|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 287/97
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ.Κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.
Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ
:Γεώργιος Ματσούκης Πετρελαιοειδή Λτδ, από την Πάφο,
Αιτήτριας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του
Διευθυντή του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων και
Εφόρου επί του Φόρου Εισοδήματος,
Καθ΄ ων η Αίτηση
---------------------------
26 Μαίου 1998
Για την αιτήτρια: Χρ. Γεωργιάδης.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Γ. Λαζάρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή προσβάλλεται η απόφαση του Εφόρου Φόρου Εισοδήματος, ημερ. 12 Φεβρουαρίου 1997, αναφορικά με την επιβολή φορολογίας φόρου εισοδήματος, έκτακτης εισφοράς και έκτακτης εισφοράς για την άμυνα, για τα φορολογικά έτη 1990 και 1991.
Το ζήτημα που απασχόλησε προέκυψε από τις εξής περιστάσεις. Η αιτήτρια εταιρεία συνεστήθη το 1989. Κύριος σκοπός της ήταν, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 3(α) του Ιδρυτικού:
"Η εξαγορά ή καθ΄ οιονδήποτε άλλον τρόπον απόκτησις και ανάληψις του συνόλου ή τμήματος των εργασιών των επιχειρήσεων αι οποίαι επί του παρόντος ανήκουν εις και διεξάγονται υπό του Γεωργίου Ματσούκη, εκ Πάφου περιλαμβανομένης και οιασδήποτε κινητής ή ακινήτου περιουσίας χρησιμοποιουμένης εις τας τοιαύτας επιχειρήσεις καθώς επίσης και οιωνδήποτε υποχρεώσεων των ρηθεισών επιχειρήσεων προς τον σκοπόν συνεχίσεως των εργασιών των, υπό, διά λογαριασμόν και προς όφελος της Εταιρείας."
Μέτοχοι της εταιρείας ήταν εξ αρχής ο Γ. Ματσούκης κατά 75% και η σύζυγος του κατά 25% ενώ ο ίδιος ήταν και ο μόνος διευθυντής. Η αιτήτρια ανέλαβε, όπως προοριζόταν, τα περιουσιακά στοιχεία και τη διεξαγωγή της επιχείρησης του κ. Ματσούκη. Αυτό έγινε, καθώς φαίνεται, με ημερολογιακή εγγραφή. Στην οποία συμπεριλήφθηκε και ποσό £200.000 ως υπολογισθείσα αξία της "φήμης και πελατείας" των δύο πρατηρίων της επιχείρησης. Το ποσό πιστώθηκε στο λογαριασμό του κ. Ματσούκη ως οφειλή της εταιρείας προς αυτόν. Κατ΄ ακολουθίαν ο κ. Ματσούκης προέβη σε απολήψεις: £95.271 κατά το 1990 και £7.286 κατά το 1991, ήτοι, σύνολο £102.557. Παράλληλα, η εταιρεία συνήψε τοκοφόρα δάνεια από τρίτους.
Ο Έφορος, κατά τον καθορισμό του φορολογητέου εισοδήματος της εταιρείας, αποφάσισε, όπως ανέφερε σε σχετική επιστολή ημερ. 18 Ιουλίου 1994, να αγνοήσει την οφειλή της εταιρείας προς τον κ. Ματσούκη, με αποτέλεσμα να περιορίσει το ύψος των τόκων που η εταιρεία παρουσίαζε ως έξοδο στο λογαριασμό κερδοζημιών. Και επέβαλε φορολογία ανάλογα. Η απόφαση προσεβλήθη με την προσφυγή αρ. 807/94, απόφαση στην οποία δόθηκε στις 28 Ιουνίου 1995. Το Δικαστήριο έκρινε ότι: "Η σύγχιση ως προς την αιτιολογική βάση και η πιθανή πλάνη καθιστά την προσβαλλόμενη απόφαση άκυρη." Η επανεξέταση στην οποία εν συνεχεία προέβη ο Έφορος, απέληξε στην προσβαλλόμενη τώρα απόφαση.
Ο Έφορος παρέσχε εκτενή αιτιολογία. Αναφέρθηκε κατ΄ αρχάς στη φύση της υπό εξέτασης πράξης, για να καταλήξει και πάλι ότι "η ουσία της υπόθεσης είναι η εικονικότητα της πράξης". Έπειτα, επεσήμανε σχετικά με το φορολογικό έτος 1990, ότι με βάση την ισχύουσα τακτική, εάν η εταιρεία δεν πίστωνε τον τρεχούμενο λογαριασμό του διευθυντή κ. Ματσούκη, "θα περιορίζοντο οι τραπεζικοί τόκοι που αναλογούν στο
μέσο όρο των χρεωστικών υπολοίπων του τρεχούμενου του .... καθότι δεν αποτελούν δαπάνη που έγινε εξ ολοκλήρου και αποκλειστικά για την απόκτηση του εισοδήματος της εταιρείας ......" Ενώ, σχετικά με το φορολογικό έτος 1991, επικαλέστηκε το άρθρο 47Α των περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμων του 1961-1991. Το εν λόγω άρθρο εισήχθη με τον τροποποιητικό Ν. 245/90, με ισχύ από 1 Ιανουαρίου 1991. Προβλέπει ότι:"Οποτεδήποτε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, η οποία ελέγχεται από όχι περισσότερα από πέντε πρόσωπα, παραχωρεί δάνειο ή οποιαδήποτε άλλη χρηματική διευκόλυνση σε διευθυντές ή μετόχους της ή σε συγγενείς τους μέχρι και του δεύτερου βαθμού συγγένειας, ο Έφορος δύναται να θεωρήσει ότι καταβάλλεται στην εταιρεία τόκος προς εννέα τοις εκατόν (9%) ετήσια επί του ποσού του δανείου."
Η υπόθεση αντικρίστηκε κατά τη συζήτηση από διάφορες οπτικές γωνίες με ανάλογες εξειδικεύσεις πτυχών. Δεν παρίσταται ανάγκη να επεκταθώ πέραν μίας. Εκείνης που απεικονίζει την πραγματική υφή του τεθέντος ζητήματος. Που είναι το κατά πόσο η πίστωση στην οποία προέβη η εταιρεία αποτελούσε εισοδηματική δαπάνη. Διότι μόνο στην περίπτωση καταφατικής απάντησης, θα παρεχόταν δυνατότητα έκπτωσης για σχετικό τόκο. Την απάντηση την έδωσε η Ολομέλεια με την πρόσφατη απόφαση της στη
Friemil Trading Ltd v. Εφόρου Φόρου Εισοδήματος, Α.Ε. 2028 ημερ. 18 Δεκεμβρίου 1997. Επρόκειτο για υπόθεση που ήταν σε όλα τα ουσιώδη πανομοιότυπη με την παρούσα. Η Ολομέλεια, επικροτώντας την πρωτόδικη απόφαση - την οποία ο συνήγορος της αιτήτριας επέκρινε στην αγόρευση του και πρόσφερε επιχειρήματα για να καταδείξει ότι ήταν εσφαλμένη - έκρινε ότι επρόκειτο έκδηλα περί κεφαλαιουχικής και όχι εισοδηματικής δαπάνης.Ο συνήγορος της αιτήτριας εισηγήθηκε ότι εν πάση περιπτώσει εδώ "το παράπονο των αιτητών δεν στρέφεται ενάντια στην κατάταξη της δαπάνης αλλά στις συνέπειες που προκάλεσε η παραγνώριση της δαπάνης σαν γεγονός που συνέβηκε". Και πρόσθεσε ότι "Οι αιτητές δεν διεκδίκησαν έκπτωση από το εισόδημα τους τόκων από το χρέος τους προς τον Γ. Ματσούκη αλλά τόκων από δάνεια που έκαναν από τρίτους". Ως προς το πρώτο παρατηρώ ότι, κατά την αντίληψη μου, οι συνέπειες εκ της δαπάνης νόημα μπορεί να αποκτήσουν, για ό,τι εδώ ενδιαφέρει, μόνο κατόπιν κατάταξης της δαπάνης ως κεφαλαιουχικής ή εισοδηματικής. Ως προς το δεύτερο, ο συσχετισμός μεταξύ τόκων πληρωτέων σε τρίτους και τόκων εκ της υπό συζήτηση πίστωσης είναι νομίζω τόσο προφανής όσο και άμεσος και τον επεσήμανε ο Έφορος σε μέρος της αιτιολογίας του το οποίο παρέθεσα. Έτσι λοιπόν και στην προκείμενη περίπτωση δεν θα μπορούσε η κατάληξη του Εφόρου να ήταν διαφορετική.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(α) του Συντάγματος. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Γ.Κ. Νικολάου,
Δ.
/ΕΘ