|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2000) 4 ΑΑΔ 551
12 Ioυνίου, 2000
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146, 19, 20, 25, 26 ΚΑΙ 28 ΤΟΥ
ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
INTERCOLLEGE MANAGEMENT &
COMMUNICATION STUDIES LTD,
Αιτητές,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
2. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ-
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΛΑΔΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 316/1998)
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Συνάφεια ― Η συνάφεια ως προϋπόθεση προσβολής με το ίδιο δικόγραφο περισσοτέρων της μιας διοικητικών πράξεων ― Όροι ― Δεν επληρούντο στην κριθείσα περίπτωση ― Συνέπειες.
Διοικητική Πράξη ― Αιτιολογία ― Η τήρηση άρτιου πρακτικού της διοικητικής απόφασης, ως προϋπόθεση για τη δυνατότητα δικαστικού ελέγχου της ― Ελλιπές το πρακτικό στην κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις και συνέπειες.
Οι αιτητές προσέβαλαν με την προσφυγή την απόρριψη 2 αιτήσεών τους για αξιολόγηση-πιστοποίηση κύκλων σπουδών που προσέφεραν.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση ως προς μόνο τον προτασσόμενο στο δικόγραφο κύκλο σπουδών, αποφάσισε ότι:
1. Είναι νομολογημένο πως πράξεις ή αποφάσεις θεωρούνται συναφείς αν η μία αποτελεί προϋπόθεση της άλλης, ή αφορούν τον ίδιο αιτητή, στηρίζονται στις ίδιες διατάξεις του νόμου, έχουν την ίδια αιτιολογία και εκδόθηκαν στην ίδια διοικητική διαδικασία από το ίδιο όργανο.
Στην παρούσα περίπτωση οι προσβαλλόμενες αποφάσεις αφορούν τον ίδιο αιτητή και στηρίζονται βασικά στις ίδιες διατάξεις νόμου, αλλά όπως προκύπτει από τις ίδιες τις αποφάσεις αυτές, έχουν διαφορετική αιτιολογία.
Εν όψει των ανωτέρω, κρίνεται πως δεν υπάρχει συνάφεια μεταξύ των δύο διοικητικών αποφάσεων και ως εκ τούτου η προσφυγή είναι παραδεκτή μόνο αναφορικά με τον προτασσόμενο κλάδο σπουδών, δηλαδή εκείνο του Computer Science. Όσον αφορά το δεύτερο κλάδο σπουδών, η προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί.
2. Ένας από τους λόγους που προβάλλει ο αιτητής για ακύρωση της απόφασης, αφορά την αιτιολογία. Τονίζει στη γραπτή του αγόρευση πως, αφού η απόφαση ήταν δυσμενής για το διοικούμενο, ήταν αιτιολογητέα ως εκ της φύσης της. Πάσχει όμως όσον αφορά την αιτιολογία, γιατί αναφέρεται σε "διαβουλεύσεις" με άλλους μη μέλη του Σ.ΕΚ.Α.Π., διαβουλεύσεις που δεν καταγράφηκαν και που το περιεχόμενό τους είναι άγνωστο και ως εκ τούτου το Δικαστήριο δεν μπορεί να ελέγξει και να γνωρίζει τις απόψεις που διατυπώθηκαν και λήφθηκαν υπόψη για να καταλήξει το Σ.ΕΚ.Α.Π. στην απόφαση του. Η παράλειψη καταγραφής των απόψεων που λήφθηκαν υπόψη στερεί την προσβαλλόμενη απόφαση από μέρος της αιτιολογίας της και εμποδίζει την άσκηση ορθού δικαστικού ελέγχου.
3. Κάτω από το φως των πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται όσον αφορά τον κλάδο σπουδών υπό (β) στην αιτούμενη θεραπεία και επιτυγχάνει αναφορικά με τον κλάδο σπουδών υπό (α). Η διοικητική απόφαση αναφορικά με τον κλάδο υπό (α) ακυρώνεται. Επιδικάζονται τα 2/3 των εξόδων υπέρ του αιτητή.
Διαταγή ως ανωτέρω.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Ζήνωνος v. Κυπριακής Δημοκρατίας (1992) 4(Στ) Α.Α.Δ. 4776,
Kes College v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 265/98, ημερ. 29/9/99.
Προσφυγή.
Προσφυγή από τους αιτητές κατά της απόρριψης των αιτήσεών τους για αξιολόγηση - πιστοποίηση των κύκλων σπουδών τις οποίες προσέφεραν σε δύο κλάδους σπουδών.
Α.Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Ρ. Παπαέτη, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Ο αιτητής είχε υποβάλει αιτήσεις για αξιολόγηση-πιστοποίηση κύκλου σπουδών που πρόσφερε, οι οποίες και απορρίφθηκαν. Ως αποτέλεσμα καταχώρισε την παρούσα προσφυγή, στην οποία αιτείται την πιο κάτω θεραπεία:
"Δήλωση του Δικαστηρίου όπως η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση που κοινοποιήθηκε στους αιτητές ή/και στους συνεργάτες αυτών στην Λευκωσία με επιστολή ημερομηνίας 16.1.1998, που παρελήφθη από τους αιτητές στις 26.1.1998 και με την οποία:
Απορρίφθηκαν οι πιό κάτω αιτήσεις:
a. Computer Science (2 years Associate Degree)
b. Communications (2 years, Associate Degree)
κηρυχθεί άκυρη ως αντισυνταγματική και/ή παράνομη."
Αφού οι αιτήσεις ακολούθησαν μία μακρά διαδικασία που περιλάμβανε και την εξέταση τους από ομάδες αξιολόγησης που συνέταξαν εκθέσεις οι οποίες και διαβιβάστηκαν στον αιτητή, ο τελευταίος ετοίμασε και τις παρατηρήσεις του που διαβιβάστηκαν στους προέδρους των ομάδων αξιολόγησης. Οι ομάδες αξιολόγησης, λαμβάνοντας υπόψη και τις παρατηρήσεις του αιτητή, συνέταξαν τις τελικές τους εκθέσεις και τις διεβίβασαν προς το Συμβούλιο Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης - Πιστοποίησης (Σ.ΕΚ.Α.Π.). Το Σ.ΕΚ.Α.Π. αφού μελέτησε τα στοιχεία που είχε ενώπιον του απέρριψε τους πιο πάνω κλάδους, σύμφωνα με το άρθρο 59(2)(δ) του Νόμου 67(Ι)/96.
Στη γραπτή της αγόρευση η συνήγορος των καθ' ων η αίτηση ήγειρε προδικαστική ένσταση, με τον ισχυρισμό ότι η προσφυγή προσβάλλει περισσότερες από μία εκτελεστή διοικητική πράξη και ως εκ τούτου το Δικαστήριο μπορεί μόνο να εξετάσει την προτασσόμενη στο δικόγραφο και, συγκεκριμένα, την απόφαση για τον κλάδο σπουδών Computer Science (2 years, Associate Degree). Οι πράξεις αυτές, όπως υπέβαλε, δεν είναι συναφείς. Παρέπεμψε δε στην υπόθεση Ζήνωνος ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1992) 4(Στ) A.A.Δ. 4776.
Είναι νομολογημένο πως πράξεις ή αποφάσεις θεωρούνται συναφείς αν η μία αποτελεί προϋπόθεση της άλλης, ή αφορούν τον ίδιο αιτητή, στηρίζονται στις ίδιες διατάξεις του νόμου, έχουν την ίδια αιτιολογία και εκδόθηκαν στην ίδια διοικητική διαδικασία από το ίδιο όργανο.
Στην παρούσα περίπτωση οι προσβαλλόμενες αποφάσεις αφορούν τον ίδιο αιτητή και στηρίζονται βασικά στις ίδιες διατάξεις νόμου αλλά όπως προκύπτει από τις ίδιες τις αποφάσεις αυτές, έχουν διαφορετική αιτιολογία. Η αιτιολογία σε σχέση με τον κλάδο Computer Science φαίνεται πιο κάτω, όπου παραθέτω ολόκληρη τη διοικητική απόφαση. Για τον κλάδο Communications η αιτιολογία είναι η ακόλουθη:
"α) Διδακτικό προσωπικό (Κ.Δ.Π. 143/96 31-12, 27, 29)
β) Θεσμικό πλαίσιο - διοίκηση - λογοδότηση (α. 28, 37, 52-59)
γ) Όρους εισδοχής φοιτητών (α.6.1)"
Εν όψει των ανωτέρω κρίνεται πως δεν υπάρχει συνάφεια μεταξύ των δύο διοικητικών αποφάσεων και ως εκ τούτου η προσφυγή είναι παραδεκτή μόνο αναφορικά για τον προτασσόμενο κλάδο σπουδών, δηλαδή εκείνο του Computer Science. Όσον αφορά το δεύτερο κλάδο σπουδών, η προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί.
Θα προχωρήσω τώρα να εξετάσω την ουσία της προσφυγής, αναφορικά με τον προτασόμενο κλάδο σπουδών. Ένας από τους λόγους που προβάλλει ο ευπαίδευτος συνάδελφος του αιτητή για ακύρωση της απόφασης αφορά την αιτιολογία. Τονίζει στη γραπτή του αγόρευση πως, αφού η απόφαση ήταν δυσμενής για το διοικούμενο, ήταν αιτιολογητέα ως εκ της φύσης της. Πάσχει όμως όσον αφορά την αιτιολογία, γιατί αναφέρεται σε "διαβουλεύσεις" με άλλους μη μέλη του Σ.ΕΚ.Α.Π., διαβουλεύσεις που δεν καταγράφηκαν και που το περιεχόμενό τους είναι άγνωστο και ως εκ τούτου το Δικαστήριο δεν μπορεί να ελέγξει και να γνωρίζει τις απόψεις που διατυπώθηκαν και λήφθηκαν υπόψη για να καταλήξει το Σ.ΕΚ.Α.Π. στην απόφασή του.
Παραθέτω πιο κάτω την επίδικη απόφαση:
ΑΠΟΦΑΣΗ
Σχολή: INTERCOLLEGE
Πρόγραμμα/Κλάδος: Computer Science (2 Years Associate Degree) - Limassol
Το Συμβούλιο Αξιολόγησης επελήφθη κατά νόμον της αιτήσεως της Σχολής για αξιολόγηση-πιστοποίηση του πιο πάνω αναφερομένου προγράμματος/κλάδου και ύστερα από -
- τη μελέτη της τελικής εκθέσεως της οικείας Ομάδας Αξιολόγησης (ΟΑ1) όπως διαμορφώθηκε ύστερα από παρατηρήσεις της Σχολής και τη μελέτη των παρατηρήσεων αυτών
- τη μελέτη της σχετικής εκθέσεως αυτοαξιολόγησης - αυτοπαρουσίασης
- τις διαβουλεύσεις με μέλη/εκπροσώπους της Ομάδας Αξιολόγησης
- τις διαβουλεύσεις με τον Διευθυντή Α. & Α.Ε. και τη μελέτη των εγγράφων του που αφορούν αδυναμίες προγραμμάτων και εκθέσεων αυτοαξιολόγησης, παραβάσεις, παρατυπίες, καταγγελίες κ.λ.π. που αφορούν τις ΙΣΤΕ και τη Σχολή αυτή ειδικά (έγγραφα Υ.Π.Π. 139/81/10Θ - ημερ. 22/7/97, Υ.Π.Π. 139/81/11Θ και Υ.Π.Π. 139/81/Θ(5α)πρ - ημερ. 13.8.97)
- παρατηρήσεις και άλλων ΟΑ που αφορούν τη γενικότερη εικόνα/κατάσταση της Σχολής και
- διεξοδική συζήτηση-
ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ: Απορρίπτει την αίτηση για αξιολόγηση-πιστοποίηση του κλάδου λόγω των αδυναμιών και ελλείψεων που επισημαίνονται στην έκθεση της Ομάδας Αξιολόγησης και ιδιαίτερα όσων αφορούν εις:
α) Υλικοτεχνική υποδομή και υπηρεσίες εκπαιδευτικής στήριξης (Κ.Δ.Π. 143/96, α.38, 40, 41, 44)
β) Διδακτικό προσωπικό (α.29, 31, 27, 28, 37)
γ) θεσμικό πλαίσιο - διοίκηση -λογοδότηση (α.28, 37, 52-59)
δ) Όρους εισδοχής φοιτητών (α.6.1)"
Στην υπόθεση Kes College ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρ. Υπ. 265/98, ημερ. 29.9.99, ο Καλλής, Δ., αντιμετώπισε ακριβώς το ίδιο σημείο. Παραθέτω εκτενές απόσπασμα από την πιο πάνω απόφασή του:
"Οι αιτητές ισχυρίσθηκαν, ανάμεσα σ' άλλα, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν δυσμενής και άρα αιτιολογητέα. Υπέβαλαν ότι έχει σημειωθεί κενό έρευνας και αιτιολογίας γιατί "έγινε συζήτηση (διαβουλεύσεις με περιεχόμενο άγνωστο) και ακούσθηκαν χωρίς να καταγραφούν παρατηρήσεις και άλλων Ομάδων Αξιολόγησης για τη γενικότερη εικόνα/ κατάσταση της σχολής."
Στην Christodoulides and Another v. Educational Service Commission (1986) 3 C.L.R. 1637 (απόφαση της Ολομέλειας) κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας έλαβε υπόψη όχι μόνο την αξία, προσόντα και αρχαιότητα των υποψηφίων αλλά και τις απόψεις των Προϊσταμένων του Τμήματος οι οποίες είχαν εκφρασθεί προφορικώς ενώπιον της Επιτροπής και δεν είχαν καταγραφεί. Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου έκρινε ότι:
"Η παράλειψη να καταγραφούν οι απόψεις των Προϊσταμένων του Τμήματος οι οποίες πρόδηλα ήταν παράγοντες οι οποίοι είχαν ουσιωδώς επηρεάσει την Επιτροπή στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης, όχι μόνο έχει παραβιάσει τις βασικές αρχές της χρηστής διοίκησης αλλά έχει στερήσει την προσβαλλόμενη απόφαση ενός απαραίτητου μέρους της αιτιολογίας της και με τον τρόπο αυτό έχει καταστήσει ανέφικτο τον ορθό δικαστικό έλεγχο."
("Τhe failure to record the said views of the Heads of Department, which obviously were factors which have materially influenced the Commission in reaching its sub judice decision, not only has offended against basic principles of proper administration, but has also deprived such decision of an essential part of its reasoning, thus rendering proper judicial control impossible.")"
H υπόθεση Christodoulides έτυχε επιδοκιμασίας στις υποθέσεις Αντωνίου ν. Α.Η.Κ., Υποθ. Αρ. 937/87, 17.3.89, Χριστοφή ν. Α.Η.Κ., Υποθ. Αρ. 576/87, 17.3.89, Γιάλλουρου ν. Α.Η.Κ. (1991) 4 Α.Α.Δ. 2907 και Γεωργίου ν. Α.Η.Κ. (1991) 4 Α.Α.Δ. 2230.
Στην Κωνσταντινίδης ν. Συμβουλίου Αμπελουργικών Προϊόντων (1992) 4(Γ) A.A.Δ. 2260, τονίστηκε ότι "η τήρηση άρτιου πρακτικού συνιστά εχέγγυο για χρηστή διοίκηση και προϋπόθεση για την άσκηση αποτελεσματικού δικαστικού ελέγχου της νομιμότητας των διοικητικών πράξεων" (Βλ. και Zenios Closures Ltd v. Δήμου Λεμεσού (Aρ. 1) (1992) 4(Γ) A.A.Δ. 2060).
Όπως έχει τονιστεί στην Πεττεμερίδης ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Αμαθούντος (1991) 4 Α.Α.Δ. 820, 822:
"Στην απουσία των στοιχείων που συνθέτουν την απόφαση η άσκηση δικαστικού ελέγχου είναι αδύνατη όπως έχει κατ' επανάληψη διακηρυχθεί και είχαμε την ευκαιρία να επαναλάβουμε στην υπόθεση Γαβριηλίδης ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (1989) 3(B) Α.Α.Δ 585. Εναπόκειται στο διοικητικό όργανο του οποίου η απόφαση εκκαλείται να τεκμηριώσει τις προϋποθέσεις για την λήψη και το περιεχόμενο της απόφασης. Στην απουσία τους ο δικαστικός έλεγχος είναι αδύνατος, γεγονός που επιφέρει και την ακύρωση της πράξης."
Καθώς προκύπτει από το κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης το ΣΕΚΑΠ κατέληξε στην απόρριψη της αίτησης των αιτητών "ύστερα από, ανάμεσα σ' άλλα:
(α) τις διαβουλεύσεις με μέλη/εκπροσώπους της Ομάδας Αξιολόγησης.
(β) τις διαβουλεύσεις με το Διευθυντή Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης.
(γ) παρατηρήσεις και άλλων Ομάδων Αξιολόγησης που αφορούν τη γενικότερη εικόνα/κατάσταση της σχολής.
Είναι αυτονόητο ότι κατά τις διαβουλεύσεις που αναφέρονται στις παραγ. (α) και (β) πιο πάνω τα μέλη της Ομάδας Αξιολόγησης και ο Διευθυντής Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης είχαν εκφράσει απόψεις. Ωστόσο αυτές οι απόψεις δεν έχουν καταγραφεί. Η μη καταγραφή τους παραβιάζει τις βασικές αρχές της χρηστής διοίκησης, αφαιρεί από την προσβαλλόμενη απόφαση απαραίτητο μέρος της αιτιολογίας της και καθιστά τον ορθό δικαστικό έλεγχο ανέφικτο (βλ. Christodoulides, πιο πάνω). Για το λόγο αυτό η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί."
Το πιο πάνω σκεπτικό με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο και το υιοθετώ. Καταλήγω και εγώ πως η παράλειψη καταγραφής των πιο πάνω απόψεων στερεί την προσβαλλόμενη απόφαση από μέρος της αιτιολογίας της και εμποδίζει την άσκηση ορθού δικαστικού ελέγχου.
Εν όψει της κατάληξής μου δεν θα εξετάσω τους υπόλοιπους λόγους που τέθηκαν ενώπιόν μου από τον αιτητή.
Κάτω από το φως των πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται όσον αφορά τον κλάδο σπουδών υπό b. στην αιτούμενη θεραπεία και επιτυγχάνει αναφορικά με τον κλάδο σπουδών υπό a. Η διοικητική απόφαση αναφορικά με τον κλάδο υπό a. ακυρώνεται. Επιδικάζονται τα 2/3 των εξόδων υπέρ του αιτητή.
Διαταγή ως ανωτέρω.