ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2000) 4 ΑΑΔ 958
29 Σεπτεμβρίου, 2000
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 23, 26, 29 ΚΑΙ 146
ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΤΙΑ ΓΑΛΑΝΟΥ,
Αιτήτρια,
v.
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 602/1999)
Αναθεωρητική Δικαιοδοσία ― Πράξη ή απόφαση υπό την έννοια του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος σημαίνει πράξη ή απόφαση που εμπίπτει στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου μόνο και όχι του ιδιωτικού ― Κριτήριο της διάκρισης ― Περιπτωσιολογία από τη νομολογία ―Άρνηση εγγραφής ακινήτου επ' ονόματι της αιτήτριας μετά από διάταγμα Επαρχιακού Δικαστηρίου επί αγωγής για ειδική εκτέλεση δυνάμει του περί Πωλήσεως Γαιών (Ειδική Εκτέλεση) Νόμου, Κεφ. 232 ― Κρίθηκε αυτεπαγγέλτως ότι εκφεύγει της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας.
Η αιτήτρια προσέβαλε την άρνηση του καθ'ου η αίτηση να εγγράψει στο όνομά της διαμέρισμα στις Πλάτρες μετά από διάταγμα του Ε.Δ. Λεμεσού σε αγωγή της, με το οποίο διατάχθηκε ειδική εκτέλεση, με βάση τον περί Πωλήσεως Γαιών (Ειδική Εκτέλεση) Νόμο, Κεφ. 232.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Είναι νομολογημένο ότι το κριτήριο για να αποφασισθεί κατά πόσο μία πράξη εμπίπτει στον τομέα του δημόσιου δικαίου είναι αν με την πράξη αυτή επιδιώκεται πρωταρχικά η εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού.
Στην υπόθεση Asproftas v. Republic (1973) 3 C.L.R. 366, το Δικαστήριο έκρινε ότι, η άρνηση του Διευθυντή του Κτηματολογίου να εγγράψει στο όνομα του αιτητή τεμάχιο γης γιατί το θεώρησε δημόσιο δρόμο, ενέπιπτε στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου. Αποφασίστηκε ότι οι λέξεις "πράξη" ή "απόφαση" στο Άρθρο 146.1 του Συντάγματος σημαίνει πράξη ή απόφαση που εμπίπτει στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου μόνο και όχι του ιδιωτικού και κρίθηκε ότι, όπου ο πρωταρχικός σκοπός της πράξης ή της απόφασης δεν είναι η προώθηση δημόσιου συμφέροντος, αλλά η ρύθμιση αστικών δικαιωμάτων, τότε μία τέτοια πράξη ή απόφαση είναι θέμα ιδιωτικού δικαίου.
Στην υπόθεση Μachlouzarides v. Republic (1985) 3 C.L.R. 2342, επικυρώθηκε η πρωτόδικη απόφαση με την οποία κρίθηκε ότι η ακύρωση κατάθεσης συμφωνίας που έγινε για τους σκοπούς του Περί Πωλήσεων Γαιών (Ειδική Εκτέλεση) Νόμου, Κεφ. 232 και Νόμων 50/70 και 96/72 ήταν θέμα ιδιωτικού δικαίου.
Παρόμοιο θέμα εξετάστηκε και στην Φελλά κ.ά. v. Γεωργίου κ.ά. (1997) 4 A.A.Δ. 2240 (που επικυρώθηκε στη Φελλά κ.ά. v. Γεωργίου κ.ά. (2000) 3 A.A.Δ. 318).
Εφαρμόζοντας τις πιο πάνω αρχές στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης είναι προφανές ότι το αντικείμενο της προσβαλλόμενης πράξης δεν είναι προώθηση οποιουδήποτε δημόσιου σκοπού, αλλά είναι θέμα που αφορά τη ρύθμιση ιδιωτικών αστικών δικαιωμάτων και ως εκ τούτου εκφεύγει της δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου για αναθεώρηση πράξεων της διοίκησης με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Antoniou a.o. v. Republic (1984) 3(A) C.L.R. 623,
Asproftas v. Republic (1973) 3 C.L.R. 366,
Hjikyriakos v. Hjiapostolou, 3 R.S.C.C. 89,
Valana v. Republic, 3 R.S.C.C. 91,
Machlouzarides v. Republic (1985) 3 C.L.R. 2342,
Φελλά κ.ά v. Γεωργίου κ.ά. (1997) 4 A.A.Δ. 2240,
Φελλά κ.ά. v. Γεωργίου κ.ά (2000) 3 Α.Α.Δ. 318.
Προσφυγή.
Προσφυγή από την αιτήτρια κατά της απόφασης του καθ' ου η αίτηση, με την οποία αρνήθηκε να εγγράψει στο όνομά της διαμέρισμα στις Πλάτρες μετά από διάταγμα του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού σε αγωγή της, με το οποίο διατάχθηκε ειδική εκτέλεση με βάση τις πρόνοιες του περί Πωλήσεως Γαιών (Ειδική Εκτέλεση) Νόμου, Κεφ.232.
A. Ευσταθίου για Π. Παύλου, για την Αιτήτρια.
Α. Μαππουρίδης, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
AΡTEMHΣ, Δ.: Με την προσφυγή της η αιτήτρια ζητά την ακύρωση της απόφασης του καθ' ου η αίτηση, με την οποία αρνήθηκε να εγγράψει στο όνομά της διαμέρισμα στις Πλάτρες μετά από διάταγμα του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού σε αγωγή της, με το οποίο διατάχθηκε ειδική εκτέλεση με βάση τις πρόνοιες του περί Πωλήσεως Γαιών (Ειδική Εκτέλεση) Νόμου, Κεφ.232.
Παρόλον ότι δεν εγέρθηκε ενώπιον μου από τους διαδίκους το κατά πόσο η προσβαλλόμενη πράξη εμπίπτει στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου και είναι ως εκ τούτου εκτελεστή διοικητική πράξη ή συνιστά απόφαση εντός της σφαίρας του ιδιωτικού δικαίου, επειδή τούτο είναι θέμα δημόσιας τάξης που άπτεται άμεσα της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου, θα προχωρήσω να το εξετάσω αυτεπάγγελτα.
Είναι νομολογημένο ότι το κριτήριο για να αποφασισθεί κατά πόσο μία πράξη εμπίπτει στον τομέα του δημόσιου δικαίου είναι αν με την πράξη αυτή επιδιώκεται πρωταρχικά η εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού. (Δέστε μεταξύ άλλων Antoniou and Others v. Republic (1984) 3(A) C.L.R. 623).
Στην υπόθεση Asproftas v. Republic (1973) 3 C.L.R. 366 το Δικαστήριο έκρινε ότι, η άρνηση του Διευθυντή του Κτηματολογίου να εγγράψει στο όνομα του αιτητή τεμάχιο γης γιατί το θεώρησε δημόσιο δρόμο, ενέπιπτε στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου. Αποφασίστηκε ότι οι λέξεις "πράξη" ή "απόφαση" στο Άρθρο 146.1 του Συντάγματος σημαίνει πράξη ή απόφαση που εμπίπτει στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου μόνο και όχι του ιδιωτικού και κρίθηκε ότι, όπου ο πρωταρχικός σκοπός της πράξης ή της απόφασης δεν είναι η προώθηση δημόσιου συμφέροντος, αλλά η ρύθμιση αστικών δικαιωμάτων, τότε μία τέτοια πράξη ή απόφαση είναι θέμα ιδιωτικού δικαίου.
Σε άλλες υποθέσεις κρίθηκε ότι, ο καθορισμός συνόρων δύο ακινήτων δυνάμει του άθρου 58 του Περί Ακίνητου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμησις) Νόμου, Κεφ.224, ή η σύμφωνα με το άρθρο 61 του ιδίου Νόμου, διόρθωση λαθών στα μητρώα του Κτηματολογίου, εμπίπτουν στον τομέα του ιδιωτικού δικαίου. (Δέστε, αντίστοιχα, Hjikyriakos v. Ηjiapostolou 3 R.S.C.C. 89 και Valana v. Republic 3 R.S.C.C. 91).
Στην υπόθεση Μachlouzarides v. Republic (1985) 3 C.L.R. 2342, επικυρώθηκε η πρωτόδικη απόφαση με την οποία κρίθηκε ότι η ακύρωση κατάθεσης συμφωνίας που έγινε για τους σκοπούς του Περί Πωλήσεως Γαιών (Ειδική Εκτέλεση) Νόμου, Κεφ. 232 και Νόμων 50/70 και 96/72 ήταν θέμα ιδιωτικού δικαίου.
Παρόμοιο θέμα εξετάστηκε και στη Φελλά κ.ά. v. Γεωργίου κ.ά. (1997) 4 A.A.Δ. 2240, (που επικυρώθηκε στη Φελλά κ.ά. v. Γεωργίου κ.ά. (2000) 3 A.A.Δ. 318).
Στις σελίδες 2243-2244 της πρωτόδικης απόφασης λέχθηκαν τα πιο κάτω τα οποία και υιοθετώ:
"Το άρθρο 146 του Συντάγματος δίδει στους πολίτες το δικαίωμα προσφυγής εναντίον πράξεων ή παραλείψεων της Διοίκησης σε θέματα δημοσίου δικαίου. Αστικά δικαιώματα σε ακίνητη ιδιοκτησία συνιστούν, κατά κανόνα, θέματα που ανάγονται στον τομέα του Ιδιωτικού Δικαίου. (Βλ., μεταξύ άλλων, Δημοκρατία ν. Τόκα (1995) 3 Α.Α.Δ. 218 και Σοφία Γεωργιάδη ν. Γενικού Εισαγγελέα κ.ά. (1992) 4(B) A.A.Δ. 1227).
Η πιο πάνω αρχή αναφέρθηκε και στην υπόθεση Σολομώντος ν. Παπανεοκλή (1992) 1 Α.Α.Δ. 906, όπου στις σελ. 911 και 912 ειπώθηκε πως οι ενέργειες του Διευθυντή Τμήματος Κτηματολογίου που ρυθμίζουν ιδιωτικά δικαιώματα πάνω σε ακίνητη περιουσία, εκφεύγουν της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου και παρατίθεται σειρά αποφάσεων με βάση τις οποίες το θέμα παγιώθηκε και αποτελεί πλέον κανόνα. Στον κανόνα αυτό δεν υπάρχει εξαίρεση. (Βλ. Hellenic Βank v. Republic (1986) 3 C.L.R. 481, 486)."
Εφαρμόζοντας τις πιο πάνω αρχές στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης κρίνω ότι είναι προφανές ότι το αντικείμενο της προσβαλλόμενης πράξης δεν είναι προώθηση οποιουδήποτε δημόσιου σκοπού, αλλά είναι θέμα που αφορά τη ρύθμιση ιδιωτικών αστικών δικαιωμάτων και ως εκ τούτου εκφεύγει της δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου για αναθεώρηση πράξεων της διοίκησης με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Για τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα σε βάρος της αιτήτριας.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.