ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ.Κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.

Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος

Μαριέττας Μιτσίδου, από Λευκωσία,

- και -

Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού,

---------------------------

Κουλίτσας Στελλάκη-Δημητρίου,

- και -

Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού,

---------------------------

Για την αιτήτρια: Α. Τριανταφυλλίδης, γι΄ αυτόν Δ. Βασιλειάδου.

Για τον καθ΄ ου η αίτηση: Α. Δικηγορόπουλος.

Για το ενδιαφερόμενο μέρος Αννίτα Δημητριάδου: Καμιά εμφάνιση.

Για το ενδιαφερόμενο μέρος Γιώργο Περικλέους: Α.Σ. Αγγελίδης.

Για το ενδιαφερόμενο μέρος Μαρίνο Μενελάου: Α. Κωνσταντίνου.

Για την αιτήτρια: Γ. Κολοκασίδης, γι΄ αυτόν Π. Χριστοδουλίδης.

Για τον καθ΄ ου η αίτηση: Α. Δικηγορόπουλος.

Για τα ενδιαφερόμενα μέρη Αννίτα Δημητριάδη και Δημήτρη Δημητρίου:

Καμιά εμφάνιση.

Για το ενδιαφερόμενο μέρος Γιώργο Περικλέους: Α.Σ. Αγγελίδης.

Για το ενδιαφερόμενο μέρος Μαρίνο Μενελάου: Α. Κωνσταντίνου.

---------------------------

Η προσβαλλόμενη απόφαση, ημερ. 11 Φεβρουαρίου 1999, ήταν το αποτέλεσμα τρίτης εξέτασης για την πλήρωση, με προαγωγή, τεσσάρων θέσεων Τουριστικού Λειτουργού Α΄. Χρειάζεται λοιπόν πρώτα αναφορά στο ιστορικό.

Κατ΄ ακολουθίαν του τότε Καν. 15(3), όπως είχε ερμηνευθεί με αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, έγινε εξ αρχής κατανομή των θέσεων σε Τμήματα ώστε να καθίσταται δυνατή η διατύπωση συστάσεων από τον αντίστοιχο Προϊστάμενο του Τμήματος "εν τω οποίω η κενή θέσις", όπως προνοούσε ο Κανονισμός. Υπήρχαν δώδεκα προσοντούχοι υποψήφιοι, περιλαμβανομένων των αιτητριών, Μαριέττας Μιτσίδου και Κουλίτσας Στελλάκη-Δημητρίου.

Ο Κ.Ο.Τ. προέβη σε επανεξέταση και με απόφαση ημερ. 12 Δεκεμβρίου 1996 προήγαγε την αιτήτρια Μ. Μιτσίδου για το Τμήμα Προβολής· την Α. Δημητριάδου για το Τμήμα Τουριστικής Οργάνωσης· τον Γ. Περικλέους για το Τμήμα Παροχής Τουριστικών Υπηρεσιών· και τον Δ. Δημητρίου για το Γραφείο Εξωτερικού. Ο προηγουμένως προαχθείς Μ. Μενελάου και η νυν αιτήτρια Κ. Στελλάκη-Δημητρίου προσέβαλαν την απόφαση με τις προσφυγές αρ. 162/97 και 200/97 αντίστοιχα. Στις 14 Ιανουαρίου 1999 το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε και τη δεύτερη διοικητική απόφαση. Έκρινε ότι η μέθοδος ψηφοφορίας ήταν λανθασμένη και ανέφερε τί ήταν που ενδείκνυτο από άποψης διαδικασίας.

Κατά την τρίτη εξέταση, στις 11 Φεβρουαρίου 1999, ο Κ.Ο.Τ. ακολούθησε τη δεύτερη υποδειχθείσα ως προσφερόμενη μέθοδο ψηφοφορίας. Επέλεξε λοιπόν πρώτα τους τέσσερεις υποψηφίους που θεώρησε καταλληλότερους για προαγωγή γενικά, και έπειτα τοποθέτησε τον καθένα σε Τμήμα, αναδρομικά από 6 Ιουνίου 1994. Στη ψηφοφορία για την προαγωγή, την οποία διεξήγαγε το Διοικητικό Συμβούλιο με επταμελή σύνθεση, έλαβαν: Α. Δημητριάδου 7 ψήφους· Μ. Μενελάου 6 ψήφους· Δ. Δημητρίου 5 ψήφους· Γ. Περικλέους 5 ψήφους· Μ. Μιτσίδου 3 ψήφους· και Γ. Ιωαννίδης 2 ψήφους.

Κατόπιν της απόφασης για την προαγωγή των πρώτων τεσσάρων, το Διοικητικό Συμβούλιο ομόφωνα τοποθέτησε την Α. Δημητριάδου στο Τμήμα Τουριστικής Οργάνωσης για το οποίο είχε συστηθεί τόσο αυτή όσο και ο κ. Μ. Μενελάου· τον Μ. Μενελάου στο Τμήμα Προβολής για το οποίο δεν είχε συστηθεί εκείνος αλλά η αιτήτρια Μ. Μιτσίδου· τον Δ. Δημητρίου στο Γραφείο Εξωτερικού για το οποίο είχε συστηθεί· και τον Γ. Περικλέους στο Τμήμα Παροχής Τουριστικών Υπηρεσιών για το οποίο είχε συστηθεί.

Θεωρώ εν προκειμένω σημαντικό το ότι όλα τα έγγραφα στα οποία παραπέμπει το πρακτικό αναφέρονται στα ορθά στοιχεία, ήτοι εκείνα που ίσχυαν κατά τη λήψη της πρώτης απόφασης, στις 16 Ιουνίου 1994, αλλά με τις συστάσεις της δεύτερης εξέτασης, που κατέληξε στην απόφαση της 12 Δεκεμβρίου 1996, αφού με την πρώτη δικαστική απόφαση κρίθηκε ότι στις προηγούμενες συστάσεις υπήρξαν πλημμέλειες. Άλλωστε, κατά τη δεύτερη εξέταση, στις 12 Δεκεμβρίου 1996, τα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη ήταν ακριβώς εκείνα της πρώτης εξέτασης, ημερ. 16 Ιουνίου 1994, πλέον οι νέες συστάσεις. Είναι νομίζω προφανές ότι η κατά την τρίτη εξέταση εσφαλμένη αναφορά στην 12.12.96 αντί στην 16.6.94 δεν σήμαινε διαφορά στα δεδομένα. Και ούτε συγκεκριμενοποιήθηκε εδώ από τους συνηγόρους ο,τιδήποτε που να δημιουργεί ανησυχία για κάποια διαφορά. Επρόκειτο, κατά την άποψή μου, για λάθος χωρίς οποιεσδήποτε επιπτώσεις.

Δεν υπήρξε όμως το ίδιο πρόβλημα στην υπό εξέταση περίπτωση αφού η Γενική Διευθύντρια, μη έχοντας ψήφο όπως είχε ως μέλος της Επιτροπής κατά την πρώτη εξέταση, δεν είχε ως εκ τούτου λόγο στην τελική κρίση.

Επίσης τέθηκε ζήτημα σχετικά με τη διαδικασία ψηφοφορίας που ο Κ.Ο.Τ. υιοθέτησε. Υποβλήθηκε ότι η υπό του Δικαστηρίου αναφορά, με την απόφαση της 14 Ιανουαρίου 1999, σε δύο παραδεκτούς τρόπους ψηφοφορίας έγινε obiter και δεν δέσμευε τον Κ.Ο.Τ. ο οποίος όφειλε να αποφάσιζε ο ίδιος επί του ζητήματος· και ότι εν προκειμένω ο προκριθείς δεύτερος τρόπος ήταν εσφαλμένος. Αυτός όμως ο δεύτερος τρόπος ήταν, καθώς μου φαίνεται, άρρηκτα συνυφασμένος με τον λόγο για τον οποίο ο τρόπος που είχε χρησιμοποιηθεί προηγουμένως κρίθηκε εσφαλμένος. Το σφάλμα που αποδόθηκε ήταν ότι οι προαγωγές είχαν γίνει όχι με αναφορά στη θέση γενικά, αλλά με αναφορά στα διάφορα Τμήματα. Άμεσα σχετικό είναι το ακόλουθο απόσπασμα:

Ο δεύτερος από τους δύο εν συνεχεία εξειδικευθέντες τρόπους ήταν ακριβώς εκείνος με τον οποίο αντιμετωπιζόταν ό,τι το Δικαστήριο είχε θεωρήσει ως το πρόβλημα, αφού διαλάμβανε πρώτα την επιλογή για τη θέση και ύστερα την τοποθέτηση. Θα έλεγα μάλιστα πως ακόμα και αν το Δικαστήριο δεν τον εξειδίκευε, θα καθίστατο αναπόφευκτος. Επομένως ήταν κατά τη γνώμη μου μέρος του σκεπτικού της δικαστικής απόφασης που δέσμευε τον Κ.Ο.Τ.

Η Κ. Στελλάκη-Δημητρίου επίσης προέβαλε ότι κατά την τελευταία εξέταση δεν έπρεπε να ελαμβάνοντο υπόψη οι συστάσεις του 1996 οι οποίες είχαν γίνει στο πλαίσιο της δεύτερης εξέτασης, ενώπιον Διοικητικού Συμβουλίου με διαφορετική σύνθεση και υπέβαλε ότι εν πάση περιπτώσει αυτές θα έπρεπε να παραμεριστούν λόγω πλημμελειών. Ως προς το πρώτο σημείο, ότι λήφθηκαν οι ίδιες συστάσεις υπόψη και στην επόμενη εξέταση, η απάντηση είναι πως εφόσον επρόκειτο για συστάσεις που θεωρήθηκαν νόμιμες, αυτές αποτελούσαν μέρος των στοιχείων κρίσης. Δεν υπήρχε, κατά την άποψή μου, χώρος για υποκατάστασή τους με άλλες: βλ. τις αποφάσεις της Ολομέλειας στη Λύωνα κ.α. ν. Δημοκρατίας στις υποθ. αρ. 683/88 κ.α., ημερ. 14 Ιουνίου 1990 και Δημοκρατία ν. Πιτσιλλίδη κ.α. Α.Ε. 1086 ημερ. 13 Δεκεμβρίου 1990. Ως προς το δεύτερο σημείο, επισημαίνω ότι η αιτήτρια δεν είχε θέσει τέτοιο ζήτημα με την προηγούμενη προσφυγή της, την υπ΄ αρ. 200/97. Εκεί, σε ό,τι αφορά τις συστάσεις, το παράπονό της ήταν πως η τότε προσβληθείσα απόφαση του Κ.Ο.Τ. έπασχε διότι "έγινε κακή εκτίμηση των συστάσεων" και όχι πως υπήρχε πρόβλημα με τις ίδιες τις συστάσεις. Δεν μπορεί επομένως να τεθεί το θέμα τώρα: βλ. Παπαδόπουλου ν. Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Στέγης, Α.Ε. 1913 ημερ. 14 Σεπτεμβρίου 1998. Ας σημειωθεί δε ότι, με αναφορά σε ζήτημα για τις συστάσεις το οποίο φαίνεται να είχε θέσει ο άλλος τότε αιτητής, το Δικαστήριο κατέληξε πως δεν υπήρχε ο,τιδήποτε το επιλήψιμο σ΄αυτές.

Τέλος, προβάλλεται και από τις δύο αιτήτριες, με συγκριτική αναφορά σε διάφορα από τα στοιχεία κρίσης, ότι η απόφαση στερείται αιτιολογίας. Το ότι η απόφαση στερείται αιτιολογίας καθίσταται νομίζω προφανές από ό,τι ο Πρόεδρος και τα μέλη του Συμβουλίου ανέφεραν, ο καθένας, ως εξήγηση για τον τρόπο που ψήφισαν. Παραθέτω, ενδεικτικά, δύο από τις δοθείσες εξηγήσεις, την πρώτη και την τελευταία:

Η επανάληψη των κριτηρίων δεν συνιστά αιτιολογία. Ούτε και είναι, κατά την αντίληψή μου, εφικτός εν προκειμένω ο εντοπισμός της αιτιολογίας από το περιεχόμενο των φακέλων. Αυτό δεν ισχύει μόνο στην περίπτωση της αιτήτριας Μ. Μιτσίδου η οποία είχε, όπως και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα, τη σύσταση Προϊσταμένου. Εκτείνεται κατά την άποψή μου ευρύτερα, καλύπτοντας και την περίπτωση της αιτήτριας Κ. Στελλάκη-Δημητρίου. Το Συμβούλιο δεν αποκάλυψε τον συλλογισμό που οδήγησε στην προσβαλλόμενη απόφαση. Θα ήταν ως εκ τούτου άτοπο να προστρέξει το Δικαστήριο στους φακέλους για να μορφώσει πρωτογενώς άποψη. Τα ακόλουθα αποσπάσματα από την απόφαση της Ολομέλειας στην Πιπερίδης κ.α. ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 134 (στις σελ. 141-142) φωτίζουν κατ΄ αναλογία το κενό και στην παρούσα υπόθεση:

Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.

Γ.Κ. Νικολάου,

Δ.

/ΕΘ