|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1998) 4 ΑΑΔ 347
8 Μαΐου, 1998
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ,
Αιτητής,
v.
1. ΚYΠΡΙΑΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ,
2. ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Aρ. 814/97)
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Mη εμφάνιση διαδίκου σε ακυρωτική δίκη ―�Δεν συνιστά κώλυμα προόδου της διαδικασίας ―�Συνηγορεί υπέρ του ακυρωτικού αποτελέσματος της δίκης.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ―�Ακυρωτική απόφαση ― Συνέπειες ― H υποχρέωση ενεργού συμμορφώσεως της διοίκησης ―�Συνέπειες της μη συμμόρφωσης.
Διοικητικό Δίκαιο ―�Παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας ―�Προς τέτοια εξομοιούται η παράλειψη ενεργού συμμόρφωση της διοίκησης προς ακυρωτική απόφαση του Aνωτάτου Δικαστηρίου ―�H προϋπόθεση της παρόδου ευλόγου χρόνου από την έκδοση της απόφασης.
[Πέραν των ανωτέρω τίτλων η απόφαση του Δικαστηρίου διαβάζεται ως σύνολο.]
H προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
Kάτζη κ.ά. v. Συμβουλίου Oπτικών Kύπρου (1997) 4 Α.Α.Δ. 2853,
Lambrou v. Republic (1970) 3 C.L.R. 75,
Eγγλεζάκη κ.ά. v. Γενικού Eισαγγελέα (1992) 1 A.A.Δ. 697,
Προδρόμου v. K.O.T. (1996) 4 Α.Α.Δ. 1072,
Δήμος Λάρνακας v. Mobil Oil Ltd (1995) 3 A.A.Δ. 400,
Xριστοδούλου και Άλλη v. Δημοκρατίας (1993) 4 Α.Α.Δ. 1221.
Προσφυγή.
Προσφυγή κατά της παράλειψης των Kαθ' ων η αίτηση να εφαρμόσουν ενεργά την ακυρωτική δικαστική απόφαση επανεξετάζοντας την όλη υπόθεση με βάσει το νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά τη λήψη της πράξης η οποία ακυρώθηκε.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Aιτητή.
Δεν υπάρχει εμφάνιση για τους Kαθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
NIKHTAΣ, Δ.: Ο αιτητής είχε προσφύγει στην Ανώτατη Δικαστική Επιτροπή Αθλητισμού (καθ' ου η αίτηση 2) σε σχέση με αίτημα του για εκδίκαση αθλητικών παραπτωμάτων, που ισχυρίζεται ότι διέπραξε σε βάρος του το Αθλητικό Σωματείο Ε.Ν.Α.Δ. και η Κυπριακή Ομοσπονδία Καλαθόσφαιρας (Κ.Ο.Κ.) κατά το 1990. Το αίτημα του απορρίφθηκε. Κρίθηκε απαράδεκτο γιατί η συμπεριφορά για την οποία πραπονέθηκε ο αιτητής έλαβε χώρα πριν από τη θέσπιση του περί Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού (Τροποποιητικού) Νόμου του 1993, αρ. 62(1)/93, που κατέστησε την αντι-αθλητική συμπεριφορά αθλητικό παράπτωμα.
Το Ανώτατο Δικαστήριο (Αρτεμίδης, Δ.) ανέτρεψε την παραπάνω απόφαση για παρερμηνεία σχετικών νομοθετικών διατάξεων από την εν λόγω Επιτροπή. Το σκεπτικό βρίσκεται στην παρακάτω παράγραφο της απόφασης:
"Η ΑΔΕΑ εκφράζει ουσιαστικά την άποψη πως είναι μετά τη θέσπιση του τροποποιητικού Νόμου Ν.62(1)/93, που δημιουργήθηκε το αθλητικό παράπτωμα της αντιαθλητικής συμπεριφοράς. Αυτό είναι λάθος γιατί η φράση "όπως εκδικάζει αθλητικά παραπτώματα συνιστάμενα εις αντιαθλητικήν συμπεριφοράν" απαντάται εις την παράγραφο (γ) του άρθρου 9(1) του βασικού Νόμου, όπως τροποποιήθηκε με τον Ν.87/85, και που παραθέτω πιο πάνω."
Έχει σημασία να λεχθεί ότι η ακυρωτική απόφαση εκδόθηκε στις 17/5/96. Παρά τις οχλήσεις του δικηγόρου του αιτητή (βλέπε επιστολές ημερ. 5/6/96 και 29/10/96) η Α.Δ.Ε.Α. τίποτε δεν έπραξε για να συμμορφωθεί με το ακυρωτικό αποτέλεσμα. Ο αιτητής αναγκάστηκε να προσφύγει ξανά στη δικαιοσύνη. Κατέθεσε την κρινόμενη προσφυγή στις 9/10/97.
Ούτε η Α.Δ.Ε.Α., ούτε ο Κυπριακός Οργανισμός Αθλητισμού (καθού η αίτηση 1) εμφανίστηκαν, παρόλο που έγινε έγκυρη επίδοση του δικογράφου. Έδωσα και άλλη ευκαιρία στους καθών. Ειδοποιήθηκαν γραπτώς από το δικηγόρο του αιτητή, ύστερα από οδηγίες μου, για να παρουσιαστούν στη νέα δικάσιμο που όρισα. Πάλιν, δεν τους κινήθηκε το ενδιαφέρον.
Η αδιαφορία διαδίκου που έχει ως αποτέλεσμα τη μη συμμετοχή του δεν ακινητοποιεί ούτε αδρανοποιεί την ακυρωτική διαδικασία. Στην Κωνσταντία Κάτζη κ.ά. ν. Συμβουλίου Οπτικών Κύπρου (1997) 4 Α.Α.Δ. 2853, έχει ειπωθεί σχετικά ότι:
".......... η μη εμφάνιση διαδίκου δεν αποτελεί κώλυμα για τη συνέχιση και ολοκλήρωση της διαδικασίας με την έκδοση απόφασης. Ο λόγος γιαυτό είναι ότι η δίκη έχει ως αντικείμενο τη νομιμότητα της διοικητικής ενέργειας. Δε στρέφεται κατά διαδίκου: βλέπε Lambrou v. The Republic (1970) 3 C.L.R. 75. Σύμφωνα με την ίδια απόφαση η συμπεριφορά αυτή, δηλαδή, η παράλειψη του καθού να λάβει μέρος στη διαδικασία και να θέσει ενώπιον του δικαστηρίου κάθε σχετικό στοιχείο, είναι παράγων που συνηγορεί υπέρ ακύρωσης της απόφασής του."
Ο αιτητής προσβάλλει την παράλειψη των καθών η αίτηση να εφαρμόσουν ενεργά την ακυρωτική δικαστική απόφαση, επανεξετάζοντας την όλη υπόθεση. Με βάση το νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο λήψης της πράξης, η οποία ακυρώθηκε.
Η επανεξέταση εδώ ήταν υποχρέωση των αθλητικών αυτών οργάνων, την οποίαν επιβάλλει το ίδιο το Σύνταγμα. Συγκεκριμένα η παράγραφος 5 του άρθρoυ 146 ορίζει ότι:
"146.5 Η κατά την τετάρτην παράγραφον του παρόντος άρθρου απόφασις δεσμεύει παν δικαστήριον, όργανον ή αρχήν εν τη Δημοκρατία, και τα περί ων πρόκειται όργανα, αρχαί ή πρόσωπα υποχρεούνται εις ενεργόν συμμόρφωσιν προς ταύτην."
Τις συνέπειες μη συμμόρφωσης διαγράφει ευκρινώς η απόφαση Πελαγία Εγγλεζάκη κ.ά. ν. Γενικού Εισαγγελέα (1992) 1 Α.Α.Δ. 697, 702:
"Η αποκατάσταση της τρωθείσας νομιμότητας, όπως διαπιστώνεται στην αναθεωρητική ακυρωτική απόφαση, αποτελεί ευθύνη του αρμόδιου διοικητικού οργάνου στο πεδίο του δημόσιου δικαίου. Παράλειψη αποκατάστασης της νομιμότητας με την εξαφάνιση της πράξης, συνιστά παράλειψη εκπλήρωσης υποχρέωσης που θέτει το άρθρο 146.5 του Συντάγματος που επιβάλλει την ενεργό συμμόρφωση με την ακυρωτική απόφαση, και συνιστά παράλειψη υποκείμενη σε αναθεώρηση βάσει του άρθρου 146.1."
Η διοίκηση είναι υπόχρεη να ενεργήσει με θετική ενέργεια σύμφωνα με το περιεχόμενο της δικαστικής απόφασης μέσα σε λογικά χρονικά όρια. Αυτό υποστηρίζει η απόφαση στην Λοΐζος Προδρόμου ν. Κ.Ο.Τ. (1996) 4 Α.Α.Δ. 1072, στην οποία αναφέρονται τα εξής:
"Στο σημείο αυτό θα μπορούσα να αναφέρω, για κάποια καθοδήγηση, την απόφαση του Σ.τ.Ε. 2256/87, με την οποία συντάσσομαι, ότι η επανεξέταση "πρέπει να γίνει εντός ευλόγου χρόνου από τη δημοσίευση της ακυρωτικής απόφασης"."
Από την έκδοση της απόφασης μέχρι την κατάθεση της παρούσας παρήλθαν 17 μήνες. Σε καμιά ενέργεια δεν έχουν προβεί οι καθών για υλοποίηση της ακυρωτικής απόφασης. Φαίνεται - και σε τούτο καταλήγω - ότι παρήλθε λογικό χρονικό διάστημα χωρίς καμιά δράση από μέρους των καθών. Έχουμε επομένως παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας των καθών να κινήσουν τη διαδικασία επανεξέτασης, παρά την παρέλευση κάθε εύλογου χρονικού περιθωρίου.
Ισχύει και μπορεί να επαναληφθεί στην παρούσα υπόθεση η ρήση της Ολομέλειας στην υπόθεση Δήμος Λάρνακας ν. Mobil Oil Ltd. (1995) 3 Α.Α.Δ. 400, 402:
"Πρόσωπο, του οποίου το συμφέρον επηρεάζεται δυσμενώς από παράλειψη της Διοίκησης να εκπληρώσει υποχρέωση την οποία επιτάσσει ο νόμος, νομιμοποιείται να αξιώσει την αναθεώρησή της, προς το σκοπό εξαφανισμού της, με την έκδοση διαταγής βάσει του Άρθρου 146.4(γ) του Συντάγματος ".........ό,τι παν το παραλειφθέν έδει να είχεν εκτελεσθή."
Παρατηρώ, τέλος, ότι η παράβαση του δεδικασμένου ισοδυναμεί με παράβαση νόμου, όπως αποφασίστηκε στη Χριστοδούλου και Άλλη ν. Δημοκρατίας (1993) 4 Α.Α.Δ. 1221:
"Οι διοικητικές αρχές, σε εκτέλεση της υποχρέωσης τους κατά το Άρθρο 146.5 του Συντάγματος, πρέπει να συμμορφώνονται, ανάλογα με κάθε περίπτωση, με θετική ενέργεια προς το περιεχόμενο της απόφασης του Δικαστηρίου ή να απέχουν από κάθε ενέργεια που είναι αντίθετη προς όσα κρίθηκαν από αυτή.
...............................................................................................................
Το δεδικασμένο ισχύει για κάθε διοικητική αρχή η δε παράβαση του με νέα διοικητική πράξη θεμελιώνει λόγο ακυρώσεως της.
Η παράβαση του δεδικασμένου είναι παράβαση νόμου -(ΣΕ 890/1987) - γιατί συνιστά παράβαση της παραγράφου 5 του Άρθρου 146 του Συντάγματος σύμφωνα με την οποία η απόφαση του Δικαστηρίου δεσμεύει κάθε Δικαστήριο, όργανο ή αρχή στη Δημοκρατία, που έχουν υποχρέωση να συμμορφώνονται με το περιεχόμενο της απόφασης."
Ενόψει της ανάλυσης που προηγήθηκε, διακηρύσσεται ότι η παραπάνω παράλειψη δεν έπρεπε να είχε επισυμβεί και "ό,τι παν το παραλειφθέν έδει να είχεν εκτελεσθή". Όπως προαναφέρθηκε το αίτημα θεραπείας είναι για ακύρωση της παράλειψης, αλλά ενυπάρχει σε αυτό το αίτημα επανόρθωσης.
Η αίτηση γίνεται δεκτή. Με έξοδα σε βάρος των καθών η αίτηση.
H�προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.