ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 60/97.
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Ανδρέα Χαρ. Ιωαννίδη,
Αιτητή
και
Συμβουλίου Βελτιώσεως Κακοπετριάς,
Καθ΄ ων η αίτηση.
_________________
29 Ιανουαρίου, 1998
.Για τον αιτητή: Στ. Δρυμιώτης.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Χρ. Ματθαίου.
__________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
O αιτητής είναι κάτοικος Κακοπετριάς. Είναι ιδιοκτήτης καφενείου στην Κακοπετριά. Σε σχέση με το φορολογικό έτος 1996 έχει φορολογηθεί ως πιο κάτω από τους καθ΄ ων η αίτηση ("το Συμβούλιο"):
"1. £180,00 για Κοινοτικές Υπηρεσίες.
2. £130,00 για Καθαριότητα.
3. £150,00 για Επαγγελματική ΄Αδεια.
4. £150,00 δια έσοδα ενοικίων."
Με επιστολή του δικηγόρου του ημερ. 25.11.96 προς: "1. Συμβούλιο Βελτιώσεως Κακοπετριάς και 2. ΄Επαρχο Λευκωσίας (ως Πρόεδρον Σ.Β. Κακοπετριάς)", ο αιτητής υπέβαλε ένσταση κατά της πιο πάνω φορολογίας.
Η ένσταση έτυχε απάντησης από τον "΄Επαρχο Λευκωσίας - Πρόεδρο Συμβουλίου Βελτιώσεως Κακοπετριάς" (Βλ. επιστολή του ημερ. 31.12.96 με την οποία απορρίφθηκε η ένσταση γιατί οι φορολογίες "κρίνονται λογικές και δίκαιες σε σύγκριση με άλλους φορολογούμενους της ίδιας οικονομικής κατάστασης με τον αιτητή").
Με την παρούσα προσφυγή, η οποία ασκήθηκε στις 22.1.1997, ο αιτητής ζητά τις πιο κάτω θεραπείες:
"1. Δήλωσιν και/ή Διάταγμα του Δικαστηρίου και/ή Διακήρυξιν ότι η απόφασις των καθ΄ ων η αίτησις όπως επιβάλουν την φορολογίαν (Τεκμ. Α) είναι άκυρος, παράνομος και εστερημένη εννόμου αποτελέσματος.
2. Δήλωσιν και/ή Διάταγμα του Δικαστηρίου και/ή Διακήρυξιν ότι η απόφασις των καθ΄ ων η αίτησις όπως απορρίψουν την ένστασιν του αιτητού δια τις επιβληθείσες φορολογίες (Τεκμ. Β) είναι άκυρος, παράνομος και εστερημένη εννόμου αποτελέσματος."
Σημειώνεται ότι αρχικά η προσφυγή στρεφόταν κατά του "Επάρχου Λευκωσίας ως Προέδρου Συμβουλίου Βελτιώσεως Κακοπετριάς". Μετά από τροποποίηση του τίτλου της προσφυγής αυτή στρέφεται κατά του "Συμβουλίου Βελτιώσεως Κακοπετριάς".
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του Συμβουλίου με σχετική προδικαστική ένσταση ισχυρίσθηκε ότι "δια της προσφυγής δεν προσβάλλεται εκτελεστή διοικητική πράξη". Αναπτύσσοντας την προδικαστική ένσταση με την γραπτή του αγόρευση υποστήριξε ότι δυνάμει του άρθρου 54(1) του περί Χωρίων (Διοίκηση και Βελτίωση) Νόμου, Κεφ. 243, αρμόδιο όργανο να επιληφθεί ένστασης κατά της φορολογίας είναι ο Υπουργός Εσωτερικών. Επομένως η ένσταση είχε υποβληθεί σε αναρμόδια όργανα. Η απόρριψη της ένστασης δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη. Αποτελεί επιβεβαίωση του περιεχομένου προγενέστερης απόφασης του Συμβουλίου και θα πρέπει να απορριφθεί γιατί είναι εκπρόθεσμη.
Από την άλλη ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή υποστήριξε ότι η απόφαση για την αρχική φορολογία "εγνωστοποιήθη την 24ην Νοεμβρίου, η δε αίτηση κατεχωρήθη την 22αν Ιανουαρίου 1997". Ο ευπαίδευτος συνήγορος του Συμβουλίου δεν αμφισβήτησε την πιο πάνω ημερομηνία γνωστοποίησης της αρχικής απόφασης.
Αρχίζω με την παραγ. (1) των αιτούμενων θεραπειών. Στρέφεται κατά της αρχικής φορολογίας. Ενόψει των γεγονότων που σχετίζονται με την ημερομηνία γνωστοποίησης της προσβαλλόμενης πράξης και την ημερομηνία καταχώρισης της προσφυγής θεωρώ ότι η προσφυγή δεν είναι εκπρόθεσμη.
΄Ερχομαι τώρα στην παραγ. (2) των αιτούμενων θεραπειών. Πράγματι αρμόδιο όργανο να εξετάσει την ένσταση είναι ο Υπουργός Εσωτερικών (Βλ. άρθρο 54(1) του Κεφ. 243). Τα όργανα στα οποία είχε απευθυνθεί ο αιτητής ήταν αναρμόδια. Δεν αναμενόταν από αυτά τα όργανα να επιληφθούν της ένστασης. Η μόνη τους υποχρέωση ήταν να την διαβιβάσουν στο αρμόδιο όργανο (Βλ. Kyriacou v. C.B.C. (1965) 3 C.L.R. 482)
.Εφόσον το Συμβούλιο και ο ΄Επαρχος δεν είχαν υποχρέωση, δυνάμει του Νόμου, να επιληφθούν της ένστασης, η απόρριψη της δεν μπορεί να αποτελέσει το αντικείμενο προσφυγής. Περαιτέρω, εφόσον η απόφαση αντικείμενο της παραγ. (2) λήφθηκε από αναρμόδιο όργανο αυτή δεν μπορεί να επηρεάσει την εκτελεστότητα της προσβαλλόμενης με την παραγ. (1) πράξης
.Η ουσία της προσφυγής - Παράγραφος (1) της αιτούμενης θεραπείας
.Ο αιτητής έχει επιδιώξει την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης λόγω κυρίως:
(α) Πλάνης και/ή άγνοιας των πραγματικών γεγονότων.
(β) ΄Ελλειψης δέουσας έρευνας.
(γ) ΄Ελλειψης αιτιολογίας.
Το μόνο κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης το οποίο έχει τεθεί ενώπιον του δικαστηρίου είναι επιστολή του Συμβουλίου, ημερ. 20.1.97, προς τον συνήγορο του αιτητή με την οποία ο τελευταίος πληροφορείται για τα ποσά φορολογίας του αιτητή και της συζύγου του (Βλ. επιστολή Τεκ. Α).
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του Συμβουλίου με την ένσταση του έχει προβάλει τις πιο κάτω θέσεις:
"(α) Ετήσια εισφορά για Κοινοτικές Υπηρεσίες £180.-
Το Συμβούλιο Βελτιώσεως Κακοπετριάς ασκώντας τις εξουσίες που του παρέχονται από το ΄Αρθρο 24(η) (ι) του περί Χωρίων (Διοίκηση και Βελτί-
ωση) Νόμου, Κεφ. 243 συγκρίνοντας την περι-
ουσία του αιτητή με άλλους κατόχους της
περιοχής ορθά επέβαλε σ΄ αυτόν το ποσό των
£180.-
(β) Επαγγελματική άδεια £150.-
Το Συμβούλιο Βελτιώσεως Κακοπετριάς ασκώντας τις εξουσίες που του παρέχονται από το ΄Αρθρο 206 των Κανονισμών του Συμβουλίου που
δημοσιεύτηκαν στην επίσημη εφημερίδα της
Δημοκρατίας με αρ. 3075 ημερ. 19.7.96 (Κ.Δ.Π.
235/96) επέβαλε στον αιτητή τέλη επαγγελματικής
άδειας £150.- γιατί εξασκεί εμπορική εργασία μέσα
στην περιοχή του Συμβουλίου.
(γ) Τέλη Καθαριότητας £130.-
ι) Το Συμβούλιο Βελτιώσεως Κακοπετριάς ασκώνστας
τις εξουσίες που του παρέχονται από το ΄Αρθρο 131
των Κανονισμών του Συμβουλίου που δημοσιεύτηκαν
στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας με αρ. 3075 ημερ. 19.7.96 (Κ.Δ.Π. 235/96) έχει δικαίωμα
επιβολής τελών καθαριότητας (αποκομιδής σκυ-
βάλων) σε κάθε ιδιοκτήτη ή κάτοχο υποστατικών.
ιι) Το Συμβούλιο Βελτιώσεως Κακοπετριάς λαμβάνοντας
υπόψη ότι ο αιτητής είναι ιδιοκτήτης δύο κατοικιών,
άλλης ακίνητης ιδιοκτησίας και του κέντρου
Παρνασσός ορθά επέβαλε σ΄ αυτόν το ποσό των
£130.-
(δ) Δικαιώματα ενοικίου £150.-
ι) Βάσει του άρθρου 194 των Κανονισμών του
Συμβουλίου Βελτιώσεως Κακοπετριάς που δημο-
σιεύτηκαν στην επίσημη εφημερίδα της Δημο-
κρατίας με αρ. 3075 ημερ. 19.7.96 (Κ.Δ.Π.
235/96) θα πληρώνεται κάθε χρόνο από τον
ιδιοκτήτη οποιουδήποτε οικήματος το οποίο
βρίσκεται μέσα στην περιοχή Βελτιώσεως της
Κοινότητας, το οποίο ενοικιάζεται ή παραχω-
ρείται με μίσθωση κατά τη διάρκεια του έτους ή
οποιουδήποτε μέρους τούτου, δικαίωμα μη
υπερβαίνοντας το 5%.
ιι) Το Συμβούλιο Βελτιώσεως Κακοπετριάς, λαμβά-
νοντας υπόψη ότι ο αιτητής ενοικίασε επί
συνεταιρικής βάσεως το κέντρο του Παρνασσός
στον κ. Χαράλαμπο Σπύρου έναντι του ποσού των
£3.000.- υπέβαλε σ΄ αυτόν τέλη ενοικίου £150.-"
Πρέπει να τονισθεί ότι η αιτιολογία μιας πράξης πρέπει να βρίσκεται στο σώμα της πράξης. Στην απουσία οποιασδήποτε αιτιολογίας στο σώμα της πράξης υπάρχει έλλειψη αιτιολογίας η οποία δεν μπορεί να θεραπευθεί με τους ισχυρισμούς του συνήγορου του Συμβουλίου στην ένσταση
(Metaloc v. Republic (1969) 3 C.L.R. 351). Αυτό θα ήταν δυνατό εις την περίπτωση κατά την οποία το δικαστήριο πείθεται ότι "καίτοι μη μνημονευθείσα εις την πράξιν", η αιτιολογία πράγματι υφίσταται και μπορεί να αντληθεί "σαφώς και αβιάστως" από τα στοιχεία που υπάρχουν στο φάκελο (Βλ. Tseriotis v. Municipality of Nicosia (1968) 3 C. L.R. 215, 223, και Μιχ. Δ. Στασινόπουλου, "Δίκαιον των Διοικητικών Διαφορών", σελ. 228). Στην κρινόμενη περίπτωση, όμως, ο φάκελος δεν έχει παρουσιασθεί. Είναι βέβαια ορθό ότι το τί αποτελεί δέουσα αιτιολογία εξαρτάται από τα συγκεκριμενα περιστατικά της κάθε περίπτωσης (Pissas v. Republic (1974) 3 C.L.R. 476). Η φύση της προσβαλλόμενης απόφασης είναι τέτοια που δεν επιβάλλει την παράθεση εκτεταμένης αιτιολογίας. Επιβάλλει όμως την παράθεση των στοιχείων στη βάση των οποίων έχει θεμελιωθεί η απόφαση. Στην κρινόμενη περίπτωση είναι εντελώς άγνωστο το πραγματικό βάθρο και οι λόγοι οι οποίοι στοιχειοθετούν την προσβαλλόμενη απόφαση, με αποτέλεσμα η προσβαλλόμενη απόφαση να στερείται αιτιολογίας.Η θέση της νομολογίας επί του προκειμένου αντανακλάται πλήρως στο πιο κάτω απόσπασμα από την απόφαση του Πική, Δ. - όπως ήταν τότε - στην Φίλιππου Δημητρίου & Υιοί Λίμιτεδ ν. Δήμου Λεμεσού (Υπ. 2/91/30.3.92), το οποίο υιοθετώ:
"Το μόνο στοιχείο που έχουμε για τη λήψη της απόφασης είναι η ειδοποίηση για την επιβολή του αναθεωρημένου τέλους της 7/12/90. Ελλείπει οποιοδήποτε στοιχείο που να στοιχειοθετεί την απόφαση και το αιτιολογικό της. ΄Οπως επισημάναμε στην Εταιρεία Λεωφορείων Λευκωσίας Λτδ. ν. Δημοκρατίας - Προσφυγή 1068/90, αποφασίστηκε στις 25/11/91 και θα δημοσιευθεί στους τόμους (1990) 3 Α.Α.Δ., στην απουσία των στοιχείων αυτών δε μπορεί να ασκηθεί οποιοσδήποτε ουσιαστικός έλεγχος ως προς τα εχέγγυα της τήρησης των κανόνων της χρηστής διοίκησης, διαπίστωση που καθιστά την απόφαση τρωτή και υποκείμενη σε ακύρωση. Η ειδοποίηση για την επιβολή του τέλους δεν αποτελεί υποκατάστατο για την απόφαση ούτε πληρώνει το κενό ως προς την τήρηση των αναγκαίων στοιχείων (records) για τη λήψη διοικητικής απόφασης και τους λόγους που οδήγησαν σ΄ αυτή. Το κενό δε μπορεί να πληρωθεί με τα στοιχεία που κατέθεσε ο δημοτικός γραμματέας και ο δημοτικός ταμίας αναφορικά με τη συνολική δαπάνη για τη συλλογή των σκυβάλων και τα κριτήρια τα οποία κατά κανόνα καθοδηγούν το Δήμο στη λήψη των αποφάσεών τους. Οι αποφάσεις πρέπει να καταγράφονται και να αιτιολογούνται."
(Βλ. και Ρούσου ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Ιδαλίου, Υπ. 252/94/16.12.
Υπό το φως των ανωτέρω η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της, βάσει του άρθρου 146.4 (β) του Συντάγματος λόγω έλλειψης αιτιολογίας. Καμιά διαταγή για τα έξοδα.
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.