|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 451/98
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ.Κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.
Αναφορικά με το ’ρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ
:Αντώνη Γαβριήλ, από τη Λάρνακα,
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
1. Υπουργού Οικονομικών,
2. Υπηρεσίας Δημόσιας Διοικήσεως και Προσωπικού,
3. Επιτροπής Υποτροφιών,
Καθ΄ ων η αίτηση
---------------------------
30 Ιουλίου
1999Για τον αιτητή: Γ. Καραπατάκης.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Α. Χριστοφόρου.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής προσβάλλει την απόφαση των καθ΄ ων η οποία του κοινοποιήθηκε με επιστολή της Επιτροπής Υποτροφιών ημερ. 23 Μαρτίου 1998 και με την οποία απορρίφθηκε αίτηση του για παραχώρηση υποτροφίας.
Η προκείμενη περίπτωση έχει προϊστορία. Στην οποία θα ήταν νομίζω χρήσιμο να αναφερθώ. Ο αιτητής υπέβαλε στην Επιτροπή αίτηση ημερ. 1 Νοεμβρίου 1995 - συμπληρώνοντας σχετικό έντυπο - για υποτροφία βάσει του προγράμματος Κρατικών Υποτροφιών για δικαιούχους παθόντες. Τα μόνα στοιχεία που έδωσε αναφορικά με τις σπουδές του ήταν τα ακόλουθα:
"11. Κλάδος σπουδών: Νομικά
12. Κανονική διάρκεια σπουδών: 8 εξάμηνα
13. Πανεπιστήμιο: Αθηνών
14. Χώρα σπουδών: Ελλάδα."
Η Επιτροπή του απέστειλε, σε απάντηση, την εξής επιστολή, ημερ. 6 Δεκεμβρίου 1995:
"
Πρόγραμμα Κρατικών Υποτροφιών για δικαιούχους παθόντες 1995/96Έχω εντολή ν΄ αναφερθώ στην αίτησή σας για το πιο πάνω Πρόγραμμα και να σας πληροφορήσω ότι η Επιτροπή Υποτροφιών αποφάσισε να σας προσφέρει υποτροφία για σπουδές στον κλάδο των Νομικών από το ακαδημαϊκό έτος 1995/96, με τον όρο ότι θα προσκομίσετε την εγγραφή σας στο πανεπιστήμιο. Στην εγγραφή θα πρέπει να καθορίζεται η διάρκεια σπουδών και το έτος ή εξάμηνο στο οποίο βρίσκεσθε.
2. Για να ανανεωθεί η υποτροφία θα πρέπει να μας αποστέλλετε στο τέλος του ακαδημαϊκού έτους πιστοποιητικό σπουδών, στο οποίο να φαίνεται ότι έχετε περάσει όλα τα μαθήματα και ότι προάγεστε στο επόμενο έτος ή εξάμηνο. Δικαιούσθε να μεταφέρετε δύο μαθήματα μόνο, τα οποία θα πρέπει να περάσετε το επόμενο ακαδημαϊκό έτος.
3. Σε περίπτωση που αποδέχεστε την πιο πάνω προσφορά, θα πρέπει να εξουσιοδοτήσετε συγγενικό σας πρόσωπο να περάσει από το γραφείο μου για να ετοιμασθεί το σχετικό συμβόλαιο, το οποίο θα πρέπει ακολούθως να σας το στείλει για να το υπογράψετε. Σημειώνεται ότι αυτό θα πρέπει να φέρει χαρτόσημα αξίας £16.00.
4. Αφού επιστραφεί το συμβόλαιο θα δοθούν οδηγίες να σας καταβληθεί το πιο πάνω ποσό."
Ο αιτητής παρουσίασε τότε στην Επιτροπή (α) βεβαίωση του Πανεπιστημίου Αθηνών ημερ. 10.2.95 ότι ενεγράφη στο Τμήμα Νομικής στις 17 Οκτωβρίου 1988 για το Α΄ εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 1988-9
ότι η φοίτηση ήταν διάρκειας οκτώ εξαμήνων και ότι ήταν εγγεγραμμένος και για το έτος 1994-5. Επίσης παρουσίασε βεβαίωση ημερ. 22 Νοεμβρίου 1995 την οποία εξέδωσε η Επιτροπή Ανακουφίσεως Παθόντων ότι είναι "αδελφός του Κώστα Α. Γαβριήλ από τους Τρούλλους ο οποίος χαρακτηρίσθηκε από την Επιτροπή Ανακουφίσεως Παθόντων ως "πεσών/εξαφανισθείς" σύμφωνα με τη σχετική Νομοθεσία λόγω των γεγονότων της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο."Ενόψει των πληροφοριών που της έδωσε, η Επιτροπή του ζήτησε με επιστολή ημερ. 10 Ιανουαρίου 1996 αναλυτική κατάσταση της βαθμολογίας όλων των ετών φοίτησης του. Ο αιτητής της απέστειλε σχετικό πιστοποιητικό του Πανεπιστημίου ημερ. 23 Ιανουαρίου 1996 με συνοδευτική επιστολή ημερ. 16 Φεβρουαρίου 1996 στην οποία εξηγούσε τη μέχρι τότε πορεία του. Κύρια στοιχεία της οποίας ήταν (α) ότι στο Τμήμα Νομικής ενεγράφη τον Οκτώβριο του 1988 μετά που τον Ιούνιο πέρασε προεισαγωγικές εξετάσεις όντας ακόμα φοιτητής στην Υγειονομική Σχολή Κύπρου από την οποία αποφοίτησε τον Οκτώβριο του 1989 και, επομένως, μαθήματα στο Πανεπιστήμιο άρχισε να παρακολουθεί από το ακαδημαϊκό έτος 1989-90
(β) ότι τον Ιούνιο του 1990 προσλήφθηκε στο Δήμο Λατσιών στη θέση Υγειονομικού Επιθεωρητή Β΄ και έκτοτε χρησιμοποιούσε την άδεια στην οποία εδικαιούτο - δεκαοκτώ ημέρες το χρόνο - για να μεταβαίνει στην Αθήνα ώστε να παρακάθεται σε εξετάσεις (γ) ότι διάφορα προβλήματα στη λειτουργία του Πανεπιστημίου προκάλεσαν στον ίδιο ιδιαίτερες δυσχέρειες που καθυστέρησαν τη συμπλήρωση των σπουδών του και (δ) ότι, παρά τις αντίξοες περιστάσεις, πέρασε σε 29 μαθήματα, με υπολοιπόμενα άλλα 13.Η επίμονη προσπάθεια του αιτητή για Πανεπιστημιακή μόρφωση βρήκε απήχηση. Παρόλον που η Επιτροπή θεώρησε ότι οι περιστάσεις δεν επέτρεπαν την παραχώρηση κανονικής υποτροφίας, εντούτοις ο Υπουργός Οικονομικών, στον οποίο το θέμα παραπέμφθηκε, ενέκρινε χαριστικό ποσό ύψους £1.000,=. Η Επιτροπή κοινοποίησε το αποτέλεσμα στον αιτητή με την ακόλουθη επιστολή ημερ. 15 Μαρτίου 1996:
"Έχω εντολή ν΄ αναφερθώ στην επιστολή σας με ημερομηνία 16 Φεβρουαρίου 1996, με την οποία ζητάτε βοήθεια για τις πτυχιακές σας σπουδές, κάτω από το Πρόγραμμα για δικαιούχους παθόντες και να σας πληροφορήσω ότι ο Υπουργός Οικονομικών έχει εξετάσει το αίτημά σας και έχει αποφασίσει να σας παραχωρήσει ποσό £1.000 κατά χάριν, για να ολοκληρώσετε τις σπουδές σας.
2. Έχουν δοθεί οδηγίες στο Λογιστήριο του Κράτους να εκδώσουν επιταγή για το πιο πάνω ποσό και να σας την αποστείλουν το συντομότερο δυνατό.
3. Ο Υπουργός Οικονομικών σας εύχεται κάθε πρόοδο στις σπουδές σας."
Ο αιτητής κατέβαλε προσπάθεια να εξασφαλίσει περισσότερα. Χωρίς όμως αποτέλεσμα. Και το θέμα, σχετικά με τις νομικές σπουδές του, έληξε τελικά το Σεπτέμβριο του 1996.
Με νέα αίτηση στο προβλεπόμενο έντυπο, ημερ. 20 Ιανουαρίου 1998, ο αιτητής που ήταν απόφοιτος της Σχολής Υγειονομικών Επιθεωρητών Κύπρου, η οποία περιγραφόταν στην αίτηση ως Σχολή Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ζήτησε όπως του παραχωρηθεί υποτροφία για σπουδές διάρκειας ενός ημερολογιακού έτους προς απόκτηση πτυχίου B Sc in Public and Environmetal Health (σε Δημόσια και Περιβαλλοντική Υγεία). Εξήγησε στην αίτηση ότι:
"Το εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα διοργανώνεται από το πανεπιστήμιο του "SURREY" της Αγγλίας για τους αποφοίτους της Σχολής Υγειονομικών Επιθεωρητών Κύπρου μετά από έγκριση του Υπουργείου Υγείας. Η παράδοση των μαθημάτων γίνεται στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής. Επισυνάπτονται σχετικές επιστολές."
Εξασφάλισε μάλιστα και εγγραφή. Τα δίδακτρα θα ανέρχονταν στο ποσό των £4.000,= πληρωτέο σε δύο δόσεις.
Η Επιτροπή έδωσε στον αιτητή αρνητική απάντηση με την εξής επιστολή, ημερ. 24 Φεβρουαρίου 1998:
"Αγ. Κύριε,
Έχω εντολή ν΄ αναφερθώ στην αίτησή σας με ημερομηνία 20 Ιανουαρίου 1998, με την οποία ζητάτε να σας παραχωρηθεί υποτροφία κάτω από το πρόγραμμα για δικαιούχους παθόντες και να σας πληροφορήσω ότι σύμφωνα με τους κανονισμούς που διέπουν τις υποτροφίες αυτές δεν καλύπτεται η υπόθεση σας.
2. Σύμφωνα με τους κανονισμούς δεν παραχωρείται υποτροφία σε άτομα τα οποία έχουν ήδη ένα δίπλωμα πτυχιακού επιπέδου και προσπαθούν να πάρουν και δεύτερο.
3. Λυπούμαστε γιατί υπό τις περιστάσεις δεν μπορούμε να προσφέρουμε οποιαδήποτε βοήθεια.
Με τιμή
Γραμματέας
Επιτροπής Υποτροφιών"
Με επιστολή του, ημερ. 10 Μαρτίου 1998, ο αιτητής πληροφόρησε την Επιτροπή ότι δεν κατείχε "οποιοδήποτε δίπλωμα πτυχιακού επιπέδου" και παρακάλεσε όπως η περίπτωση του επανεξεταστεί.
Η Επιτροπή του κοινοποίησε και πάλι αρνητική απόφαση με την επιστολή ημερ. 23 Μαρτίου 1998 την οποία προανέφερα. Η εξήγηση που εν τέλει του δόθηκε για την απόρριψη της αίτησης ήταν όχι ότι κατείχε δίπλωμα πτυχιακού επιπέδου - που δεν κατείχε - αλλά ότι κατά το
1996 ο Υπουργός Οικονομικών του είχε παραχωρήσει κατά χάριν το ποσό των £1.000,= για συμπλήρωση των σπουδών του στη νομική.Ο συνήγορος της Δημοκρατίας ήγειρε ένσταση αναφορικά με την εκτελεστότητα της προσβαλλόμενης απόφασης. Εισηγήθηκε ότι δεν είναι εκτελεστή αλλά βεβαιωτική της κοινοποιηθείσας με την προηγούμενη επιστολή, ημερ. 24 Φεβρουαρίου 1998. Δεν μπορώ να συμφωνήσω. Είναι νομίζω σαφές ότι η πρώτη αρνητική απόφαση που κοινοποιήθηκε με την επιστολή της 24 Φεβρουαρίου 1998, λήφθηκε υπό την εσφαλμένη αντίληψη ότι ο αιτητής είχε αποκτήσει πτυχίο νομικής. Με την επιστολή του, ημερ. 10 Μαρτίου 1998 ο αιτητής υπέδειξε στην Επιτροπή νέο πραγματικό και ουσιώδες στοιχείο, που της ήταν άγνωστο, ήτοι, ότι αυτός δεν κατείχε πτυχίο. Είναι προφανές ότι η νέα απόφαση που του κοινοποιήθηκε με την επιστολή ημερ. 23 Μαρτίου 1998 λάμβανε υπόψη αυτό το στοιχείο. Γι΄ αυτό και του δόθηκε άλλη εξήγηση για την απόρριψη πάλι του αιτήματος του. Ενόψει του εν λόγω νέου ουσιώδους στοιχείου, η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν εκτελεστή: βλ. Ζίττης ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2082 ημερ. 29 Μαΐου 1998.
Έπειτα, ο συνήγορος της Δημοκρατίας επισήμανε ότι σύμφωνα με την Ανακοίνωση Αρ. 3481 ημερ. 15 Οκτωβρίου 1997, αιτήσεις για Κρατικές υποτροφίες για δικαιούχους παθόντες θα έπρεπε να είχαν κατατεθεί στην Επιτροπή μέχρι τις 7 Νοεμβρίου 1997. Επομένως, η υπό αναφορά αίτηση ημερ. 20 Ιανουαρίου 1998 ήταν εκπρόθεσμη. Παρατηρώ όμως ότι η Επιτροπή δεν προέταξε τέτοιο λόγο. Επέλεξε να εξετάσει την αίτηση. Και δεν διέκρινα ο,τιδήποτε που να μην παρείχε στην Επιτροπή αυτή τη δυνατότητα. Δεν μπορεί λοιπόν τώρα ο συνήγορος να προτείνει την καθυστέρηση ως νέο αιτιολογικό έρεισμα: βλ. τις πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλιας στις JMC Polytrade v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 294 και Μαρούλλα Αχιλλέως ν. Δημοκρατίας
(1992) 3 Α.Α.Δ. 565.Τελικά, διαπιστώνω ότι έρεισμα και για τις δύο απορριπτικές απαντήσεις - με τις επιστολές ημερ. 24 Φεβρουαρίου 1998 και 23 Μαρτίου 1998 - αποτέλεσε το ίδιο σημείωμα, ημερ. 5 Φεβρουαρίου 1998, του Γραμματέα της Επιτροπής το οποίο απευθυνόταν στον "Αν. Πρόεδρο" με χειρόγραφη εισήγηση στο κάτω μέρος για απόρριψη της αίτησης. Στο άνω μέρος, κοντά στο "Αν. Πρόεδρο", διακρίνονται χειρογράφως οι λέξεις "Δεν εγκρίνεται", ενώ λίγο πιο κάτω φαίνεται κάτι άλλο χειρογράφως, σαν κωδικός.
Σύμφωνα με το Μνημόνιο περί Υποτροφιών και Εκπαιδευτικών Αδειών, το οποίο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο με την απόφαση Αρ. 10.722 ημερ. 26 Αυγούστου 1971, η Επιτροπή αποτελείται από Πρόεδρο και αριθμό μελών που όμως δεν καθορίζεται. Πάντως, για να υπάρξει απαρτία σε συνεδρία χρειάζονται τρία μέλη: βλ. παραγράφους Β 4 - 6.
Στην προκείμενη περίπτωση δεν φαίνεται να επιλήφθηκε του θέματος η Επιτροπή σε συνεδρία αλλά ο "Αν. Πρόεδρος". Αν αυτό ήταν πράγματι εκείνο που έγινε, η απόφαση λήφθηκε αναρμόδια. Εν πάση περιπτώσει, δεν υπάρχει πρακτικό του συλλογικού οργάνου. Η ύπαρξη πρακτικού αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την εγκυρότητα ληφθείσας απόφασης. Όπως αναφέρθηκε στη
Medcon Construction & Others v. Republic (1968) 3 C.L.R. 535 (Τριανταφυλλίδης Π. όπως ήταν) στη σελ. 543:"It is essential for the propriety of proceedings of public collective organs that they should keep such written records of such proceedings as are required for purposes of good and proper administration. This was stressed in relation to the Tender Board in Petri v. The Police (1968) 2 C.L.R. 40 at p. 80); and in Georghiades and The Republic (1966) 3 C.L.R. 252 at p. 283 it was held that the total absence of any written record regarding a step in the handling of a matter by the Public Service Commission was "so inconsistent with the minimum of essential requirements of proper proceedings before a public collective organ" that its relevant decision was vitiated by a basic defect and had to be annulled."
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του ’ρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Γ.Κ. Νικολάου,
Δ.
/ΕΘ