ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Kληρίδης Aλέκος N. ν. Kυπριακής Δημοκρατίας (2000) 3 ΑΑΔ 575
Δώρας Δημητρίου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας κ.α., Υπόθεση Αρ. 867/2000, 31 Μαΐου 2001
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1213/99
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Τ. ΗΛΙΑΔΗ, Δ.
ΜΕΤΑΞΥ
:Ευφροσύνης Μουρούζη, Μιχαήλ Κουτσόφτα 4,
ΟΕΛΜΕΚ Κωρτ, Διαμ. 103, Λεμεσός,
Αιτήτριας
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων,
Καθ'ων η αίτηση
----------------------------
1 Αυγούστου 2001
Για την Αιτήτρια: κ. Λοττίδης για κα Λ. Γεωργιάδου.
Για τους Καθ'ων η αίτηση: κ. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της
Δημοκρατίας Α΄.
-----------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η παρούσα προσφυγή αποτελεί μια προσπάθεια αναδρομικής είσπραξης σύνταξης χηρείας και γήρατος μετά τη γνωστή απόφαση Ζωή Νικολαΐδου ν. Δημοκρατίας (Α.Ε. 2148 της 19/1/99) στην οποία κρίθηκε ότι το σχετικό άρθρο πάνω στο οποίο στηρίχθηκε το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για να αποκλείσει την ταυτόχρονη καταβολή σύνταξης χηρείας και γήρατος είναι αντισυνταγματικό.
(α) Τα γεγονότα
Η αιτήτρια υπέβαλε στις 29/9/86 αίτηση για σύνταξη χηρείας λόγω του θανάτου του συζύγου της. Η σχετική αίτηση της εγκρίθηκε και της χορηγήθηκε η σύνταξη χηρείας αναδρομικά από τις 17/9/86, ημερομηνία θανάτου του συζύγου της. Πέντε χρόνια αργότερα και πιο συγκεκριμένα στις 16/10/91, η αιτήτρια ζήτησε να της καταβάλλεται παράλληλα και σύνταξη γήρατος αφού είχε συμπληρώσει τη συντάξιμη ηλικία στις 6/11/91. Στις 11/12/91 οι καθ'ων η αίτηση την πληροφόρησαν ότι σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμων δεν εδικαιούτο να λαμβάνει ταυτόχρονα σύνταξη γήρατος και χηρείας παρά μόνο τη βασική και συμπληρωματική σύνταξη γήρατος από τις 6/11/91. Η αιτήτρια δεν προσέβαλε την ορθότητα της πιο πάνω διοικητικής απόφασης.
Ομως επτά χρόνια αργότερα και ειδικότερα στις 2/2/99, μετά την απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Ζωή Νικολαϊδου ν. Δημοκρατίας (πιο πάνω), όπου αποφασίσθηκε ότι το άρθρο 61(1) του Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου (αρ. 41/80) που αποκλείει την ταυτόχρονη παροχή σε χήρα σύνταξης γήρατος και χηρείας πλήττει την αρχή της ισότητας και κατ' επέκταση είναι αντισυνταγματικό, η αιτήτρια υπέβαλε νέα αίτηση με την οποία ζητούσε να της χορηγηθεί σύνταξη χηρείας αναδρομικά από το Γενάρη του 1991. Στη σχετική επιστολή των δικηγόρων της αιτήτριας αναφέρονταν τα εξής:
"Η πελάτιδα μου έπαιρνε σύνταξη χηρείας από το 1986.
Τον Γενάρη 1991 άρχισε να παίρνει σύνταξη γήρατος οπότε σταματήσατε να της παρέχετε το επίδομα χηρείας. Με την έκδοση της απόφασης στην αναθεωρητική έφεση 2148 Ζωής Νικολαΐδου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας το άρθρο 61(1) του Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου του 1990 κηρύχθηκε αντισυνταγματικό. Συνεπώς η πελάτιδά μου σας καλεί να της καταβάλλετε τη σύνταξη χηρείας από το Γενάρη του 1991."
Οι καθ'ων η αίτηση με σχετική επιστολή τους ημερομηνίας 19/7/99 απέρριψαν το αίτημα της αιτήτριας με την πιο κάτω αιτιολογία:
"Η πελάτιδα σας στην οποία καταβάλλετο αρχικά σύνταξη χηρείας, υπέβαλε αίτηση για σύνταξη γήρατος στις 16.10.91 η οποία εξετάστηκε με βάση τις διατάξεις των άρθρων 36, 39 και 61 των περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμων. Στην πελάτιδα σας πληρώθηκε αυξημένη σύνταξη γήρατος με συνυπολογισμό μέρους της σύνταξης χηρείας. Το γεγονός αυτό γνωστοποιήθηκε στην κα Ευφροσύνη Μουρούζη με επιστολή του Εξεταστή Απαιτήσεων ημερ. 11.12.91.
Δεδομένου ότι μεταξύ της ημερομηνίας που λήφθηκε η πιο πάνω απόφαση του Εξεταστή Απαιτήσεων και της επιστολής σας ημερομηνίας 2.2.99 δεν έχει προκύψει οποιοδήποτε νέο στοιχείο που να δικαιολογεί αναθεώρηση της απόφασης του Εξεταστή Απαιτήσεων, αυτή εξακολουθεί να ισχύει. Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Αναθεωρητική Εφεση με αρ. 2148 δεν συνιστά νέο στοιχείο που να δικαιολογεί αναθεώρηση της προηγούμενης απόφασης του Εξεταστή Απαιτήσεων."
Η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι το άρθρο 61(1) των Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμων, με βάση το οποίο οι καθ'ων η αίτηση απέρριψαν το αίτημα της για την καταβολή δύο συντάξεων, είναι αντισυνταγματικό και ειδικότερα ότι έρχεται αυτό σε αντίθεση με τη συνταγματική αρχή της ισότητας που καθιερώνει το άρθρο 28 του Συντάγματος. Οι καθ'ων η αίτηση πρόβαλαν προδικαστική ένσταση ισχυριζόμενοι ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη αλλά βεβαιωτική της προγενέστερης απόφασης της 11/
12/91, με την οποία την πληροφορούσαν ότι αυτή δεν εδικαιούτο στην ταυτόχρονη πληρωμή σύνταξης γήρατος και σύνταξης χηρείας και ότι από 6/11/99 θα της καταβαλλόταν μόνο σύνταξη γήρατος.Μια προσεκτική εξέταση του περιεχομένου της επίδικης επιστολής των καθ'ων η αίτηση της 19/7/99 αποδεικνύει ότι αυτή επαναλαμβάνει την προγενέστερη απόφαση των καθ'ων η αίτηση, της 11/12/91, τονίζοντας ότι η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Νικολαΐδου δεν συνιστά νέο στοιχείο που θα μπορούσε να δικαιολογήσει την αναθεώρηση της απόφασης της 11/12/91.
Η πιο πάνω θέση είναι ορθή. Στην παρούσα περίπτωση η πρώτη απόφαση που κοινοποιήθηκε στην αιτήτρια στις 11/12/91 ήταν εκτελεστή και η εγκυρότητα της θα μπορούσε να εξεταστεί με προσφυγή μέσα στη συνταγματική προθεσμία των 75 ημερών. Η αιτήτρια παρέλειψε να λάβει οποιαδήποτε δικαστικά μέτρα και η διοικητική απόφαση κατέστη τελεσίδικη. Η απόφαση στην υπόθεση Νικολαΐδου δεν μπορεί να επηρεάσει την παρούσα προσφυγή αφού δεν μπορεί να επισύρει την εφαρμογή του κανόνα του δεδικασμένου. Και τούτο γιατί σε σχέση με την απόφαση Νικολαϊδου δεν υπάρχει ταύτιση διαδίκων και επίδικου θέματος. Αν η εισήγηση της αιτήτριας γίνει αποδεκτή έμμεσα σηματοδοτείται η παράκαμψη της προθεσμίας των 75 ημερών. (Ιδε Α. Κληρίδης ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2441 της 20/10/2000).
Η εισήγηση ότι η απόφαση στην υπόθεση Νικολαΐδου συνιστά νέο στοιχείο που θα μπορούσε να οδηγήσει στην επανεξέταση του αιτήματος δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. (Ιδε Δημητρίου ν. Δημοκρατίας, Προσφυγή 867/2000 της 31/5/2001 και Χ" Νικολάου ν. ΑΤΗΚ, Προσφυγή 140/91 της 17/1/92).
Η αιτήτρια τυγχάνει της συμπάθειας του Δικαστηρίου, όμως η έλλειψη διαδικαστικών μηχανισμών που θα επέτρεπαν τη δικαίωση της σύμφωνα με την απόφαση Νικολαΐδου, δεν επιτρέπουν στο Δικαστήριο να παρεκκλίνει από το δικαιοδοτικό του πλαίσιο. Η συμπάθεια του Δικαστηρίου θα πάρει συγκεκριμένη μορφή στο μέρος εκείνο της απόφασης που αναφέρεται στα έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται. Χωρίς έξοδα.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,
Δ.