|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 546/96
ΕΝΩΠΙΟΝ
: ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ, Δ.Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
ΜΕΤΑΞΥ
:Χρυσόστομου Καρούσιου, Θεοκρίτου 77
Αθηαίνου
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Υπουργού Εσωτερικών
Καθ΄ων η αίτηση
_____________
8 Μαΐου, 1998
Για τον αιτητή : κ. K. Κνώφου για Χριστόδουλο Γ. Βασιλειάδη και Σια.
Για τους καθ΄ων η αίτηση : κα Γ. Κυριακίδου, Δικηγόρος της
Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού
Εισαγγελέα.
_____________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
O αιτητής που είναι ιδιοκτήτης ακινήτου εντός των δημοτικών ορίων Αθηαίνου της επαρχίας Λάρνακας, υπέβαλε στις 3.10.1994 αίτηση στο Δήμο Αθηαίνου για τη χορήγηση άδειας οικοδομής για ανέγερση αρτοποιείου. Η αίτηση απορρίφθηκε στις 13.1.1995. Νέες αιτήσεις που υποβλήθηκαν στις 14.2.1995 και στις 22.5.1995 και πάλιν απορρίφθηκαν.
Ιεραρχική προσφυγή που ασκήθηκε εναντίον της τελευταίας απορριπτικής απόφασης του Δήμου Αθηαίνου ημερ. 17.4.1995 απορρίφθηκε με επιστολή του Υπουργού Εσωτερικών ημερ. 11.4.1996. Η παρούσα προσφυγή ασκήθηκε εναντίον της απόρριψης της ιεραρχικής προσφυγής.
Με τη γραπτή του αγόρευση ο αιτητής εγείρει αριθμό λόγων. Προβάλλει κατ΄ αρχήν τον ισχυρισμό ότι η απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής συνιστά κακή άσκηση της διακριτικής εξουσίας εκ μέρους της διοίκησης. Ο ισχυρισμός αυτός στηρίζεται στο επιχείρημα ότι παραβιάστηκαν οι αρχές της καλής πίστης, της αναλογικότητας, της αμεροληψίας της διοίκησης και της ισότητας, αρχές που πρέπει να διέπουν την άσκηση της διακριτικής εξουσίας.
Ο αιτητής ισχυρίζεται ότι ο Δήμος Αθηαίνου με τις επανειλημμένες και διάφορες υποδείξεις του για υποβολή τροποποιημένων σχεδίων του δημιούργησε δικαιολογημένα την πεποίθηση ότι αν προέβαινε στις συγκεκριμένες τροποποιήσεις θα του παραχωρούσε την αιτηθείσα άδεια. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω ο αιτητής αγόρασε με δάνειο και παρέλαβε νέα μηχανήματα με αποτέλεσμα να υποστεί τεράστιες ζημιές. Ο
αιτητής ισχυρίζεται ότι οι ενέργειες του Δήμου Αθηαίνου, καθώς επίσης και οι δοθείσες άδειες σε διάφορους άλλους δημότες για τη δημιουργία και επέκταση δραστηριοτήτων διάφορων βιοτεχνιών δημιούργησαν ευνοϊκή για τον αιτητή κατάσταση, από την οποία θα είχε ωφελήματα και νομικές συνέπειες.Δεν συμφωνώ ότι με τις δύο επιστολές του Δήμου Αθηαίνου ημερ. 17.4.1995 και 12.9.1995 με την οποία απορρίφθηκαν οι αιτήσεις του αιτητή ημερ. 14.2.1995 και 22.5.1995 αντιστοίχως, μπορούσε να του δημιουργηθεί η εντύπωση ότι αν συμμορφωνόταν με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις θα εξασφάλιζε την έκδοση οικοδομικής άδειας. Αντίθετα και στις δύο επιστολές αναφέρεται αριθμός λόγων για τους οποίους και οι δύο αιτήσεις οικοδομής απορρίφθηκαν.
Μερικοί από τους λόγους αυτούς είναι θεμελιακοί και δεν ήταν δεκτικοί θεραπείας, ούτε και με τροποποίηση των σχεδίων. Για παράδειγμα στην επιστολή ημερ. 17.4.1995 αναφέρεται ότι αναπτύξεις όπως η σκοπούμενη πρέπει να τοποθετούνται πλέον στη βιομηχανική περιοχή Αθηαίνου. Αναφέρεται επίσης ότι ο
ελεύθερος χώρος του τεμαχίου δεν είναι ούτε από άποψης χωροταξικής, ούτε και εμβαδού, κατάλληλος για τέτοιου είδους ανάπτυξη, ενώ η ανάπτυξη που προτείνεται θα επηρέαζε τις ανέσεις της περιοχής κατά παράβαση του σχετικού νόμου.Ανακριβής είναι και ο ισχυρισμός ότι συνεπεία των πιο πάνω ο αιτητής βασίστηκε στην πιθανότητα έγκρισης της αίτησής του και προχώρησε στην αγορά μηχανημάτων τα οποία μάλιστα αγόρασε με δάνειο με αποτέλεσμα να υποστεί ζημίες από την μη έγκριση της αίτησής του. Πουθενά στο φάκελλο της υπόθεσης δεν υπάρχει οποιοδήποτε στοιχείο που να τεκμηριώνει τον ισχυρισμό αυτό. Αντίθετα στην επιστολή του αιτητή προς το Δημαρχείο Αθηαίνου ημερ. 15.2.1995 αναφέρεται ότι ήδη είχε παραγγείλει τα μηχανήματα τα οποία θα παραλάμβανε λίαν συντόμως. Η επιστολή αυτή αποδεικνύει ότι ο αιτητής είχε προβεί σε διευθετήσεις για την εξασφάλιση δανείου και την αγορά των μηχανημάτων πολύ ενωρίς, πριν τη δεύτερη αίτησή του και φυσικά πολύ πριν της απόρριψης της τελευταίας του αίτησης. Εν πάση περιπτώσει δεν βλέπω τη σύνδεση μεταξύ των δύο θεμάτων, ακόμα κι΄ αν οι ημερομηνίες δεν ήταν τόσο ισοπεδωτικές για τον ισχυρισμό αυτό.
Εξ ίσου αστήρικτο θεωρώ και τον ισχυρισμό σχετικά με το γεγονός ότι δόθηκαν σε διάφορους άλλους δημότες άδειες για δημιουργία και επέκταση δραστηριοτήτων διάφορων βιοτεχνιών δημιουργεί για τον αιτητή ευνοϊκή κατάσταση από την οποία θα είχε ωφελήματα και νομικές συνέπειες. Το απόσπασμα από το σύγγραμμα του καθηγητή Π. Δαγτόγλου, Γενικό Διοικητικό Δίκαιο, Β΄ ΄Εκδοση, σελ. 133, περί της αρχής της καλής πίστης της διοίκησης και την αρχή του estoppel, σύμφωνα με την οποία η διοίκηση δεν δικαιούται επικαλούμενη τις δικές της παραλείψεις να αγνοεί μια ευνοϊκή για το διοικούμενο πραγματική κατάσταση, στο οποίο αναφέρθηκε ο αιτητής, δεν τυγχάνει εφαρμογής στην παρούσα υπόθεση. Κατ΄ αρχήν η διοίκηση δεν επικαλείται εν πάση περιπτώσει δικές της παραλείψεις, ενώ από την άλλη δεν μπορώ να αντιληφθώ πως η παροχή άδειας σε άλλους και μάλιστα για διαφορετικό είδος δραστηριότητας, μπορεί να θεωρηθεί ότι δημιουργεί για τον αιτητή ευνοϊκή κατάσταση από την οποία ανέμενε ότι θα είχε όφελος.
Βρίσκω ότι με κανένα τρόπο δεν στοιχειοθετείται το επιχείρημα ότι η εμπιστοσύνη του ιδιώτη στην καλή πίστη, ειλικρίνεια και συνέπεια της διοίκησης έχει κλονιστεί. Αντίθετα ο ισχυρισμός αυτός είναι εντελώς αστήρικτος και αναιτιολόγητος και θα πρέπει να απορριφθεί. Εξ ίσου αναιτιολόγητοι και ατεκμηρίωτοι είναι και οι συγγενείς ισχυρισμοί για παράβαση της αρχής της αναλογικότητας, της αμεροληψίας της διοίκησης και της αρχής της ισότητας των πολιτών.
Πριν προχωρήσω θα ήθελα να θυμίσω ότι αντικείμενο της παρούσας προσφυγής είναι πάντα η απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής εναντίον της τελευταίας απόφασης του Δήμου Αθηαίνου και όχι η απόρριψη οποιασδήποτε προγενέστερης αίτησης. Η οποιαδήποτε αναφορά σε προηγούμενες αιτήσεις και στη σχετική αλληλογραφία έγινε για να καταδειχθεί το αστήρικτο των ισχυρισμών για παραβίαση της αρχής της καλής πίστης λόγω της προηγούμενης συμπεριφοράς της διοίκησης.
Εκτός των πιο πάνω ο αιτητής προβαίνει σε κάποιο ασαφή ισχυρισμό για την παροχή άδειας σε άλλα αρτοποιεία μέσα στην οικιστική περιοχή, ισχυρισμός ο οποίος δίδει βάση σε παράπονό του για παραβίαση της προστατευόμενης από το Σύνταγμα αρχής της ισότητας. Ο ισχυρισμός αυτός δεν φαίνεται να βασίζεται σε κανένα πραγματικό στοιχείο.
Αντίθετα, όπως φαίνεται από την επιστολή του Δήμου Αθηαίνου ημερ. 1.2.1995, μετά τη δημιουργία της βιομηχανικής περιοχής Αθηαίνου καμιά άδεια δεν παραχωρήθηκε μέσα στην οικιστική περιοχή. Τα υφιστάμενα στην οικιστική περιοχή Αθηαίνου αρτοποιεία είναι παλιά. Συγκεκριμένα, λειτουργούν πριν από το 1985, ενώ καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για μεταφορά και αυτών στη βιομηχανική περιοχή.
Ο αιτητής παρέλειψε να παράσχει οποιοδήποτε συγκεκριμένο στοιχείο για τεκμηρίωση των ισχυρισμών του. Πέραν όμως τούτου, θα έλεγα ότι και η απλή αναφορά άλλων προσώπων, που υποθετικά ας δεκτούμε είχαν εξασφαλίσει παρόμοια άδεια ανέγερσης υποστατικών, δεν αποδεικνύει από μόνη της παραβίαση της αρχής της ισότητας χωρίς την παράθεση ουσιαστικών στοιχείων από τα οποία να συνάγεται δυσμενής διάκριση εις βάρος του αιτητή. Εν πάση περιπτώσει έχει επανειλημμένα λεχθεί ότι η αρχή της ισότητας δεν αποκλείει λογικές διακρίσεις εκεί που τούτο δικαιολογείται αντικειμενικά (βλέπε
Anna Georghiou and another v. The Municipality of Nicosia (1973) 3 C.L.R. 53,57).
Ο αιτητής εγείρει επίσης ισχυρισμό για παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας η οποία όμως έχει απαντηθεί προηγουμένως. Αναφέρει επίσης ότι παραχωρήθηκαν σε άλλους άδειες, ενώ απορρίφθηκε η δική του, που δεν αφορούσε οχληρό εργαστήριο. Επίσης γίνεται σχόλιο για την αναφορά της απορριπτικής απάντησης του Δήμου Αθηαίνου στην οδική ασφάλεια.
Θα πρέπει να τονίσω ότι το ακυρωτικό δικαστήριο δεν έχει σκοπό την υποκατάσταση της κρίσης του αρμόδιου οργάνου με τη δική του. Το Δικαστήριο ελέγχει απλώς τη νομιμότητα της πράξης και τίποτε περισσότερο. Συνεπώς όλοι οι πιο πάνω ισχυρισμοί δεν έχουν οποιαδήποτε σημασία ως λόγοι άσκησης της ακυρωτικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Ακόμα κι΄ αν το Δικαστήριο έχει
διαφορετική γνώμη και θα ασκούσε τη διακριτική του ευχέρεια με διαφορετικό από το διοικητικό όργανο τρόπο, δεν δικαιολογείται η ακύρωση της πράξης.΄Οπως έχει λεχθεί και στην υπόθεση
Georghiou v. The Municipality of Nicosia, ανωτέρω, το ακυρωτικό δικαστήριο δεν μπορεί να υπεισέλθει στην ουσία της διοικητικής απόφασης σε τεχνικά θέματα, αν η απόφαση έχει ληφθεί εντός των ευλόγων ορίων της διακριτικής ευχέρειας του οργάνου. Εν πάση περιπτώσει, οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί του αιτητή είναι γενικοί, αόριστοι και ατεκμηρίωτοι και δεν παρέχουν βάση για περαιτέρω εξέταση.Καταλήγοντας θεωρώ ότι δεν δικαιολογείται συμπέρασμα ότι εμφιλοχώρησε πλάνη περί τα πράγματα ή το νόμο ή ότι η διοίκηση υπερέβει τα όρια της διακριτικής της εξουσίας ή ότι σύμφωνα με τα συγκεκριμένα περιστατικά της υπόθεσης η απόφασης της διοίκησης δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή.
Ο αιτητής προβάλλει επίσης τον ισχυρισμό ότι η προσβαλλόμενη απόφαση βασίστηκε σε ελλειπή έρευνα και στερείται αιτιολογίας. Ούτε και αυτοί οι ισχυρισμοί ισχύουν. Από τα ενώπιόν μου κατατεθέντα στοιχεία είναι φανερό ότι πριν ο Υπουργός Εσωτερικών καταλήξει στην απόφασή του, είχε ενώπιόν του όχι μόνο τις απόψεις του Δημάρχου Αθηαίνου από τον οποίο ζητήθηκε με επιστολή ημερ. 11.10.1995 πλήρης έκθεση, αλλά και τις απόψεις διάφορων αρμοδίων υπηρεσιών.
Η επιστολή του Υπουργού Εσωτερικών προς το Δήμαρχο Αθηαίνου κοινοποιήθηκε στο Διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως με παράκληση να υποβάλει τις απόψεις του στο θέμα. Ο Δήμος Αθηαίνου ανταποκρίθηκε στις 1.12.1995 και το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως στις 14.3.1996. Φαίνεται επίσης ότι μελετήθηκαν τα υποβληθέντα αρχιτεκτονικά σχέδια, καθώς και ενστάσεις των ιδιοκτητών γειτονικών τεμαχίων στο Δήμο Αθηαίνου ημερ. 12.6.1994.
Βρίσκω υπό τας περιστάσεις ότι ο Υπουργός Εσωτερικών προέβη στη δέουσα έρευνα, ενώ η απόφασή του είναι πλήρως αιτιολογημένη. Η αιτιολογία φαίνεται με λεπτομέρεια στην εισήγηση προς τον Υπουργό του Παντελή Παντελή, Διοικητικού Λειτουργού Α΄, για απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής. Η εισήγηση καλύπτει τρεις συνολικά σελίδες και εξηγεί με λεπτομέρεια τους λόγους για τους οποίους η προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί.
Ο Υπουργός με τη λέξη "συμφωνώ" υιοθέτησε την πιο πάνω εισήγηση. Σύμφωνα με τον αιτητή η απλή προσυπογραφή δεν συνιστά άσκηση της αρμοδιότητας των εξουσιών που του παρέχει ο νόμος. Ο Υπουργός έλαβε την τελική απόφασή του επί των θεμάτων που εγείρονταν στην ιεραρχική προσφυγή, μετά από την εξέταση τους από αρμόδιο λειτουργό του Υπουργείου. Το γεγονός ότι ανέφερε απλώς ότι συμφωνεί με την εισήγηση του λειτουργού δεν σημαίνει ότι δεν απασχολήθηκε με το θέμα, ούτε ότι αρνήθηκε ή παρέλειψε να ασκήσει την εξουσία που του παρέχει ο νόμος (βλέπε Δημοτικό Συμβούλιο Λάρνακας κ.α. ν. Μοbil Oil (Cyprus) Ltd, A.E. 1436, ημερ. 11.7.1996).
Δεν συμφωνώ ότι ισχύει στην παρούσα περίπτωση η απόφαση στην Παναγιώτης Παπαναγιώτου ν. Υπουργού Εμπορίου και Βιομηχανίας και άλλου, Υποθ. αρ. 882/88, ημερ. 21.2.1990 ακόμα και γιατί εκεί η μόνη ενέργεια του Υπουργού ήταν η μονογράφηση σημειώματος του αρμόδιου λειτουργού. Στην παρούσα υπόθεση, όπως και στην υπόθεση Δημοτικό Συμβούλιο Λάρνακας κ.α. ν. Μοbil Oil (Cyprus) Ltd, ανωτέρω, η απόφαση του Υπουργού προκύπτει από τη συμφωνία του με την εισήγηση του λειτουργού, η οποία θεωρείται ότι ουσιαστικά ενσωματώνεται στην τελική απόφαση. Πιστεύω ότι το θέμα, αντίθετα με ότι αναφέρεται στην απαντητική αγόρευση του αιτητή, έχει τελεσίδικα αποφασιστεί από την υπόθεση
Mobil Oil που είναι δεσμευτική.Εν όψει όλων των πιο πάνω η παρούσα προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί. Πριν όμως τελειώσω θα ήθελα να προβώ σε ένα επί μέρους σχόλιο. Θεωρώ ότι δεν νοείται όταν η γραπτή αγόρευση του αιτητή αποτελείται από έξι συνολικά σελίδες, η απαντητική αγόρευση να καλύπτει δέκα οκτώ. Σκοπός της απαντητικής αγόρευσης δεν είναι ούτε η επανάληψη των σημείων που αναφέρονται στην αρχική γραπτή αγόρευση του αιτητή, ούτε και η εισαγωγή νέων θεμάτων και ισχυρισμών που ο καθ΄ ου η αίτηση δεν έχει την ευκαιρία να απαντήσει. Βέβαια νομίζω ότι είναι δίκαιο να λεχθεί ότι την απαντητική αγόρευση για τον αιτητή δεν ετοίμασε ο δικηγόρος που τελικά εμφανίστηκε στις διευκρινίσεις.
Σαν αποτέλεσμα όλων των πιο πάνω η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του αιτητή τα οποία υπολογίζω και επιδικάζω στις £400.
Φρ. Νικολαΐδης
Δ.
/ΜΔ