ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Συνεκδ. Υπ. Αρ. 691/99 & 964/99
ΕΝΩΠΙΟΝ:
Π. ΑΡΤΕΜΗ, Δ.Αναφορικά με τα Άρθρα 146 και 28 του Συντάγματος.
FONT>Υπ. Αρ. 691/99
Πέτρος Πετρίδης,
Αι τητής,
και
Κυπριακή Δημοκρατία μέσω
Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας,
Καθ΄ης η αίτηση.
- - - - -
FONT>Υπ. Αρ. 964/99
Δημήτρης Εγγλεζάκης,
Αι τητής,
και
Κυπριακή Δημοκρατία μέσω
Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας,
Καθ΄ης η αίτηση.
- - - - -
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:
16.3.01ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ
Για τον αιτητή στην 691/99: κ. Α. Κωνσταντίνου
Για τον αιτητή στην 964/99: κ. Α.Σ. Αγγελίδης
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κ. Μ. Φλωρέντζος
Για ενδιαφ. μέρος: Ουδεμία εμφάνιση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι προσφυγές αυτές συνεκδικάστηκαν γιατί παρουσιάζουν κοινό νομικό και πραγματικό υπόβαθρο.
Με αυτές προσβάλλεται το κύρος της απόφασης της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (στο εξής καθ΄ης η αίτηση) με την οποία, κατόπιν επανεξέτασης, το ΕΜ Χαράλαμπος Κωνσταντίνου προάχθηκε ξανά στη θέση Επιθεωρητή Α΄ Μέση Εκπαίδευση, για την Τεχνική Εκπαίδευση στην ειδικότητα της Ηλεκτρολογίας, αναδρομικά από 1.8.96. Η θέση είναι πρώτου διορισμού και προαγωγής.
Με απόφαση του, που εκδόθηκε στις 11.11.98, το Ανώτατο Δικαστήριο με την προσφυγή 964/96 του αιτητή Πετρίδη, η οποία συνεκδικάστηκε με τις προσφυγές 830/96 και 847/96 του αιτητή Εγγλεζάκη, ακύρωσε την προαγωγή του ΕΜ στην επίδικη θέση.
Κρίθηκε σ΄αυτή ότι, η καθ΄ης η αίτηση, η οποία εξετάζοντας ένσταση που υπέβαλε ο αιτητής αποφάσισε τη μη συμπερίληψη του στον κατάλογο των υποψηφίων και τον απέκλεισε από την περαιτέρω διαδικασία ως μη προσοντούχο, ενήργησε κάτω από συνθήκες ουσιώδους πλάνης. Έκρινε το Δικαστήριο ότι δεν εξέτασε τα προσόντα του αιτητή σε συνάρτηση προς τη σημείωση 2(β)(ii) του σχεδίου υπηρεσίας.
Η προσφυγή 847/96 του αιτητή Εγγλεζάκη απορρίφθηκε. Το Δικαστήριο διεπίστωσε ότι τα κριτήρια της αξίας και των προσόντων που η καθ΄ης η αίτηση συνεκτίμησε φέρουν τον αιτητή και το ΕΜ σχεδόν να ισοζυγούν με μικρή οριακή υπεροχή του αιτητή. Τονίστηκε όμως η υπεροχή του ΕΜ με βάση το κριτήριο της αρχαιότητας.
Η καθ΄ης η αίτηση κατά τη συνεδρία της ημερομηνίας 12.1.99 προέβηκε σε επανεξέταση πλήρωσης της επίδικης θέσης. Αποφάσισε να ζητηθεί από τη Συμβουλευτική Επιτροπή νέα έκθεση και νέος κατάλογος υποψηφίων με βάση το πραγματικό και νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο λήψης της ακυρωθείσας απόφασης.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή που συστάθηκε, κατά τη συνεδρία της ημερομηνίας 28.1.99, αφού μελέτησε τα ενώπιον της στοιχεία, διεπίστωσε ότι επτά υποψήφιοι, μεταξύ αυτών οι αιτητές και το ΕΜ, κατείχαν τα απαιτούμενα προσόντα του σχεδίου υπηρεσίας.
Για τον αιτητή Εγγλεζάκη και το ΕΜ λέχθηκε ότι πληρούν την παρ. 1 κάτω από τον τίτλο "Απαιτούμενα Προσόντα" του σχεδίου υπηρεσίας: "Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν στο θέμα της ειδικότητας του, που να δίνει σ΄αυτόν δικαίωμα διορισμού/κατάταξης στη θέση καθηγητή/εκπαιδευτή στις κλίμακες Α8-Α10".
Για τον αιτητή Πετρίδη λέχθηκε ότι κατέχει Higher National Diploma in Electrical and Electronic Engineering και πληροί την πρόνοια της Σημείωσης 2(β)(ii) του σχεδίου υπηρεσίας:
"2. Ειδικά -
(β) για τις θέσεις Επιθεωρητή Α΄ σ΄όλες τις ειδικότητες της Τεχνικής Εκπαίδευσης, δικαίωμα υποψηφιότητας έχουν και
(i) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(ii) οι Τεχνολόγοι που έχουν 15ετή τουλάχιστο συνολική υπηρεσία στην Τεχνική Εκπαίδευση από την οποία υπηρεσία τα τρία χρόνια σε θέση Τεχνολόγου."
Στη συνέχεια εξέτασε τα μεταπτυχιακά προσόντα των υποψηφίων και μεταξύ αυτών του αιτητή Εγγλεζάκη και του ΕΜ. Διεπίστωσε ότι είναι συναφή προς την εκπαίδευση και διάρκειας ενός τουλάχιστο ακαδημαϊκού έτους, σύμφωνα με την παρ.2 κάτω από τον τίτλο "Απαιτούμενα Προσόντα" του σχεδίου υπηρεσίας: "Μεταπτυχιακή Εκπαίδευση στα παιδαγωγικά ή σε θέμα συναφές με τα καθήκοντα της θέσης διάρκειας ενός τουλάχιστο ακαδημαϊκού έτους". Για τους υποψηφίους που δεν κατέχουν το προσόν αυτό, μεταξύ αυτών και ο αιτητής Πετρίδης, λέχθηκε ότι με βάση τη Σημείωση 2(β)(i) έχουν δικαίωμα υποψηφιότητας αλλά αν διοριστούν θα υποχρεούνται να το απαιτήσουν μέσα σε τρία χρόνια από την ημερομηνία διορισμού/προαγωγής τους.
Ακολούθως αφού συνεκτίμησε τα κριτήρια, αξία, προσόντα και αρχαιότητα, αποφάσισε ομόφωνα να συστήσει για προαγωγή στην επίδικη υπόθεση τον αιτητή Πετρίδη, το ΕΜ και ένα άλλο υποψήφιο όχι όμως τον αιτητή Εγγλεζάκη. Δικαιολόγησε την απόφαση της να μη συστήσει τον τελευταίο ως εξής:
". . . . . . . γιατί υστερεί σε αρχαιότητα από τους υποψήφιους που συστήθηκαν Κωνσταντίνου Χαράλαμπο και Παρτασίδη Ανδρέα. Επίσης υστερεί σε αξία και αρχαιότητα από τον υποψήφιο που συστήθηκε Πέτρο Πετρίδη, παρόλο που υπερτερεί σε προσόντα."
Η έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής μαζί με τον κατάλογο των συστηνόμενων υποψηφίων υποβλήθηκαν στην καθ΄ης η αίτηση. Η τελευταία εξέτασε ενστάσεις που υποβλήθηκαν από τέσσερεις υποψηφίους, μεταξύ αυτών, τους αιτητές Πετρίδη και Εγγλεζάκη.
Εξετάζοντας την ένσταση του αιτητή Πετρίδη έκρινε ότι από όσα αναφέρει σ΄αυτή δεν προκύπτει ότι κατέχει Πανεπιστημιακό δίπλωμα στην ειδικότητα της Ηλεκτρολογίας και ότι από τη θέση του Τεχνολόγου που κατέχει θεωρείται ότι πληροί την πρόνοια της Σημείωσης 2(β) (ii) του σχεδίου υπηρεσίας.
Ο αιτητής Εγγλεζάκης με την ένσταση του υπέβαλε ότι υπερτερεί των άλλων υποψηφίων σε προσόντα και αξία και ότι το κριτήριο αρχαιότητα δεν πρέπει να έχει ιδιαίτερη και αποφασιστική σημασία. Εξετάζοντας την ένσταση του η καθ΄ης η αίτηση έκρινε ότι όσον αφορά την αξία υπερέχει ελαφρώς του υποψήφιου Παρτασίδη, κρίνεται σχεδόν ίσος με τον αιτητή Πετρίδη και ίσος με το ΕΜ. Οσον αφορά την αρχαιότητα κρίθηκε ότι υστερεί του αιτητή Πετρίδη και του ΕΜ και υπερτερεί οριακά των συνυποψηφίων του σε προσόντα.
Μετά την εξέταση των ενστάσεων η καθ΄ης η αίτηση κατάρτισε τον τελικό κατάλογο στον οποίο περιλαμβάνονταν τρεις υποψήφιοι, οι αιτητές και το ΕΜ.
Ακολούθως προέβηκε σε έρευνα των κριτηρίων προαγωγής. Όσον αφορά την αξία, όπως προκύπτει από τις υπηρεσιακές εκθέσεις, διεπίστωσε ότι και οι τρεις υποψήφιοι είναι περίπου ίσοι στη βαθμολογία. Όσον αφορά τα προσόντα διεπίστωσε ότι ο αιτητής Εγγλεζάκης και το ΕΜ υπερέχουν του αιτητή Πετρίδη. Δικαιολόγησε τη διαπίστωση της αυτή με το γεγονός ότι και οι δυο είναι κάτοχοι πανεπιστημιακού διπλώματος ενώ ο αιτητής Πετρίδης κατέχει HND και θεωρείται προσοντούχος με βάση τη Σημείωση 2(β) (ii) του σχεδίου υπηρεσίας. Διεπίστωσε περαιτέρω ότι ο αιτητής Εγγλεζάκης έχει ελαφρά υπεροχή έναντι του ΕΜ.
Όσον αφορά την αρχαιότητα διεπίστωσε ότι ο αιτητής Πετρίδης υπερέχει των δύο άλλων υποψηφίων και το ΕΜ υπερέχει του αιτητή Εγγλεζάκη. Αφού έλαβε υπόψη τις πιο πάνω διαπιστώσεις και το περιεχόμενο των φακέλων, χωρίς να λάβει υπόψη της την απόδοση των υποψηφίων στις προσωπικές συνεντεύξεις λόγω αλλαγής στο μεταξύ στη σύνθεση της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, έκρινε ότι το ΕΜ είναι επικρατέστερος για προαγωγή και αποφάσισε την προαγωγή του στην επίδικη θέση αναδρομικά από 1.8.96.
Κρίνω σκόπιμη την παράθεση του πιο κάτω αποσπάσματος από τα πρακτικά της συνεδρίας της καθ΄ης η αίτηση:
"Ως προς την ελαφρά υπεροχή του κ. Εγγλεζάκη στα προσόντα, η θέση της Επιτροπής είναι ότι, σύμφωνα και με τη νομολογία, τα επιπρόσθετα προσόντα που κατέχει ο κ. Εγγλεζάκης, εφόσον δεν απαιτούνται από το Σχέδιο Υπηρεσίας, δεν συνιστούν πλεονέκτημα παρά μόνο παράγοντα οριακής σημασίας που δεν επαυξάνει τις διεκδικήσεις για προαγωγή. Η υπεροχή του κ. Πετρίδη σε αρχαιότητα δεν μπορεί να υπερσκελίσει την υπεροχή του κ. Κωνσταντίνου σε προσόντα. Είναι η θέση της Επιτροπής ότι σε θέσεις ψηλά στην ιεραρχία, όπως είναι η θέση Επιθεωρητή Α, η αρχαιότητα δεν πρέπει να έχει υπερβολική βαρύτητα. Σύμφωνα επίσης με τη νομολογία, σημασία έχει η γενική εικόνα των υποψηφίων, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στη γενική αξιολόγηση, και η μικρή υπεροχή ενός υποψηφίου σε ορισμένα επί μέρους στοιχεία δεν θεμελιώνει υπέρ αυτού έκδηλη υπεροχή."
Η προσφυγή αρ. 691/99 - Αιτητής Π. Πετρίδης.
Πρόβαλε ο αιτητής Πετρίδης ότι η επίδικη απόφαση πάσχει για τους πιο κάτω λόγους:
Η καθ΄ης η αίτηση βρισκόταν σε πλάνη όταν διεπίστωσε ότι δεν κατέχει Πανεπιστημιακό δίπλωμα και θεωρήθηκε προσοντούχος με βάση τη Σημείωση 2(β)(ii) του σχεδίου υπηρεσίας. Υποστήριξε τον ισχυρισμό του αυτό με την εισήγηση ότι αναγνωρίστηκε το προσόν HND που κατέχει ως πανεπιστημιακό δίπλωμα κατά το διορισμό του στη θέση Τεχνολόγου της οποίας το σχέδιο υπηρεσίας απαιτούσε το ίδιο προσόν. Παρέπεμψε σε νομολογία στην οποία καθορίστηκε ότι, αφού η νομιμότητα των προηγούμενων διορισμών ή προαγωγών δεν προσβλήθηκε στη βάση ότι υπάρχει κατοχή του υπό κρίση προσόντος, τεκμαίρεται αμάχητα η κατοχή του για τη διεκδίκηση ανώτερων θέσεων. Η νομολογία αυτή είναι εκτεταμένη (βλ. Δημοκρατία ν. Πογιατζή (1992) 3 Α.Α.Δ. 422).
Η καθ΄ης η αίτηση μετά την ακυρωτική απόφαση στην προσφυγή 964/96 (πιο πάνω) κατά την επανεξέταση διεπίστωσε ότι ο αιτητής είναι προσοντούχος σε συνάρτηση προς τη Σημείωση 2(β)(ii). Εν όψει, όμως των όσων ακολουθούν, δεν θεωρώ αναγκαίο να αποφανθώ τελικά επί του σημείου.
Πρόβαλε στη συνέχεια ο αιτητής ότι υπερέχει του ΕΜ σε αρχαιότητα κατά 8½ περίπου χρόνια, αφού προάχθηκε στη θέση Βοηθού Διευθυντή την 9.4.84 ενώ το ΕΜ την 1.9.92. Ανέφερε ότι η υπεροχή αυτή συνεπαγόταν ταυτόχρονα και υπεροχή σε πείρα που προσθέτει στην αξία.
Σε σειρά αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου έχει καθιερωθεί ότι η αρχαιότητα, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για εξαίρετους υπαλλήλους, όπως στην κρινόμενη περίπτωση, συνεπάγεται και μεγαλύτερη πείρα με αποτέλεσμα την επαύξηση της αξίας του αρχαιότερου. Παραπέμπω σχετικά στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Πετρίδη (1991) 3 Α.Α.Δ. 731, 740:
"Το ενδιαφερόμενο μέρος έχει πολύ μεγαλύτερη πείρα από τον αιτητή, καθότι στην αμέσως προηγούμενη θέση είχε αρχαιότητα τεσσάρων χρόνων."
Καθώς και στην υπόθεση Μουρτζή ν. Δημοκρατία, Προσφυγή 788/97, 30.11.98:
"Οι εμπιστευτικές εκθέσεις όλων των υποψηφίων αποκαλύπτουν ότι ήταν όλοι εξαίρετοι υπάλληλοι. Επομένως τα αποτελέσματα της εργασίας τους πρέπει να ήταν τα ίδια. Εύλογα, όμως μπορεί να υποτεθεί πως προκειμένου περί δύο άριστων υπαλλήλων εκείνος ο οποίος έχει περισσότερη υπηρεσία έχει και μεγαλύτερη πείρα. Εφόσον, σύμφωνα με την νομολογία, η πείρα προσμετρά στην αξία, νόμιμα η ΕΔΥ έδωσε βαρύτητα στο στοιχείο του εύρους της υπηρεσίας του ΕΜ".
Διαπιστώνω ότι πάσχει η απόφαση της καθ΄ης να παραγνωρίσει την αρχαιότητα του αιτητή με την αιτιολογία ότι "δεν μπορεί να υπερσκελίσει την υπεροχή του κ.Κωνσταντίνου (ΕΜ) σε προσόντα". Δέχομαι την εισήγηση του αιτητή ότι τα προσόντα του ΕΜ είναι τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας.
Η πλάνη στην οποία περιέπεσε η καθ΄ης η αίτηση φαίνεται να είναι ουσιώδης και επηρέασε την απόφαση για προαγωγή του ΕΜ. Αν δεν υπήρχε, η καθ΄ης η αίτηση θα μπορούσε να αποφάσιζε την επιλογή του αιτητή αντί του ΕΜ. (Παπαϊωάννου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 713).
Η Προσφυγή αρ, 964/99 - Αιτητής Δ. Εγγλεζάκης.
Όπως λέχθηκε ο αιτητής Εγγλεζάκης δεν περιλήφθηκε αρχικά στον κατάλογο των υποψηφίων που σύστησε η Συμβουλευτική Επιτροπή. Υπέβαλε ένσταση και η καθ΄ης η αίτηση αποφάσισε να τον περιλάβει σ΄αυτόν. Πρόβαλε ότι η επίδικη απόφαση πάσχει για τους πιο κάτω λόγους.
1. Υπερέχει σε αξία και προσόντα έναντι του ΕΜ. Η καθ΄ης η αίτηση παρέλειψε να προβεί σε έρευνα για να διαπιστώσει αν αυτά είναι σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης.
2. Η επίδικη απόφαση είναι ελλιπής ως προς την αιτιολογία για την επιλογή του ΕΜ.
Η καθ΄ης η αίτηση, αφού εξέτασε τα προσόντα των υποψηφίων διεπίστωσε ότι ο αιτητής και το ΕΜ πληρούν την παρ.2 κάτω από τον τίτλο "Απαιτούμενα Προσόντα" του σχεδίου υπηρεσίας (βλ. πιο πάνω). Στη συνέχεια έκρινε ότι τα επιπρόσθετα προσόντα του αιτητή, αφού δεν απαιτούνται από το σχέδιο υπηρεσίας, δεν συνιστούν πλεονέκτημα παρά μόνο παράγοντα οριακής σημασίας που δεν επαυξάνει τις διεκδικήσεις για προαγωγή (Χ" Βασιλείου ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου Α.Ε. 2112 - 9.10.98.)
Όσον αφορά το κριτήριο της αρχαιότητας διαπιστώθηκε ότι το ΕΜ υπερέχει του αιτητή. Το ΕΜ προάχθηκε στη θέση Βοηθού Διευθυντή την 1.9.92 ενώ ο αιτητής την 1.9.94. Στα κριτήρια της αξίας και των προσώπων που συνεκτίμησε η καθ΄ης διαπιστώθηκε ότι αιτητής και ΕΜ είναι περίπου ισοδύναμοι με μικρή οριακή υπεροχή του αιτητή. Όμως η υπεροχή του ΕΜ με το κριτήριο της αρχαιότητας είναι αξιοσημείωτη.
Η καθ΄ης η αίτηση δεν είναι υποχρεωμένη να αποδείξει ότι το ΕΜ ήταν καταφανώς υπέρτερο του αιτητή για να δικαιολογήσει την επιλογή της. (Γεωργίου ν. Δημοκρατίας (1976) 3 C.L.R. 74). Αντίθετα ο αιτητής πρέπει να αποδείξει όχι μόνο απλή υπεροχή αλλά έκδηλη υπεροχή έναντι του προαχθέντος (Χατζησάββα ν. Δημοκρατίας (1982) 3 C.L.R. 76).
Για τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή 691/99 επιτυγχάνει. Η προσφυγή 964/99 αποτυγχάνει. Στην 691/99 επιδικάζονται έξοδα υπέρ του αιτητή. Στην 964/99 δεν εκδίδεται διάταγμα για έξοδα.
Π. Αρτέμης,
Δ.
/Χ.Π.
FONT>