ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ
ΑΡ. 793/98, 919/98 και 933/98.
ΕΝΩΠΙΟΝ: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 793/98.
Μεταξύ:
1. Κύπρου Κυπριανού,
2. Φρίξου Κογκορόζη,
Αιτητών
και
Επιτροπής Σιτηρών Κύπρου,
Καθ΄ ης η αίτηση.
________________
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 919/98.
Μεταξύ:
Θεόδωρου Χωραττά,
Αιτητή
και
Επιτροπής Σιτηρών Κύπρου,
Καθ΄ ης η αίτηση.
________________
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 933/98.
Μεταξύ:
Λουκά Παπαλουκά,
Αιτητή
και
Επιτροπής Σιτηρών Κύπρου
Καθ΄ ης η αίτηση.
_________________
25 Νοεμβρίου, 1999
.Για τους αιτητές στις 793/98 και 919/98: Α. Σ. Αγγελίδης.
Για τον αιτητή στην 933/98: Α. Παναγιώτου.
Για την καθ΄ ης η αίτηση: Γ. Τριανταφυλλίδης.
Για το ενδιαφερόμενο μέρος: Γ. Μηχανικός.
__________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι πιο πάνω προσφυγές έχουν συνεκδικαστεί. Στρέφονται εναντίον της απόφασης (η προσβαλλόμενη απόφαση) της Επιτροπής Σιτηρών Κύπρου (η Επιτροπή) με την οποία ο Παντελής Αναστασίου (το Ε.Μ.) προάχθηκε αναδρομικά από 1.12.95 στη θέση του Επαρχιακού Διευθυντή (η επίδικη θέση).
Τα πραγματικά περιστατικά
.Με απόφαση της Επιτροπής ημερ. 3.11.95 (η αρχική απόφαση) το Ε.Μ. προάχθηκε στην επίδικη θέση από 1.12.95. Η προαγωγή εκείνη ακυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο με απόφαση του ημερ. 28.5.98 (η ακυρωτική απόφαση) (Βλ. Κογκορόζη κ.α. ν. Επιτροπής Σιτηρών Κύπρου, Υποθ. 33/96, 46/96, 47/96 και 60/96/28.5.98). Ο μοναδικός λόγος ακύρωσης της αρχικής απόφασης ήταν η απουσία δέουσας έρευνας σε σχέση με την κατοχή από το Ε.Μ. του προσόντος της "πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας".
Μετά την ακυρωτική απόφαση η Επιτροπή αποφάσισε να προχωρήσει στην επανεξέταση του θέματος με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς που ίσχυε την 3.11.95 (βλ. πρακτικά της Επιτροπής ημερ. 4.6.1998 - Παράρτημα Α στην ένσταση). Στη συνέχεια το θέμα εξετάστηκε από την Υπεπιτροπή Προσωπικού. Η τελευταία αφού εξέτασε τα προσόντα των υποψηφίων σημείωσε τα ακόλουθα:
1. Ο υποψήφιος Λουκάς Παπαλουκάς (αιτητής στην Προσφυγή 933/98)
κατέχει τεκμήριο ικανοποίησης του προσόντος της πολύ καλής γνώσης
της Αγγλικής γλώσσας.
2. Υποψήφιοι οι οποίοι κατέχουν το προσόν της Ανώτερης Λογιστικής του
Εμπορικού Επιμελητηρίου του Λονδίνου (L.C.C. Higher) τεκμαίρεται ότι
ικανοποιούν το πιο πάνω επίπεδο της Αγγλικής γλώσσας.
3. Σε σχέση με τους υποψηφίους για τους οποίους δεν προκύπτει από τα
προσόντα που περιέχονται στους προσωπικούς φακέλους τους μέχρι
31.3.1995 που ξεκίνησε η διαδικασία πλήρωσης της θέσης, ότι ικανο-
ποιούν το επίπεδο της Αγγλικής που απαιτείται στο Σχέδιο Υπηρεσίας
η Υπεπιτροπή έκρινε ότι θα έπρεπε να τους ζητηθεί:
"Να υποβάλουν οποιαδήποτε στοιχεία/πιστοποιητικά ή πιστοποιητικά
παρακολούθησης μαθημάτων αγγλικής γλώσσας από τα οποία να προ-
κύπτει ότι ικανοποιούν το επίπεδο της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής
γλώσσας σε προφορικό και γραπτό λόγο. Τα πιστοποιητικά αυτά θα πρέπει να αναφέρονται σε γνώση η οποία αποκτήθηκε πριν τον ουσιώδη
χρόνο της 31.3.95.
Υποψήφιοι οι οποίοι κατέχουν προσόντα τα οποία απεκτήθησαν από
κολλέγια ή πανεπιστήμια του εξωτερικού και των οποίων η γλώσσα
διδασκαλίας ήταν η Αγγλική καλούνται όπως υποβάλουν βεβαιώσεις
από τις σχολές ή στοιχεία από τα οποία να εμφαίνεται η πολύ καλή
γνώση της αγγλικής και τα οποία να αποκτήθηκαν μετά από γραπτές
εξετάσεις, πριν τον ουσιώδη χρόνο της 31.3.95."
Τα πιο πάνω ζητήθηκαν και από το Ε.Μ. (βλ. επιστολή της Επιτροπής ημερ. 11.6.98, ερ. 141 στο Φακ. Τεκ. 5Α). Το Ε.Μ. ανταποκρίθηκε. ΄Εστειλε στην Επιτροπή τα πιο κάτω πιστοποιητικά (βλ. επιστολή του ημερ. 25.6.98, Ερ. 136 στο Φακ. Τεκ. 5Α):
"1. Στοιχεία/πιστοποιητικά, το κείμενο των εξετάσεων, ερωτήσεις- απαντήσεις που του υποβλήθηκαν για να αποκτήσει το Δίπλωμα
Introduction to the Principles & Practice of Management.
2. Πιστοποιητικό για το Professional English Intermediate I.
3. Πιστοποιητικό φοίτησης δύο χρόνων στην Αγγλική Σχολή Λευκωσίας,
τις σχολικές χρονιές 1956-57 και 1957-58 (Από την Αγγλική Σχολή
εξαναγκάστηκε να αποχωρήσει λόγω των μέτρων της Παθητικής
Αντίστασης του αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59)."
Η επόμενη εξέλιξη σημειώθηκε κατά τη συνεδρία της Επιτροπής ημερ. 16.6.98. Κατά τη συνεδρία εκείνη η Επιτροπή μελέτησε τους προσωπικούς φακέλους των υποψηφίων και εξέτασε και επικύρωσε τον κατάλογο των υπαλλήλων που ικανοποιούν τα απαιτούμενα προσόντα που προβλέπονται στο Σχέδιο Υπηρεσίας. Ειδικότερα εξετάζοντας το προσόν της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας η Επιτροπή αποφάσισε να υιοθετήσει την απόφαση της Υπεπιτροπής Προσωπικού σε σχέση με το προσόν της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας.
Η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε κατά τη συνεδρία της Επιτροπής με ημερ. 21.7.98. Κατά τη συνεδρία εκείνη ενημερώθηκαν όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου για τη διαδικασία και τα προηγούμενα πρακτικά και συμφώνησαν με αυτά. Στη συνέχεια ο Διευθυντής προέβη στη σύσταση του με την οποία σύστησε το Ε.Μ. για προαγωγή στην επίδικη θέση. Ακολούθως η Επιτροπή "με βάση τα προσόντα, αρχαιότητα, αξιολόγηση των υποψηφίων και την σύσταση του Διευθυντή αποφάσισε να διορίσει τον Παντελή Αναστασίου, Λογιστικό Λειτουργό Ι στη θέση του Επαρχιακού Διευθυντή".
Το αιτιολογικό της απόφασης της Επιτροπής φαίνεται σε ξεχωριστό πρακτικό. Μεταφέρω το σχετικό με το προσόν της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας μέρος του:
"Ο Πρόεδρος ενημέρωσε τα μέλη λεπτομερώς επί των διαδικασιών που προηγήθηκαν της παρούσας συνεδρίας. Τα μέλη αφού έλαβαν γνώση του περιεχομένου των διαδικασιών αυτών με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς που ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο λήψης της ακυρωθείσας απόφασης και ειδικότερα της διαδικασίας πλήρωσης της θέσης, των προσόντων που απαιτούνται από το σχέδιο υπηρεσίας και των προσόντων και στοιχείων των υποψηφίων, συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων που κατατέθηκαν από τους υποψηφίους αναφορικά με το προσόν της γνώσης της Αγγλικής γλώσσας, επιβεβαίωσαν τις προηγούμενες αποφάσεις τους όπως αυτές καταγράφονται στα πρακτικά ημερομηνίας 4/
Οι λόγοι ακύρωσης
.΄Ηταν η θέση των αιτητών και στις τρεις προσφυγές ότι η Επιτροπή δεν προέβηκε για μια ακόμη φορά σε πλήρη έρευνα για να διαπιστώσει εάν το Ε.Μ. κατείχε την απαιτούμενη πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας. Τονίστηκε ότι τα στοιχεία τα οποία είχε ενώπιον της η Επιτροπή δεν αποδείκνυαν με ασφάλεια ότι το Ε.Μ. κατείχε το πιο πάνω προσόν γιατί το επίπεδο των πιστοποιητικών - που παρουσίασε το Ε.Μ. - "περί την αγγλικήν ήταν άγνωστο". Τονίστηκε, επίσης, ότι στα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτροπής "δεν υπάρχει καμιά απολύτως απόφαση του Συμβουλίου επί του θέματος του προσόντος της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας και κανένα απολύτως δικαιολογητικό στοιχείο και αιτιολογία αξιολόγησης σε ποιά στοιχεία και κριτήρια βασίστηκε".
΄Οπως έχει ήδη υποδειχθεί, η αρχική απόφαση ακυρώθηκε λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας σε σχέση με την κατοχή από το Ε.Μ. του προσόντος της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας. Το πιο κάτω απόσπασμα από την ακυρωτική απόφαση είναι πάρα πολύ διαφωτιστικό των λόγων που οδήγησαν στην ακύρωση της αρχικής απόφασης:
"Δεν παρίσταται ανάγκη να εκφέρω άποψη αναφορικά με το κατά πόσο η Επιτροπή θα μπορούσε, με βάση τα πιστοποιητικά που περιέγραψα, εύλογα να είχε καταλήξει ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο είχε πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας. Κι αυτό διότι, όπως υπογράμμισε η Ολομέλεια στη Συμεωνίδου κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υποθ. αρ. 911/93, ημερ. 18 Απριλίου 1997 (σελ. 22):
'... δεν είναι έργο του Δικαστηρίου η πρωτογενής αναζήτηση και ο προσδιορισμός της σημασίας της κατοχής τους. Αυτό έπρεπε να ερευνηθεί διοικητικά και τέτοια έρευνα δεν διεξάχθηκε.'
Είναι νομίζω χρήσιμο να παραθέσω και τα εν συνεχεία σχόλια της Ολομέλειας σχετικά με τα πιστοποιητικά στα οποία είχε γίνει εκεί επίκληση:
'Στοιχεία ως προς το τί σημαίνει η περιγραφή του πρώτου πιστοποιητικού της Λ. Καουτζάνη ως 'lower', δεν αναζητήθηκαν και δεν υπάρχουν. Ούτε και καταφαίνεται επισήμανση ή έρευνα και πολύ λιγότερο, προβληματισμός από το γεγονός ότι στο πιστοποιητικό T.O.E.F.L. της ίδιας, αναγράφεται πως δεν διεξάχθηκε γραπτή δοκιμασία (writing test not administered). Ισχύουν τα ίδια και ως προς το Intermediate της Ε. Ρωσσίδου-Παπακυριακού αλλά και ως προς το ίδιο το GCE Ordinary Level, (Grade C) που κατείχε. Αλλά και για το First Certificate του Γ. Παπαϊωάννου και το πιστοποιητικό επιτυχίας στις εξετάσεις του British Council
(Βλ. σχετικά και την παράλληλη απόφαση της Ολομέλειας στη Χριστοδουλίδου ν. Ε.Δ.Υ., Υποθ. αρ. 619/94 ημερ. 18 Απριλίου 1997
).Δεν υπάρχει εν προκειμένω καμιά απολύτως ένδειξη ότι η Επιτροπή κατεύθυνε την προσοχή της στην ανάγκη διερεύνησης και προσδιορισμού της σημασίας των σχετικών πιστοποιητικών. Ούτε άλλωστε καταγράφηκε οποιαδήποτε άποψη. Από μόνο του το ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο θεωρήθηκε να κατείχε το εν λόγω προσόν δεν είναι δυνατό να υποτεθεί ότι η Επιτροπή έπραξε ό,τι όφειλε να είχε πράξει ως προς αυτο το ζήτημα. Προκύπτει λοιπόν λόγος για ακύρωση. Ενόψει της φύσης του οποίου θα ήταν άτοπο να επεκταθώ σε ο,τιδήποτε περαιτέρω."
΄Εχει νομολογηθεί ότι στις περιπτώσεις που δεν υπάρχουν τα αδιάσειστα εκείνα ενδεικτικά που καταδείχνουν την επάρκεια γνώσης μιας γλώσσας το διορίζον όργανο βαρύνεται με την υποχρέωση να προβεί στη διεξαγωγή έρευνας για να διαπιστώσει κατά πόσο ένας υποψήφιος κατέχει το προσόν της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας (Βλ. Επαμεινώνδα ν. Ρ.Ι.Κ., Α.Ε. 1846/25.5.98 και Παπαδάμου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 973/93/2.10.96)
.΄Εχει ήδη αναφερθεί ότι η Υπεπιτροπή ζήτησε από το Ε.Μ. να υποβάλει στοιχεία/πιστοποιητικά "από τα οποία να προκύπτει ότι ικανοποιούν το επίπεδο της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας σε προφορικό και γραπτό λόγο". Το Ε.Μ. υπέβαλε τα στοιχεία και πιστοποιητικά τα οποία υποδεικνύονται πιο πάνω (βλ. σελ. 3-4). Ωστόσο η Επιτροπή επανέλαβε το σφάλμα της αρχικής απόφασης γιατί - και πάλιν - "δεν κατεύθυνε την προσοχή της στην ανάγκη διερεύνησης και προσδιορισμού της σημασίας των σχετικών πιστοποιητικών". Η Επιτροπή δεν έχει προβεί σε οποιαδήποτε αξιολόγηση των πιστοποιητικών. Δεν έχει διερευνήσει την υπόσταση και το επίπεδο τους. Μια τέτοια διερεύνηση ήταν απόλυτα αναγκαία γιατί το περιεχόμενο των στοιχείων και πιστοποιητικών δεν αποκαλύπτει το επίπεδο γνώσης της Αγγλικής γλώσσας. Περαιτέρω τα δύο
σώματα τα οποία είχαν εμπλακεί στην επανεξέταση του θέματος - η Υπεπιτροπή Προσωπικού και η Επιτροπή - δεν έχουν προβεί σε οποιαδήποτε αιτιολογημένη διαπίστωση ότι το Ε.Μ. κατέχει το πιο πάνω προσόν. Στην απόφαση της η Επιτροπή- παρατίθεται στις σελ. 4-5, πιο πάνω) - απλώς αναφέρει ότι "έλαβε γνώση των προσόντων που απαιτούνται από το σχέδιο υπηρεσίας και των προσόντων και στοιχείων των υποψηφίων, συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων που κατατέθηκαν από τους υποψηφίους αναφορικά με το προσόν της γνώσης της Αγγλικής γλώσσας".Ελλείπει από την απόφαση της Επιτροπής οποιαδήποτε διαπίστωση και αιτιολογημένη απόφαση σε σχέση με το κατά πόσο τα στοιχεία που είχε ενώπιον της η Επιτροπή ικανοποιούν τη σχετική πρόνοια του σχεδίου υπηρεσίας. ΄Οπως υποδεικνύεται στην ακυρωτική απόφαση η πρωτογενής αναζήτηση και ο προσδιορισμός της σημασίας και επιπέδου των σχετικών πιστοποιητικών ανήκει στην Επιτροπή.
Αυτό που έχει κάμει η Επιτροπή μετά την ακυρωτική απόφαση ήταν να ζητήσει τα σχετικά στοιχεία από το Ε.Μ. και αφού τα παρέλαβε τα κατέγραψε στον Πίνακα Ι (Παράρτημα Ε.1 στην ένσταση). Αυτές οι ενέργειες απλώς δείχνουν ότι η Επιτροπή είχε εμπλακεί στη διεξαγωγή κάποιας έρευνας. Η απουσία αξιολόγησης και προσδιορισμού του επιπέδου των στοιχείων και πιστοποιητικών που παρουσίασε το Ε.Μ. καθιστούν την έρευνα της Επιτροπής ανεπαρκή. Ακολουθεί πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι το αποτέλεσμα ανεπαρκούς έρευνας και για το λόγο αυτό πρέπει να ακυρωθεί (Βλ. Frangides and Another v. Republic (1968) 3 C.L.R. 90).
Για τους λόγους που έχουν δοθεί στην Republic v. Georghiades (1972) 3 C.L.R. 594, 687, 688 (απόφαση της Ολομέλειας) δεν θα εξεταστούν οι άλλοι λόγοι ακύρωσης.
Οι προσφυγές επιτυγχάνουν. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της με έξοδα υπέρ των αιτητών όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.