|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 3385
30 Δεκεμβρίου, 1997
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
GROUP 4 SECURITAS (CYPRUS) LTD.,
Αιτήτρια,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ (ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ),
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 57/96)
Προσφορές — Όροι — Ουσιώδεις όροι — Ο όρος παροχής εγγυήσεως — Οι λόγοι για τους οποίους είναι ουσιώδης όρος — Περιστάσεις παράβασης του όρου περί εγγυήσεως στην κριθείσα περίπτωση — Συνέπειες.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Λόγοι ακυρώσεως — Έλλειψη αιτιολογίας —Περιστάσεις βασιμότητάς του στην κριθείσα περίπτωση κατακύρωσης προσφοράς —Αδυναμία αναπλήρωσης της ελλείπουσας αιτιολογίας από δηλώσεις του δικηγόρου κατά την ακυρωτική δίκη.
Η αιτήτρια εταιρεία προσέβαλε την κατακύρωση προσφοράς για την παροχή υπηρεσιών ασφάλειας στα κρατικά νοσοκομεία.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Θα εξεταστεί πρώτα το θέμα της εγγύησης. Φαίνεται να υπήρξε απόκλιση από το σχετικό όρο. Ο καθ' ού υποστήριξε πως τέτοιος ισχυρισμός, ότι παρασχέθηκε εγγύηση για ποσό λιγότερο του 10%, δεν ευσταθεί. Προβλήθηκε ότι, σύμφωνα με τον Όρο 1.4, ο αριθμός των φρουρών και οι ώρες φρούρησης μπορεί να αυξομειώνονται. Έτσι το κριτήριο είναι η τιμή κατά ώρα και όχι το ετήσιο ποσό. Η πραγματικότητα όμως είναι άλλη. Υπάρχει η Αναλυτική Κατάστάση Προσφοράς και το Έντυπο Προσφοράς στο οποίο ο κάθε προσφοροδότης προσδιορίζει το συνολικό ποσό της προσφοράς του. Διαφορετικά δε θα είχε νόημα ο καθορισμός συγκεκριμένου ποσού εγγύησης με βάση λογιστικούς υπολογισμούς. Όπως ακριβώς είχε συμβεί με την αρχική προσφορά που είχε υποβάλει η ενδιαφερόμενη για το ποσό των £129.000.
2. Οι όροι προσφοράς επιβάλλουν δέσμευση αναφορικά με τη χορήγηση εγγύησης. Το ζήτημα συναρτάται άμεσα με την πιστή εκτέλεση έργου που κατακυρώνεται. Η εγγύηση παρέχει τη δυνατότητα άμεσης αποζημίωσης του δημοσίου στις περιπτώσεις που ο επιτυχών προσφοροδότης δε συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις του. Είναι ζήτημα ουσιαστικό διότι συντελεί στην πιστή τήρηση των συμφωνηθέντων προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Η απόκλιση ή παρέκκλιση από τέτοιο όρο αποτελεί ουσιαστική παράβαση, που κανονικά οδηγεί σε αποκλεισμό του ενδιαφερομένου. Για παρόμοιο θέμα το Δικαστήριο παραπέμπει στην απόφαση της Ολομέλειας στην Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου ν. Bulk Oil AG (1997) 3 A.A.Δ. 182, όπου η δοθείσα εγγύηση ήταν διαφορετική από την προβλεπόμενη και κρίθηκε περαιτέρω ανεπαρκής. Με αποτέλεσμα την ανατροπή της απόφασης κατακύρωσης.
3. Η επίδικη απόφαση θα μπορούσε να ακυρωθεί και ακυρώνεται και για ένα πρόσθετο λόγο. Καμιά απολύτως αιτιολογία δε δόθηκε από το καθ' ού στο θέμα της εγγύησης. Και ασφαλώς οι εξηγήσεις της δικηγόρου της Δημοκρατίας δεν μπορούν να συμπληρώσουν το κενό, στο σημείο αυτό, της επίδικης απόφασης. Είναι περιττή, ενόψει της κατάληξης αυτής, η ενασχόληση του Δικαστηρίου με οποιοδήποτε άλλο από τους προβληθέντες λόγους ακύρωσης.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενη υπόθεση:
ΑΗΚ v. Bulk Oil AG (1997) 3 A.A.Δ. 182.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης με την οποία κατακυρώθηκε η προσφορά για την παροχή ασφάλειας στα κρατικά νοσοκομεία στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο αντί στην αιτήτρια.
Α. Παναγιώτου, για την Αιτήτρια.
Ν. Νίκολαΐδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για το Καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Το Υπουργείο Υγείας προκήρυξε διαγωνισμό για την παροχή υπηρεσιών ασφάλειας στα κρατικά νοσοκομεία για περίοδο 12 μηνών. Τις 5 προσφορές, που υποβλήθηκαν ύστερα από δημοσίευση σχετικής γνωστοποίησης στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας, αξιολόγησε Ειδική Επιτροπή από λειτουργούς του Υπουργείου. Η έκθεση της στάληκε στον Πρόεδρο του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών (Κ.Σ.Π.). Μας ενδιαφέρουν μόνο οι σχολιασμοί για τις προσφορές της αιτήτριας και της ενδιαφερόμενης εταιρείας, η οποία τελικά κέρδισε το διαγωνισμό. Ας σημειωθεί ότι και η αιτήτρια έχει το σχήμα ιδιωτικής εταιρείας περιορισμένης ευθύνης. Η προσφορά της, όπως αναφέρει η έκθεση, έγινε σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού. Υπήρξε συμμόρφωση και από την πλευρά της ενδιαφερόμενης με εξαίρεση "τα όσα αναφέρονται στους οικονομικούς όρους".
Συγκεκριμένα η παραπάνω Επιτροπή διαπίστωσε ότι η ενδιαφερόμενη "περιέλαβε λανθασμένους αριθμούς ωρών στο κανονικό πρόγραμμα εργασίας της Αναλυτικής Κατάστασης Προσφοράς με αποτέλεσμα να αναγραφούν λανθασμένα ποσά στην κατάσταση αυτή και στο Έντυπο Προσφοράς, σελ. 14 και 15 των όρων προσφοράς". Με επιστολή της, που λήφθηκε την 1/12/95, η ενδιαφερόμενη διευκρίνησε μετά από διάβημα του καθού ότι "το πραγματικό ποσό της προσφοράς μου είναι ότι το ωριαίο τέλος, και όχι τα άλλα ποσά τα οποία λόγω του λάθους, δεν αντιπροσωπεύουν την προσφορά μου". Το λάθος που επηρέασε το συνολικό ποσό της προσφοράς, αποδόθηκε σε "αβλεψία" του λογιστού της εταιρείας.
Η Επιτροπή Αξιολόγησης, παρά την παραπάνω απόκλιση, εισηγήθηκε κατακύρωση στην ενδιαφερόμενη γιατί έδωσε τη χαμηλότερη, από όλες τις προσφορές, τιμή μονάδας με την ακόλουθη αιτιολογία:
"3.3. Η θέση της Επιτροπής Αξιολόγησης είναι ότι το Υπουργείο μας δίδει βαρύτητα στο ωριαίο τέλος, παρά στον αριθμό ωρών, που μπορεί να αυξομειώνεται κατά τη διάρκεια του χρόνου, ανάλογα με τις ανάγκες των Νοσοκομείων. Αυτό φαίνεται στη σελίδα 8 των όρων προσφοράς, παράγραφος 1.4. Επίσης στο "Έντυπο Συμβολαίου" σελίδα 16, των όρων προσφοράς οι τιμές είναι ανά ώρα. Σαν αποτέλεσμα η Επιτροπή Αξιολόγησης προτείνει να ληφθεί υπόψη το τέλος ανά ώρα στην αξιολόγηση των προσφορών."
Το Κ.Σ.Π., που συνήλθε στις 15/12/95, αποφάσισε να κατακυρώσει στην ενδιαφερόμενη, σύμφωνα με την εισήγηση του Υπουργείου Υγείας και της Επιτροπής Αξιολόγησης, την προσφορά φρούρησης των Γενικών Νοσοκομείων Λευκωσίας, Λεμεσού και Λάρνακας. Η προσφυγή της αιτήτριας προσβάλλει τη νομιμότητα της απόφασης.
Με πυρήνα την κατάσταση που έχω αναφέρει αναπτύχθηκαν τα επιχειρήματα της αιτήτριας για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης. Εισηγήθηκε πως αποφασιστική σημασία δεν έχει η τιμή μονάδας - που ας λεχθεί εν παρόδω - δεν αμφισβητήθηκε πως ήταν η ορθή, αλλά το συνολικό ποσό για το οποίο υποβλήθηκε η προσφορά, όπως διαμορφώθηκε εκ των υστέρων από τη παρέμβαση των καθών, που έγινε υπό το πρόσχημα των διευκρινίσεων. Και το τελικό αυτό ποσό (για £178.820) ήταν μεγαλύτερο εκείνου που αρχικά περιλάμβανε η προσφορά της ενδιαφερόμενης (που ήταν μόνο £129.000).
Κατά την εισήγηση της αιτήτριας, ταυτόχρονα σημειώθηκε παράβαση του όρου 6.2 των εγγράφων της προσφοράς, που διέπει την παροχή εγγύησης. Σύμφωνα με τον όρο αυτό η εγγύηση πρέπει να καλύπτει ποσοστό 10% του ποσού της συνολικής προσφοράς. Η παρασχεθείσα εγγύηση όμως δεν παρείχε τέτοια εξασφάλιση του συνολικού ποσού, το οποίο αυξήθηκε μετά την παρέμβαση. Συνεπώς, η αιτήτρια έπρεπε να είχε αποκλεισθεί για παράβαση του ουσιώδους αυτού όρου. Ανεξάρτητα, επιδιώκεται ανατροπή της απόφασης γιατί επενέργησε στη λήψη της εξωγενές στοιχείο: η έκθεση αξιολόγησης και η εισήγηση του Υπουργείου Υγείας για ανάθεση της φύλαξης στην ενδιαφερόμενη. Προβλήθηκαν ακόμη δύο λόγοι ακύρωσης: (1) ότι το Κ.Σ.Π. δεν άσκησε τη διακριτική του εξουσία στο ζήτημα αυτό, αλλά είχε ενεργήσει σαν να είχε μόνο δέσμια αρμοδιότητα και (2) επικρίνεται επίσης η απόφαση για έλλειψη αιτιολογίας.
Θα εξετάσω πρώτα το θέμα της εγγύησης. Φαίνεται να υπήρξε απόκλιση από το σχετικό όρο. Ο καθού υποστήριξε πως τέτοιος ισχυρισμός, ότι παρασχέθηκε εγγύηση για ποσό λιγότερο του 10%, δεν ευσταθεί. Προβλήθηκε ότι, σύμφωνα με τον όρο 1.4 ο αριθμός των φρουρών και οι ώρες φρούρησης μπορεί να αυξομειώνονται. Έτσι το κριτήριο είναι η τιμή κατά ώρα και όχι το ετήσιο ποσό. Η πραγματικότητα όμως είναι άλλη. Υπάρχει η Αναλυτική Κατάσταση Προσφοράς και το Έντυπο Προσφοράς στο οποίο ο κάθε προσφοροδότης προσδιορίζει το συνολικό ποσό της προσφοράς του. Διαφορετικά δε θα είχε νόημα ο καθορισμός συγκεκριμένου ποσού εγγύησης με βάση λογιστικούς υπολογισμούς. Όπως ακριβώς είχε συμβεί με την αρχική προσφορά που είχε υποβάλει η ενδιαφερόμενη για το ποσό των £129.000.
Οι όροι προσφοράς επιβάλλουν δέσμευση αναφορικά με τη χορήγηση εγγύησης. Το ζήτημα συναρτάται άμεσα με την πιστή εκτέλεση έργου που κατακυρώνεται. Η εγγύηση παρέχει τη δυνατότητα άμεσης αποζημίωσης του δημοσίου στις περιπτώσεις που ο επιτυχών προσφοροδότης δε συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις του. Είναι ζήτημα ουσιαστικό διότι συντελεί στην πιστή τήρηση των συμφωνηθέντων προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Η απόκλιση ή παρέκκλιση από τέτοιο όρο αποτελεί ουσιαστική παράβαση, που κανονικά οδηγεί σε αποκλεισμό του ενδιαφερομένου. Για παρόμοιο θέμα παραπέμπω στην απόφαση της Ολομέλειας στην Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου v. Bulk Oil AG (1997) 3 A.A.Δ. 182, όπου η δοθείσα εγγύηση ήταν διαφορετική από την προβλεπόμενη και κρίθηκε περαιτέρω ανεπαρκής. Με αποτέλεσμα την ανατροπή της απόφασης κατακύρωσης.
Η επίδικη απόφαση θα μπορούσε να ακυρωθεί και την ακυρώνω και για ένα πρόσθετο λόγο. Καμιά απολύτως αιτιολογία δε δόθηκε από το καθού στο θέμα της εγγύησης. Και ασφαλώς οι εξηγήσεις της δικηγόρου της Δημοκρατίας δεν μπορούν να συμπληρώσουν το κενό, στο σημείο αυτό, της επίδικης απόφασης. Είναι περιττή, ενόψει της κατάληξης αυτής, η ενασχόληση μου με οποιοδήποτε άλλο από τους προβληθέντες λόγους ακύρωσης.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται. Με έξοδα σε βάρος της Δημοκρατίας.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.