CyLaw | Αναφορικά μ'εμάς | Επικοινωνία

(1999) 4 ΑΑΔ 1182

Αιτητρίας

Καθού η αίτηση

Ημερομηνία: 29 Oκτωβρίου, 1999

Το εισόδημα της εταιρείας για όλα αυτά τα χρόνια προήλθε βασικά από πώληση οικοπέδων της στα Κάτω Πολεμίδια της Επαρχίας Λεμεσού. Γιαυτό, όπως και για το εισόδημα της από εκμίσθωση ακινήτων και είσπραξη τόκων, υπέβαλε, για το κάθε επίδικο έτος χωριστά, επίσημη δήλωση εισοδήματος μαζί με ελεγμένους λογαριασμούς στους οποίους προσδιόρισε και το φορολογητέο εισόδημα. Ο Έφορος είχε άλλη αντίληψη για το κέρδος που πραγματοποίησε η αιτήτρια κατά τον κρίσιμο χρόνο. Το θεώρησε εμπορικό και σαν τέτοιο το έχει φορολογήσει. Στις ενστάσεις, που υπέβαλε μέσω των ελεγκτών της, η αιτήτρια προώθησε την άποψη ότι η κρίση αυτή του Εφόρου είναι, υπό το πρίσμα των δεδομένων της υπόθεσης, λανθασμένη^. και ότι στην προκείμενη περίπτωση μόνο φόρος κεφαλαιουχικών κερδών ήταν δυνατό να επιβληθεί.

Δεν υπάρχουν δυσχέρειες αναφορικά με την παρουσίαση των βασικών γεγονότων που αποτελούν το υπόστρωμα για επίλυση της φορολογικής αυτής διαφοράς. Η αιτήτρια είναι ιδιωτική μετοχική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Γράφτηκε στο μητρώο των εταιρειών το 1961. Εδρεύει στη Λεμεσό. Είχε τη συνιδιοκτησία (1/3 μερίδιο), με δύο άλλες συγγενικές της εταιρείες, μεγάλης έκτασης γης, γνωστής ως "Φάρμα Κίρζη" στα Κάτω Πολεμίδια. Η περιουσία αυτή δωρήθηκε από το 1965 στις 3 εταιρείες (σε ίσα εξ αδιανεμήτου μερίδια) από τον ιδιοκτήτη της κ. Ν. Κίρζη, ο οποίος ήταν ο ιδρυτής της αιτήτριας. Προφανώς και των δύο άλλων εταιρειών. Υπάρχει ισχυρισμός στην αγόρευση του δικηγόρου της ότι αρχικά η κύρια ασχολία της εταιρείας ήταν η αλιεία και η εμπορία αλιευμάτων. Παράλληλα όμως, μετά τη δωρεά, επιδόθηκε και στη γεωργία μέχρι το 1980. Φαίνεται - και σε αυτό καταλήγω - ότι τουλάχιστον κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής της, οι δραστηριότητες της εταιρείας δεν μπορούν να συσχετισθούν με την ανάπτυξη και εμπορία γης.

Για σκοπούς πληρότητας του ιστορικού αναφέρω ότι στις 24/3/77 είχε απαλλοτριωθεί μέρος της έκτασης γης που απέμεινε, για την κατασκευή υπεραστικού δρόμου και την επέκταση του οδικού δικτύου Λεμεσού. Η αιτήτρια υπέγραψε το 1982 συμβόλαιο για υλοποίηση της άδειας διαχωρισμού, η οποία παραχωρήθηκε νωρίτερα στις 20/1/81. Η άδεια αφορούσε 52 οικόπεδα (όλων των εταιρειών). Είναι δε παραδεκτόν ότι η αιτήτρια πώλησε, μεταξύ των ετών 1982-1993, ορισμένα από τα οικόπεδα αυτά για τα οποία και φορολογήθηκε με φόρο εισοδήματος, που αποτελεί και το αντικείμενο της προσφυγής.

Υπάρχει προδικαστική ένσταση ότι προσβάλλεται απαράδεκτα η φορολογία έκτακτης εισφοράς για την άμυνα για το δεύτερο εξάμηνο των ετών 1992 και 1993. Κι αυτό γιατί δεν προηγήθηκε ένσταση από την αιτήτρια, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία. Η ένσταση, κατά την πάγια νομολογία του δικαστηρίου, είναι απαραιτητη προϋπόθεση για αμφισβήτηση των φορολογιών με αίτηση ακυρώσεως: Petrolina Ltd. v. Municipal Committee of Famagusta (1971) 3 C.L.R. 420, Pantelidou v. Republic (1986) 3 C.L.R. 687, προσφ. αρ. 817/88 Παύλου Ζήνωνος και Υιοί Λτδ. v. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 30/6/90 και Α.Ε. 2056 Νίκου Οδυσσέως ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 18/6/98. Οι φορολογίες για τις επίδικες εξαμηνίες είναι, όπως προκύπτει και από το παράρτημα Γ της ένστασης, αρχικές φορολογίες, ημερ. 18/9/97. Η ένσταση επομένως στις 28/3/96 δεν μπορούσε να καλύπτει και τις φορολογίες αυτές, όπως έγινε εισήγηση από την αιτήτρια, οι οποίες εκδόθηκαν μετά 18 περίπου μήνες. Η προσφυγή επομένως, στην έκταση που μόλις υπέδειξα, κρίνεται απαράδεκτη και απορριπτέα.

Η εισήγηση της αιτήτριας είναι ότι οι πωλήσεις των οικοπέδων δεν μπορούσαν να αναχθούν στον κύκλο των συνηθισμένων εμπορικών δοσοληψιών έτσι ώστε το κέρδος που είχε προκύψει από αυτές να μπορούσε να φορολογηθεί με φόρο εισοδήματος. Ο δικηγόρος της αναφέρθηκε στις περιστάσεις της υπόθεσης για να καταλήξει ότι έδειχναν προς την αντίθετη κατεύθυνση ότι, δηλαδή, οι πωλήσεις των οικοπέδων εντάσσονται στο πάγιο ενεργητικό της εταιρείας. Ανέφερε συγκεκριμένα ότι το κτήμα είχε δωρηθεί χωρίς τότε να είχε προοπτικές ή δυνατότητες ανάπτυξης και εκμετάλλευσης^. ότι ο διαχωρισμός έγινε κατόπιν συμβουλής για να παρακαμφθεί η δυσχέρεια της συνιδιοκτησίας^. ότι παρήλθε μεγάλο χρονικό διάστημα από το 1971 που εκδηλώθηκε για πρώτη φορά πρόθεση εμπορίας (γεγονός που η αιτήτρια παραδέχεται) μέχρι την υλοποίηση του σχεδίου διαχωρισμού της γης^. ότι εν πάση περιπτώσει, στο αναμεταξύ, το 1973, εγκαταλείφθηκε η ιδέα αυτή^. ότι το διάστημα από το 1971 μέχρι τη διάθεση των οικοπέδων ήταν μεγάλο^. και ότι το προϊόν των πωλήσεων δόθηκε υπό μορφή δανείου στο Κεραμείο Λεμεσού (συγγενική εταιρεία).

Κατά το συνήγορο το έγγραφο αυτό της 15/11/71 το οποίο, ας λεχθεί εν παρόδω, υπογράφουν και οι δύο άλλες εταιρείες, το ετοίμασε ο Έφορος . Παρατηρώ στο σημείο αυτό ότι ο ισχυρισμός αντιφάσκει με το έγγραφο. Η αιτήτρια δέχεται πρώτα ότι το περιεχόμενο του είναι σωστό. Η αντίφαση είναι τέτοια που δεν επιτρέπει εξέταση του. Αυτό υπαγορεύει η αρχή της επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας. Αλλά και στην περίπτωση που δεν ισχύει, επισημαίνω ότι δεν υπήρχε μαρτυρία που να τον στηρίζει.

Πέραν τούτου, ο ισχυρισμός προβλήθηκε για πρώτη φορά, ύστερα από τόσα χρόνια και αφού η υπόθεση πέρασε από τόσες πολλές φάσεις και υποβλήθηκαν ενστάσεις της αιτήτριας χωρίς ποτέ να θιγεί ένα τέτοιο θέμα. Τον θεωρώ ανυπόστατο. Στην επίδικη απόφαση ο Έφορος, εκτός άλλων, παρατηρεί ότι από την έρευνα του στο φάκελο του Δήμου Κάτω Πολεμιδιών, δηλαδή της αρμόδιας αρχής, φάνηκε ότι "προέκυψαν προβλήματα με το διαχωρισμό λόγω του οδικού δικτύου και της ύδρευσης". Σημειώνει περαιτέρω ότι η διαδικασία διαχωρισμού σταμάτησε όχι γιατί υπήρχε αλλαγή πρόθεσης, αλλά λόγω της εισβολής και ότι οι προσπάθειες ανανεώθηκαν το 1979. (Βλέπε και σχετικό σημείωμα στο φάκελο από λειτουργό του γραφείου του καθού, ημερ. 19/7/95.).

Οι ενδείξεις ή τα σημεία που μπορούν να προσδώσουν σε διάθεση ακίνητης περιουσίας χαρακτήρα εμπορικής δοσοληψίας έχουν συζητηθεί και προσδιοριστεί στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό από τη νομολογία. Το ίδιο και οι παράγοντες που μπορούν να αποχαρακτηρίζουν την σχετική αγοραπωλησία ως εμπορική. Θεωρώ πλεονασμό την παράθεση τους. Παραπέμπω απλώς σε μερικές από τις βασικές απόφασεις: Georghiades v. Republic (1982) 3 C.L.R. 659, Α.Ε. 438 Aμάνι Εντερπράισες (Χάουσες) Λτδ. v. Δημοκρατίας, ημερ. 27/3/90, Α.Ε. 616 Βαρναβίδης ν. Δημοκρατίας, ημερ. 16/10/90, Κυπριακή Δημοκρατία ν. Λέρνη (1991) 3 Α.Α.Δ. 346, Παΐκκος ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 153, προσφ. αρ. 756/93, 757/93, 758/93 Foodpax Ltd. v. Δημοκρατίας ημερ. 20/1/95 και Α.Ε. 2090 Κτηματική Εταιρεία Α. Χ" Σάββα Λτδ. ν. Δημοκρατίας, ημερ. 18/12/97.

Θα πρόσθετα τούτο. Αποφασιστική σημασία μπορεί να αποκτήσουν οι δεδηλωμένες προθέσεις και σκοποί του φορολογουμένου παρόλο που δεν είναι πάντοτε αμετάθετοι ή αναλλοίωτοι. Στις ιδιαίτερες περιστάσεις κάθε υπόθεσης πρέπει να αναζητείται η πραγματική πρόθεση και ο σκοπός της πράξης.

Θα πρέπει να υπομνήσω, επιστρέφοντας σε αυτή την υπόθεση, ότι ο Έφορος είχε ενώπιον του την ανεπιφύλακτη δήλωση της αιτητρίας στις 15/11/71 καθώς και τη δική του θετική ανταπόκριση σε αυτήν, που εκφράστηκε αυθημερόν. Σε κάποιο στάδιο εξασφαλίστηκε χωριστός τίτλος για το μερίδιο της κάθε εταιρείας στην περιουσία, αλλά ακολούθησε η οικοπεδοποίηση, όπως προγραμματίστηκε από το 1971. Η επιστολή προς τη διοίκηση ότι εγκαταλείφθηκε η πρόθεση δεν αρκεί για να αποχαρακτηρίσει τους σκοπούς της αιτήτριας. Άλλωστε φαίνεται ότι υπήρχαν δυσκολίες όπως, λ.χ., οι απαλλοτριώσεις, που συνέτειναν στην καθυστέρηση. Από το σύνολο των στοιχείων δεν προκύπτει ότι εγκαταλείφθηκε ποτέ ο αρχικός στόχος, ο οποίος και τελικά πραγματώθηκε.

Η προσφυγή απορρίπτεται. Με έξοδα.