|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 1017/97, 77/98 και 93/98
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ.Κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.
Υπόθεση Αρ. 1017/97
Μεταξύ
:Μιρέττας Ιωαννίδου,
Αιτήτριας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ ων η αίτηση
---------------------------
Υπόθεση Αρ. 77/98
Μεταξύ
:Ανδρέα Αγαπίου, από τη Λευκωσία,
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ ων η αίτηση
---------------------------
Υπόθεση Αρ. 93/98
Μεταξύ
:Χρυσόστομου Χρυσοστόμου,
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ ων η αίτηση
---------------------------
31 Ιουλίου 2000
Για την αιτήτρια στην υπόθεση αρ. 1017/97: Τ. Παπαδόπουλος.
Για τους αιτητές στις υποθέσεις αρ. 77/98 και 93/98: Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Α. Παπασάββας, Εισαγγελέας της Δημοκρατίας.
Για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Α. Ασσιώτη: Α. Κωνσταντίνου.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι αιτητές προσβάλλουν την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, ημερ. 10 Οκτωβρίου 1997, με την οποία προήχθη στη μόνιμη (Τακτ. Προϋπ.) θέση Ανώτερου Λειτουργού Πολεοδομίας (Πολεοδομικοί Τομείς) Τμήμα Πολεοδομίας και Οίκησης, θέση μόνο προαγωγής, το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Ανδρέας Ασσιώτης.
Υπήρχαν δεκαέξι προσοντούχοι υποψήφιοι. Η βαθμολογία των οποίων, καθώς υπέδειξε ο Διευθυντής, στα στοιχεία επαγγελματικής αξίας κυμαινόταν μεταξύ πέντε και οκτώ "εξαίρετα" ο καθένας κατά τα τελευταία τρία χρόνια. Διατυπώνοντας τη σύσταση του, ο Διευθυντής προσέγγισε αυτή την πτυχή ως εξής:
"Θα ήθελα όμως να υπογραμμίσω ότι έστω και ένα στοιχείο διαφοράς στα "Εξαίρετος" είναι ουσιαστικό και συνιστά διαφοροποίηση όσον αφορά το στοιχείο της αξίας. Λέγοντας τα αυτά δεν παραβλέπω το γεγονός ότι η σύνθεση των ομάδων αξιολόγησης δεν είναι ακριβώς η ίδια. Επισημαίνω όμως ότι σε όλες τις ομάδες συμμετέχει ο Διευθυντής.
Με βάση αυτή τη διευκρίνιση για το στοιχείο της αξίας, όπως προκύπτει τουλάχιστον από τις αξιολογήσεις, φαίνεται ότι τρεις από τους υποψηφίους υπερέχουν των υπολοίπων. Αναφέρομαι στους υποψήφιους Χαρτζιώτου, Κλόκκαρη και Ασσιώτη, οι οποίοι έχουν ταυτόσημες αξιολογήσεις τα τελευταία πέντε χρόνια και γενικά υπερέχουν των λοιπών υποψηφίων."
Οι αναφερθέντες είχαν πράγματι στις αξιολογήσεις των τελευταίων πέντε χρόνων τα περισσότερα "εξαίρετα". Η αιτήτρια Μιρέττα Ιωαννίδου-Χαρτζιώτου και το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Ανδρέας Ασσιώτης - με τον Κλόκκαρη δεν χρειάζεται να ασχοληθώ αφού δεν εμπλέκεται σε αυτή τη δικαστική διαδικασία - είχαν και οι δύο από 8 "εξαίρετα" κατά το 1996 και 1995, από 7 "εξαίρετα" κατά το 1994 και
1993, και 6 "εξαίρετα" κατά το 1992, σε ακριβώς τα ίδια στοιχεία, με "πολύ ικανοποιητικά" στα λίγα άλλα. Ενώ οι αιτητές Χρυσοστόμου και Αγαπίου υπολείπονταν, συγκριτικά, σε ένα "εξαίρετα" για το κάθε έτος πλην στην περίπτωση του Χρυσοστόμου του έτους 1994 για το οποίο δεν υπολειπόταν και στην περίπτωση του Αγαπίου του έτους 1992 κατά το οποίο υπολειπόταν σε δύο.Η άποψη, έτσι όπως γενικά την έθεσε ο Διευθυντής, ότι "έστω και ένα στοιχείο διαφοράς στα "εξαίρετος" είναι ουσιαστικό και συνιστά διαφοροποίηση όσον αφορά το στοιχείο της αξίας", με αποτέλεσμα την αυτόματη κατάληξη ότι οι κατονομασθέντες τρεις υποψήφιοι υπερείχαν των υπολοίπων, δεν μπορεί να υποστηριχθεί. Για την κατάταξη των υποψηφίων σημασία έχει η εικόνα στο σύνολο της. Διαφωτίζει το ακόλουθο απόσπασμα από την απόφαση της Ολομέλειας στη
Republic v. Roussos (1987) 3 C.L.R. 1217 (στη σελ. 1224):"Firstly, we should stress that what really matters is the general picture presented by the overall grade in the report, on the basis of the aggregate effect of the evaluations of a public officer regarding particular rateable items, and not the arithmetical formula of how many times as regards such items a candidate had been rated as "excellent" or "very good", or "good" etc.
In other words, if there are being compared the confidential reports regarding two public officers for the same year and the overall grade for that year for both of them is "excellent" we do not think much weight should be attached to whether this overall grade of "excellent" in respect of one of them has been reached through his having more "excellent" than "very goods" in relation to particular rateable items as compared to the other public officer who has, also, an overall grade of "excellent" but with less "excellent" and more "very good" ratings as regards particular items. Because it must not be lost sight of that it is dangerous to embark on these numerical comparisons independently of the nature of the items in respect of which an officer is rated as "excellent" or "very good" since such items do differ in significance depending on the qualities to which they relate."
Τα επιμέρους θα μπορούσαν, ωστόσο, να αποκτήσουν σημασία εφόσον οι τομείς, στους οποίους αναφέρονται, εξειδικευθούν και συναρτηθούν με τις ιδιαίτερες ανάγκες της θέσης. Όπως ανέφερα στην Κωνσταντίνου κ.α. ν. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 1047/97 κ.α., ημερ. 21 Μαρτίου 2000:
"Αν μέσα από τα βαθμολογημένα στοιχεία ο Διευθυντής διακρίνει διαφορά μεταξύ του ενός και του άλλου υποψηφίου σε κάποιο συγκεκριμένο στοιχείο που αποκτά ιδιαίτερη, κατά την εκτίμηση του, σημασία ενόψει των όσων απαιτεί η νέα θέση, πρέπει να το εντοπίζει και να το εξηγεί για να φαίνεται γιατί προτίμησε τον ένα αντί τον άλλο. Χωρίς έτσι να μεταβάλλεται συγκριτικά η υπηρεσιακή αξία των υπαλλήλων από στοιχεία που φέρνει ο ίδιος ο Διευθυντής βάσει των όσων λέει ότι γνωρίζει προσωπικά ή ότι πληροφορήθηκε από άλλους. Με τη σύσταση υποδεικνύεται, όπου τα δεδομένα το επιτρέπουν, ποιος είναι ο καταλληλότερος για τη θέση. Από αυτή την άποψη και σε αυτό το βαθμό είναι που η σύσταση αποτελεί αυτοτελές, ανεξάρτητο στοιχείο κρίσης."
Η αναφορά του Διευθυντή στα προσόντα επίσης εμφανίζει πρόβλημα. Περιορίστηκε μόνο στη Χαρτζιώτου την οποία σύστησε ωσάν οι άλλοι να υστερούσαν σε αυτά. Επικαλέστηκε προς υποστήριξη της σύστασης του το δίπλωμα Αρχιτεκτονικής που αυτή κατείχε, χωρίς προηγουμένως να είχε καθορισθεί το επίπεδο του διπλώματος της στην Πολεοδομία το οποίο είχε αποκτήσει με αλληλογραφία· χωρίς να διευκρινίζεται ποιο από τα δύο χρησιμοποιήθηκε ως απαιτούμενο προσόν για να καθίσταται η Χαρτζιώτου προσοντούχος· και χωρίς εν τέλει να συσχετίζει ο Διευθυντής το πρόσθετο προσόν - αν έτσι το θεωρήσουμε - με τα καθήκοντα και τις ευθύνες της θέσης ώστε να μπορεί να προσμετρηθεί η αξία του. Όπως υπέδειξε η Ολομέλεια στη Δημοκρατία ν. Ανδρέου και άλλων (1993) 3 Α.Α.Δ. 153, με απόφαση που εξέδωσε ο Αρτεμίδης Δ., (στη σελ. 162):
"...... ακαδημαϊκά προσόντα που έχει ένας υποψήφιος, επιπλέον αυτών που καθορίζονται στο σχέδιο υπηρεσίας ως τα απαραίτητα ή ως πλεονέκτημα, λαμβάνονται γενικά υπόψη, αν είναι συναφή προς τα καθήκοντα της θέσης, άλλως έχουν περιθωριακή σημασία."
Σημειώνω ότι οι ίδιες αδυναμίες χαρακτηρίζουν και την προσέγγιση της Ε.Δ.Υ., η άποψη της οποίας ήταν πως "ο Ασσιώτης διαθέτει υπέρτερα ακαδημαϊκά προσόντα από τη Χαρτζιώτου γιατί είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Civil Design" και πως "θα κατέληγε στην ίδια απόφαση έστω και αν το προσόν της Χαρτζιώτου θεωρηθεί ότι είναι μεταπτυχιακού επιπέδου."
Τη σύσταση για τη Χαρτζιώτου ο Διευθυντής τη στήριξε και στην προσφορά της στο Τμήμα. Ανέφερε εγκωμιαστικά πολλές λεπτομέρειες της απασχόλησης της στη διάρκεια της σταδιοδρομίας της και την επιτυχία της σε κάθε περίπτωση. Κι αυτό για να καταλήξει ότι:
"...... είναι μια εξαίρετη υπάλληλος, τόσο όσο αφορά την ποιότητα της εργασίας της όσο και σ΄ ό,τι αφορά την ταχύτητα και τη συνέπεια, την πρωτοβουλία και την αφοσίωση στο καθήκον. Θα ήθελα επίσης να κάμω μνεία για την ικανότητα και το δυναμισμό της στην οργάνωση, εποπτεία και καθοδήγηση υφιστάμενου προσωπικού."
Όλα όμως εκείνα περιλαμβάνονταν στη βαθμολογημένη αξία. Στο ίδιο δε επίπεδο βρίσκονταν στα πλείστα και οι Ασσιώτης, Χρυσοστόμου και Αγαπίου κατά τα τελευταία τέσσερα χρόνια όπως και σε περίπου το ίδιο επίπεδο σε όλα. Καθώς διευκρίνησε η Ολομέλεια στην Κρυστάλλω Χριστοδουλίδου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2374 ημερ. 15 Σεπτεμβρίου 1999:
"Ούτε ο διευθυντής ούτε οι προϊστάμενοι και οι αξιολογούντες λειτουργοί μπορούν, έξω από το θεσμοθετημένο πλαίσιο αξιολόγησης και με δοσμένες έγκυρες ετήσιες αξιολογήσεις, να διαμορφώνουν εκ των υστέρων νέα κατάσταση αναφορικά με την αξιολογηθείσα ποιότητα των λειτουργών."
Χρήσιμες επί του ιδίου ζητήματος είναι και οι πιο πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας στην Κουάλη κ.α. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2402 ημερ. 11 Νοεμβρίου 1999 και Σταυρινίδη ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2434 ημερ. 20 Μαρτίου 2000.
Υπήρχε και συνέχεια στα όσα ανέφερε ο Διευθυντής. Ο Πρόεδρος της Ε.Δ.Υ. τον ερώτησε τί ήταν που είχε να πει "για τους Κλόκκαρη και Ασσιώτη, έναντι των οποίων η συστηνομένη υπερτερεί μόνο σε αρχαιότητα". Ο Διευθυντής απάντησε ότι η συστηνομένη "δεν υστερεί έναντι τους". Οπότε:
"..... ο Πρόεδρος παρατήρησε ότι το μόνο στοιχείο στο οποίο υπερτερεί η Χαρτζιώτη είναι η αρχαιότητα και ζήτησε από το Διευθυντή, αν μπορούσε, να κατατάξει τους τρεις υποψηφίους σε μια σειρά από πλευράς αξίας και γενικότερης προσφοράς."
Αυτό βέβαια συγκρούεται με τη μεταγενεστέρως εκδοθείσα απόφαση στην Κρυστάλλω Χριστοδουλίδου (ανωτέρω).
Σχετικά με την αρχαιότητα της Χαρτζιώτου, σημειώνω και την έκταση της. Η Χαρτζιώτου προηγείτο του ενδιαφερομένου προσώπου Ασσιώτη στην κατεχόμενη θέση Λειτουργού Πολεοδομίας 1ης τάξης κατά σχεδόν 6½ χρόνια. Προήχθη εκείνη στη θέση στις 15 Ιουνίου 1982, ακολούθησε ο Αγαπίου την 1 Σεπτεμβρίου 1987 και μετά ο Ασσιώτης και ο Χρυσοστόμου την 1 Δεκεμβρίου
1988. Ο Διευθυντής στη σύσταση του δεν εξειδίκευσε όμως ο,τιδήποτε για την αρχαιότητα, ούτε και την επικαλέστηκε για να στηρίξει τη σύσταση του.Μετά τα όσα ο Διευθυντής ανέφερε για τη Χαρτζιώτου την οποία σύστησε, ανταποκρινόμενος στην παράκληση του Προέδρου της Ε.Δ.Υ., έθεσε τον Ασσιώτη ακόμα ψηλότερα, αφήνοντας τη Χαρτζιώτου τελευταία, αλλά επέμενε στη σύσταση του γι΄ αυτήν. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα:
"Από καθαρά άποψη εργασίας και προσφοράς, θα τους έβαζα με την εξής σειρά: Ασσιώτης, Κλόκκαρης, Χαρτζιώτου.
Εφόσον έχουμε τρία επίπεδα αξίας και έχουμε έναν αριθμό υποψηφίων σε κάθε επίπεδο, δεν μπορεί να είναι όλοι οι ίδιοι. Παρουσιάζονται να έχουν ακριβώς το ίδιο επίπεδο αξιολόγησης, όμως μεταξύ τους έχουν κάποια διαφορά.
Ειδικά για τον Ασσιώτη Ανδρέα θα ήθελα να αναφέρω ότι υπερέχει των υπόλοιπων δύο υποψηφίων σ΄ ό,τι αφορά την προσφορά στο Τμήμα, την ποιότητα της εργασίας του, το γεγονός ότι πολύ συχνά εργάζεται εκτός ωρών εργασίας χωρίς υπερωριακή αποζημίωση, επιδεικνύοντας ζήλο για την εργασία του. Ιδιαίτερα θα ήθελα να κάμω μνεία για την προσφορά του έξω από τα συνηθισμένα, τα αναμενόμενα καθήκοντά του στο Τμήμα, και να σημειώσω ότι έχει πολύ ουσιαστική συμμετοχή και προσφορά στο πρόγραμμα του Τμήματος για ενημέρωση τόσο εσωτερικά, αλλά και έξω
Όμως στη σύστασή μου έχω συνυπολογίσει όλα τα κριτήρια καθώς και την καταλληλότητα των υποψηφίων για την υπό πλήρωση θέση και η σύστασή μου είναι για τη Χαρτζιώτου Μιρέττα."
Η Ε.Δ.Υ. επέλεξε τον Ασσιώτη. Παρατήρησε ότι "ο Διευθυντής με την τελική κατάταξη των υποψηφίων και την ιδιαίτερη αναφορά που έκαμε όσον αφορά τον Ασσιώτη ουσιαστικά σύστησε τον τελευταίο" και πρόσθεσε τη δικής της άποψη αναφορικά με το γιατί θεωρούσε καλύτερο τον Ασσιώτη. Δεν χρειάζεται όμως να επεκταθώ στα περαιτέρω. Οι σοβαρές πλημμέλειες στη σύσταση του Διευθυντή οι οποίες, κατά την άποψη μου, είναι προφανείς, αντανακλούν στο κύρος της προσβαλλόμενης απόφασης και επιβάλλουν την ακύρωση της: βλ. σχετικά την Ονουφρίου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2037 ημερ. 20 Νοεμβρίου 1998, μια από πολλές επί του σημείου.
Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Γ.Κ. Νικολάου,
Δ.
/ΕΘ