ABH Incentive Travel Ltd ν. Kυπριακής Δημοκρατίας (1998) 4 ΑΑΔ 335

Φορολογία ―�Φορολογία εισοδήματος ―�Συμψηφισμός ζημιών μεταξύ ιθύνουσας και εξαρτημένων εταιρειών δυνάμει του Άρθρου 15(5) του περί Φορολογίας του Eισοδήματος Nόμου ― Tο ζήτημα της μη θέσπισης των προνοουμένων στη διάταξη κανονισμών και των συνεπειών της ―�Yιοθέτηση του δεσμευτικού προηγούμενου της Δημοκρατία v. Eταιρείας Kώστα Γ. Tύμβιου Λτδ (1994) 3 A.A.Δ. 553 ― Περιστάσεις.

[Πέραν των ανωτέρω τίτλων η απόφαση του Δικαστηρίου διαβάζεται ως σύνολο.]

H προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.

Aναφερόμενες υποθέσεις:

Δημοκρατία v. Eταιρείας Kώστα Γ. Tύμβιου Λτδ (1994) 3 A.A.Δ. 553,

Πετρολίνα Λτδ v. Δημοκρατίας (1996) 4 A.A.Δ. 895,

Δ. Nικολάου &�Yιοί Λτδ v. Δημοκρατίας (1996) 4 Α.Α.Δ. 2630,

Alox Ltd v. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 2162,

Mιχαήλ Θεοδοσίου Λτδ v. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 2231,

Mιχαήλ Θεοδοσίου Λτδ v. Δημοκρατίας (1998) 4 Α.Α.Δ. 1,

KEO Λτδ v. Δημοκρατίας, Yπόθεση Aρ. 44/97, ημερ. 14/1/1998,

S. Panayiotides Holdings Ltd v. Δημοκρατίας, Yπόθεση Aρ. 460/97, ημερ. 5/2/1998,

Giamico Ltd και Άλλος v. Δημοκρατίας, Yποθέσεις Aρ. 467/96 κ.ά., ημερ. 12/2/98,

Hawaii Contracting and Engineering Co. Ltd v. Δημοκρατίας, Yπόθεση Aρ. 15/97, ημερ. 17/2/98,

Chr. Trokkoudes Home Textiles Ltd και Άλλος v. Δημοκρατίας, Yποθέσεις Aρ. 619/96 κ.ά., ημερ. 27/3/1998.

Προσφυγή.

Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόρριψη του αιτήματος των αιτητών για συμψηφισμό των ζημιών τους με την εταιρεία Phoenicia Hotels Ltd.

Τ. Παπαδόπουλος, για τους Aιτητές.

Γ. Λαζάρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας A΄, για τους Kαθ' ων η αίτηση.

Cur. adv. vult.

XPYΣOΣTOMHΣ, Δ.: Με την προσφυγή αυτή επιδιώκεται η ακύρωση της απόφασης του Εφόρου Φόρου Εισοδήματος, με την οποία απορρίφθηκε αίτημα της αιτήτριας για συμψηφισμό των ζημιών της με την εταιρεία Phoenicia Hotels Limited. Η απόφαση αφορά το έτος 1988 και περιέχεται σ' επιστολή του Εφόρου ημερ. 28.11.96.

Η αιτήτρια είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης με κύρια δραστηριότητα τις τουριστικές εργασίες, είναι δε μητρική εταιρεία της Phoenicia Hotels Limited.

Στις 25.7.89 η αιτήτρια υπέβαλε δήλωση εισοδήματος μαζί με εξηλεγμένους λογαριασμούς για το φορολογικό έτος 1988.

Με επιστολή του ημερ. 26.1.90 ο Έφορος πληροφόρησε τους ελεγκτές της αιτήτριας ότι η ζημιά της δεν μπορούσε να μεταφερθεί στη θυγατρική της εταιρεία Phoenicia Hotels Ltd, απέστειλε δε ταυτόχρονα και αρχική ειδοποίηση επιβολής φορολογίας για το έτος 1988.

Η αιτήτρια υπέβαλε ένσταση με επιστολή των ελεγκτών της ημερ. 1.2.90, υποστηρίζοντας ότι η απόφαση του Εφόρου ήταν αντίθετη με τις πρόνοιες του άρθρου 15 του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου. Η ένσταση της αιτήτριας απορρίφθηκε γιατί, όπως αναφέρεται στη σχετική επιστολή του Εφόρου ημερ. 28.11.96:

"Το άρθρο 15(5) των περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμων 1961 - 1990, δεν μπορεί να εφαρμοστεί εφόσο δεν έχουν εκδοθεί ακόμα κανονισμοί που να καθορίζουν -

(α) τις προϋποθέσεις,

(β) τις ιθύνουσες και εξαρτώμενες εταιρείες οι οποίες θα είχαν την ωφέλεια της έκπτωσης και

(γ) τη διαδικασία."

Ταυτόχρονα, αποστάληκε στην αιτήτρια και η σχετική Ειδοποίηση Επιβολής Φορολογίας, ως αποτέλεσμα δε καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή.

Το μοναδικό θέμα που εγείρεται είναι κατά πόσο η απόφαση του Εφόρου είναι νόμιμη ή πράγματι αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 15(5) του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου, το οποίο έχει ως εξής:

"(5) Υπό τοιαύτας προϋποθέσεις και καθ'ην διαδικασίαν ήθελον καθορισθή διά Κανονισμών εκδοθησομένων μέχρι την 31ην Μαΐου 1989 δυνάμει του παρόντος Νόμου, εις περιπτώσεις ιθυνούσης και εξηρτημένων αυτής εταιρειών, ως αύται ήθελον καθορισθή, δύναται να γίνη αποδεκτός ο συμψηφισμός ζημιών οιασδήποτε ή οιωνδήποτε εκ τούτων εταιρείας ή εταιρειών μετά του φορολογητέου εισοδήματος του αυτού έτους ετέρας ή ετέρων εκ τούτων εταιρείας ή εταιρειών."

Είναι δεδομένο ότι δεν εκδόθηκαν κανονισμοί με βάση το πιο πάνω άρθρο.

Ο δικηγόρος της αιτήτριας υποστήριξε ότι η αιτήτρια είχεν εκ του νόμου δικαίωμα συμψηφισμού των ζημιών της, το οποίο δεν μπορούσε να αποκλεισθεί, η δε αρμοδιότητα του Εφόρου στην προκειμένη περίπτωση ήταν δέσμια. Εφόσον δε η διοίκηση παραβαίνει ρητή νομοθετική υποχρέωση για έκδοση κανονισμών, τα δικαιώματα του διοικουμένου τυγχάνουν άμεσης εφαρμογής. Παρέπεμψε συναφώς στις σελ. 583 και 595 του Τιμητικού Τόμου του Συμβουλίου της Επικρατείας της Ελλάδας, 1929-1959, στο σύγγραμμα του Δαγτόγλου "Γενικό Διοικητικό Δίκαιο", 3η έκδοση, σελ. 85, όπως και στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Εταιρείας Κώστας Γ. Τύμβιος Λτδ (1994) 3 Α.Α.Δ. 553.

Στην πιο πάνω απόφαση της Ολομέλειας εξετάστηκαν τα θέματα που εγείρει ο δικηγόρος της αιτήτριας και το Δικαστήριο είπε, μεταξύ άλλων, και τα ακόλουθα στις σελ. 557-558:

"Εξετάσαμε με πολλή προσοχή το εδάφιο (5). Δεν δημιουργεί δικαίωμα. Δεν καθορίζονται οι προϋποθέσεις, δεν καθορίζονται οι ιθύνουσες και οι εξαρτημένες εταιρείες οι οποίες θα είχαν την ωφέλεια της έκπτωσης, ούτε καθορίζεται η διαδικασία.

Η κανονιστική πράξη είναι νομοθεσία με εξουσιοδότηση, η οποία θέτει γενικούς και απρόσωπους κανόνες δικαίου και είναι σύνηθες φαινόμενο στον τρόπο της νομοθεσίας.

Κατά κανόνα η διοίκηση δεν υποχρεούται να κάμει χρήση της εξουσιοδότησης."

Και στις σελ. 560-561:

"Συνοψίζοντας, το Άρθρο 15(5) δε δημιουργεί συγκεκριμένο δικαίωμα στους εφεσίβλητους. Ο νομοθέτης άφησε ουσιώδη στοιχεία να ρυθμιστούν με δευτερογενή νομοθεσία.

Η χρήση της εξουσιοδοτικής διάταξης για την έκδοση κανονιστικής πράξης που προβλέπει ο Νόμος βρίσκεται στην ευχέρεια της Διοίκησης. Η σχετική νομοθετική πρόνοια δεν είναι επικρατέστερη από την ελευθερία της Διοίκησης για έκδοση της κανονιστικής πράξης. Δεν συντρέχουν εξαιρετικές προϋποθέσεις.

Η Διοίκηση ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε το Νόμο στο χρόνο της έκδοσης της προσβαλλόμενης διοικητικής απόφασης."

Η απόφαση της Ολομέλειας ακολουθήθηκε σε σειρά μεταγενέστερων πρωτοδίκων υποθέσεων (βλ. Πετρολίνα Λτδ ν. Δημοκρατίας (1996) 4 Α.Α.Δ. 895, Δ. Νικολάου & Υιοί Λτδ ν. Δημοκρατίας (1996) 4 Α.Α.Δ. 2630, Alox Ltd ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 2162, Μιχαήλ Θεοδοσίου Λτδ ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 2231, Μιχαήλ Θεοδοσίου Λτδ ν. Δημοκρατίας (1998) 4 Α.Α.Δ. 1, ΚΕΟ Λτδ ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 44/97, ημερ. 14.1.98, S. Panayiotides Ηoldings Ltd ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 460/97, ημερ. 5.2.98, Glamico Ltd και Άλλοι ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 467/96 και 459/96, ημερ. 12.2.98, Hawaii Contracting and Engineering Co. Ltd ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 15/97, ημερ. 17.2.98 και Chr. Trokkoudes Home Textiles Ltd και Άλλοι ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 619/96 και 620/96, ημερ. 27.3.98).

Ο δικηγόρος της αιτήτριας επεχείρησε τη διαφοροποίηση της παρούσας από την απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Τύμβιος Λτδ (ανωτέρω), για το λόγο ότι το διάστημα που διέρρευσε από την τροποποίηση του Νόμου με την οποία τέθηκε προθεσμία για τη θέσπιση Κανονισμών, ήταν κατά πολύ μεγαλύτερο από ότι στην πιο πάνω υπόθεση. Θεωρεί δε ότι συντρέχουν, εκ του γεγονότος αυτού, εξαιρετικές προϋποθέσεις ούτως ώστε να επικρατήσει ο Νόμος της ελευθερίας της διοίκησης για έκδοση κανονισμών.

Ο ίδιος ισχυρισμός έχει προβληθεί και προηγουμένως ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου, στην πρωτόδικη του δικαιοδοσία στις υποθέσεις Πετρολίνα Λτδ, Alox Ltd, Glamico Ltd και Hawaii Contracting and Engineering Co Ltd (πιο πάνω), όπου και απορρίφθηκε. Παραθέτω το πιο κάτω απόσπασμα από την υπόθεση Πετρολίνα Λτδ:

"Κρίνω ότι δε χωρεί η προτεινόμενη διάκριση, για τους εξής λόγους:-

(α) Το Άρθρο 15(5), όπως αποφασίστηκε στην Α.Ε. 1350, "... δε δημιουργεί συγκεκριμένο δικαίωμα στους εφεσίβλητους. Ο νομοθέτης άφησε ουσιώδη στοιχεία να ρυθμιστούν με δευτερογενή νομοθεσία." Συνεπώς, ο νόμος δε στοιχειοθετεί δικαίωμα και δεν παρέχει εξουσία για συμψηφισμό του κέρδους και της ζημιάς ιθύνουσας και θυγατρικής εταιρείας.

(β) Η εξουσιοδότηση που παρέχεται από το Άρθρο 15(5) για την έκδοση Κανονισμών (δευτερογενής νομοθεσία) δε συνοδεύεται, όπως έκρινε το Δικαστήριο στην Α.Ε. 1350, και με υποχρέωση για την έκδοσή τους, ώστε να τίθεται ζήτημα παράλειψης συμμόρφωσης με νομοθετική επιταγή. Εφόσο δεν υπήρχε υποχρέωση για την έκδοση της δευτερογενούς νομοθεσίας και η έκδοσή της επαφιόταν στη διακριτική ευχέρεια του εξουσιοδοτημένου οργάνου (Υπουργικό Συμβούλιο), η πάροδος του χρόνου δεν είχε οποιεσδήποτε επιπτώσεις στην εφαρμογή του Άρθρου 15(5).

Ενόψει των ανωτέρω, δε διαπιστώνονται βάσιμοι λόγοι για τη διάκριση της απόφασης στην Α.Ε. 1350 με την παρούσα υπόθεση, διαπίστωση που επισφραγίζει και την τύχη της προσφυγής αυτής. Προκύπτει από την προαναφερθείσα υπόθεση ότι δεν υφίσταται το δικαίωμα το οποίο επικαλούνται οι αιτητές, ούτε εξουσία για το συμψηφισμό τον οποίο ζητούν."

Παραθέτω επίσης και τα πιο κάτω, από την υπόθεση Glamico Ltd:

"Παραγνωρίζει η εισήγηση των αιτητών τη σημασία της διαπίστωσης πως δεν παρέχει ο Νόμος συγκεκριμένο δικαίωμα. Είναι καταλυτική και ορθά αποτέλεσε το επίκεντρο της αγόρευσης του ευπαίδευτου συνηγόρου των καθ' ων η αίτηση. Χωρίς τέτοιο συγκεκριμένο δικαίωμα από το Νόμο, δεν υπάρχει στήριγμα στη διεκδίκηση, οτιδήποτε και αν θα μπορούσε να λεχθεί σε σχέση με τη στάση της διοίκησης. Δεν υπάρχει περιθώριο διάκρισης της παρούσας από την υπόθεση Τύμβιος (ανωτέρω) με αναφορά στους παράγοντες που εξειδίκευσαν οι αιτητές και η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί."

Συμφωνώ με όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω. Η πάροδος του χρόνου είναι άσχετος παράγων στην παρούσα περίπτωση και οι "εξαιρετικές προϋποθέσεις", όπως αναφέρθηκαν στην απόφαση της Ολομέλειας, δεν συναρτώνται με το χρόνο.

Καταλήγω ότι η απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Τύμβιος Λτδ (ανωτέρω) έχει πλήρη εφαρμογή και στην παρούσα περίπτωση, η οποία δεν διαφοροποιείται. Ως εκ τούτου, απορρίπτω όλους τους ισχυρισμούς της αιτήτριας.

Σαν αποτέλεσμα, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται, με έξοδα εις βάρος της αιτήτριας.

H�προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία