ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Απόκρυψη Αναφορών (Noteup off) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων



ΑΝΑΦΟΡΕΣ:

Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:

Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:

Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:




ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΠΟΦΑΣΗΣ:

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

Υπόθεση αρ. 468/97

ΕΝΩΠΙΟΝ: ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ, Δ.

Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος

 

ΜΕΤΑΞΥ:

Oνησίφορου Ιωάννου

Αιτητή

- και -

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

1. Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας

Τάξεως

2. Αρχηγού Αστυνομίας

Καθ΄ων η αίτηση

_____________

 

14 Μαΐου, 1998

Για τον αιτητή : κ. Α. Σ. Αγγελίδης.

Για τους καθ΄ων η αίτηση : κ. Α. Μαππουρίδης, Δικηγόρος της

Δημοκρατίας εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα.

_____________

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Ο αιτητής που κατέχει το βαθμό του Υπαστυνόμου, προσβάλλει την απόφαση του Αρχηγού Αστυνομίας ημερ. 18.4.1997 για μετάθεσή του από την Αστυνομική Διεύθυνση Λάρνακας στην Αστυνομική Διεύθυνση Αμμοχώστου.

Η απόφαση του Αρχηγού της Αστυνομίας κοινοποιήθηκε προς τους Αστυνομικούς Διευθυντές, χωρίς να γνωστοποιηθεί στους επηρεαζόμενους που έλαβαν γνώση μόνο μέσω των εβδομαδιαίων διαταγών. Στον αιτητή όπως και στους άλλους που μετατέθηκαν με την ίδια εβδομαδιαία διαταγή δεν παρουσιάστηκε το πρακτικό ή το κείμενο της απόφασης. Είναι η θέση του αιτητή ότι η μη ύπαρξη του κειμένου της απόφασης οδηγεί σε ακύρωση.

Προβάλλεται περαιτέρω η θέση ότι η έλλειψη του πρακτικού καθιστά αδύνατο το δικαστικό έλεγχο, γιατί καμιά απολύτως αιτιολογία, ούτε καν γενική επίκληση των αναγκών της υπηρεσίας, παρατίθεται. Παράλληλα διαπιστώνεται πλήρης έλλειψη δέουσας έρευνας. Τέλος προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η μετάθεση του αιτητή είναι παράνομη.

Το άρθρο 9(1) του περί Αστυνομίας Νόμου, Κεφ. 285, όπως τροποποιήθηκε, προβλέπει ότι η διοίκηση της Δύναμης σε όλο τον εδαφικό χώρο της Δημοκρατίας ανατίθεται στον Αρχηγό ο οποίος για το σκοπό αυτό μπορεί να εκδίδει αστυνομικές διαταγές. Η αστυνομική διάταξη ορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 2(1) του Νόμου ως οποιαδήποτε διάταξη ή διαταγή που εκδίδεται από τον Αρχηγό της Αστυνομίας για την ευταξία και τη χρηστή διοίκηση της Δύναμης και την καθοδήγηση των αστυνομικών κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

Από την άλλη η Αστυνομική Διάταξη 13(1) του Κεφ. 1 των Αστυνομικών Διατάξεων που αναφέρεται στις μεταθέσεις προβλέπει:

" ΄Ολα τα μέλη της Αστυνομίας υποχρεώνονται να υπηρετήσουν σε οποιοδήποτε μέρος της Κύπρου και υπόκεινται σε μετάθεση, ανάλογα με τις ανάγκες της υπηρεσίας, σύμφωνα με την κρίση του Αρχηγού της Αστυνομίας. ΄Ολες οι περιπτώσεις πρέπει να μελετούνται αντικειμενικά και από κάθε άποψη. Πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι προσωπικές δυσκολίες που πιθανόν να συναντούν τα επηρεαζόμενα μέλη της Αστυνομίας και οι οικογένειες τους. Πάνω απ΄ όλα όμως, προτεραιότητα έχουν τα συμφέροντα της Υπηρεσίας."

Σύμφωνα με τους καθ΄ ων η αίτηση, ο αιτητής ο οποίος φέρει και το βάρος απόδειξης, απέτυχε να προβάλει λόγους ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης. Προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι ο προέχων και κύριος σκοπός της προσβαλλόμενης μετάθεσης του αιτητή ήταν το όφελος της υπηρεσίας και τα γενικότερα συμφέροντα της Δύναμης. Επίσης στην ένσταση που καταχωρήθηκε αναφέρεται ότι η μετάθεση έγινε στα πλαίσια ευρύτερων ανακατατάξεων και δεν αποτελούσε μεμονωμένη περίπτωση που λήφθηκε αποκλειστικά για τον αιτητή. Τέλος αναφέρεται ότι η μετάθεση είναι εσωτερικό διοικητικό μέτρο που στοχεύει στην ομαλή λειτουργία της Αστυνομίας και δεν επηρεάζει την υπόσταση ή την ανέλιξη του αιτητή.

Είναι γνωστή η αρχή ότι δεν μπορεί να αναζητείται αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης στα καταχωρηθέντα δικόγραφα ή στην αγόρευση του συνήγορου των καθ΄ ων η αίτηση. Εκτός από τα αναφερόμενα στην ένσταση και στην αγόρευση του δικηγόρου των καθ΄ ων η αίτηση, πουθενά δεν φαίνεται ότι η συγκεκριμένη μετάθεση έγινε είτε μέσα στα πλαίσια ευρύτερων ανακατατάξεων που υπαγορεύθηκαν από τις ανάγκες της υπηρεσίας, είτε για το συμφέρον της Αστυνομίας γενικά.

Η νομολογία στο θέμα των μεταθέσεων μελών της Αστυνομικής Δύναμης φαίνεται να μην έχει σταθεροποιηθεί. Για παράδειγμα στην υπόθεση Γρηγορίου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. αρ. 651/95, ημερ. 24.9.1996, το Δικαστήριο κατέληξε ότι από το υλικό που τέθηκε ενώπιόν του δεν φαίνονται ποιές ήταν οι ανάγκες της υπηρεσίας που επέβαλλαν τη μετάθεση, ενώ δεν είχε τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου ο,τιδήποτε που να επιμαρτυρεί ότι έγινε οποιαδήποτε έρευνα από την οποία να προκύψει η ύπαρξη υπηρεσιακών αναγκών στην Αστυνομική Διεύθυνση στην οποία μετατέθηκε ο αιτητής.

Αντίθετα στην υπόθεση Ιωάννης Χριστοδούλου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. αρ. 387/93, ημερ. 6.12.1993, το Δικαστήριο κατέληξε ότι η κρίση της διοίκησης ως προς τους λόγους που υπαγορεύουν τη μετάθεση δεν υπόκεινται στον έλεγχο του Δικαστηρίου και ότι με εξαίρεση τις μεταθέσεις που γίνονται για λόγους πειθαρχικούς, όλες οι μεταθέσεις τεκμαίρεται ότι γίνονται προς το συμφέρον της υπηρεσίας. Εναπόκειται στον αιτητή να αποδείξει ότι η συγκεκριμένη μετάθεση δεν έγινε προς το συμφέρον της υπηρεσίας, αλλά απέβλεπε να ικανοποιήσει αλλότριους σκοπούς. Επίσης στην υπόθεση Ανδρέας Γεωργίου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. αρ. 924/88, ημερ. 29.5.1991, το Δικαστήριο κατέληξε ότι δεν υπήρχε αμφιβολία ότι κύριος σκοπός της μετάθεσης του αιτητή ήταν το όφελος της υπηρεσίας και των γενικότερων συμφερόντων της δύναμης και όχι η τιμωρία του αιτητή.

Η ανάγκη για δέουσα αιτιολογία της μετάθεσης που προβλέπεται από τον περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμο του 1990, Ν.1/90, δεν υπάρχει στις σχετικές αστυνομικές διατάξεις. ΄Ομως στη διάταξη 13 που είδαμε πιο πάνω, αναφέρεται η υποχρέωση του Αρχηγού όλες οι περιπτώσεις μετάθεσης να μελετούνται αντικειμενικά και από κάθε άποψη. Προνοείται επίσης ότι πρέπει να λαμβάνονται υπ΄ όψη και οι προσωπικές δυσκολίες που πιθανόν να συναντούν τα επηρεαζόμενα μέλη της Αστυνομίας και οι οικογένειές τους, τονίζοντας ότι πάνω απ΄ όλα προτεραιότητα όμως έχουν τα συμφέροντα της υπηρεσίας.

Η διατύπωση της σχετικής διάταξης, καθώς βέβαια και οι γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου, δείχνουν την ανάγκη για αιτιολόγηση της κάθε απόφασης για μετάθεση. ΄Ενας από τους προφανείς λόγους για την ανάγκη αιτιολόγησης κάθε απόφασης είναι και η δυνατότητα δικαστικού ελέγχου της. ΄Οταν η αιτιολόγηση επιβάλλεται ρητά από το νόμο τότε η ρητή απαίτηση για αιτιολόγηση δεν αποσκοπεί μόνο στην πλήρη διαφάνεια αλλά καθιστά την αιτιολογία ουσιώδη τύπο της πράξης (βλέπε Κώστας Κυριακίδης και άλλοι ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 298). ΄Ομως, ακόμα και όταν η αιτιολογία δεν είναι ουσιώδης τύπος της πράξης απαιτείται, για να μπορεί το Δικαστήριο να ελέγχει αν η απόφαση ήταν εύλογα επιτρεπτή.

Στην παρούσα περίπτωση καμιά αιτιολογία δεν παρέχεται για την απόφαση του Αρχηγού της Αστυνομίας. Πιθανόν να μπορούσε να υποστηριχθεί ότι τεκμαίρεται ότι η μετάθεση γίνεται για το συμφέρον της υπηρεσίας, όμως η υποχρέωση που θέτει η Διάταξη 13 ότι όλες οι περιπτώσεις πρέπει να μελετούνται και να λαμβάνονται υπ΄ όψη οι προσωπικές δυσκολίες των επηρεαζομένων δημιουργεί την υποχρέωση για κάποια αιτιολόγηση της πράξης.

Δεν έχει καν χρησιμοποιηθεί τυπικά η κοινότυπη φράση ότι οι μεταθέσεις γίνονται για το συμφέρον της υπηρεσίας. Η υπό εξέταση υπόθεση διαφοροποιείται από την υπόθεση Χριστοδούλου, ανωτέρω, γιατί στην περίπτωση εκείνη οι λόγοι που υπαγόρευσαν τη μετάθεση του αιτητή έγιναν γνωστοί τόσο στον ίδιο όσο και στο Δικαστήριο.

Επαναλαμβάνω ότι η κρίση του οργάνου ως προς την αναγκαιότητα της μετάθεσης δεν μπορεί να ελεχθεί από το Δικαστήριο, αλλά αυτό δεν παρέχει το δικαίωμα της μετάθεσης οποιουδήποτε μέλους της δύναμης χωρίς καμιά απολύτως αιτιολόγηση. Παρ΄όλον ότι τα μέλη της αστυνομίας υποχρεούνται να υπηρετήσουν σ΄ οποιοδήποτε μέρος της Δημοκρατίας και υπόκεινται σε μετάθεση ανάλογα με τις ανάγκες της υπηρεσίας και σύμφωνα με την κρίση του Αρχηγού της Αστυνομίας, κάθε περίπτωση πρέπει να μελετάται αντικειμενικά και να παρέχεται κάποια αιτιολογία, η οποία δεν θα πρέπει κατ΄ ανάγκη να είναι λεπτομερής ή μακροσκελής.

Εν όψει όλων των πιο πάνω δεν έχω ικανοποιηθεί ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι επαρκώς αιτιολογημένη και συνεπώς θα πρέπει να ακυρωθεί. Η απόφαση ακυρώνεται με έξοδα εναντίον των καθ΄ ων η αίτηση στη σχετική κλίμακα όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.

 

Φρ. Νικολαΐδης

Δ.

/ΜΔ


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο