|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 633/2001
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΚΡΑΜΒΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Δήμου Δημοσθένους,
Αιτητή,
- και -
Εφορείας Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Στροβόλου,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - -
Μονομερής αίτηση ημερ. 26.7.2001
.26 Ιουλίου, 2001
.Για τον αιτητή: κ. Κ.Καλλής.
- - - - - -
Ε Ν Δ Ι Α Μ Ε Σ Η Α Π Ο Φ Α Σ Η
(EX TEMPORE)
H προσφυγή καταχωρήθηκε σήμερα 26.7.2001. Στρέφεται εναντίον απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση η οποία περιέχεται στην επιστολή τους ημερομηνίας 13.7.2001 προς τον αιτητή και με αυτήν αποφασίστηκε, σύμφωνα με το άρθρο 16(1)(β) του περί Σχολικών Κυλικείων Νόμου του 2000 (Ν. 60(1)/2000), ο τερματισμός του συμβολαίου μεταξύ του αιτητή και των καθ΄ ων η αίτηση ημερομηνίας 22.7.1999 για την εκμετάλλευση των κυλικείων του Γυμνασίου Κωνσταντινουπόλεως.
Με την παρούσα μονομερή αίτηση ημερ. 26.7.2001, επιδιώκεται η έκδοση προσωρινού διατάγματος με το οποίο να αναστέλλεται η πιο πάνω προσβαλλόμενη απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση μέχρι την εκδίκαση και τελεία αποπεράτωση της προσφυγής.
Προβάλλονται δύο λόγοι προς υποστήριξη του αιτήματος.
(α) Η ύπαρξη έκδηλης παρανομίας στην προσβαλλόμενη απόφαση.
(β) Η πιθανότητα πρόκλησης ανεπανόρθωτης ζημιάς στον αιτητή αν δεν εκδοθεί το ζητούμενο προσωρινό διάταγμα.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή στη σύντομη αγόρευσή του προς υποστήριξη του αιτήματος, επανέλαβε με συντομία κάποια από τα γεγονότα που περιέχονται στην ένορκη δήλωση του αιτητή ημερομηνίας 26.7.2001 και με συντομία υποστήριξε ότι υπάρχει έκδηλη παρανομία στην προσβαλλόμενη απόφαση. Υποστήριξε επίσης πως αν δεν εκδοθεί το ζητούμενο προσωρινό διάταγμα υπάρχει πιθανότητα να υποστεί ο αιτητής ανεπανόρθωτη ζημιά.
Θεωρώ υπό τις περιστάσεις ως απαραίτητη την παράθεση των γεγονότων όπως διατυπώνονται στην προαναφερθείσα ένορκο δήλωση του αιτητή ημερομηνίας 26.7.2001 όπου, μεταξύ άλλων, γίνεται αναφορά και σε νομολογία η οποία διέπει το θέμα.
"
ΕΝΟΡΚΗ ΔΗΛΩΣΗ
Ο κάτωθι υποφαινόμενος Δήμος Δημοσθένους, από τη Λευκωσία ορκίζομαι και λέγω τα εξής:
1. Είμαι ο αιτητής στην παρούσα υπόθεση. Εχω αναγνώσει τα γεγονότα της παρούσας προσφυγής όπως αυτά αναφέρονται στην προσφυγή και τα υιοθετώ πλήρως.
2. Είμαι διαχειριστής σχολικού κυλικείου.
3. Κατόπιν της επιτυχίας της σχετικής προσφοράς μου, οι καθ΄ ων η αίτηση μου παραχώρησαν άδεια δικαιώματος εκμετάλλευσης του κυλικείου του Γυμνασίου Κωνσταντινουπόλεως για την περίοδο από 1/9/99 μέχρι 30/6/2002.
4. Η άδεια δικαιώματος εκμετάλλευσης εμπεριέχεται στη συμφωνία ημερ. 22/7/99 (τεκ. 3 στην προσφυγή) η οποία υπογράφτηκε από εμέ και από τους καθ΄ ων η αίτηση.
5. Σύμφωνα με τον όρο 2 της πιο πάνω συμφωνίας είμαι υποχρεωμένος να τηρώ το συνημμένο τιμοκατάλογο των ειδών που θα προσφέρονται στο κυλικείο. Σύμφωνα με τον ίδιο όρο "ο τιμοκατάλογος αυτός που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της συμφωνίας αυτής διαχωρίζεται σε δύο μέρη Α και Β".
6. Ισχυρίζομαι ότι δεν είχε επισυναφθεί οποιοσδήποτε τιμοκατάλογος στην πιο πάνω συμφωνία. Ισχυρίζομαι επίσης ότι ο μόνος κατάλογος ο οποίος ήλθε σε γνώση μου ήταν ο επισυναφθείς στην πιο πάνω επιστολή ημερ. 16/11/99 (τεκ. 2 στην προσφυγή).
7. Ισχυρίζομαι ότι ο κατάλογος που επισυνάφθηκε στην επιστολή τεκ. 2 δεν είναι νόμιμος και/ή έγκυρος και/ή δεσμευτικός γιατί εκδόθηκε από αναρμόδιο όργανο ήτοι το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού αντί από την Κ.Ε.Ε.Σ.Κ. όπως ρητά ορίζεται από το αρ. 10(γ) του Νόμου.
8. Περαιτέρω ισχυρίζομαι ότι ο ρηθείς κατάλογος δεν είναι νόμιμος και/ή έγκυρος και/ή δεσμευτικός γιατί δεν δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας όπως ρητά ορίζεται στο αρ. 82 του Συντάγματος και στο αρ. 7 του Περί Ερμηνείας Νόμου καθώς και εξυπακουόμενα στο αρ. 10(γ) του Νόμου 60(Ι)/2000.
9. Ισχυρίζομαι ότι στην απουσία δημοσίευσης του τιμοκαταλόγου στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας αυτός δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την επιβολή κυρώσεων.
10. Με επιστολή τους ημερ. 29/5/2001 (τεκ. 3 στην προσφυγή) οι καθ΄ων η αίτηση με πληροφόρησαν ότι η Τοπική Επιτροπή Ελέγχου Σχολικών Κυλικείων (Τ.Ε.Ε.Σ.Κ.) είχε διαπιστώσει ορισμένες παραβάσεις του Νόμου 60(Ι)/2000 και ότι προτού επιληφθούν των κυρώσεων που προβλέπεται από το αρ. 16 του Νόμου 60(Ι)/2000 θα έπρεπε να παρουσιαστώ ενώπιον τους την 5/
6/2001 για να μου δοθεί η ευκαιρία να ακουστώ για τις παραβιάσεις που έχω κάνει.11. Παρουσιάσθηκα κατά την πιο πάνω ημερομηνία ενώπιον των καθ΄ ων η αίτηση και χωρίς να μου δοθεί η ευκαιρία να ακουσθώ πλήρως και/ή χωρίς να μου δοθεί η ευκαιρία να εκθέσω τις απόψεις μου μετά την ισχυριζόμενη διαπίστωση των παραβάσεων που επιβλήθηκε η επίδικη κύρωση.
12. Με συμβουλεύουν οι δικηγόροι μου με παραπομπή σε σχετική νομολογία (
Sofocleous v. Republic (1971) 3 C.L.R. 345) και ειλικρινά πιστεύω ότι η έκδηλη παρανομία ακόμη και χωρίς την ύπαρξη ανεπανόρθωτης ζημίας αποτελεί έγκυρο λόγο για χορήγηση προσωρινού διατάγματος.13. Η προσβαλλόμενη απόφαση είχε σαν αποκλειστικό έρεισμα την ύπαρξη έγκυρου και/ή νόμιμου τιμοκαταλόγου.
14. Με συμβουλεύουν οι δικηγόροι μου και ειλικρινά πιστεύω ότι εν΄ όψει των προνοιών του αρ. 10(γ) του Νόμου 60(Ι)/2000, του αρ. 7 του περί Ερμηνείας Νόμου και του αρ. 82 του Συντάγματος ο τιμοκατάλογος με βάση τον οποίο λήφθηκε η επίδικη απόφαση έπρεπε να είχε δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.
15. Με συμβουλεύουν οι δικηγόροι μου με παραπομπή σε σχετική νομολογία (
Sofocleous v. E.A.C. (1984) 3 C.L.R. 1089, Ploussiou v. Central Bank (1983) 3 C.L.R. 398 και Vakis v. Republic (1984) 3 C.L.R. 952) και ειλικρινά πιστεύω ότι η δημοσίευση του τιμοκαταλόγου στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την εγκυρότητα τους και για την εγκυρότητα οποιασδήποτε διαδικασίας η οποία βασίζεται πάνω στον τιμοκατάλογο.16. Με συμβουλεύουν οι δικηγόροι μου με παραπομπή στη νομολογία (
Pittas and others v. Republic (1971) 3 C.L.R. 379) και ειλικρινά πιστεύω ότι στο βαθμό που ο Νόμος 60(Ι)/2000 επηρεάζει συμβατικά δικαιώματα και υποχρεώσεις που είχαν δημιουργηθεί προ της δημοσιεύσεως του αυτός είναι έκδηλα αντισυνταγματικός γιατί:(α) παραβιάζει την αρχή της αναδρομικής εφαρμογής των Νόμων η οποία διασφαλίζεται από το άρ. 82 του Συντάγματος και
(β) παραβιάζει το δικαίωμα του συμβάλλεσθαι ελευθέρως το οποίο διασφαλίζεται από το αρ. 26 του Συντάγματος.
17. Με συμβουλεύουν οι δικηγόροι μου και ειλικρινά πιστεύω ότι πρόνοιες του αρ. 22 του Νόμου 60(Ι)/2000 για έκδοση Κανονισμών από το Υπουργικό Συμβούλιο είναι επιτακτικές και χωρίς την έκδοση τέτοιων κανονισμών οι καθ΄ ων η αίτηση δεν είχαν εξουσία να επιληφθούν έγκυρα και/ή νόμιμα οποιασδήποτε παράβασης του Νόμου 60(Ι)/2000.
18. Με συμβουλεύουν οι δικηγόροι μου και ειλικρινά πιστεύω ότι στο βαθμό που το αρ. 16(5) του Νόμου 60(Ι)/2000 επιτρέπει στους καθ΄ ων η αίτηση να αναλάβουν κατοχή του κυλικείου "χωρίς να χρειάζεται η προσφυγή σε οποιαδήποτε δικαστικά καταναγκαστικά μέτρα" αυτό είναι έκδηλα αντισυνταγματικό γιατί παρέχει θεραπεία χωρίς πρόσβαση στο Δικαστήριο η οποία διασφαλίζεται από το αρ. 30.2 του Συντάγματος.
19. Με συμβουλεύουν οι δικηγόροι μου και ειλικρινά πιστεύω ότι ο τιμοκατάλογος με βάση τον οποίο έχουν ενεργήσει οι καθ΄ ων η αίτηση εκδόθηκε από αναρμόδιο όργανο ήτοι το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού αντί από την Κ.Ε.Ε.Σ.Κ. όπως ρητά ορίζεται από τα αρ. 10(γ) του Νόμου 60(Ι)/2000. Αυτό σύμφωνα με τους δικηγόρους μου αποτελεί έκδηλη παρανομία.
20. Με συμβουλεύουν οι δικηγόροι μου και ειλικρινά πιστεύω ότι οι καθ΄ ων η αίτηση ενήργησαν υπό το κράτος πλάνης ότι υπήρχε στην πιο πάνω συμφωνία επισυνημμένος τιμοκατάλογος ενώ τέτοιος τιμοκατάλογος δεν είχε επισυναφθεί.
21.
Η φύση της εργασίας του κυλικείου και τα εξ αυτής εισοδήματα είναι τέτοια που δεν μπορεί με οποιοδήποτε τρόπο να προσδιορισθεί με ακρίβεια ή έστω κατά προσέγγιση το ύψος των εισοδημάτων του αιτητή που θα απωλεσθούν σε περίπτωση που δεν ανασταλεί η προσβαλλόμενη απόφαση. Τα κέρδη από το κυλικείο εξαρτώνται και επηρεάζονται από πολλούς αστάθμητους παράγοντες ήτοι τον αριθμό των μαθητών, και την αγοραστική δύναμη τους και έτσι δεν είναι κατορθωτός ο ακριβής ή έστω κατά προσέγγιση προσδιορισμός της απώλειας και ζημίας που θα υποστώ κατά την εναπομείνασα περίοδο του συμβολαίου. Για το λόγο αυτό θα υποστώ ανεπανόρθωτη ζημία αν δεν ανασταλεί η προσβαλλόμενη απόφαση. Εστω όμως και αν ήθελε υποτεθεί ότι δεν θα υποστώ ανεπανόρθωτη ζημιά, πράγμα το οποίο αρνούμαι, με συμβουλεύουν οι δικηγόροι μου με παραπομπή στην νομολογία Sofokleous v. Republic (1971) 3 C.L.R. 345) και ειλικρινά πιστεύω ότι λόγω των έκδηλων παρανομιών στις οποίες έχω κάμει αναφορά (βλ. παρ. 13-18) πιο πάνω είναι δυνατή η χορήγηση του αιτούμενου διατάγματος ακόμη και χωρίς την ύπαρξη ανεπανόρθωτης ζημίας."
Η έκδοση προσωρινού διατάγματος διέπεται από τον Καν. 13 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου του 1962. Το προσωρινό διάταγμα του διοικητικού δικαίου δεν ταυτίζεται με το απαγορευτικό διάταγμα του ιδιωτικού δικαίου
. κατά συνέπεια, το άρθρο 32 του περί Δικαστηρίων Νόμου 14/60 δεν τυγχάνει εφαρμογής. Βλ. Moyo and Another v. The Republic (1988) 3 CLR 970 στη σελίδα 984.Το προσωρινό διάταγμα στον τομέα του διοικητικού δικαίου αποτελεί εξαιρετική θεραπεία επειδή η έκδοση του γίνεται εκτός του πλαισίου της δίκης ή της έρευνας της ουσίας της υπόθεσης. Ο βασικός σκοπός του προσωρινού διατάγματος είναι η διατήρηση της υπάρχουσας κατάστασης η οποία επικρατούσε πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης ή απόφασης μέχρι νεώτερης διαταγής του δικαστηρίου. Πρόκειται για δραστική θεραπεία η οποία παρέχεται με φειδώ. Βλ.
Costas Clerides and Others (No. 1) v. The Republic (1966) 3 CLR 701.Eπειδή το προσωρινό διάταγμα θεωρείται ότι προσφέρει θεραπεία κατ΄ εξαίρεση, υπό την έννοια ότι κατά την έκδοσή του δεν εξετάζεται η ουσία της υπόθεσης, το δικαστήριο απαραιτήτως πριν από την έκδοση ενός τέτοιου διατάγματος πρέπει να ικανοποιηθεί ότι υπάρχει είτε έκδηλη παρανομία της προσβαλλόμενης πράξης ή απόφασης είτε σοβαρή πιθανότητα να υποστεί ο αιτητής ανεπανόρθωτη ζημιά αν δεν εκδοθεί το προσωρινό διάταγμα. Βλ. Κροκίδου και Αλλοι ν. Δημοκρατίας
, Υπόθ. 141/89 - 25.9.90, Moyo and Another v. The Republic (ανωτέρω), Dogan v. Δημοκρατίας, Υπόθ. 107/95 - 10.4.95 και Λοϊζίδης ν. Υπ. Εξωτερικών (1995) 3 ΑΑΔ 233.Η παρανομία είναι έκδηλη όταν είναι απροκάλυπτη ή αυταπόδεικτη και άμεσα αναγνωρίσιμη από την εκ πρώτης όψεως εξέταση της υπόθεσης. Η έκδηλη παρανομία είναι έννοια που προκύπτει από την αντιδιαστολή της προς την παρανομία. Βλ.
Moyo and Another v. The Republic (ανωτέρω), Frangos and Others v. The Republic (1982) 3 CLR 53 και Economides v. The Republic (1982) 3 CLR 837. Στην Λοϊζίδης ν. Υπ. Εξωτερικών (ανωτέρω) αποφασίσθηκε ότι:"Επί έκδηλης παρανομίας προσωρινό διάταγμα εκδίδεται όποιες και αν είναι οι επιπτώσεις και μάλιστα κατά κανόνα η ίδια η προσφυγή διεκπεραιώνεται επί της ουσίας: (βλ.
Στην υπόθεση Κροκίδου ν. Δημοκρατίας, (ανωτέρω) εξετάστηκε ο κίνδυνος το Δικαστήριο να υπεισέλθει από το προκαταρκτικό στάδιο στην ουσία της διαφοράς και να εκφέρει άκαιρα την τελική του κρίση επί του θέματος. Ακόμα και στην περίπτωση που η έκδηλη παρανομία αποτελεί λόγο άμεσης αναστολής της εκτέλεσης διοικητικής απόφασης, η προσέγγιση θα πρέπει να γίνεται με περίσκεψη για να μη χάνεται το νόημα και η σημασία που ενέχει η εκδίκαση της ουσίας της διαφοράς. Βλ.
Sofocleous v. The Republic (1971) 3 CLR 345, Karram v. The Republic (1983) 3 CLR 199, 203). Εξάλλου στην υπόθεση Georghios Miltiadous v. The Republic (1972) 3 CLR 341, 352, αναφέρεται ότι ο Καν. 13(1) των Κανονισμών του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, δεν ενθαρρύνει την έκφραση γνώμης επί των επιδίκων θεμάτων εκκρεμούσης της διαδικασίας. (Βλ. επίσης Karram v. The Republic (ανωτέρω)).Για την απόδειξη σοβαρής πιθανότητας ότι ο αιτητής θα υποστεί ανεπανόρθωτη ζημιά αν δεν εκδοθεί το ζητούμενο προσωρινό διάταγμα απαραιτήτως χρειάζεται η προσαγωγή μαρτυρίας με την οποία να αποδεικνύεται ότι η ζημιά που θα υποστεί ο αιτητής δεν θα μπορεί να αποκατασταθεί με οποιαδήποτε από τις θεραπείες που μπορούν να παραχωρηθούν με την ακύρωση της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης ή με άλλο τρόπο. Ακόμα και στην περίπτωση που μπορεί να διαφαίνεται πιθανότητα τέτοιας ζημιάς το δικαστήριο μπορεί να αρνηθεί την έκδοση προσωρινού διατάγματος αν το διάταγμα που θα εκδοθεί είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει ανυπέρβλητα εμπόδια στο έργο της Διοίκησης.
Στην προκείμενη περίπτωση δεν διέκρινα την ύπαρξη έκδηλης παρανομίας στην έννοια που έχει προαναφερθεί. Το ενδεχόμενο ύπαρξης παρανομίας δεν υποκαθιστά την υποχρέωση του αιτητή προς ικανοποίηση του Δικαστηρίου ότι υπάρχει έκδηλη παρανομία της προσβαλλόμενης πράξης ή απόφασης.
Αναφορικά με το ζήτημα της απόδειξης σοβαρής πιθανότητας ότι ο αιτητής θα υποστεί ανεπανόρθωτη ζημιά αν δεν εκδοθεί το ζητούμενο προσωρινό διάταγμα ο αιτητής προβάλλει ισχυρισμούς οι οποίοι περιέχονται στην παράγραφο 21 της ένορκης δήλωσής του ανωτέρω. Εξέτασα με προσοχή τους εν λόγω ισχυρισμούς, ωστόσο δεν έχω ικανοποιηθεί ότι υπάρχουν λόγοι που να δικαιολογούν τη θέση του αιτητή επί του θέματος. Ο προσδιορισμός της ενδεχόμενης ζημιάς μπορεί να είναι μετρήσιμος με βάση τα στοιχεία που ο αιτητής έλαβε υπόψη κατά τους υπολογισμούς του όταν επρόκειτο να υποβάλει την προσφορά. Εξάλλου στοιχεία προς υπολογισμό της ενδεχόμενης ζημιάς μπορούν να αντληθούν από διάφορες πηγές όπως για παράδειγμα τους προμηθευτές των αγαθών που διατίθενται προς κατανάλωση στα κυλικεία, τα στοιχεία που ο αιτητής διατηρεί για τους σκοπούς των φορολογικών του δηλώσεων για τα έτη 1999, 2000 και 2001 καθώς και άλλες πηγές.
Κατόπιν των ανωτέρω καταλήγω πως στην προκείμενη περίπτωση ο αιτητής απέτυχε να ικανοποιήσει την ύπαρξη είτε της μιας είτε της άλλης προϋπόθεσης για έκδοση προσωρινού διατάγματος ως η αίτηση.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Α. Κραμβής,
Δ.
ΣΦ.