ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 300/2000
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Σωκράτη Σωκράτους, από τη Λευκωσία,
Αιτητή,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - -
20 Σεπτεμβρίου, 2001
.Για τον αιτητή: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κα Δ. Κούσιου.
Για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο: κα Α. Ευσταθίου.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Μετά από δεύτερη ακυρωτική απόφαση η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας διόρισε εκ νέου το Γ. Γεωργιάδη στη θέση (Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής) Διευθυντή Υπηρεσιών Διεθνών Σχέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, αναδρομικά από τις 15.12.90. Κατά τη συνεδρία της ημερομηνίας 25.11.99, η ΕΔΥ αφού αφαίρεσε από την εικόνα όσα στοιχεία είχαν κριθεί παράνομα και όσα δεν ήταν δυνατό να ληφθούν υπόψη εξ αιτίας της αλλαγής στη σύνθεσή της, αιτιολόγησε την επιλογή με αναφορά στα ακαδημαϊκά προσόντα και στην πείρα των υποψηφίων.
Αφού κρίθηκε πως είχαν και οι δυο, ο αιτητής και το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, πείρα σχετική με τα καθήκοντα της θέσης, αναγνωρίστηκε πως ο αιτητής υπερείχε σ΄ αυτό τον τομέα. Προσδόθηκε όμως αποφασιστική σημασία στο ότι, όπως σημειώθηκε, το ενδιαφερόμενο πρόσωπο είχε διδακτορικό δίπλωμα. Παρά το γεγονός ότι και ο αιτητής είχε μεταπτυχιακό πανεπιστημιακό τίτλο που το σχέδιο υπηρεσίας θεωρεί ως πρόσθετο προσόν. Αναφέρθηκε η ΕΔΥ και στην "αξία" των υποψηφίων την οποία, όπως αναφέρει, συνεκτίμησε. Δεν εξειδικεύονται όμως τα δεδομένα που την προσδιορίζουν και, ως προς το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, δεν υπάρχει κανένα σχετικό στοιχείο στο φάκελο. Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο δεν ήταν μέλος της δημόσιας υπηρεσίας για να υπάρχουν οποιεσδήποτε αξιολογήσεις του. Παραθέτω τα αποσπάσματα από την απόφαση της ΕΔΥ που περικλείουν την αιτιολόγηση της απόφασης που λήφθηκε:
"Αναφορικά με το εύρος της πείρας που έχει σχέση με τα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης, η Επιτροπή παρατηρεί ότι ο υποψήφιος Σωκράτους Σωκράτης διαθέτει τη μακρύτερη πείρα, αφού από 1.8.83 μέχρι τον ουσιώδη χρόνο συνδρομής των προσόντων κατείχε τη θέση του Λειτουργού Διεθνών Σχέσεων πάνω σε έκτακτη και μόνιμη βάση. Οσον αφορά τον Γεωργιάδη Γιαννάκη, η πείρα που έχει σχέση με τα καθήκοντα της θέσης αρχίζει από τον Δεκέμβριο του 1987."
.................................. .................................................. ..................
Η Επιτροπή, συνεκτιμώντας τα κριτήρια της αξίας, των προσόντων και της πείρας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ Γιαννάκης υπερείχε των άλλων υποψηφίων και τον επέλεξε για διορισμό στη μόνιμη (Τακτ. Προϋπ.) θέση Διευθυντή Διεθνών Σχέσεων, Βουλή των Αντιπροσώπων, αναδρομικά από 15.12.90.
Επιλέγοντας τον Γεωργιάδη, η Επιτροπή σημείωσε ότι αυτός, συγκρινόμενος με τους Χριστοφόρου και Ευρυβιάδη που επίσης διαθέτουν διδακτορικό δίπλωμα, υπερέχει σε πείρα που είναι σχετική με τα καθήκοντα της θέσης, ενώ, συγκρινόμενος με τον Σωκράτους (που έχει εκτενέστερη πείρα έναντί του) υπερέχει σε προσόντα. Περαιτέρω, η Επιτροπή σημείωσε επίσης ότι ο Γεωργιάδης, συγκρινόμενος με τον Γιωργαλλή, υπερέχει σε προσόντα, ενώ σε έκταση πείρας που είναι σχετική με τα καθήκοντα της θέσης είναι ίσοι."
Οι λόγοι ακυρότητας που προτείνει ο αιτητής δεν περιορίζονται σ΄ αυτά. Αναφέρονται και στα βασικά προσόντα του ενδιαφερόμενου προσώπου. Εισηγείται πως δεν είχε διεξαχθεί, σε κανένα στάδιο, η οφειλόμενη, ενόψει της έλλειψης οποιωνδήποτε σχετικών στοιχείων, έρευνα σε σχέση με το κατά πόσο, όπως απαιτεί το σχέδιο υπηρεσίας, το ενδιαφερόμενο πρόσωπο είχε
(α) άπταιστη γνώση της μητρικής του γλώσσας, δηλαδή της ελληνικής και
(β) ικανότητα "εις την μετά σαφηνείας και ταχύτητος σύνταξιν εγγράφων, αναφορών, μνημονίων, επιστολών, εκθέσεων κλπ".
Είχα υπόψη μου την απόφαση της Ολομέλειας στη Μάριος Παπαδόπουλος ν. Οργ. Χρημ. Στέγης ΑΕ 1913 ημερομηνίας 14.9.98 και ζήτησα τις απόψεις των μερών αναφορικά με τη δυνατότητα έγερσης τέτοιων ζητημάτων τώρα. Συμφώνησαν και οι καθ΄ ων η αίτηση και το ενδιαφερόμενο πρόσωπο πως είναι δυνατή η έγερσή τους. Παραθέτω τα δεδομένα. Στην πρώτη ακυρωτική απόφαση ο Κούρρης Δ. ασχολήθηκε με το θέμα και απέρριψε όλους τους ισχυρισμούς του αιτητή. (Βλ. Χριστόφορος Χριστοφόρου και Σωκράτης Σωκράτους ν. Κυπριακής Δημοκρατίας Προσφυγές 149/91 και 238/91 ημερομηνίας 14.2.92.) Ασκήθηκε έφεση και η ειδοποίησή της κατατέθηκε ενώπιόν μου. Προσβαλλόταν και από τις πιο πάνω απόψεις η πρωτόδικη απόφαση. Η Ολομέλεια διαπίστωσε θεμελιακής φύσης λόγο ακυρότητας και δεν ασχολήθηκε με άλλο θέμα. Ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων απέστειλε προς το Γενικό Διευθυντή της έγγραφο αναφορικά με την ποιότητα του ενδιαφερομένου προσώπου και αυτό τέθηκε ενώπιον της ΕΔΥ. Κρίθηκε ότι αναρμοδίως εκφράστηκε τέτοια άποψη και, πάντως, ότι το έγγραφο συνιστούσε ανεπίτρεπτη παρέμβαση της πολιτικής εξουσίας στη διοικητική λειτουργία. (Βλ. Σωκράτης Σωκράτους ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ΑΕ 1531 ημερομηνίας 30.5.97.)
Οταν επαναδιορίστηκε το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, ο αιτητής και άλλοι άσκησαν δεύτερη προσφυγή και είναι δεκτό πως και τότε ήγειραν το θέμα των πιο πάνω προσόντων. Κατατέθηκε συναφώς ενώπιόν μου η τότε γραπτή του αγόρευση. Διαπιστώθηκε πως η επιλογή του ενδιαφερομένου προσώπου ήταν αναιτιολόγητη και ακυρώθηκε χωρίς να εξεταστούν οι ισχυρισμοί σε σχέση με τα βασικά προσόντα. (Βλ. Σωτήρης Γιωργαλλή και Σωκράτης Σωκράτους ν. Δημοκρατίας Προσφυγή 934/97 και 1003/97 ημερομηνίας 14.10.99.)
Το ζήτημα που με απασχόλησε αφορά στο γεγονός ότι η Ολομέλεια δεν είχε ασχοληθεί ειδικά με τους λόγους έφεσης σε σχέση με την κατοχή από το ενδιαφερόμενο πρόσωπο των πιο πάνω προσόντων. Η ΕΔΥ, στη συνεδρία της ημερομηνίας 5.9.97 που ακολούθησε, σημείωσε την αντίληψή της πως η πρώτη ακυρωτική απόφαση "στο σημείο αυτό δεν έχει ανατραπεί". Οπως ήταν και ενώπιόν μου η αρχική θέση των καθ΄ ων η αίτηση την οποία, όπως σημείωσα, εγκατέλειψαν στη συνέχεια. Δε χρειάζεται να με απασχολήσουν οι γενικότερες ενδεχομένως επιπλοκές. Δέχομαι ότι στην προκείμενη περίπτωση το θέμα είναι ανοικτό. Η πρώτη ακυρωτική απόφαση παραμερίστηκε, όπως προκύπτει στο σύνολό της, ενόψει της ύπαρξης ελαττώματος που άπτετο της ρίζας της διαδικασίας. Αυτό το ευρύτερο αποτέλεσμα της απόφασης της Ολομέλειας το δείχνει και το πιο κάτω απόσπασμα από την απόφαση της πλειοψηφίας που εξέδωσε ο Νικολαϊδης, Δ.:
"Απόδειξη του ότι η συγκεκριμένη επιστολή επηρέασε την Επιτροπή στην απόφασή της συνιστά και το γεγονός ότι ένα από τα απαιτούμενα στο σχετικό σχέδιο υπηρεσίας προσόντα είναι και "η ικανότης εις την μετά σαφηνείας και ταχύτητος σύνταξιν εγγράφων, αναφορών, μνημονίων, επιστολών, εκθέσεων, κ.λ.π." προσόν το οποίο σε κανένα άλλο από τα ενώπιον της επιτροπής στοιχεία αναφέρεται ότι κατέχει το ενδιαφερόμενο μέρος, πλην της συγκεκριμένης επιστολής του Προέδρου της Βουλής."
Η άπταιστη γνώση της ελληνικής γλώσσας
.Το σχέδιο υπηρεσίας απαιτεί άπταιστη γνώση της μητρικής γλώσσας. Είναι αυτονόητο, λοιπόν, πως το γεγονός ότι τα ελληνικά είναι η μητρική γλώσσα του ενδιαφερομένου προσώπου, δεν αρκεί. Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο δήλωσε στην αίτησή του για διορισμό πως είχε άριστη γνώση της ελληνικής γλώσσας. Το μόνο από τα έγγραφα που επισύναψε και που θα ήταν δυνατό να συσχετισθεί με το θέμα, ήταν το απολυτήριό του από το γυμνάσιο. Στο βιογραφικό του σημείωμα αναφέρει και πως δημοσίευσε μια μελέτη στα ελληνικά την οποία όμως δεν κατέθεσε. Στην πρώτη ακυρωτική απόφαση γίνεται αναφορά σε ένορκες δηλώσεις σύμφωνα με τις οποίες το κείμενο παρουσιάστηκε στην ΕΔΥ αργότερα κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του. Δεν υπάρχουν τέτοια δεδομένα ενώπιόν μου. Ο φάκελος δεν περιέχει οτιδήποτε και, το κυριότερο, ποτέ δεν αιτιολόγησε η ΕΔΥ με αυτό τον τρόπο την κρίση της πως το ενδιαφερόμενο πρόσωπο κατείχε το προσόν. Στην πρώτη απόφαση ημερομηνίας 30.10.90 και στην τελευταία, την προσβαλλόμενη δηλαδή, δεν αναφέρθηκε στο θέμα. Στην απόφαση ημερομηνίας 5.9.97 εξειδικεύθηκε μόνο το απολυτήριο γυμνασίου του ενδιαφερομένου προσώπου και το γεγονός ότι υπηρέτησε στο Γραφείο του Προέδρου της Βουλής. Οπως θα δούμε δε και στη συνέχεια, δεν υπάρχει στους φακέλους οποιοδήποτε στοιχείο που θα ήταν δυνατό να χρησιμοποιηθεί σε σχέση με την υπηρεσία του στο Γραφείο του Προέδρου της Βουλής.
Είναι λοιπόν προφανές πως δε διεξάχθηκε η απαιτούμενη έρευνα. Τα δυο στοιχεία που αναφέρθηκαν με κανένα τρόπο δεν είναι, αφ΄ εαυτών, τεκμήριο άπταιστης γνώσης.
Οι καθ΄ ων η αίτηση εισηγούνται πως δεν "μπορεί να παραπονείται ο αιτητής σε σχέση με το ζήτημα της γνώσης της ελληνικής γλώσσας όταν και ο ίδιος ήταν απόφοιτος της αγγλικής σχολής και αγγλικού πανεπιστημίου και δεν είχε άλλο προσόν επί του θέματος". Διαφωνεί ο αιτητής και παραπέμπει σε πρόσθετα στοιχεία του φακέλου αναφορικά με την άπταιστη γνώση της ελληνικής γλώσσας από τον ίδιο και αυτά, την ύπαρξη δηλαδή και άλλων δεδομένων, τα δέχτηκαν τελικά και οι καθ΄ ων η
αίτηση. Εν πρώτοις, είναι ορθή η εισήγηση του αιτητή, πως, στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, ισχύει υπέρ του αιτητή το τεκμήριο της νομιμότητας. Ο αιτητής κρίθηκε προσοντούχος από την ΕΔΥ και δεν τελεί υπό αναθεώρηση αυτή η κρίση εδώ. (Βλ. Thermphase Ltd v. Δημοκρατίας Προσφυγή 411/90 ημερομηνίας 15.10.92, Εταιρεία Siemens A.G. v. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου Προσφυγή 1010/91 ημερομηνίας 30.9.94, Ανδρέα Ηρακλέους Ηλεκτρικαί Εγκαταστάσεις Λτδ ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου Προσφυγή 549/95 ημερομηνίας 30.10.96, Π.Κ. Ιωάννου και Υιοί Λτδ ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ΑΕ 2069 ημερομηνίας 20.10.97). Μετά, στην έκταση που το επιχείρημα συνιστά επίκληση της αρχής κατά της ταυτόχρονης επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας, ελλείπουν τα συστατικά στοιχεία. Το ζήτημα της κρίσης για την κατοχή των προσόντων συναρτάται προς τα δεδομένα της κάθε περίπτωσης. Δε δικαιολογείται να εκλαμβάνεται ως απλώς διαδικαστικής φύσης και, πάντως, ελλείπει η ταυτότητα των δεδομένων. Δεν έχουμε την περίπτωση, όπως εξηγήθηκε από την Ολομέλεια στην Αννα Ηλία κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας Προσφυγή 534/97 κ.α. ημερομηνίας 23.12.99, ίδιας απόφασης που επιδοκιμάζεται και αποδοκιμάζεται "προς προσπορισμό μεγαλύτερου οφέλους".Η ικανότητα εις την μετά σαφηνείας και ταχύτητος σύνταξιν εγγράφων κλπ.
Εχουμε δει τη διαπίστωση στην απόφαση της πλειοψηφίας της Ολομέλειας πως δεν υπάρχει στο φάκελο οτιδήποτε το σχετικό αναφορικά με το ενδιαφερόμενο πρόσωπο. Δεν έστρεψε την προσοχή της προς αυτό το θέμα στη συνέχεια η ΕΔΥ και η θεώρηση πως το ενδιαφερόμενο πρόσωπο είχε αυτό το προσόν απολήγει να είναι εντελώς αναιτιολόγητη ως ασύνδετη προς οποιοδήποτε στοιχείο που θα έδειχνε κατοχή του προσόντος. Στοιχειοθετείται συνεπώς και δεύτερος λόγος ακυρότητας.
Το διδακτορικό του ενδιαφερομένου προσώπου
.Το παράπονο του αιτητή, όπως αυτό διευκρινίστηκε, αφορά στη θεώρηση του διδακτορικού του ενδιαφερομένου προσώπου (Docteur es Sciences Economiques, Economie des Transports του Πανεπιστημίου της Λυών) ως προσόντος ανώτερου από το δικό του μεταπτυχιακό και συναφώς στην πρόσδοση σ΄αυτό
αποφασιστικής σημασίας Κατά την εισήγησή του, το διδακτορικό του ενδιαφερομένου προσώπου ήταν το μόνο μεταπτυχιακό του. Δεν είχε άλλο ενδιάμεσο μετά την απόκτηση του πρώτου πανεπιστημιακού τίτλου. Επομένως, κακώς θεωρήθηκε ως ανώτερου επιπέδου από το δικό του και, περαιτέρω, κακώς μέτρησε δυο φορές. Δηλαδή ως πρόσθετο προσόν κατά το σχέδιο υπηρεσίας και ως στοιχείο περαιτέρω υπεροχής στα προσόντα.Δεν μπορώ να συμφωνήσω με την εισήγηση πως δεν θα ήταν επιτρεπτό να προσδοθεί η όποια σημασία αρμόζει κατά περίπτωση. (βλ. Πανίκος Πούρος κ.α. ν. Δημοκρατίας ΑΕ 2847 κ.α. ημερομηνίας 30.4.01) στο γεγονός ότι το ακαδημαϊκό προσόν ενός υποψηφίου είναι ανώτερο άλλου, όσο και αν είναι δυνάμει του που θεωρείται ότι έχει το πρόσθετο, θα έλεγα και το βασικό, προσόν του σχεδίου υπηρεσίας. (Βλ. τη σελ. 3 της απόφασης του Νικολάου Δ. στην Ανδρέα Χατζηβασιλείου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας Προσφυγή 796/96 ημερομηνίας 31.3.98.
)Πράγματι, όμως, εγείρεται ζήτημα ελλιπούς έρευνας σε σχέση με την άλλη πτυχή του παραπόνου. Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο κατέθεσε βιογραφικό σημείωμα και καταγράφει ως εξής τα ακαδημαϊκά του προσόντα:
"1987: Διδακτορικός τίτλος του Πανεπιστημίου της Λυών-Γαλλίας στις Οικονομικές Επιστήμες Docteur es Sciences Economiques, Economie des Transports. Διάκριση.
1984:
Προδιδακτορικός τίτλος σπουδών DEA des Sciences Economiques-Economie des Transports et Amenagement du Territoire. Διάκριση.1983: Δίπλωμα τετραετής φοίτησης στις Οικονομικές Επιστήμες στο Δεύτερο Πανεπιστήμιο Λυών (Maitrise des Sciences Economiques). Διάκριση.
1982: Δίπλωμα τριετής φοίτησης στις Οικονομικές Επιστήμες του Δευτέρου Πανεπιστημίου της Λυών. (Licence des Sciences Economiques). Διάκριση.,
1981: Δίπλωμα του Δευτέρου Πανεπιστημίου της Λυών στην Κοινωνιολογία - (DEUG de Sociologie)."
To Maitri
se το οποίο, κατά τον ισχυρισμό του, είναι μεταπτυχιακό, εμφανίζεται να είναι δίπλωμα τετραετούς φοίτησης ως φυσική συνέχεια του Licence. (Βλ. σε σχέση με ανάλογους συσχετισμούς τη Δέσπω Λεωνίδου κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας 500/98 κ.α. ημερομηνίας 6.9.00). Η ΕΔΥ δεν αναφέρθηκε στο θέμα και θα είναι ανάγκη να το εξετάσει. Χρειάζεται έρευνα προς καθορισμό της φύσης των ακαδημαϊκών προσόντων του ενδιαφερομένου προσώπου και, κατ΄ επέκταση, του επιπέδου τους σε σχέση με εκείνο του αιτητή ή και οποιουδήποτε άλλου υποψηφίου. Η χωρίς τέτοια έρευνα θεώρηση πως το ενδιαφερόμενο πρόσωπο υπερείχε στα ακαδημαϊκά προσόντα πάσχει ως ενδεχομένως πεπλανημένη.Η πείρα
Αναγνωρίστηκε πως ο αιτητής υπερέχει σε πείρα έναντι του ενδιαφερομένου προσώπου αλλά το θέμα δεν τελειώνει με αυτό τον τρόπο. Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο προσεγγίστηκε ως έχων πείρα σχετική με τα καθήκοντα της θέσης από το 1987 και, κατά τον αιτητή, ενδεχομένως θα ήταν άλλη η κατάληξη αν, όπως είναι η πραγματικότητα, διαπιστωνόταν πως δεν είχε τέτοια πείρα, οποιασδήποτε διάρκειας. Σημειώνει σ΄ αυτό το πλαίσιο πως η υπεροχή του ενδιαφερομένου προσώπου έναντι άλλων υποψηφίων αιτιολογήθηκε ακριβώς με αναφορά σ΄ αυτή την υποτιθέμενη πείρα του.
Η εισήγηση ευσταθεί. Δεν υπάρχει τίποτε στο φάκελο που να παρέχει στήριξη στη διαπίστωση της ΕΔΥ πως το ενδιαφερόμενο πρόσωπο απέκτησε από το 1987 πείρα σχετική με τα καθήκοντα της θέσης. Δεν ερευνήθηκε το θέμα και όσα στοιχεία υπάρχουν είναι εντελώς ουδέτερα. Το 1987 ανατέθηκαν στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο "ειδικά καθήκοντα" ως Συμβούλου του Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων αλλά, όπως ορθά δέχτηκε και η κα Κούσιου, δεν υπάρχει στο φάκελο οτιδήποτε που να δείχνει ποιας φύσης ήταν αυτά τα "ειδικά καθήκοντα".
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή επιτυγχάνει, με έξοδα.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
FONT>Γ. Κωνσταντινίδης, Δ.
ΜΣ-ΣΦ