και Georghiou and Another v. Municip
ality of Nicosia (1973) 3 C.L.R. 53). Παρά το ανέλεγκτο της επίδικης κρίσης στην παρούσα υπόθεση, όπως έχει ήδη υποδειχθεί, προκύπτει έλλειψη αιτιολογίας η οποία επιτρέπει την επέμβαση του Δικαστηρίου.
Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της με έξοδα τα οποία θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Δ.
/ΕΑΠ.