ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


(1997) 4 ΑΑΔ 3288

19 Δεκεμβρίου, 1997

[ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στής]

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146,28 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΡΕΣΤΗΣ,

Αιτητής,

ν.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΜΥΝΑΣ,

2. ΓΕΕΦ ΚΑΙ/ Ή ΔΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ,

Καθ' ων η αίτηση.

(Υπόθεση Αρ. 362/96)

Στρατός της Δημοκρατίας — Αξιωματικοί — Πειθαρχικό δίκαιο — Αρμοδιότητα επί πειθαρχικού παραπτώματος αξιωματικού—Αρμόδιος σε πρώτο βαθμό ο διοικών αξιωματικός — Καν. 6 των Πειθαρχικών Κανονισμών της Εθνικής Φρουράς 1964-1979 — Παραβίασή του στην κριθείσα περίπτωση.

Διοικητικό Δίκαιο — Πειθαρχικό δίκαιο — Η απαίτηση ειδικής αιτιολογήσεως των πειθαρχικών αποφάσεων — Παράβασή της στην κριθείσα περίπτωση.

Ο αιτητής προσέφυγε κατά της πειθαρχικής διαδικασίας που κινήθηκε εναντίον του με κατάληξη απόφαση σε βάρος του Υπουργού Άμυνας.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:

1. Ο Κανονισμός 6 των Πειθαρχικών Κανονισμών της Εθνικής Φρουράς 1964-1979 προβλέπει ότι αναφορά ή ισχυρισμός για διάπραξη παραπτώματος από μέλος της Εθνικής Φρουράς αναφέρεται στο "διοικούντα αξιωματικό" του ο οποίος επιλαμβάνεται προσωπικώς της έρευνας, και ανάλογα με την περίπτωση, ασκεί τον προσήκοντα έλεγχο και επιβάλλει την κατά την κρίση του πειθαρχική ποινή ή εάν το παράπτωμα αποτελεί ποινικό αδίκημα ή χρήζει περαιτέρω έρευνας διατάσσει ανάκριση. Στην περίπτωση του αιτητή "διοικών αξιωματικός" του με την έννοια του Κανονισμού 5 ήταν ο Διευθυντής Τεχνικού του Γ.Ε.Ε.Φ. και όχι ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς. Σύμφωνα με τον Κανονισμό 12 η υπόθεση θα μπορούσε να αχθεί ενώπιον του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς μόνον ύστερα από αναφορά παραπόνου εναντίον τυχόν πρωτόδικης καταδικαστικής απόφασης του διοικούντος αξιωματικού.

Επομένως, ο αιτητής αναρμόδια τιμωρήθηκε σε πρώτο βαθμό από τον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς.

2. Από την ενώπιον του Δικαστηρίου δικογραφία, προκύπτει σαφώς ότι ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς δεν άσκησε αρμοδιότητα κατ' επίκληση του Άρθρου 124, αφού στο έγγραφο του ημερομηνίας 6/5/1995, με το οποίο καλεί τον αιτητή σε διοικητική απολογία, αναφέρει ως σχετικούς τους Πειθαρχικούς Κανονισμούς της Εθνικής Φρουράς. Το ίδιο επαναλαμβάνει στο έγγραφο του ημερομηνίας 2/10/1995, με το οποίο απορρίπτει το παράπονο του αιτητή, όπως επίσης και στο έγγραφο του ημερομηνίας 19/10/1995, με το οποίο διαβιβάζει την αναφορά - παράπονο του αιτητή προς τον Υπουργό Άμυνας μαζί με τις απόψεις του.

Αλλά και αν ακόμα θεωρηθεί ότι εφαρμόστηκε το Άρθρο 124 του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα και Δικονομίας, και, επομένως, ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς είχε αρμοδιότητα να επέμβει πειθαρχικά σε πρώτο βαθμό και πάλιν οι αποφάσεις του, όπως και εκείνη του Υπουργού Άμυνας στην οποία ενσωματώθηκαν, πάσχουν λόγω ανεπαρκούς ή μη δέουσας αιτιολογίας.

3. Είναι κανόνας του Διοικητικού Δικαίου ότι οι πειθαρχικές αποφάσεις πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογημένες και να αναφέρουν με σαφήνεια τα πραγματικά περιστατικά από την εκτίμηση των οποίων το αρμόδιο όργανο επείσθη ότι διαπράχθηκε πειθαρχικό αδίκημα. Αιτιολογία που διατυπώνεται κατά τρόπο γενικό και αόριστο δεν είναι ικανοποιητική.

Στην προκειμένη περίπτωση ούτε ο Διευθυντής Τεχνικού του Γ.Ε.Ε.Φ., που διερεύνησε το θέμα της απώλειας του φακέλου προσωπικά, ούτε ο στρατιωτικός ανακριτής που διερεύνησε την υπόθεση και υπέβαλε έκθεση την 1/8/1995, απέδωσαν στον αιτητή οποιαδήποτε ευθύνη για την απώλεια του φακέλου. Ευθύνη για την απώλεια αποδόθηκε στον αιτητή μόνο από τον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς και, αργότερα, από τον Υπουργό Άμυνας χωρίς, όμως, να διαπιστωθεί πταίσμα ή υπαιτιότητα εκ μέρους του. Το ξηρό γεγονός και μόνο της απώλειας του φακέλου, που επικαλούνται ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς και ο Υπουργός Άμυνας, δεν μπορεί να αποτελέσει από μόνο του επαρκή ή δέουσα αιτιολογία για να αποδοθεί πταίσμα ή υπαιτιότητα στον αιτητή.

Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.

Αναφερόμενες υποθέσεις:

Δημοκρατία ν. Φιλιππίδη (1989) 3 Α.Α.Δ. 292,

Κυριάκου ν. Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 359.

Προσφυγή.

Προσφυγή εναντίον της απόφασης του Υπουργού Άμυνας με την οποία απέρριψε το παράπονο του αιτητή για την πειθαρχική ποινή της εξαήμερης κράτησης που του επεβλήθη.

Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.

Α. Μαππουρίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.

Cur. adv. vult.

ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ.: Ο αιτητής είναι Μόνιμος Αξιωματικός Τεχνικού του Στρατού της Δημοκρατίας και είναι αποσπασμένος στην Εθνική Φρουρά. Φέρει το βαθμό του Αντισυνταγματάρχη. Από το 1994 υπηρετεί στο Συνεργείο Περιοχής Τάγματος Τεχνικού (Σ.Π.Τ.Χ.) ως Διοικητής της Μονάδας.

Στις 17/4/1995 διαπιστώθηκε ότι από το Πρώτο Γραφείο της Μονάδας έλειπε ο φάκελος των απορρήτων σχεδίων εγγράφων. Επειδή από τις έρευνες που έγιναν ο φάκελος δεν βρέθηκε, ο αιτητής ανάφερε γραπτώς το γεγονός στο άμεσα προϊστάμενο του κλιμάκιο, τη Διεύθυνση Τεχνικού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς (Γ.Ε.Ε.Φ.). Λόγω της σοβαρότητος του το θέμα τέθηκε υπ' όψη του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς ο οποίος με έγγραφο του, ημερομηνίας 6/5/1995, διέταξε τον Υποδιοικητή της Τρίτης Ταξιαρχίας Πεζικού να διενεργήσει στρατιωτική ανάκριση για εξακρίβωση των συνθηκών κάτω από τις οποίες απωλέσθηκε ο φάκελος και τον καταλογισμό τυχόν ευθυνών.

Φαίνεται ότι η εξέταση της υπόθεσης ανατέθηκε και στην Αστυνομία. Δεν υπάρχει όμως οτιδήποτε ενώπιόν μου ως προς το αποτέλεσμα της αστυνομικής ανάκρισης, αν τελικά έγινε.

Αφού συμπλήρωσε την ανάκριση, ο στρατιωτικός ανακριτής υπέβαλε έκθεση με ημερομηνία 1/8/1995 της οποίας το συμπέρασμα έχει ως ακολούθως:-

"Από τα διακριβωθέντα από την ανάκριση γεγονότα και στοιχεία δεν κατέστει δυνατό να εξακριβωθεί, πέρα πάσης αμφιβολίας, ποιος και πότε διέπραξε την κλοπή ή την υπεξαίρεση των απορρήτων εγγράφων και του φακέλου απορρήτων σχεδίων του ΣΠΤΧ. Τα ληφθέντα μέτρα ασφαλείας για τη φύλαξη των εγγράφων είναι ικανοποιητικά, πλην όμως υπήρξε ολιγωρία κάποιων από το εντεταλμένο για τη φύλαξη τους προσωπικό, των οποίων η ταυτότητα δεν δύναται να εντοπισθεί         

Δια ταύτα Φρονώ ότι:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Λόγω ... μη εντοπισμού του δράστη της κλοπής ή υπεξαιρέσεως των απορρήτων εγγράφων καθώς και των συγκεκριμένων εντεταλμένων προσώπων τα οποία ολιγώρησαν για τη διαφύλαξη τους και ενόψη του γεγονότος ότι η περαιτέρω εξέταση της υποθέσεως ανατέθηκε στην Αστυνομία, προτείνω όπως η ανάκριση τεθεί στο αρχείο."

Εν τω μεταξύ, λίγες μέρες μετά τη διαταγή του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς για τη διεξαγωγή στρατιωτικής ανακρίσεως, ο άμεσα προϊστάμενος αξιωματικός του αιτητή, Διευθυντής Τεχνικού του Γ.Ε.Ε.Φ., προχώρησε σε προσωπική διερεύνηση του θέματος της απώλειας του φακέλου απορρήτων σχεδίων εγγράφων και με υπηρεσιακό σημείωμά του, ημερομηνίας 15/5/1995, πληροφόρησε το Γ.Ε.Ε.Φ. ότι δεν διαπίστωσε οποιαδήποτε παραβίαση του συγκεκριμένου μεταλλικού φοριαμού του Πρώτου Γραφείου της Μονάδας και ότι, κατά την εκτίμησή του, η υπεξαίρεση του φακέλου πρέπει να έγινε από άτομο που είχε πρόσβαση στο εντός Διοικητηρίου προσωπικό, ιδιαίτερα στο του Πρώτου Γραφείου της Μονάδας, και ήταν αποτέλεσμα ηθελημένης ενέργειας παρ' όλα τα ληφθέντα από τη Διοίκηση της Μονάδας κατάλληλα μέτρα ασφάλειας.

Την ίδια μέρα που διέταξε τη διεξαγωγή στρατιωτικής ανακρίσεως, ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, με άλλη γραπτή διαταγή του, κάλεσε τον αιτητή σε διοικητική απολογία με το αιτιολογικό ότι, ως Διοικητής του Σ.Π.Τ.Χ., δεν είχε λάβει τα ενδεικνυόμενα μέτρα και δεν ήλεγξε την εφαρμογή των υφισταμένων διαταγών του Γ.Ε.Ε.Φ. με αποτέλεσμα, στις 17/4/1995, να διαπιστωθεί απώλεια του φακέλου απορρήτων σχεδίων εγγράφων που ετηρούντο σε φοριαμό στο Πρώτο Γραφείο της Μονάδας του. Στην ίδια διαταγή, ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς σημείωνε ότι οι παραλείψεις του αιτητή καθίσταντο ακόμη σοβαρότερες δεδομένου ότι στο πρόσφατο παρελθόν συνέβη παρόμοιο περιστατικό απώλειας εγγράφων της Μονάδας του.

Στις 11/5/1995 ο αιτητής υπέβαλε ιεραρχικά τη διοικητική απολογία του στο Γ.Ε.Ε.Φ., μέσω της Διεύθυνσης Τεχνικού, απεκδιόμενος οποιασδήποτε ευθύνης για το συμβάν.

Με έγγραφο του ημερομηνίας 25/8/1995, ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς απεφάσισε ως ακολούθως:-

"Αφού έλαβα υπόψη το πόρισμα της διενεργηθείσας σχετικής ανάκρισης καθώς και την από 10 Μαι 95 διοικητική απολογία του, τον Ανχη (ΤΧ) Αρέστη Ιωάννη, AM 2557, Δκτη του ΣΠΤΧ,

τιμωρώ

με 6ήμερη κράτηση, διότι:

Δεν έλαβε όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα και δεν έλεγξε την εφαρμογή από τους υφισταμένους του των ισχυουσών δγων του ΓΕΕΦ με αποτέλεσμα στις 17 Απρ 95 να διαπιστωθεί η απώλεια του φακέλου απόρρητων σχεδίων εγγράφων (με τα καταχωριθέντα σ' αυτόν έγγραφα) ο οποίος ετηρείτο σε φοριαμό στο 1οΓρ της Μονάδας του, παρά το γεγονός ότι στο πρόσφατο παρελθόν, συνέβη παρόμοιο περιστατικό απώλειας εγγράφου στη Μονάδα του."

Μετά την προς αυτόν κοινοποίηση της πειθαρχικής ποινής της εξαήμερης κράτησης ο αιτητής υπέβαλε γραπτή αναφορά - παράπονο, ημερομηνίας 16/9/1995, σύμφωνα με τον Κανονισμό 12 των Πειθαρχικών Κανονισμών της Εθνικής Φρουράς 1964-1979, η οποία και προωθήθηκε στον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς, ο οποίος, με τη σειρά του, απέρριψε το παράπονο ενημερώνοντας σχετικά τον αιτητή με έγγραφό του ημερομηνίας 2/10/1995. Τούτο έχει ως ακολούθως:-

"ΣΧΕΤ:

α. Πειθαρχικοί Κανονισμοί Εθνικής Φρουράς
β. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     

γ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   

1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   

α. Στην αναφορά σας δεν αναφέρετε οποιοδήποτε νέο στοιχείο που να σας απαλλάσσει από την ευθύνη που σας αποδόθηκε με το (β) σχετικό.

β. Η πειθαρχική ποινή για την οποία παραπονείσθε σας επιβλήθηκε σύμφωνα με τους ισχύοντες Πειθαρχικούς Κανονισμούς.

γ. Η κλήση σας σε διοικητική απολογία για το πειθαρχικό παράπτωμα που σας αποδόθηκε, στηρίχθηκε σε διοικητική εξέταση που διενήργησε το ΓΕΕΦ και τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν αποδεικνύουν σαφώς τις διοικητικές παραλείψεις που σας καταλογίσθηκαν.

δ. Η ποινή που σας επιβλήθηκε στηρίχθηκε επικουρικά και στα στοιχεία της ποινικής ανάκρισης που διενεργήθηκε όχι εναντίον σας αλλά για τη διερεύνηση των συνθηκών και αιτιών της απώλειας των απορρήτων εγγράφων και τον εντοπισμό των αυτουργών της πράξης αυτής. Από την ανάκριση διαπιστώθηκε σαφώς ότι η απώλεια των απορρήτων εγγράφων οφειλόταν και στις δικές σας παραλείψεις, που ως Δκτη της Μονάδος δεν λάβατε τα ενδεικνυόμενα μέτρα και δεν ελέγξατε την εφαρμογή από τους υφισταμένους σας των ισχυουσών δγων του ΓΕΕΦ για την ασφάλεια και διαφύλαξη των απορρήτων εγγράφων.

ε. Οι διοικητικές παραλείψεις που σας καταλογίσθηκαν συνιστούν μόνο πειθαρχικό παράπτωμα και είναι γνωστό από τους πειθαρχικούς κανονισμούς ότι η πειθαρχική δίωξη και τα πειθαρχικά μέτρα διέπονται από διαδικασίες αυτοτελείς και ανεξάρτητες της ποινικής δίωξης, γεγονός που δεν συντρέχει στην περίπτωση σας. Κατά συνέπεια ουδεμία παραβίαση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης έλαβε χώρα, όπως επικαλείσθε, και δεν μπορεί να γίνει επίκληση του 'Τεκμηρίου της αθωότητας", καθ' όσον δεν κινήθηκε οποιαδήποτε ποινική διαδικασία σε βάρος σας.

στ. Το ότι συνέβηκε παρόμοιο περιστατικό στη Μονάδα σας, δεν συνιστά τη βάση του κατηγορητηρίου, αλλά απλώς επιβαρυντική περίπτωση που λήφθηκε υπόψη στην επιμέτρηση της ποινής.

ζ. Δεν υπάρχει νομική υποχρέωση να σας χορηγηθεί αντίγραφο του πορίσματος της ανάκρισης, διότι αυτό αποτελεί στοιχείο της ποινικής ανάκρισης η οποία ακόμη ευρίσκεται σε εκκρεμότητα, και επιπλέον δεν συντρέχει σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία νόμιμος λόγος να σας χορηγηθούν αντίγραφα της ανάκρισης.

2. Για όλους τους παραπάνω λόγους τα παράπονα σας κρίνονται αβάσιμα."

Στις 9/10/1995, ο αιτητής υπέβαλε ιεραρχικά αναφορά - παράπονο προς τον Υπουργό Άμυνας σύμφωνα πάντοτε με τον Κανονισμό 12 των Πειθαρχικών Κανονισμών της Εθνικής Φρουράς 1964-1979. Στο σχετικό διαβιβαστικό έγγραφο, ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς ανέφερε τα ακόλουθα:-

"ΣΧΕΤ: α. Πειθαρχικοί Κανονισμοί της Εθνικής Φρουράς
β. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .               

1. Σας υποβάλλουμε, τη συνημμένη αλληλογραφία που αφορά παράπονα του Ανχη (ΤΧ) Αρέστη Ιωάννη του Κώστα, AM 2557, για πειθαρχική ποινή 6ήμερης κράτησης που του επιβλήθηκε από τον κο Α/ΓΕΕΦ στις 25 Αυγ 95.

2. Η πιο πάνω ποινή του επιβλήθηκε γιατί ως Δκτης του ΣΠΤΧ δεν έλαβε όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα και δεν έλεγξε την εφαρμογή από τους υφισταμένους του των ισχυουσών διαταγών του ΓΕΕΦ με αποτέλεσμα στις 17 Απρ 95 να διαπιστωθεί η απώλεια του φακέλου απορρήτων σχεδίων εγγράφων (με τα καταχωριθέντα σε αυτόν έγγραφα) ο οποίος τηρείτο σε φοριαμό στο 1ο Γραφείο της Μονάδος του.

3. Το ΓΕΕΦ απάντησε στον εν λόγω Αξκο με το (β) σχετικό πλην όμως δεν ικανοποιήθηκε απ' αυτήν και υπέβαλε εκ νέου αναφορά για εξέταση του παραπόνου του από τον κο Υπουργό.

4. Το ΓΕΕΦ θεωρεί ότι η ποινή που επιβλήθηκε στον εν λόγω Αξκο είναι πολύ επιεικής σε σχέση με το πειθαρχικό παράπτωμα που υπέπεσε. Το γεγονός ότι και στο πρόσφατο παρελθόν (3 Μαρ 95), είχε εντοπιστεί παρόμοιο περιστατικό απώλειας εγγράφων στη Μονάδα του θα έπρεπε να τον είχε ανησυχήσει και να τον προβληματίσει σε τέτοιο βαθμό έτσι ώστε να είχε δραστηριοποιηθεί προς όλες τις κατευθύνσεις και να είχε λάβει όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα ασφαλείας των στρατιωτικών εγγράφων προκειμένου να αποφύγει επανάληψη τέτοιου γεγονότος, πράγμα το οποίο δεν πέτυχε.

5. Παρακαλούμε για την εξέταση του παραπόνου του υπόψη Αξκού σύμφωνα με την πρόνοια του Κανονισμού 12 (10) των Πειθαρχικών Κανονισμών της Ε.Φ."

Ο Υπουργός Άμυνας, με απόφαση του ημερομηνίας 11/1/1996, απέρριψε το παράπονο του αιτητή ως αβάσιμο με την ακόλουθη αιτιολογία:-

"ΑΠΟΦΑΣΗ

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιόν μου προκύπτει ότι παρ' όλα τα μέτρα που ο Αντισυνταγματάρχης Αρέστη ισχυρίζεται ότι πήρε για την ασφάλεια του διαβαθμισμένου υλικού της Μονάδας του, ενώ ήταν και εξακολουθεί να είναι Διοικητής του ΣΠΤΧ, εντούτοις, στις 17.4.1995, διαπιστώθηκε η απώλεια του Φακέλου απορρήτων σχεδίων εγγράφων (με τα καταχωρηθέντα σ' αυτόν έγγραφα), ο οποίος εφυλάττετο σε φοριαμό στο 1ο Γραφείο της Μονάδας του. Από το γεγονός αυτό και μόνο προκύπτει ότι, ως Διοικητής του ΣΠΤΧ που, σύμφωνα με τις ισχύουσες σχετικές διαταγές του ΓΕΕΦ, έχει την άμεση ευθύνη για την ασφάλεια του διαβαθμισμένου υλικού της Μονάδας του, δεν έλαβε όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα και δεν έλεγξε την εφαρμογή από τους υφισταμένους του των ισχυουσών σχετικών διαταγών, μ' αποτέλεσμα να απωλεστεί ο Φάκελος αυτός και να μην ανευρεθεί μέχρι σήμερα."

Η απόφαση του Υπουργού Άμυνας κοινοποιήθηκε από τον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς στο Διευθυντή Τεχνικού του Γ.Ε.Ε.Φ. με έγγραφο ημερομηνίας 3/2/1996, ο δε τελευταίος ενημέρωσε σχετικά τον αιτητή στις 17/2/1996.

Με την προσφυγή ο αιτητής επιδιώκει την ακύρωση της απόφασης του Υπουργού Άμυνας και, κατ' επέκταση, των δύο αποφάσεων του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς που προηγήθηκαν.

Το βασικό ερώτημα που εγείρεται είναι κατά πόσον ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς είχε αρμοδιότητα να ελέγξει και τιμωρήσει πειθαρχικά τον αιτητή σε πρώτο βαθμό και, αργότερα, να επιληφθεί της αναφοράς - παραπόνου που υποβλήθηκε εναντίον της δικής του απόφασης.

Ο Κανονισμός 6 των Πειθαρχικών Κανονισμών της Εθνικής Φρουράς 1964-1979 προβλέπει ότι αναφορά ή ισχυρισμός για διάπραξη παραπτώματος από μέλος της Εθνικής Φρουράς αναφέρεται στο "διοικούντα αξιωματικό" του ο οποίος επιλαμβάνεται προσωπικώς της έρευνας, και ανάλογα με την περίπτωση, ασκεί τον προσήκοντα έλεγχο και επιβάλλει την κατά την κρίση του πειθαρχική ποινή ή εάν το παράπτωμα αποτελεί ποινικό αδίκημα ή χρήζει περαιτέρω έρευνας διατάσσει ανάκριση. Στην περίπτωση του αιτητή "διοικών αξιωματικός" του με την έννοια του Κανονισμού 5 ήταν ο Διευθυντής Τεχνικού του Γ.Ε.Ε.Φ. και όχι ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς. Σύμφωνα με τον Κανονισμό 12 η υπόθεση θα μπορούσε να αχθεί ενώπιον του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς μόνον ύστερα από αναφορά παραπόνου εναντίον τυχόν πρωτόδικης καταδικαστικής απόφασης του διοικούντος αξιωματικού.

Επομένως, ο αιτητής αναρμόδια τιμωρήθηκε σε πρώτο βαθμό από τον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς.

Οι καθ' ων η αίτηση εισηγήθηκαν, μεταξύ άλλων, ότι η πειθαρχική ποινή που επέβαλε στον αιτητή σε πρώτο βαθμό ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς στηρίχθηκε σε ανάκριση που διενεργήθηκε σύμφωνα με τις Διατάξεις του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα και Δικονομίας, και ότι ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς είχε τέτοια αρμοδιότητα, ανεξάρτητα από τις πρόνοιες των Πειθαρχικών Κανονισμών, δυνάμει του Άρθρου 124 του Κώδικα που παρέχει στον Αρχηγό την εξουσία να επιβάλλει "τας υπό των Κανονισμών προβλεπομένας πειθαρχικός κυρώσεις" και να θέτει τη δικογραφία στο αρχείο αν από τα έγγραφα και τις εκθέσεις της στρατιωτικής ανακρίσεως κρίνει ότι δεν υπάρχουν εναντίον του υπό κατηγορία προσώπου ενδείξεις τελέσεως ποινικού αδικήματος ή ότι τα βεβαιωθέντα γεγονότα δεν συνιστούν αξιόποινη πράξη αλλά συνιστούν πειθαρχική παράβαση.

Από την ενώπιόν μου δικογραφία προκύπτει σαφώς ότι ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς δεν άσκησε αρμοδιότητα κατ' επίκληση του άρθρου 124, αφού στο έγγραφο του ημερομηνίας 6/5/1995, με το οποίο καλεί τον αιτητή σε διοικητική απολογία, αναφέρει ως σχετικούς τους Πειθαρχικούς Κανονισμούς της Εθνικής Φρουράς. Το ίδιο επαναλαμβάνει στο έγγραφο του ημερομηνίας 2/10/1995, με το οποίο απορρίπτει το παράπονο του αιτητή, όπως επίσης και στο έγγραφο του ημερομηνίας 19/10/1995, με το οποίο διαβιβάζει την αναφορά - παράπονο του αιτητή προς τον Υπουργό Άμυνας μαζί με τις απόψεις του.

Αλλά και αν ακόμα θεωρηθεί ότι εφαρμόστηκε το Άρθρο 124 του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα και Δικονομίας, και, επομένως, ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς είχε αρμοδιότητα να επέμβει πειθαρχικά σε πρώτο βαθμό και πάλιν οι αποφάσεις του, όπως και εκείνη του Υπουργού Αμυνας στην οποία ενσωματώθηκαν, πάσχουν λόγω ανεπαρκούς ή μη δέουσας αιτιολογίας.

Είναι κανόνας του Διοικητικού Δικαίου ότι οι πειθαρχικές αποφάσεις πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογημένες και να αναφέρουν με σαφήνεια τα πραγματικά περιστατικά από την εκτίμηση των οποίων το αρμόδιο όργανο επείσθη ότι διαπράχθηκε πειθαρχικό αδίκημα. Αιτιολογία που διατυπώνεται κατά τρόπο γενικό και αόριστο δεν είναι ικανοποιητική. (Βλ., μεταξύ άλλων, Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου Επικρατείας 1929-1959, σελ. 369, Δημοκρατία ν. Σταύρου Φιλιππίδη (1989) 3 Α.Α.Δ. 292 και Γεώργιος Κυριάκου ν. Δημοκρατίας (1994) 4 A.A.Δ. 359.)

Στην προκειμένη περίπτωση ούτε ο Διευθυντής Τεχνικού του Γ.Ε.Ε.Φ., που διερεύνησε το θέμα της απώλειας του φακέλου προσωπικά, ούτε ο στρατιωτικός ανακριτής που διερεύνησε την υπόθεση και υπέβαλε έκθεση την 1/8/1995, απέδωσαν στον αιτητή οποιαδήποτε ευθύνη για την απώλεια του φακέλου. Ευθύνη για την απώλεια αποδόθηκε στον αιτητή μόνο από τον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς και, αργότερα, από τον Υπουργό Αμυνας χωρίς, όμως, να διαπιστωθεί πταίσμα ή υπαιτιότητα εκ μέρους του. Το ξηρό γεγονός και μόνο της απώλειας του φακέλου, που επικαλούνται ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς και ο Υπουργός Αμυνας, δεν μπορεί να αποτελέσει από μόνο του επαρκή ή δέουσα αιτιολογία για να αποδοθεί πταίσμα ή υπαιτιότητα στον αιτητή.

Για τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή επιτυγχάνει, με έξοδα. Η επίδικη απόφαση του Υπουργού Άμυνας ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146(4)(β) του Συντάγματος. Η ακύρωση της απόφασης αυτής συμπαρασύρει σε ακυρότητα και τις αποφάσεις του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς που αποτέλεσαν το υπόβαθρο της, δηλαδή την απόφαση του ημερομηνίας 25/8/1995 με την οποία επέβαλε στον αιτητή την ποινή της εξαήμερης κράτησης, και την απόφαση του ημερομηνίας 2/10/1995 με την οποία απόρριψε το παράπονο.

Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.

Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.

 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο