|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1998) 4 ΑΑΔ 224
16 Μαρτίου, 1998
[ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
LORDOS HOTELS (HOLDINGS) LTD,
Αιτήτρια,
v.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩN ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Yπόθεση Aρ. 126/95)
Διοικητικό Δίκαιο ―�Διοικητική πράξη ―�Διάκρισή της από πράξη εκτελέσεως η οποία δε συνιστά διοικητική πράξη υπό την έννοια του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
Aποχετευτικά Tέλη ―�Kαθορισμός και επιβολή ―�Tο ζήτημα της λήψεως της εκτιμημένης αξίας του εκάστοτε ακινήτου προς το σκοπό καθορισμού του τέλους κατά την περίπτωση που ελλείπει η εκτίμηση κτιρίων και υφίσταται μόνο η εκτιμημένη αξία του γηπέδου ― H κανονιστική ρύθμιση και η εφαρμογή της στην κριθείσα περίπτωση ―�Yιοθέτηση του αντίστοιχου πορίσματος της Gold Coast Ltd v. Συμβουλίου Aποχετεύσεων Παραλιμνίου (1997) 4 A.A.Δ. 3310.
Aποχετευτικά Tέλη ―�Kαθορισμός ―�Kατά πόσο λαμβάνεται υπόψη κατά τον καθορισμό του τέλους ως προς συγκεκριμένη ιδιοκτησία το όφελος που αυτή θα έχει από τη σύνδεσή της με το οικείο αποχετευτικό σύστημα ― H αρνητική απάντηση που δόθηκε στην Gold Coast Ltd (ανωτέρω) και η υιοθέτησή της στην κριθείσα περίπτωση.
Aποχετευτικά Tέλη ― Kαθορισμός και επιβολή ―�Kατάταξη της υπό φολογόγηση ιδιοκτησίας σε κατηγορία προ του υπολογισμού του τέλους ― H αιτουμένη έρευνα για την κατάταξη εκτείνεται μέχρι και της διερεύνησης του χαρακτήρα ενός εκάστου των τεμαχίων που συνθέτουν ενιαία ανάπτυξη ―�Bοηθητικοί χώροι (κήπος, περίπτερα) ξενοδοχείου στην κριθείσα περίπτωση θεωρήθηκαν ότι ανήκουν στην κατηγορία των ξενοδοχείων άνευ ετέρου ―�H έρευνα εκρίθη πλημμελής.
[Πέρα των ανωτέρω τίτλων η απόφαση του Δικαστηρίου διαβάζεται ως σύνολο.]
H προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Aναφερόμενη υπόθεση:
Gold Coast Ltd v. Συμβουλίου Aποχετεύσεων Παραλιμνίου (1997) 4 Α.Α.Δ. 3310.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της επιβολής αποχετευτικών τελών στην αιτήτρια αναφορικά με τα τεμάχια στα οποία ήταν συνιδιοκτήτρια στο Παραλίμνι.
Ι. Νικολάου, για την Aιτήτρια.
Α. Λάντος, για τους Kαθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
XPYΣOΣTOMHΣ, Δ.:�Η προσφυγή αυτή στρέφεται κατά της απόφασης του καθ' ου η αίτηση με την οποία επιβλήθηκαν αποχετευτικά τέλη στην αιτήτρια, αναφορικά με τα τεμάχια 61, 66, 67 και 68, Φ/Σχ. 33/56, στο Παραλίμνι, των οποίων η αιτήτρια ήταν συνιδιοκτήτρια.
Τα επίδικα τέλη αφορούν το έτος 1994 και περιέχονται σε ειδοποιήσεις που στάληκαν στην αιτήτρια κατά το Δεκέμβριο του 1994.
Στις πιο πάνω ειδοποιήσεις παραλαμβάνονται και ποσά που εμφανίζονται ως καθυστερημένα και προφανώς δεν αφορούν φορολογίες του έτους 1994, αλλά προηγούμενων χρόνων, που δεν είχαν πληρωθεί από την αιτήτρια. Με τα αιτητικά 2-5 της προσφυγής επιζητείται τόσο η ακύρωση των ποσών που αφορούν τα τέλη του 1994, όσον και καθυστερημένα ποσά/τέλη. Η προσφυγή δεν μπορεί να προχωρήσει αναφορικά με τα ποσά αυτά. Και τούτο γιατί τα τέλη αυτά είχαν επιβληθεί προηγουμένως, σε προηγούμενο χρόνο. Οι πιο πάνω ειδοποιήσεις, όσον αφορά τα ποσά αυτά, συνιστούν απλά απαιτήσεις πληρωμής, που δεν συνιστούν εκτελεστές πράξεις αλλά πράξεις εκτέλεσης και συνεπώς δεν είναι προσβλητές με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος. Οποιαδήποτε απόπειρα προσβολής των καθυστερημένων τελών με την παρούσα προσφυγή, θα καθιστούσε την προσφυγή εκπρόθεσμη. Πέραν τούτου, όπως φαίνεται από την ένσταση των καθ΄ων η αίτηση, τα τέλη αυτά αποτέλεσαν αντικείμενο άλλης προσφυγής, στην οποία η απόφαση ήδη εκδόθηκε (Βλέπε, Gold Coast Ltd ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Παραλιμνίου (1997) 4 Α.Α.Δ. 3310). Συνεπώς, η προσφυγή όσον αφορά τα ποσά που αντιπροσωπεύουν καθυστερημένα τέλη απορρίπτεται.
Τα όσα ακολουθούν αφορούν μόνο τα τέλη που επιβλήθηκαν για το έτος 1994.
Η αιτήτρια είναι εγγεγραμμένη συνιδιοκτήτρια των τεμαχίων που αναφέρονται πιο πάνω στα οποία έχει ανεγερθεί το ξενοδοχείο Golden Coast, το οποίο διαθέτει δικό του σύστημα επεξεργασίας λυμάτων. Τα τεμάχια βρίσκονται εντός των ορίων της περιοχής του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Παραλιμνίου, το οποίο καθόρισε με Κανονισμούς το ύψος των αποχετευτικών τελών. Προς το σκοπό αυτό οι ακίνητες ιδιοκτησίες χωρίστηκαν σε τρεις κατηγορίες ως ακολούθως:
Κατηγορία Α: Ξενοδοχεία και Οργανωμένα Τουριστικά
Διαμερίσματα.
Κατηγορία Β: Χωράφια, Οικόπεδα και χαλίτικα.
Κατηγορία Γ: Άλλα είδη ακίνητης ιδιοκτησίας.
Το ύψος των τελών καθορίζεται σύμφωνα με τους Κανονισμούς, με βάση την εκτιμημένη αξία του ακινήτου όπως αυτή είναι εγγεγραμμένη ή καταχωρημένη στο Επαρχιακό Κτηματολόγιο Αμμοχώστου και με τρόπο που θα καθορίζεται εκάστοτε από το Συμβούλιο. Με την Κ.Δ.Π. 266/93 το Συμβούλιο καθόρισε τους συντελεστές με βάση τους οποίους θα υπολογίζονταν τα τέλη ανάλογα με την κατηγορία του ακινήτου.
Το πρώτο παράπονο της αιτήτριας είναι ότι οι αξίες των πιο πάνω τεμαχίων, οι οποίες λήφθηκαν υπόψη από τους καθ' ων η αίτηση για τον καθορισμό των επίδικων τελών, δεν αντιστοιχούν με την αξία των ακινήτων, όπως αυτή καθορίζεται με την έννοια της εκτιμημένης αξίας.
Δεν αμφισβητήθηκε το γεγονός ότι η εκτιμημένη αξία των τεμαχίων της αιτήτριας όπως ήταν κατά τον κρίσιμο χρόνο καταχωρημένη στο Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο Αμμοχώστου, αφορούσε μόνο την αξία της γης πριν την ανέγερση των κτιρίων. Ο δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση, όμως, υποστήριξε ότι ήταν δυνατή η επιβολή επιπρόσθετων τελών, δυνάμει του Καν. 33 της Κ.Δ.Π. 261/92, με βάση την αξία των κτιρίων, μέχρι τα κτίρια να καταχωρηθούν επίσημα στα βιβλία του Κτηματολογίου, οπότε και το πληρωθέν τέλος θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα.
Σχετικοί είναι οι Καν. 32 και 33 του περί Αποχετεύσεων Παραλιμνίου Κανονισμών (Κ.Δ.Π. 261/92), όπως τροποποιήθηκαν από την Κ.Δ.Π. 202/93, που προνοούν τα ακόλουθα:
"Ο ιδιοκτήτης ή ο κάτοχος υποστατικού το οποίο βρίσκεται μέσα στην περιοχή η οποία θα εξυπηρετηθεί ή μπορεί να εξυπηρετηθεί από το σύστημα αποχέτευσης λυμάτων του Συμβουλίου το οποίο θα κατασκευαστεί σύμφωνα με τα σχέδια τα οποία έχουν κατατεθεί στο Γραφείο του Συμβουλίου, πρέπει να καταβάλλει ετήσιο τέλος, το οποίο καθορίζει το Συμβούλιο και το οποίο δεν υπερβαίνει ποσοστό επτά τοις χιλίοις επί της εκτιμημένης αξίας του ακινήτου, αναφορικά με το οποίο είναι πληρωτέο το τέλος, όπως αυτή είναι εγγεγραμμένη ή καταχωρημένη στο Επαρχιακό Κτηματολόγιο Αμμοχώστου. Το τέλος αυτό καταβάλλεται με τρόπο ο οποίος εκάστοτε καθορίζεται από το Συμβούλιο."
33. Για τους σκοπούς του Κανονισμού 32 αν, κατά το χρόνο καθορισμού του ετήσιου τέλους οποιουδήποτε χρόνου, κάποιο ακίνητο περιλαμβάνει οικοδομές οι οποίες δεν είναι ακόμη εγγεγραμμένες ή καταχωρημένες στα βιβλία του Επαρχιακού Κτηματολογίου Αμμοχώστου και δεν έχουν ληφθεί υπόψη ακόμη για τον καθορισμό της εκτιμημένης αξίας του ακινήτου στα πιο πάνω βιβλία, το Συμβούλιο μπορεί να ζητήσει τη βοήθεια του Επαρχιακού Κτηματολογίου Αμμοχώστου για τον υπολογισμό της αξίας την οποία θα είχαν οι οικοδομές αυτές κατά το χρόνο καθορισμού της εκτιμημένης αξίας του ακινήτου και, με βάση το σύνολο της αξίας αυτής και της εκτιμημένης αξίας του ακινήτου, αφού προστεθούν, μπορεί να επιβάλλει επιπρόσθετο ετήσιο τέλος για κάθε οικοδομή μέχρι να περιληφθούν αυτές οι οικοδομές στα πιο πάνω βιβλία, οπότε το ετήσιο τέλος που έχει ήδη καταβληθεί θα αναπροσαρμόζεται με βάση την αναθεωρημένη εκτιμημένη αξία των οικοδομών αυτών η οποία θα έχει καθοριστεί στα πιο πάνω βιβλία και κάθε επιπλέον ποσό το οποίο εισπράχθηκε, θα επιστρέφεται στο δικαιούχο, ενώ, στην περίπτωση που εισπράχθηκε ποσό το οποίο είναι μικρότερο, η διαφορά θα καταβάλλεται από τον ιδιοκτήτη ή τον κάτοχο."
(Η υπογράμμιση είναι δική μου)
Στην υπόθεση Gold Coast Ltd (πιο πάνω), όπου εγέρθηκε το ίδιο θέμα, ο Πρόεδρος Πικής, εκδίδοντας την απόφασή του, είπε σχετικά τα ακόλουθα:
"... Στην ουσία ο Κ.33 παρέχει την ευχέρεια για την επιβολή φορολογίας και στο μέρος του ακινήτου που δεν περιλαμβάνεται στην εκτιμημένη αξία. Η φορολογία έχει προσωρινό χαρακτήρα και υπόκειται σε μεταβολή όταν καθοριστεί η αξία του ακινήτου, στο σύνολό της, και καταχωρισθεί κατά τον προβλεπόμενο τρόπο στο κτηματολογικό μητρώο. Η επίδικη απόφαση δεν διαχωρίζει το επιβληθέν τέλος ούτε κάμνει καμιά αναφορά σε πρόσθετο τέλος. Στην ίδια την απόφαση (Τεκμήριο Γ3) δεν γίνεται καμιά διάκριση μεταξύ των δύο ούτε παρέχεται οποιαδήποτε αιτιολογία για το μέρος της φορολογίας που κατ' ισχυρισμό σχετίζεται με το πρόσθετο τέλος που προβλέπει ο Κ.33."
Και πιο κάτω:
"Η ατέλεια όμως στον καθορισμό των τελών ως προς την αξία της ιδιοκτησίας παραμένει· ούτε είναι δυνατό να υποστυλωθεί από τα στοιχεία του φακέλου. Δεν διακρίνονται τα τέλη με αναφορά στην αξία της ιδιοκτησίας βάσει του Κ.32 και Κ.33. Αντίθετα, υπάρχει σύμμειξη των δύο στοιχείων της φορολογίας χωρίς να παρέχεται οποιαδήποτε αιτιολογία ως προς το βάθρο του κάθε μέρους της. Αυτή τούτη η απόφαση, όπως προκύπτει από το κείμενό της, στερείται στο σύνολό της αιτιολογία διαπίστωση που αναπόδραστα οδηγεί στην ακύρωση της επίδικης απόφασης."
Συμφωνώ με όσα λέχθηκαν στην πιο πάνω υπόθεση και βρίσκω ότι τα επίδικα τέλη πρέπει να ακυρωθούν για το λόγο αυτό εφόσον πουθενά δεν γίνεται αναφορά σε επιπρόσθετο τέλος.
Παρά την κατάληξη μου αυτή, θα ασχοληθώ και με το δεύτερο κύριο ισχυρισμό της αιτήτριας, που είναι ότι δεν λήφθηκε υπόψη κατά τον καθορισμό των επίδικων τελών, ούτε ερευνήθηκε το όφελος που θα προέκυπτε στην ιδιοκτησία και στην ίδια. Κατά τους ισχυρισμούς της το όφελος για την ιδιοκτησία της, που διέθετε δικό της σύστημα επεξεργασίας λυμάτων, δεν είναι το ίδιο που θα προέκυπτε στις περιπτώσεις άλλων ιδιοκτησιών της ίδιας κατηγορίας που δεν διέθεταν δικό τους σύστημα. Η μη λήψη υπόψη του στοιχείου αυτού, κατά την άποψή της, απολήγει στην άνιση μεταχείρισή της. Καταλήγει δε ότι, για το λόγο αυτό, η Κ.Δ.Π. 266/93, με βάση την οποία επιβλήθηκαν τα επίδικα τέλη (κατά κατηγορία όπως ανέφερα πιο πάνω), είναι εκτός της εξουσιοδοτήσεως του Νόμου. Για τον ίδιο λόγο υποστηρίζει ότι υπήρξε κακή άσκηση της διακριτικής εξουσίας εκ μέρους των καθ' ων η αίτηση.
Και με το λόγο αυτό ακυρότητας έχει ασχοληθεί στην απόφασή του στην υπόθεση Goald Coast Ltd (πιο πάνω), ο Πρόεδρος Πικής, ο οποίος είπε σχετικά τα ακόλουθα:
"Στην απόφαση Kanika Hotels Ltd και Άλλων ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λεμεσού - Αμαθούντος (1997) 3 Α.Α.Δ. 15 εξετάστηκε από την Ολομέλεια η φύση της εξουσίας η οποία παρέχεται από τις σχετικές πρόνοιες του άρθρου 30 του Νόμου στο Συμβούλιο Αποχετεύσεως για τη διαφοροποίηση των τελών ανάλογα με τη φύση της ιδιοκτησίας που αποτελεί το αντικείμενο της φορολογίας. (Σχετική με το θέμα είναι και η απόφαση στην Αρχή Λιμένων Κύπρου ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λάρνακας (1997) 4 Α.Α.Δ. 515.) Γνώμονα, για τη διάκριση αυτή, μπορεί να αποτελέσουν όπως αποσαφηνίστηκε "... οι εγγενείς διαφορές μεταξύ ξενοδοχειακών μονάδων και καταλυμάτων αφενός, και άλλων μορφών ιδιοκτησίας, αφετέρου". Το λεκτικό του σχετικού μέρους του άρθρου 30(1)(β) δεν αφήνει αμφιβολία ότι η εξουσία, η οποία παρέχεται, έχει ως αντικείμενο τη διαφοροποίηση των τελών κατά κατηγορίες ακινήτων και όχι το ιδιαίτερο όφελος το οποίο θα προκύψει σε συγκεκριμένο ακίνητο. Το σχετικό μέρος του άρθρου 30(1)(β) του Ν. 1/71 έχει ως ακολούθως:
'... κατά τον καθορισμόν του τοιούτου τέλους δυνατόν να ληφθή ειδική πρόνοια διά την μείωσιν ή αύξησιν του τέλους δι' ωρισμένας τάξεις ιδιοκτησίας, αναλόγως του σκοπού, δι' ον, η βαρυνομένη διά του τέλους ιδιοκτησία, χρησιμοποιείται, της φύσεως γενομένων εγκαταστάσεων και το προκύπτον εις την τοιαύτην ιδιοκτησίαν και τον ιδιοκτήτην ή κάτοχον αυτής όφελος.'
Εν πάση περιπτώσει ο νόμος δεν καθιστά επιτακτική τη διαφοροποίηση των τελών κατά κατηγορίες ιδιοκτησίας. Ό,τι παρέχεται, είναι εξουσία για το σκοπό αυτό εφόσον το Συμβούλιο Αποχετεύσεων κρίνει τούτο δικαιολογημένο. Καταλήγω ότι ο μη συσχετισμός των επιβληθέντων τελών με τα ιδιαίτερα οφέλη στην ιδιοκτησία των αιτητών δεν αποτελεί παρέκκλιση από το νόμο και δεν συνιστά λόγο ακύρωσης."
Συμφωνώ με τα πιο πάνω και βρίσκω ότι τόσο ο ισχυρισμός για έλλειψη δέουσας έρευνας και πλάνη, όσο και οι ισχυρισμοί για άνιση μεταχείριση της αιτήτριας και ultra vires της Κ.Δ.Π. 266/93, πρέπει ν' απορριφθούν. Οι πρόνοιες της Κ.Δ.Π. 266/93 βρίσκονται εντός των πλαισίων του εξουσιοδοτικού νόμου (περί Αποχετευτικών Συστημάτων Νόμος, αρ. 1/71, όπως τροποποιήθηκε) και ιδιαίτερα του άρθρου 30(1)(β).
Απομένει για εξέταση ο ισχυρισμός της αιτήτριας ότι κακώς χρησιμοποιήθηκε, για την επιβολή τελών για τα τεμάχια 67 και 68, ο συντελεστής των ξενοδοχείων καθότι στα τεμάχια αυτά δεν υπάρχουν ξενοδοχεία, αλλά κήποι ή βοηθητικές εγκαταστάσεις και συνεπώς δεν μέλλουν να εξυπηρετηθούν από το σύστημα.
Όπως φαίνεται από τις ειδοποιήσεις επιβολής τελών που επισυνάπτονται στην αίτηση, τα τέλη για το κάθε τεμάχιο υπολογίστηκαν χωριστά, με βάση την αξία του. Δεν αμφισβητήθηκε ο ισχυρισμός της αιτήτριας ότι στα εν λόγω τεμάχια υπάρχουν μόνο κήποι και περίπτερα, ούτε το ότι τα τεμάχια αυτά βρίσκονται στη ζώνη προστασίας της παραλίας και δεν είναι δυνατό να ανεγερθούν σ' αυτά ξενοδοχεία ή οργανωμένα διαμερίσματα. Ενόψει των στοιχείων αυτών, βρίσκω ότι δεν προηγήθηκε η δέουσα έρευνα ως προς τη φύση των ιδιοκτησιών αυτών, τους σκοπούς για τους οποίους χρησιμοποιούνταν, τη φύση των γενομένων σ' αυτές εγκαταστάσεων και το προκύπτον στις ιδιοκτησίες και τους ιδιοκτήτες ή κατόχους όφελος όπως απαιτεί το άρθρο 30(1)(β) του Νόμου, πριν την κατάταξή τους στην κατηγορία των ξενοδοχείων. Ούτε φαίνονται πουθενά οι λόγοι που οδήγησαν στην κατάταξή τους στην κατηγορία αυτή. Οι λόγοι που προβάλλει ο δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση, ότι δηλαδή ο συντελεστής δόμησης και κάλυψης των τεμαχίων αυτών χρησιμοποιήθηκε, όπως φαίνεται από την άδεια οικοδομής, για την ανέγερση του ξενοδοχείου και ότι στα τεμάχια είχαν κατασκευαστεί έργα, όπως πάρκο-πράσινο, που εξυπηρετούν το ξενοδοχείο, δεν εμφανίζονται πουθενά και συνιστούν συνεπώς εκ των υστέρων αιτιολογία, που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από το Δικαστήριο.
Ως εκ τούτου κρίνω ότι η προσφυγή πρέπει να γίνει αποδεκτή και για το λόγο αυτό.
Σαν αποτέλεσμα, η προσφυγή επιτυγχάνει για τους λόγους που αναφέρθηκαν πιο πάνω και τα επίδικα τέλη ακυρώνονται, με έξοδα εις βάρος των καθ' ων η αίτηση.
H�προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.