ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 592/98
ΕΝΩΠΙΟΝ:
Σ. ΝΙΚΗΤΑ, Δ.Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ -
Παρασκευής Θρασυβούλου από τη Λευκωσία
Αιτητρίας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας
Καθής η αίτηση
--------------------
Ημερομηνία:
17 Αυγούστου, 2000Για την αιτήτρια: Χρ. Λειβαδιώτου (κα)
Για την καθής η αίτηση: Κλ. Θεοδούλου (κα), Εισαγγελέας
της Δημοκρατίας
--------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια προσβάλλει την προαγωγή των δυο ενδιαφερόμενων μερών (Ανδρούλας Αναστασιάδου και Μαρούλας Αρτεμίου) σε μόνιμες θέσεις Γραμματειακού Λειτουργού, που ανήκουν στο Γενικό Γραμματειακό Προσωπικό. Κατατάσσονται στις θέσεις προαγωγής. Άνκαι η αιτήτρια ήταν υποψήφια και διεκδίκησε μια από τις 41 θέσεις που πληρώθηκαν, δεν επιλέγηκε.
Τα ενδιαφερόμενα μέρη συστήθηκαν για προαγωγή από το Διευθυντή της Υπηρεσίας Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού (ο Διευθυντής), που παρακάθησε στην κρίσιμη συνεδρίαση της καθής η αίτηση Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (Ε.Δ.Υ. ή Επιτροπή). Για την κα Α. Αναστασιάδου ανέφερε ειδικά τα εξής:
"Είναι πρόθυμη, ευσυνείδητη και εργατική υπάλληλος. Εκτελεί τα καθήκοντα της με υπευθυνότητα, ακρίβεια και ταχύτητα. Συμπεριφέρεται με ευγένεια στο κοινό και έχει αρμονικές σχέσεις με τους προϊσταμένους και συναδέλφους της. Διαθέτει όλες τις διοικητικές και οργανωτικές ικανότητες για την εκτέλεση των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης. Εκτελεί λογιστικά και άλλα γραφειακά καθήκοντα στο Γενικό Λογιστήριο."
Για την κα Μ. Αρτεμίου, που εκτελεί τα ίδια καθήκοντα με την κα Αναστασιάδου στο Γενικό Λογιστήριο, ο Διευθυντής είπε ουσιαστικά τα ίδια πράγματα.
Η παραπάνω σύσταση, όπως και η σχετική εισήγηση του Διευθυντή στο σύνολο της υπήρξε στόχος επικρίσεων από μέρους της δικηγόρου της αιτήτριας. Θα μπορούσε να υπομνησθεί στο σημείο αυτό ότι η διαδικασία πλήρωσης θέσεων προαγωγής διέπεται από τις διατάξεις του άρθρ. 35 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου αρ. 1/90, όπως τροποποιήθηκε. Η παραγ. (3) καθορίζει τα κριτήρια προαγωγής των υπαλλήλων, την αξία, τα προσόντα και την αρχαιότητα, που συμπληρώνει η παράγραφος (4):
"Κατά την προαγωγή η Επιτροπή λαμβάνει δεόντως υπόψη το περιεχόμενο των Προσωπικών Φακέλων και των Φακέλων των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων, αιτιολογημένες συστάσεις του Προϊστάμενου του Τμήματος στο οποίο υφίσταται η κενή θέση και την εντύπωση την οποία η Επιτροπή αποκόμισε για τους υποψηφίους κατά την προφορική εξέταση, αν αυτή έγινε."
Θα πρέπει να πούμε κάτι περισσότερο για το περιεχόμενο της εισήγησης του Διευθυντή. Εννοώ τις γενικές παρατηρήσεις, που προηγούνται των σχολίων του για κάθε υποψήφιο χωριστά, όπως την εκτίμηση του Διευθυντή για τα δύο ενδιαφερόμενα μέρη, που ήδη καταχώρησα πιο πάνω. Η εισήγηση (καταγράφεται εξολοκλήρου στο πρακτικό) πρώτα αναφέρει πως ο Διευθυντής έλαβε υπόψη τα τρία κριτήρια της παραγ (3) υπό το πρίσμα των προσωπικών φακέλων και υπηρεσιακών εκθέσεων, με έμφαση στην εικόνα που αυτές δίνουν κατά τα τελευταία χρόνια.
Το στοιχείο στο οποίο προσδόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα είναι οι πληροφορίες για κάθε υπάλληλο που ο Διευθυντής πήρε από τους άμεσα προϊστάμενους τους, αναφορικά με την υπηρεσιακή εικόνα του καθενός. Αυτό έγινε, όπως εξήγησε, για να κριθούν με ενιαίο μέτρο κρίσης δοθέντος ότι υπηρετούν σε διάφορα τμήματα και η απόδοση τους εκτιμήθηκε από διάφορους αξιολογητές, που δυνατό να μην εφαρμόζουν το ίδιο μέτρο.
Ένα άλλο στοιχείο που βάρυνε στη σκέψη του Διευθυντή είναι οι απαιτήσεις του σχεδίου υπηρεσίας από τους κατόχους της θέσης και ιδιαίτερα την ευθύνη τους:
"για την οργάνωση, διεύθυνση και εύρυθμη λειτουργία αρχείων και την επίβλεψη, και τον έλεγχο γραμματειακού και άλλου προσωπικού καθώς επίσης και την εκτέλεση άλλων διοικητικών καθηκόντων."
Διευκρινίζεται, στα πλαίσια της ίδιας εισήγησης, μετά τη συμπλήρωση των σχολίων, ότι λήφθηκε υπόψη και η αρχαιότητα μερικών από τους υποψηφίους. Στη συνέχεια σημειώνεται ότι ορισμένοι υποψήφιοι (που αναγνωρίζονται με τον αριθμό τους) έχουν ακαδημαϊκά προσόντα τα οποία δεν απαιτούνται από το σχέδιο υπηρεσίας. Και για το λόγο αυτό "η σημασία τους είναι οριακή και συνεκτιμάται μέσα στη γενική εικόνα για κάθε υποψήφιο".
Είναι αξιοπαρατήρητο ότι η εισήγηση καταλήγει με τα παρακάτω (αφού επαναλαμβάνει πως συσταθμίστηκαν τα κριτήρια, οι πληροφορίες και οι ιδιότητες των υπαλλήλων):
"................οι υποψήφιοι που συστήνω υπερτερούν των λοιπών υποψηφίων ως προς την καταλληλότητα για προαγωγή, και ως εκ τούτου η όποια υπεροχή μη συστηνομένων σε αρχαιότητα ή/και προσόντα (μη απαιτούμενα) έναντι των συστηνομένων δεν μπορεί να ανατρέψει την υπεροχή των συστηνομένων."
Οι συλλογισμοί που αποτελούν την αιτιολογία της απόφασης της Ε.Δ.Υ. δεν αφήνουν αμφιβολίες για τον κυριαρχικό ρόλο της σύστασης του Διευθυντή στη λήψη της. Πέραν τούτου, κινούνται στα ίδια, ουσιαστικά, επίπεδα με τη σύσταση: τα τρία κριτήρια, με την παρατήρηση ότι η υπεροχή κάποιων στην αρχαιότητα είναι οριακή. ενώ τα επιπλέον προσόντα που αυτοί κατέχουν είναι πέραν των απαιτουμένων και γιαυτό είναι μειωμένης σημασίας.
Η δικηγόρος της Δημοκρατίας υποστήριξε ότι από το κείμενο της εισήγησης του Διευθυντή προκύπτει επαρκής αιτιολογία. Σχολιάζεται δε και το προβάδισμα μερικών (όπως η αιτήτρια) σε αρχαιότητα, καθώς και η σημασία των περισσότερων προσόντων που κατέχουν, η οποία χαρακτηρίστηκε οριακή. Επομένως δεν πάσχει η σύσταση από τις πλημμέλειες που της αποδόθηκαν από τη δικηγόρο της αιτήτριας, δηλαδή, έλλειψη δέουσας έρευνας ή/και αιτιολογίας. Ούτε ευσταθεί η γενικότερη μομφή ότι πρόκειται για πεπλανημένη σύσταση, αφού η αιτήτρια υπερέχει σε όλους τους τομείς.
Τα στοιχεία των φακέλων δείχνουν πως η αιτήτρια ήταν η αρχαιότερη υπάλληλος. Αυτό μπορεί να λεχθεί για όλη τη σταδιοδρομία της μέχρι την τελευταία θέση που κατείχε. Η αιτήτρια εισήλθε στη δημόσια υπηρεσία στις 24/6/65. Προσλήθφηκε πάνω σε ημερήσια βάση ως βοηθός γραφέας. Προάχθηκε σε Γραφέα 2ης τάξης την 1/5/69 και την 1/11/85 έγινε 1ης τάξης. Τα ενδιαφερόμενα μέρη διορίστηκαν Γραφείς 2ης τάξης στις 2/4/73. Η προαγωγή τους στην τελευταία θέση που κατείχαν (1ης τάξης) έγινε την 1/5/86.
Οι εμπιστευτικές εκθέσεις των τελευταίων 6 χρόνων (μέχρι το 1997) παρουσιάζουν και τις τρεις εξαίρετες. Υπήρχε δηλαδή ισοτιμία. Η κατάσταση ήταν ως εξής για τα προηγούμενα 6 χρόνια. Τις περιόδους 1986, 1987 και 1988 η αιτήτρια είχε υπεροχή ("Ε" έναντι "Λ.Κ." των δυο άλλων). Η βαθμολογία για τα χρόνια 1989 και 1991 ήταν η ίδια. Το 1990 υπερείχαν τα ενδιαφερόμενα μέρη ("Ε" έναντι "Π.Ι." της αιτήτριας).
Ως προς τα προσόντα και οι τρεις είναι απόφοιτοι σχολής Μέσης Παιδείας. Η αιτήτρια και η Α. Αναστασιάδου έχουν πιστοποιητικά αναφορικά με αγγλική και ελληνική δακτυλογραφία και επιτυχία σε εξετάσεις στην αγγλική γλώσσα (Ο.L.). Περαιτέρω η αιτήτρια παρακολούθησε μαθήματα σε διάφορα θέματα μεταξύ των οποίων και Διοίκηση Αρχείου για τα οποία της δόθηκαν βεβαιώσεις ή πιστοποιητικά, που βρίσκονται στον προσωπικό της φάκελο. Υπενθυμίζω ότι ένα από τα καθήκοντα της θέσης είναι και η Διοίκηση Αρχείου. Η αιτήτρια απασχολείται ως υπεύθυνος αρχείου για αρκετό χρόνο. Ο άμεσα προϊστάμενος της με επιστολή του προς το Διευθυντή συστήνει την αιτήτρια ως την αξιότερη και πιο καταρτισμένη υποψήφια κατάλληλη για προαγωγή.
Είναι κατανοητές οι δυσκολίες για την παροχή ακριβών συστάσεων στην περίπτωση ομαδικής πλήρωσης θέσεων. Αλλά από το σύνολο των περιστάσεων που έχω εκθέσει κατέληξα ότι η εισήγηση, καθόσον αφορά την αιτήτρια, είναι μόνο φαινομενικά αιτιολογημένη. Η αρχαιότητα της αιτήτριας ήταν κάτι περισσότερο από "οριακή", όπως χαρακτηρίστηκε. Εκτείνεται σε όλο το φάσμα της υπηρεσίας. Περαιτέρω, φαίνεται πως η αιτήτρια είχε περισσότερα από τα ενδιαφερόμενα μέρη εφόδια, ιδιαίτερα την κα Αρτεμίου, μερικά από τα οποία συνδέονταν με την εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης.
Ένα βασικό συστατικό της εισήγησης του Διευθυντή είναι οι πληροφορίες από τους άμεσα προϊσταμένους των υποψηφίων. Εδώ, όπως προκύπτει από το φάκελο, ο προϊστάμενος της αιτήτριας την υποστήριξε ένθερμα. Υπάρχει συνεπώς κάποια αντινομία, αφού ο προϊστάμενος την έκρινε κατάλληλη για τη θέση. Η σαρωτική δήλωση στο τέλος της εισήγησης που καταλήγει με τη φράση "η όποια υπεροχή μη συστηνομένων σε αρχαιότητα/ή και προσόντα............ δεν μπορεί να ανατρέψει την υπεροχή των συστηνομένων" δε θεραπεύει την κατάσταση. Ούτε, υπό τις περιστάσεις, γενικές αναφορές σε κάποιες ιδιότητες των δύο ενδιαφερόμενων μερών, που παραθέτει η εισήγηση, και που αποτελούν εν πολλοίς ιδιότητες που βαθμολογούνται στις εκθέσεις, μπορεί να θεωρηθούν ως αιτιολογία.
Για το λόγο αυτό η επίδικη απόφαση, που στηρίχθηκε στη σύσταση, ακυρώνεται. Από τα ίδια μειονεκτήματα πάσχει και αυτή τούτη η αιτιολογία της απόφασης. Και σ' αυτό εντοπίζω το δεύτερο λόγο ακύρωσης. Τα έξοδα σε βάρος της Δημοκρατίας.
Σ. Νικήτας, Δ.
/Κασ