|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 428/97
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ.Κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.
Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ
:HAWAII CONSTRUCTIONS LIMITED, από τη Λεμεσό,
Αιτήτριας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
1. Υπουργού Οικονομικών,
2. Εφόρου Φόρου Εισοδήματος,
Καθ΄ ων η αίτηση
---------------------------
27 Οκτωβρίου 1998
Για την αιτήτρια: Μ. Καλλίγερου.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Ν. Νικολαΐδου.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης εγγεγραμμένη στην Κύπρο με έδρα τη Λεμεσό. Κατά τα φορολογικά έτη 1991 και 1992 στα οποία αφορά η παρούσα υπόθεση, το εισόδημα της προερχόταν, καθώς φαίνεται, κυρίως από απασχόληση ως εργολάβου, την ανάπτυξη και πώληση ακινήτων και από ενοίκια.
Αναφορικά με τα αναφερθέντα φορολογικά έτη και τις τριμηνίες που τα συναποτελούν, ο Έφορος Φόρου Εισοδήματος απέστειλε στην αιτήτρια ειδοποιήσεις για την επιβολή φορολογίας, έκτακτης εισφοράς και έκτακτης εισφοράς για την άμυνα μαζί με συνοδευτική επιστολή ημερ. 11 Οκτωβρίου 1996 με την οποία παρασχέθηκαν στην αιτήτρια ορισμένες εξηγήσεις.
Στις 29 Νοεμβρίου 1996 η αιτήτρια υπέβαλε ενστάσεις μέσω των λογιστών της, εκθέτοντας επακριβώς τους διάφορους λόγους. Κατόπιν εξέτασης των ενστάσεων, ο Έφορος τις απέρριψε. Κοινοποίησε την περί τούτου απόφαση του στην αιτήτρια με επιστολή ημερ. 11 Μαρτίου 1997, αποστέλλοντας συνάμα και τις τελικές αντίστοιχες ειδοποιήσεις.
Με την παρούσα προσφυγή προσβάλλεται η απόφαση του Εφόρου ημερ. 11 Μαρτίου 1997 σε μόνο δύο ζητήματα, ήτοι, (α) να μην επιτρέψει συμψηφισμό ζημιών που υπέστησαν άλλες εταιρείες του ιδίου συγκροτήματος και που μεταφέρθηκαν έναντι των φορολογητέων εισοδημάτων της αιτήτριας. και (β) να μην επιτρέψει έκπτωση για τόκους που πλήρωσε η αιτήτρια για την κτήση μετοχών σε άλλες εταιρείες και ειδικότερα στη θυγατρική εταιρεία Hawaii Hotels Ltd.
Η θέση της αιτήτριας στο πρώτο ζήτημα είναι ότι το άρθρο 15(5) του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου του 1961 όπως τροποποιήθηκε - το εδάφιο (5) προστέθηκε με τον Ν. 163/87 και εν συνεχεία τροποποιήθηκε με τον Ν. 39/89 - παρέχει στο φορολογούμενο δικαίωμα συμψηφισμού ανεξάρτητα από τη μη έκδοση του εκεί προβλεπόμενου Κανονισμού. Επιπλέον η αιτήτρια χαρακτήρισε καταχρηστική τη μη έκδοση Κανονισμών από την αρμόδια αρχή που είναι το Υπουργικό Συμβούλιο. Η εν λόγω διάταξη έχει ως εξής:
"15(5) Υπό τοιαύτας προϋποθέσεις και καθ΄ ην διαδικασίαν ήθελον καθορισθή διά Κανονισμών εκδοθησομένων μέχρι την 31ην Μαίου 1989 δυνάμει του παρόντος Νόμου, εις περιπτώσεις ιθυνούσης και εξηρτημένων αυτής εταιρειών, ως αύται ήθελον καθορισθή, δύναται να γίνη αποδεκτός ο συμψηφισμός ζημιών οιασδήποτε ή οιωνδήποτε εκ τούτων εταιρείας ή εταιρειών μετά του φορολογητέου εισοδήματος του αυτού έτους ετέρας ή ετέρων εκ τούτων εταιρείας ή εταιρειών."
Ως προς αυτό το πρώτο ζήτημα ο Έφορος στήριξε την κατάληξη του στην απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Εταιρείας Κώστα Γ. Τύμβιου Λτδ (1994) 3 Α.Α.Δ. 553. Σε εκείνη την υπόθεση είχε εξεταστεί το ίδιο ακριβώς ζήτημα. Κρίθηκε και υποδείχθηκε (στις σελ. 557-8 και 560) ότι το άρθρο 15(5):
"Δε δημιουργεί δικαίωμα. Δεν καθορίζονται οι προϋποθέσεις, δεν καθορίζονται οι ιθύνουσες και οι εξαρτημένες εταιρείες οι οποίες θα είχαν την ωφέλεια της έκπτωσης, ούτε καθορίζεται η διαδικασία.
Η κανονιστική πράξη είναι νομοθεσία με εξουσιοδότηση, η οποία θέτει γενικούς και απρόσωπους κανόνες δικαίου και είναι σύνηθες φαινόμενο στον τρόπο της νομοθεσίας.
Κατά κανόνα η διοίκηση δεν υποχρεούται να κάμει χρήση της εξουσιοδότησης.
.................................. .................................................. .......
Η χρήση της εξουσιοδοτικής διάταξης για την έκδοση κανονιστικής πράξης που προβλέπει ο Νόμος βρίσκεται στην ευχέρεια της Διοίκησης. Η σχετική νομοθετική πρόνοια δεν είναι επικρατέστερη από την ελευθερία της Διοίκησης για έκδοση της κανονιστικής πράξης. Δεν συντρέχουν εξαιρετικές προϋποθέσεις."
Η απόφαση της Ολομέλειας με δεσμεύει. Και δεν υπάρχει ο,τιδήποτε επ΄ αυτού του ζητήματος που θα μπορούσα να προσθέσω.
Η θέση της αιτήτριας στο δεύτερο ζήτημα, που αφορά στους τόκους, εν τέλει προωθήθηκε σε σχέση μόνο με εκείνους που πληρώθηκαν για την αγορά των μετοχών της θυγατρικής εταιρείας Hawaii Hotels Ltd. Η αιτήτρια προέβαλε ότι η κτήση των μετοχών εντασσόταν στο πλαίσιο εμπορικής δραστηριότητας και θα έπρεπε ως εκ τούτου να είχε επιτραπεί έκπτωση για πληρωθέντες τόκους. Παραθέτω την επιχειρηματολογία που ανέπτυξε ο συνήγορος της αιτήτριας:
"...... οι τόκοι αυτοί ήταν έξοδο που έγινε αποκλειστικά και εξ ολοκλήρου για την κτήση του εισοδήματος. Η αγορά όλων των μετοχών της εταιρείας Hawaii Hotels Ltd δεν αποσκοπούσε σε τίποτε άλλο παρά την εμπορική εκμετάλλευση της ξενοδοχειακής μονάδας. Το ίδιο θα ίσχυε στην περίπτωση που οι αιτητές αποφάσιζαν να αγοράσουν το ξενοδοχείο."
Δεν θεωρώ βάσιμη αυτή την επιχειρηματολογία. Τουναντίον μου φαίνεται εύλογη η προσέγγιση του Εφόρου η οποία τον οδηγήσε στο συμπέρασμα ότι:
"Η αγορά των μετοχών είναι πράξη επένδυσης κεφαλαίου και διεύρυνσης της κεφαλαιουχικής βάσης της εταιρείας και οι τόκοι που αναλογούν στην επένδυση αυτή αποτελούν έξοδα κεφαλαίου και δεν εκπίπτουν αφού δεν έγιναν εξ ολοκλήρου και αποκλειστικά για την κτήση του εισοδήματος, σύμφωνα με τα άρθρα 11 και 13(ε) του Περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου."
Εξηγώντας το συμπέρασμα του, ο Έφορος ανέφερε ανάμεσα σε άλλα και τα ακόλουθα που μου φαίνονται να αποτελούν ικανοποιητική αιτιολογία:
"
Για την αγορά των μετοχών σε ιδιωτικές εταιρείες δαπανήσατε τα ακόλουθα ποσά:1979-1981 £ 297.782 (δεν δώσατε λεπτομέρειες για το
πότε εξοφλήθηκαν)
1988 £ 70.514
1989 £ 318.562
1990 £ 226.250
1991 £ 1.106.866
Τα κέρδη μετά τους φόρους που παρουσιάσατε σε όλα τα χρόνια από την ίδρυση της εταιρείας μέχρι το 1991 ήταν μόνο £132.761 και μέχρι το 1992 £14.840 (αφού το 1992 δείχνετε ζημιά) τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την απόκτηση στοιχείων πάγιου ενεργητικού και κυκλοφορούντος ενεργητικού και τα οποία κέρδη δεν καλύπτουν ούτως ή άλλως παρά ένα πολύ μικρό μέρος του κόστους των μετοχών. Η αγορά των μετοχών έγινε από τραπεζικό δανεισμό ή από δάνεια από θυγατρικές ή συγγενικές εταιρείες και άλλους πιστωτές τα οποία στην συνέχεια εξοφλούνται μέσω του τραπεζικού δανεισμού.
Στην περίοδο από το 1978 μέχρι το 1992 τα τραπεζικά δάνεια και παρατραβήγματα σας αυξήθηκαν κατά £2.069.420 όσο σχεδόν και το κόστος των επενδύσεων που το 1992 ανέρχεται σε £2.019.974. Ο ισχυρισμός σας επομένως ότι η αγορά των μετοχών δεν έγινε από δανεισμό δεν ευσταθεί. Ο ισχυρισμός σας ότι η αύξηση των δανείων έγινε για να αποπερατωθεί το ξενοδοχείο δεν ευσταθεί αφού το ξενοδοχείο ανήκει στη θυγατρική σας εταιρεία Hawaii Hotels Ltd από την οποία και χρηματοδοτήθηκε."
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται στην ολότητα της βάσει του Άρθρου 146.4(α) του Συντάγματος.
Γ.Κ. Νικολάου,
Δ.
/ΕΘ